TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

These TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్ will help the students to improve their time and approach.

TS 9th Class Telugu 9th Lesson Important Questions కోరస్

PAPER – I : PART – A

I. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత (స్వీయరచన)

అ) కింది ప్రశ్నలకు ఐదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
పాఠం ఆధారంగా సలంద్ర లక్ష్మీనారాయణ గురించి రాయండి.
జవాబు:
దళిత సాహిత్యోద్యమానికి పునాదివేసిన ‘దళిత మానిఫెస్టో’ కవితా రచయిత సలంద్ర లక్ష్మీనారాయణగారు రాసిన పాఠ్యాంశమే ‘కోరస్’. సమాజం కొత్త ధోరణులనూ, వాస్తవాలనూ అంత తొందరగా అంగీకరించదనే విషయాన్ని గురించి సలంద్ర ఆవేదన పడుతున్నారు.

తనచుట్టూ ఉన్న సమాజంలో జరుగుతున్న సంఘటనలపై అవగాహన కల్పించాలని, తన పాటకు సమాజం ‘కోరస్’ అవుతుందని ఆత్మవిశ్వాసంతో ప్రకటించాడు. సంఘం తనతో గొంతు కలుపుతుందన్నాడు. దళితులూ, అగ్రవర్ణాలవారూ అందరూ సమానమని తన కవిత ద్వారా చెప్పాడు. ప్రగతిశీల భావాలతో సమాజం అభివృద్ధి వైపు నడవాలని కోరిన సలంద్ర మహాకవి, అభ్యుదయ కవి.

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

ప్రశ్న 2.
‘వాస్తవాలు కఠినంగా ఉంటాయి’- కోరస్ ఆధారంగా ఉదాహరణలు తెలుపండి.
జవాబు:
నిజం ఎప్పుడూ కఠినంగా ఉంటుంది. సంఘం కొత్త పోకడలను అంతవేగంగా అంగీకరించదు. పాఠంలో చెప్పినట్లు, అగ్రవర్ణాలవారు ఆకాశం వలె గొప్పవారమని, దళితులు భూమిలా అడుగునుండి పోవాలనే భావన తప్పని అంతా సమానమని కవి చెప్పేది వాస్తవం. కాని ఆచరణ కఠినం. సమాజం ఒక ప్రవాహం లాంటిది. పాతపోయి కొత్తదనం వస్తూ ఉంటుంది.

సమాజంలో వస్తున్న మార్పులను ఆహ్వానించకుండా పాతచింతకాయ పచ్చడి మనస్తత్వాన్ని విడవాలని కవి చెప్పేది వాస్తవం. మేధావి కూడా మూర్ఖుడిలాగానే ఇతరులు చెప్పింది వినడని కవి కఠినమైన వాస్తవం చెబుతున్నాడు. మనుషుల్లో సున్నిత తత్త్వాన్ని మేలుకొల్పాలని, కాఠిన్యాన్ని తొలిగించుకోవాలని కవి తెలియజేస్తున్నాడు.

PAPER – I : PART – B

భాషాంశాలు – పదజాలం :

1. సొంతవాక్యాలు:

అ) కింది పదాలను ఉపయోగించి సొంతవాక్యాలు రాయండి.

1. ససేమిరా : SSCప్రీఫైనల్ పరీక్షలు ఉండటంతో మామయ్య వాళ్ళింట్లో పెళ్ళికి ససేమిరా రానని మా అన్నయ్య పట్టుపట్టాడు.
2. అపార్థం : పెళ్ళికి వెళ్ళకపోతే మామయ్య అపార్థం చేసుకొంటాడని అమ్మ చెప్పింది.
3. ముక్కలు చెక్కలు : గంధం దుంగలను ముక్కలు చెక్కలు చేసినా దాని విలువ మారదు.
4. గొంతెత్తు : జాతీయగీతం గొంతెత్తి పాడితేనే అందం అంటాడు మా తాతయ్య.
5. ఆచరణ : రామరాజ్యం పేరు చెప్పే నాయకులేగాని ఆచరణలో పెట్టినవారు లేరు.
6. ప్రతిబింబం :

  1. సినిమాలో కొన్ని పాత్రల ప్రతిబింబాలు మాట్లాడటం గమ్మత్తుగా ఉంటుంది.
  2. సింహం నూతిలో తన ప్రతిబింబాన్ని చూసి వేరొక సింహం అనుకున్నది.

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

7. నిశ్చలత : తుళ్ళిపడే చేపలతో చెరువు నిశ్చలత కోల్పోతుంది.
8. కోరస్ : మేము చెప్పే కోరస్ సమాధానాలను చూసి మా తెలుగు సారు విసుక్కుంటాడు కాని వెంటనే నవ్వుతాడు.

II. అర్థాలు :

ఆ) కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

ప్రశ్న 1.
“ఎట్టిపరిస్థితుల్లోను” అనే అర్థం వచ్చే పదం
A) నిరభ్యంతరం
B) ససేమిరా
C) గదరగండ
D) అన్ని విధాలు
జవాబు:
B) ససేమిరా

ప్రశ్న 2.
కాళిదాసుకు సామ్యం రాగల కవి ఎవరు? – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) పోలిక
B) భేదము
C) పోటీ
D) రూపం
జవాబు:
A) పోలిక

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

ప్రశ్న 3.
మేధస్సుకు గణితంలో పదునుపెట్టవచ్చు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) తపస్సు
B) ఆలోచన
C) తెలివి
D) కోపం
జవాబు:
C) తెలివి

ప్రశ్న 4.
పిల్లలు కోరస్ గా జనగణమన పాడారు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) వరుసగా నిలబడి
B) విడివిడిగా
C) ఒకరి తరువాత ఒకరు
D) అందరూ గొంతు కలిపి
జవాబు:
D) అందరూ గొంతు కలిపి

ప్రశ్న 5.
చిన్నతనం నుండే హేతువాద దృష్టిని ఏర్పర్చుకున్నాడు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) కన్నులు
B) చూపు
C) కళ్ళు
D) నేత్రాలు
జవాబు:
B) చూపు

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

ప్రశ్న 6.
వాస్తవాలు కఠినంగా ఉంటాయి – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) అబద్ధం
B) అసత్యం
C) నిజం
D) హింస
జవాబు:
C) నిజం

ప్రశ్న 7.
ప్రజల పక్షం నిలబడని వాళ్ళు నిజమైన మేధావులు కాదు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) వైపు
B) రెక్క
C) 15 రోజులు
D) స్వార్థం
జవాబు:

III. ప్రకృతి, వికృతులు:

ప్రశ్న 1.
“ఆకాశము” పదానికి వికృతి
A) ఆకారము
B) ఆకసము
C) అచశము
D) అతిశయం
జవాబు:
B) ఆకసము

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

ప్రశ్న 2.
మొరకు – అనే పదానికి వికృతి
A) మొండి
B) జగమొండి
C) మూర్ఖుడు
D) మొరియము
జవాబు:
C) మూర్ఖుడు

ప్రశ్న 3.
ఆదర్శము – అనే పదానికి ప్రకృతి
A) అద్దము
B) చూడతగినది
C) అధర్మము
D) అదర్శ
జవాబు:
A) అద్దము

ప్రశ్న 4.
సింహం ముఖము వెడల్పుగా ఉంటుంది – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) ముగం
B) మొగము
C) ముకురం
D) మొకము
జవాబు:
B) మొగము

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

ప్రశ్న 5.
మూర్ఖున్ననీ చూపుడు వేళ్ళతో చంపేస్తారు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) మొఱకు
B) మూరుకు
C) మూర్కు
D) ముర్కు
జవాబు:
A) మొఱకు

ప్రశ్న 6.
మేధస్సుకీ – మూర్ఖత్వానికి సామ్యం చూపితే వీళ్ళు నా మీద రాళ్ళు విసురుతారు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) బుద్ధి
B) మేధస్సు
C) ఆలోచన
D) మెదడు
జవాబు:
D) మెదడు

IV. పర్యాయపదాలు :

ప్రశ్న 1.
భూమి – అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) మేదిని, పుడమి, పృథ్వి
B) నేల, నేలతల్లి, పొలము
C) వసుధ, సుధ, మట్టి
D) మహి, మహిమ, మన్ను
జవాబు:
A) మేదిని, పుడమి, పృథ్వి

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

ప్రశ్న 2.
ఆకాశంలో చుక్కలు రాత్రి మాత్రమే కనిపిస్తాయి. గీతగీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) నింగి, మిన్ను, అంబరం.
B) మేఘము, అంతరిక్షం
C) అంతరిక్షం, ఖగోళం
D) కాంతి, వినీలం
జవాబు:
A) నింగి, మిన్ను, అంబరం

ప్రశ్న 3.
గళము, కంఠము, కుత్తుక – పర్యాయపదాలుగా గల పదం
A) విరళము
B) ధ్వని
C) మెడ
D) గొంతు
జవాబు:
D) గొంతు

ప్రశ్న 4.
“ముఖము” పర్యాయపదాలు
A) ఆస్యము, ఆననము, వదనము
B) నోరు, నాలుక, మెకము
C) మొదట, ప్రతిబింబం
D) బిందువు, ద్వారము, ఇంటిముందు
జవాబు:
A) ఆస్యము, ఆననము, వదనము

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

ప్రశ్న 5.
గీతం, గేయం – అనే అర్థాలు ఇచ్చే పదం
A) భగవద్గీత
B) పాట
C) కీర్తన
D) గానం
జవాబు:
B) పాట

V. నానార్థాలు :

ప్రశ్న 1.
అద్దంలో నీ రూపం చూడు. గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) ప్రతిబింబం, వస్తువు
B) ఆకారం, అందం
C) ఆకర్షణ, దేహం
D) ధనము, ధాన్యము
జవాబు:
B) ఆకారం, అందం

ప్రశ్న 2.
ప్రవాహానికీ, నిశ్చతలకీ రూపం కల్పిస్తే వీళ్ళు ససేమిరా ఒప్పుకోరు.
A) పారుదల, పదర
B) వరద, పరద
C) ధార, పరంపర
D) ఉత్తమాశ్వం, ప్రసవం
జవాబు:
C) ధార, పరంపర

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

VI. వ్యుత్పత్యర్థములు :

ప్రశ్న 1.
కావ్యకర్త
A) రచయిత
B) కర్త
C) కవి
D) కవయిత్రి
జవాబు:
C) కవి

PAPER – II : PART – A

అపరిచిత పద్యాలు

ప్రశ్న 1.
క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

కమలములు నీటఁ బాసినఁ
కమలాప్తుని రశ్మి సోకి కమలిన భంగిన్
తమ తమ నెలవులు తప్పినఁ
దమ మిత్రులు శత్రులౌట తథ్యము సుమతీ!

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు
1. కమలములు నీటిని విడిచిపెట్టి బయటికి వస్తే ఏం జరుగుతుంది?
జవాబు:
కమలములు నీటిని విడిచిపెట్టి బయటికి వస్తే సూర్యరశ్మి సోకి వాడిపోతాయి.

2. ఎప్పుడు మిత్రులు శత్రువులౌతారు?
జవాబు:
తమ తమ స్థానాలను విడిచిపెడితే మిత్రులు శత్రు లౌతారు.

3. తామరలకు మిత్రుడెవరు?
జవాబు:
తామరలకు మిత్రుడు సూర్యుడు.

4. ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘స్థానబలం’.

5. ఇది ఏ శతకంలోని పద్యం ?
జవాబు:
ఇది సుమతీ శతకంలోని పద్యం.

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

ప్రశ్న 2.
క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

ఎఱుక గలవారి చరితలు
గఱచుచు సజ్జనుల గోష్ఠి గదలక ధర్మం
బెఱుగుచు నెఱిగినదానిని
మఱువ కనుష్ఠించునది సమంజసబుద్ధిన్

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు
1. ఎవరి చరిత్ర తెలుసుకోవాలి ?
జవాబు:
జ్ఞానవంతుల చరిత్ర తెలుసుకోవాలి.

2. ధర్మాన్ని ఎక్కడి నుంచి తెలుసుకోవాలి ?
జవాబు:
ధర్మాన్ని సజ్జనుల సమావేశం నుంచి తెలుసుకోవాలి.

3. దేనిని అనుష్ఠించాలి ?
జవాబు:
ధర్మాన్ని అనుష్ఠించాలి.

4. ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘నీతిబోధ’.

5. గోష్ఠి అంటే ఏమిటి ?
జవాబు:
గోష్ఠి అంటే సభ.

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

ప్రశ్న 3.
క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

పూజకన్న నెంచ బుద్ధి ప్రధానంబు
మాటకన్న నెంచ మనసు దృఢము
కులముకన్న మిగుల గుణము ప్రధానంబు
విశ్వదాభిరామ! వినురవేమ!

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు
1. పూజకంటె ముఖ్యమైనది ఏది ?
జవాబు:
పూజకంటె ముఖ్యమైనది బుద్ధి.

2. మాటకంటె దృఢమైనది ఏది?
జవాబు:
మాటకంటె దృఢమైనది మనస్సు.

3. కులముకంటె ప్రధానమైనది ఏది?
జవాబు:
కులముకంటె ప్రధానమైనది గుణం.

4. ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘దేనికంటే ఏది ప్రధానం?’

5. ఇది ఏ శతకంలోని పద్యం.
జవాబు:
ఇది వేమన శతకంలోని పద్యం.

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

ప్రశ్న 4.
క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

తను లోకము గొనియాడగ
విని యుబ్బడు సజ్జనుండు వెండియుఁ గడు మే
లొనరించుఁ గీడొకించుక.
యును దనదెసఁ దోఁపనీక యుడుపుచు వచ్చున్.

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు
1. లోకం తనను పొగిడితే పొంగిపోనివాడు ఎవరు ?
జవాబు:
లోకం తనను పొగిడితే పొంగిపోనివాడు సజ్జనుడు.

2. సజ్జనుడు లోకానికి ఏం చేస్తాడు?
జవాబు:
సజ్జనుడు లోకానికి మేలు చేస్తాడు.

3. తనవల్ల ఏమాత్రం హాని కలుగకుండ చూసేవాడు ఎవరు ?
జవాబు:
తనవల్ల ఏమాత్రం హాని కలుగకుండ చూసేవాడు. సజ్జనుడు.

4. ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘సజ్జన స్వభావం’.

5. ‘మేలు’ అంటే ఏమిటి ?
జవాబు:
‘మేలు’ అంటే ఉపకారం.

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

ప్రశ్న 5.
క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

సదోష్ఠి సిరియు నొసగును
సదోష్ఠియె కీర్తిఁబెంచు; సంతుష్టియు నా
సన్గోష్ఠియె యొనగూర్చును;
సదోష్ఠియె పాపములను చఱచు కుమారా!

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు
1. సద్దోష్ఠి దేన్ని ఇస్తుంది?
జవాబు:
సద్దోష్ఠి సంపదను ఇస్తుంది.

2. కీర్తిని పెంచేది ఏది?
జవాబు:
కీర్తిని పెంచేది సద్దోష్ఠి.

3. పాపములను పోగొట్టేది ఏది?
జవాబు:
పాపములను పోగొట్టేది సదోష్ఠి.

4. ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘సదోష్ఠి ప్రయోజనం’.

5. ఇది ఏ శతకంలోని పద్యం ?
జవాబు:
ఇది కుమార శతకంలోని పద్యం.

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

ప్రశ్న 6.
క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

పాలను గలసిన జలమును
బాల విధంబుననె యుండుఁ బరికింపంగా
బాల చవిఁ జెరచుఁ గావున
బాలసుఁడగు వాని పొందు వలదుర సుమతీ!

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు
1. పాలతో కలిసిన నీరు ఎలా ఉంటుంది?
జవాబు:
పాలతో కలిసిన నీరు పాలలాగానే ఉంటుంది.

2. పాల రుచిని చెడగొట్టేది ఏది?
జవాబు:
పాల రుచిని చెడగొట్టేది అందులో కలిసిన నీరు.

3. ఎవరితో స్నేహం చేయగూడదు?.
జవాబు:
చెడ్డవారితో స్నేహం చేయగూడదు.

4. ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘దుర్జన స్నేహం’.

5. ఇది ఏ శతకంలోని పద్యం ?
జవాబు:
ఇది సుమతీ శతకంలోని పద్యం.

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

PAPER – II : PART – B

భాషాంశాలు – వ్యాకరణం

కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

I. సంధులు:

ప్రశ్న 1.
“అప + అర్థం” – కలిపి రాయండి.
A) అపఅర్థం
B) అపరం
C) అపార్థం
D) ఆపదర్థం
జవాబు:
C) అపార్థం

ప్రశ్న 2.
గొంతెత్తి – ఏ సంధి ?
A) అత్వ సంధి
B) ఉత్వ సంధి
C) గుణసంధి
D) సవర్ణదీర్ఘ సంధి
జవాబు:
B) ఉత్వ సంధి

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

ప్రశ్న 3.
“పగులన్ + కొట్టు – పగులఁగొట్టు” → సంధి నామము
A) గసడదవాదేశ సంధి
B) నుగాగమ సంధి
C) సరళాదేశ
D) అత్వ సంధి
జవాబు:
C) సరళాదేశ

II. సమాసములు :

ప్రశ్న 1.
ముక్కలు చెక్కలు – సమాసము పేరు
A) ద్వంద్వ సమాసము
B) షష్ఠీ తత్పురుష సమాసము
C) రూపక సమాసము
D) ద్విగు సమాసము
జవాబు:
A) ద్వంద్వ సమాసము

ప్రశ్న 2.
“గొంతునొక్కేయడం” – విగ్రహవాక్యం
A) గొంతులు నొక్కినవారు
B) గొంతును నొక్కేయడం
C) గొంతు వరకు నొక్కేయడం
D) గొంతును నొక్కగలవారు
జవాబు:
B) గొంతును నొక్కేయడం

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

ప్రశ్న 3.
నా యొక్క పాట → సమాస రూపము
A) నాదైన పాట
B) నా పాట
C) నాకు పాట
D) నేను పాట
జవాబు:
B) నా పాట

III. అలంకారములు :

ప్రశ్న 1.
“వాడి ముఖం చిరంజీవి ముఖంలాగ ఉంటుంది.” – ఈ వాక్యంలో ఉన్న అలంకారం
A) ఉపమా
B) అంత్యానుప్రాస
C) యమకము
D) ఉత్ప్రేక్ష
జవాబు:
A) ఉపమా

TS 9th Class Telugu Important Questions 9th Lesson కోరస్

ప్రశ్న 2.
“రాలనంటోంది చినుకు, రైతుకు రానంది కునుకు” – ఈ వాక్యాలలో ఉన్న అలంకారం
A) వృత్త్యనుప్రాస
B) ఛేకానుప్రాస
C) అంత్యానుప్రాస
D) యమకము
జవాబు:
C) అంత్యానుప్రాస

TS 9th Class Telugu Important Questions 4th Lesson రంగాచార్యతో ముఖాముఖి

These TS 9th Class Telugu Important Questions 4th Lesson రంగాచార్యతో ముఖాముఖి will help the students to improve their time and approach.

TS 9th Class Telugu 4th Lesson Important Questions రంగాచార్యతో ముఖాముఖి

PAPER – I : PART – A

I. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత (స్వీయరచన)

అ) కింది ప్రశ్నలకు ఐదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
దాశరథి రంగాచార్యకు తెలుగు సాహిత్యంలో విశిష్ట స్థానం ఉందని ఎలా చెప్పగలవు ?
జవాబు:
తెలుగు సాహిత్యంలో దాశరథి రంగాచార్యులుగారికి విశిష్ట స్థానం ఉంది. ప్రముఖ కవి దాశరథి కృష్ణమాచార్య ఈయన సోదరుడు. రంగాచార్య విశిష్టమైన నవలలు రచించి తెలుగు సాహిత్యాన్ని సుసంపన్నం చేసాడు. నాలుగు వేదాలను, పది ఉపనిషత్తులను తెలుగులోకి అనువదించారు. రామాయణ, భారత, భాగవతాలను సరళ వచనంలో రాసి, ప్రజలకు అందుబాటులో వాటిని తెచ్చారు.

తెలుగు నవలలో ‘పాత్రోచితయాస’ను మొదటగా ప్రవేశపెట్టి, ప్రశంసలందుకొన్నారు. వీరి రచనలు ఇతర భారతీయ భాషలలోకి అనువదించబడ్డాయి అంటే వీరి సాహిత్య విలువలు ఎలా ఉంటాయో గమనించాలి. వీరి “చిల్లర దేవుళ్ళు” నవలకు రాష్ట్ర సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం లభించింది. తెలంగాణ జనజీవనం, రైతాంగ పోరాటం వంటి అంశాల నేపథ్యంగా రచనలు చేసి, తన విశిష్ట రచనాశైలితో పాఠకుడిని ఆకట్టుకొనే రంగాచార్యకు తెలుగు సాహిత్యంలో విశిష్ట స్థానం ఉందని చెప్పడానికి ఇంతకన్నా ఇంకా ఏం కావాలి ?

ప్రశ్న 2.
వాడుకభాష వలన ప్రయోజనం ఏమిటి?
జవాబు:
తెలుగుభాష బోధనలో, వ్యాసాలూ, వార్తల రచనల్లో, కథాకథనంలో గ్రాంథికం గాక, వాడుకలో ఉన్న పదాలతో, ఎలా సామాన్యంగా మాట్లాడతామో అలా తెలుగు వాక్యాలను వ్రాయడం ద్వారా విద్య పండితులకే అన్న భావన తొలిగి విద్య అందరిదీ అన్న భావనను మహనీయులైన ఎందరో కవులు తెచ్చారు.

పూర్వం మాట్లాడే భాషకు, రాసే భాషకు అంతరం ఉండేది. దానివల్ల కవుల గ్రంథాలు కేవలం పండితులకే పరిమితం అయ్యాయి. రానురాను కవులు, రచయితల ఆలోచనలలో మార్పువచ్చి పండిత పామర రంజకంగా రాయాలంటే వాడుకభాషే సరైనదని భావించి, రచనలు చేశారు. వాడుకభాష వల్ల సామాన్యుడు సైతం తేలికగా అర్ధం చేసుకోవడానికి వీలుంటుంది. కవి ఆంతర్యం, ఆలోచన లోకానికి తొందరగా చేరుతుంది.

TS 9th Class Telugu Important Questions 4th Lesson రంగాచార్యతో ముఖాముఖి

ప్రశ్న 3.
“సిద్ధాంతం కన్నా కర్తవ్యం గొప్పది” అంటే మీకు ఏమర్థమయ్యింది ?
జవాబు:
‘సిద్దాంతము’ అనగా అక్షర రూపు దాల్చిన స్థిరమైన విధానము. మనం ఏమి చేయాలనుకున్నామో, ఎట్లా చేయాలనుకున్నామో ఇదంతా ఒక మాటగానో, పుస్తకంగానో ఉండటమే సిద్ధాంతం. ఇక ‘కర్తవ్యం’ అంటే విధి. మనం చేయాల్సిన పనిని తెలిపేది. బాధ్యతను గుర్తుచేసేది అని చెప్పవచ్చు. మాటలకన్నా చేతల్లో చూపించడం అనేది ఎప్పుడూ గొప్పే. కనుక అక్షర (మాటలు) రూపంలోని సిద్ధాంతాలతో కూర్చోవడం కన్నా మనిషిగా మన కర్తవ్యాన్ని గుర్తించి ప్రవర్తించడం గొప్ప విషయం. ఇది పెద్దల మాట. గాంధీగారు “డూ ఆర్ డై” అన్నారు. అది ఆయన సిద్ధాంతం కాదు. కర్తవ్యం అని అర్థం చేసుకున్నాను.

ప్రశ్న 4.
ఇంటర్వ్యూ ఎన్ని రకాలు ? అవి ఏవి ?
జవాబు:
ఇంటర్వ్యూలు రెండు రకాలు. ఉద్యోగాల ఎంపికకు అభ్యర్థుల ప్రతిభను పరీక్షించడానికి చేసే ఇంటర్వ్యూలు మొదటి రకం. ప్రముఖుల జీవిత విశేషాలను తెలుసుకోడానికి చేసే ఇంటర్వ్యూలు రెండో రకం.

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు పది వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
తెలంగాణ ప్రజల జీవనాన్ని, అస్తిత్వాన్ని, పోరాటాలను దాశరథి తన రచనల్లో ప్రతిబింబించిన తీరును సొంతమాటల్లో వివరించండి.
జవాబు:
తెలుగు సాహిత్యంలో దాశరథి రంగాచార్యుల గారికి విశిష్ట స్థానం ఉంది. ఈయన తెలంగాణ పోరాటం పూర్వరంగాన్ని, తన జీవశక్తిగా మార్చుకొని, తెలుగువారి సాంస్కృతిక జీవనాన్ని అద్భుతంగా చిత్రించారు. రంగాచార్య నవలల్లో ప్రధాన విషయం ‘తెలంగాణ సాయుధ పోరాటం’. దాశరథి తెలంగాణ సాయుధ పోరాటంలో పాల్గొన్న ఉద్యమశీలి. తెలంగాణలో పోలీసు యాక్షన్ తరువాత రైతుల భూములను దొరలు కాజేశారు.

తరువాత వచ్చిన ఉద్యమాలు, వాటి పేరున జరిగిన మోసాలు, రాజకీయాలు, ఎంత దిగజారాయో మొదలైన విషయాలు ప్రజలకు తెలియాలి అనే భావనతో ‘జనపదం’ నవలలో వివరించారు. “మోదుగుపూలు” నవల ద్వారా ‘సిద్దాంతం కన్నా కర్తవ్యం గొప్పది. విశ్వాసం కంటే కర్తవ్యం గొప్పది’ – అని ప్రకటించారు.

కమ్యూనిస్టు ఉద్యమం దాశరథికి జీవితాన్ని నేర్పింది. సమాజం కోసం ఏదైనా చేయాలి అనే తపన కల్గించింది. “నేను రచనలు ప్రజాజీవితాన్ని చిత్రించడానికి రాశాను. నా ప్రజలకోసం రాశాను” అనడంలో దాశరథికి తెలంగాణ ప్రజలపట్ల ఉన్న అభిమానం వ్యక్తమౌతుంది. “ఆదర్శం, ఆవేశం, అక్షరం” ఇవి ఉన్నప్పుడే వ్యక్తికైనా, సమాజానికైనా కావాల్సినవి సిద్ధిస్తాయని తన రచనల ద్వారా సందేశమిచ్చిన దాశరథి ప్రాతఃస్మరణీయులు.

TS 9th Class Telugu Important Questions 4th Lesson రంగాచార్యతో ముఖాముఖి

ప్రశ్న 2.
ప్రముఖ సాహితీవేత్త డా॥ దాశరథి రంగాచార్య చేసిన సాహిత్య సేవను వివరించండి. (లేదా) రంగాచార్యతో ముఖాముఖి ఆధారంగా ఆయన రచనల గురించి వివరించండి.
జవాబు:
మహాకవి దాశరథి రంగాచార్యగారు తెలంగాణ సాయుధపోరాటం నేపథ్యంగా చిల్లర దేవుళ్ళు, జనపదం, మోదుగుపూలు, మాయజలతారు వంటి అద్భుతమైన నవలలు రాశారు. చారిత్రాత్మకమైన తెలంగాణ పోరాట చరిత్రను తన రచనల ద్వారా భావితరాలకు వారు అందజేశారు.

ఇంతేకాక, నాలుగు వేదాలనూ, పది ఉపనిషత్తులనూ తెలుగులోకి అనువదించారు. రామాయణ, భారత, భాగవతాలను సరళవచనంలో రాశారు. తెలంగాణ జనజీవనం, రైతాంగ పోరాటం, వంటి అంశాలు నేపథ్యంగా ఈయన విశిష్టమైన నవలలు రచించి, తెలుగు సాహిత్యాన్ని సుసంపన్నం చేశారు. తెలుగు నవలలో పాత్రోచితయాసను మొదటగా ప్రవేశపెట్టారు. వీరి రచనలు ఇతర భారతీయ భాషలలోకి కూడా అనువదింపబడ్డాయి.

ఈయన నవలలు చలన చిత్రాలుగా వచ్చాయి. ఈయన రచనాశైలి, పాఠకుడిని ఆకట్టుకొంటుంది. ఈయన రాసిన “చిల్లర దేవుళ్ళు” నవలకు, రాష్ట్ర సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం లభించింది. ఈయనను ‘గద్య దాశరథి’ అనేవారు. ఈయన సంస్కృతాంధ్ర భాషల్లో మహాపండితుడు. ఈయన జీవిత చరిత్రను ‘మోదుగుపూలు’ నవలలో చిత్రించారు. రంగాచార్య గొప్ప రచయిత.

PAPER – I : PART – B

భాషాంశాలు – పదజాలం

1. సొంతవాక్యాలు

అ) కింది పదాలను సొంతవాక్యాల్లో ప్రయోగించండి.

1. బుగులు పడడం (కలత చెందడం)
వాక్యప్రయోగం : రాష్ట్రం విపరీతమైన ఎండలతో బుగులు పడింది.

2. బృహత్ కార్యము: (పెద్దపని)
వాక్యప్రయోగం : ముఖ్యమంత్రి రాష్ట్రమును బంగారు తెలంగాణగా రూపొందించడం అనే బృహత్ కార్యక్రమమును చేపట్టారు.

3. గర్వకారణము :
వాక్యప్రయోగం : మా పాఠశాలలో పదవతరగతి పరీక్షల్లో నూటికి నూరుశాతం పాసుకావడం, మాకు గర్వకారణం

4. సాంప్రదాయసిద్ధము :
వాక్యప్రయోగం : మేము సాంప్రదాయ సిద్ధమైన వస్త్రాలనే ధరిస్తాము.

5. వసుధైక కుటుంబం :
వాక్యప్రయోగం : ప్రపంచ ప్రజలు కులమత భేదాలు విడిచి వసుధైక కుటుంబ భావనతో జీవించాలి.

ఆ) కింది వాక్యాల్లో గీత గీసిన పదాలకు అర్థాలు గుర్తించి, వాటి సంకేతాన్ని (A, B, C, D) రాయండి.

ప్రశ్న 1.
నా నవలలు ఆ వ్యధ, బాధ అనే తమస్సులోంచి ఆవిర్భవించాయి.
A) పుట్టడం
B) బాధపడడం
C) తపస్సు చెయ్యడం
D) రాయడం
జవాబు:
A) పుట్టడం

ప్రశ్న 2.
నీ కర్తవ్యం నీవు మరువకు.
A) మాట
B) చేయవలసిన పని
C) ఆలోచన
D) ప్రార్థన
జవాబు:
B) చేయవలసిన పని

TS 9th Class Telugu Important Questions 4th Lesson రంగాచార్యతో ముఖాముఖి

ప్రశ్న 3.
ప్రణాళికలను బాగా అధ్యయనం చేయాలి.
A) రాయడం
B) పరిశీలించడం
C) చదవడం
D) నేర్చుకోడం
జవాబు:
B) పరిశీలించడం

ఇ) కింది వాక్యాల్లో గీత గీసిన పదాలకు సరియైన పర్యాయపదాలు గుర్తించి, వాటి సంకేతాన్ని (A, B, C, D) రాయండి.

ప్రశ్న 1.
ఈ వ్యధ బాధ ఆవేదనలోంచి పుట్టాయి.
A) విచారం, గొప్ప
B) గరువము, కావరము
C) గౌరవం
D) రంధి, కష్టం
జవాబు:
C) గౌరవం

ప్రశ్న 2.
కమ్యూనిస్టు ఉద్యమం నన్ను మనిషిని చేసింది.
A) నరుడు, మానవుడు
B) మనుజుడు, యోగ్యుడు
C) మర్త్యుడు, సరసుడు
D) నరుడు, దేవత
జవాబు:
A) నరుడు, మానవుడు

ప్రశ్న 3.
ప్రజల జీవితం నేపథ్యంగా నవలలు రాశారు.
A) బతుకు, కష్టం
B) బతుకు, సంసారం
C) బతుకు, జీవనం
D) మనికి, నడవడి
జవాబు:
C) బతుకు, జీవనం

ప్రశ్న 4.
రామప్పగుడి సోయగం వర్ణనాతీతం.
A) అందం, చందం
B) అందం, సొగసు
C) సొగసు, గొప్పతనం
D) అందం, రంగు
జవాబు:
B) అందం, సొగసు

ఈ) కింది వాక్యాల్లో గీత గీసిన పదాలకు ప్రకృతులకు వికృతులు, వికృతులకు ప్రకృతులను గుర్తించి, వాటి సంకేతాన్ని (A, B, C, D) రాయండి.

ప్రశ్న 1.
రావణుని గర్వమునకు కారణం ఏమిటి ?
A) ఖర్వం
B) గరువము, కారవము
C) గౌరవం
D) గారం
జవాబు:
B) గరువము, కారవము

ప్రశ్న 2.
ఆలస్యం ఎందుకంటే కత చెప్తావేం? గీత గీసిన పదానికి ప్రకృతి
A) కతలు
B) కొత్త
C) కథ
D) కైత
జవాబు:
C) కథ

TS 9th Class Telugu Important Questions 4th Lesson రంగాచార్యతో ముఖాముఖి

ప్రశ్న 3.
నీ కష్టం నాకు అర్ధం అయ్యింది.
A) కస్తి
B) నష్టం
C) కలహం
D) ఇష్టం
జవాబు:
A) కస్తి

ప్రశ్న 4.
తమిళంలో ఒక్క అక్షరం రాయరాదు.
A) అక్ష
B) అవసరం
C) అక్కరం
D) అక్షయం
జవాబు:
C) అక్కరం

ప్రశ్న 5.
నాకు పద్యము చదవడం ఇష్టం.
A) పద్దెము
B) గద్యం
C) గం
D) పాట
జవాబు:
A) పద్దెము

ఉ) కింది వాక్యాల్లో గీత గీసిన పదాలకు నానార్థాలను గుర్తించి, వాటి సంకేతాన్ని (A, B, C, D) రాయండి.

ప్రశ్న 1.
తెలంగాణలో రైతుపోరాట ఉద్యమం ఉవ్వెత్తున సాగింది.
A) యత్నం, ప్రయత్నం
B) యత్నం, పోరాటం
C) కలహం, సిద్దమవడం
D) యత్నం, కృషి
జవాబు:
B) యత్నం, పోరాటం

ప్రశ్న 2.
రాష్ట్ర సాధనలో విద్యార్థుల కృషి అమోఘమైనది.
A) ప్రయత్నం, వ్యవసాయం
B) వ్యవసాయం, చేత
C) పని, నడక
D) ప్రయత్నం, సాధక
జవాబు:
A) ప్రయత్నం, వ్యవసాయం

ప్రశ్న 3.
ఈ రోజు పాఠశాలలో సభ జరిగింది.
A) జూదం, మీటింగు
B) పరిషత్తు, కొలువు
C) ఇల్లు, జూదం
D) పరిషత్తు, ఉద్యమం
జవాబు:
C) ఇల్లు, జూదం

ప్రశ్న 4.
ఈ మధ్య సమాజం పూర్తిగా, కొత్తపుంతలు తొక్కుతోంది.
A) సభ, మనుషుల గుంపు
B) మనుషుల గుంపు, సమితి
C) సమితి, జనం
D) జనం, సభ
జవాబు:
A) సభ, మనుషుల గుంపు

PAPER – II : PART – A

II. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

ప్రశ్న 1.
దాశరథి రంగాచార్యగారిని అభినందిస్తూ కవిత/గేయం రాయండి.
జవాబు:
కవిత
– కంచిభొట్ల ఫణిరామ్

ఎవరయ్యా అతడు ! ఎవరయ్యా !
జనపదం ఆయన పథం
మోదుగు పూలు వారి హృది పథం.
చరిత్రను చెరపలేరంటాడు
రానున్న తరాలకు అందిస్తానంటాడు.
వారి నవలలు కావా ప్రజా జీవితాలూ ?
ఎందరో యువకులకు ప్రబోధ గీతాలు.

ఎవరయ్యా ఇతడు ! ఎవరయ్యా !

సత్యం ఆయన నమ్మిన మార్గం.
కర్తవ్యానికి నిలువెత్తు దుర్గం.
తెలంగాణం అంటే అభిమానం.
తెలంగాణేతరం పట్ల లేదు దురభిమానం.

‘ఆదర్శం, ఆవేశం, అక్షరం’ నా జీవితం
బాధ్యత, విలువలు గల ఈ సమాజానికే అంకితం.
అన్నది ఇంకెవరయ్యా ఆయనే దాశరథి రంగాచార్య.

TS 9th Class Telugu Important Questions 4th Lesson రంగాచార్యతో ముఖాముఖి

ప్రశ్న 2.
మీ తెలుగు పాఠ్యపుస్తక రచయిత మీ పాఠశాలకు వస్తే ఆయనతో ముఖాముఖికి అవసరమైన ప్రశ్నావళిని తయారుచేయండి.
జవాబు:
మా పాఠశాలకు డా॥ ఇరివెంటి కృష్ణమూర్తిగారు వస్తే, ఈ క్రింది ప్రశ్నలతో ఆయనను ఇంటర్వ్యూ చేస్తాను.

  1. యువభారతి అధ్యక్షా ! ‘కవి సమయములు’ అంటే ఏమిటి ? .
  2. విద్వత్తులేని వక్తృత్వం ఎంతోకాలం అంతటా రాణించదు అన్నారు. ఎందుకు ?
  3. వక్తకు జ్ఞాపకశక్తి ఉండాలా ?
  4. వక్త అంగాంగ విన్యాసం చెయ్యాలనే నియమం ఏదీ లేదన్నారు. ఎలా ?
  5. ఉపన్యాసం వ్యంగ్యార్థాన్ని ఆశ్రయించాలా ?
  6. ఉపన్యాసానికి ఆత్మ ఏది ?
  7. బాగా ఆలోచించేవాడు తక్కువ మాట్లాడతాడా ?
  8. శ్రోతలను శిలామూర్తులనుకోవడం ఎలా ?

ప్రశ్న 3.
మీ పాఠశాలకు వచ్చిన పదవీ విరమణ పొందిన ఒక ఉపాధ్యాయునితో ఆయన ఉద్యోగ జీవితాన్ని గురించి తెలుసుకునేందుకు ప్రశ్నావళి తయారుచేయండి.
జవాబు:
మా పాఠశాలకు ఇటీవల పదవీ విరమణ పొందిన తెలుగు ఉపాధ్యాయుడు వస్తే, కింది ప్రశ్నలతో ఆయన గూర్చి ఇలా అడుగుతా.

  1. నమస్కారమండి గురువుగారు! మీ ఆరోగ్యం ఎలా ఉంది ?
  2. మీ ఊరిలో ఉన్నప్పుడు మేము గుర్తుకొస్తామా ?
  3. మీకు కాలక్షేపం ఎలా అవుతోంది ?
  4. ఖాళీ సమయాల్లో ఏం చేస్తారు ?
  5. ఏవైనా పుస్తకాలు రాశారా ?
  6. మేమేమైనా ఇబ్బంది పెట్టి ఉన్నామా ?
  7. మేము మీ మనసుకు బాగా కష్టపెట్టిన సందర్భం ఏది ?
  8. మీరు ఎన్నో ఊళ్ళు మారి ఉంటారు. ఎందరినో విద్యార్థులను చూసి ఉంటారు. వారిలో బాగా నచ్చిన దెవరు ? బాధపెట్టిన దెవరు ?
  9. మీకు ఇష్టమైన కవి ఎవరు ?
  10. మీకు బాగా నచ్చిన పుస్తకం ఏది ?

PAPER – II : PART – B

భాషాంశాలు – వ్యాకరణం

1. సంధులు

1) మహోద్యమం = మహా + ఉద్యమం – గుణసంధి
2) మహోజ్జ్వలం = మహా + ఉజ్జ్వలం – గుణసంధి
3) అన్నయ్య = అన్న + అయ్య – అత్వసంధి
4) ప్రభావాత్మకము = ప్రభావ + ఆత్మకము – సవర్ణదీర్ఘ సంధి
5) సంస్కృతాంధ్రభాషలు = సంస్కృత + ఆంధ్రభాషలు – సవర్ణదీర్ఘ సంధి
6) వసుధైక కుటుంబం = వసుధా + ఏకకుటుంబం – వృద్ధిసంధి
7) మరొకటి = మరి + ఒకటి – ఇత్వసంధి
8) విద్యార్థులు = విద్యా + అర్థులు – సవర్ణదీర్ఘ సంధి

2. సమాసాలు

సమాస పదం – విగ్రహవాక్యం – సమాస నామం

1) మహోద్యమము – గొప్పదైన ఉద్యమం – విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయ సమాసం
2) విద్యార్థులు – విద్యను అర్థించువారు – ద్వితీయా తత్పురుష సమాసం
3) ప్రజాజీవితాలు – ప్రజల యొక్క జీవితాలు – షష్ఠీ తత్పురుష సమాసం
4) పోరాటగాథ – పోరాటము యొక్క గాథ – షష్ఠీ తత్పురుష సమాసం
5) జీవనచిత్రాలు – జీవనము యొక్క చిత్రాలు – షష్ఠీ తత్పురుష సమాసం
6) భారతదేశము – భారతము అనే పేరుగల దేశము – సంభావనా పూర్వపద కర్మధారయ సమాసం
7) కొత్త దృక్పధము – కొత్తదైన దృక్పధము – విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయ సమాసం
8) గర్వకారణం – గర్వమునకు కారణం – షష్ఠీ తత్పురుష సమాసం
9) చదువు రాణి – చదువులకు రాణి – షష్ఠీ తత్పురుష సమాసం
10) భగవదనుగ్రహం – భగవంతుని యొక్క అనుగ్రహం- షష్ఠీ తత్పురుష సమాసం
11) వారసత్వసంపద – వారసత్వం అనెడి సంపద – రూపక సమాసం
12) సాహిత్యకృషి – సాహిత్యమందు కృషి – సప్తమీ తత్పురుష సమాసం
13) జీవనవైభవము – జీవనము యొక్క వైభవము – షష్ఠీ తత్పురుష సమాసం

ప్రశ్న 3.
‘సభ కొఱకు భవనం’ – ఈ విగ్రహవాక్యాన్ని సమాసపదంగా మార్చి, సమాసనామం రాయండి.
జవాబు:
సభా భవనం – చతుర్థీ తత్పురుష సమాసం

ప్రశ్న 4.
‘తల్లియు బిడ్డయూ’ విగ్రహవాక్యాన్ని సమాసపదంగా మార్చి, సమాసనామం రాయండి.
జవాబు:
తల్లీ బిడ్డలు – ద్వంద్వ సమాసం

ప్రశ్న 5.
‘వసుధైక కుటుంబము’ – విడదీసి సంధి పేర్కొనండి.
జవాబు:
వసుధా + ఏక కుటుంబము – వృద్ధిసంధి.

TS 9th Class Telugu Important Questions 4th Lesson రంగాచార్యతో ముఖాముఖి

ప్రశ్న 6.
‘భారతదేశము’ విగ్రహవాక్యం రాసి, సమాసనామాన్ని పేర్కొనండి.
జవాబు:
భారతం అనే పేరుగల దేశం- సంభావన పూర్వపద కర్మధారయం

ప్రశ్న 7.
‘వారసత్వ సంపద’ – సమాసానికి విగ్రహం రాసి, సమాసం పేరు చెప్పండి.
జవాబు:
వారసత్వం అనే సంపద – రూపక సమాసం

ప్రశ్న 8.
‘మహా + ఉద్యమం’ – సంధి కలిపి సంధి జరిగిన విధానాన్ని రాయండి.
జవాబు:
మహోద్యమము – గుణసంధి, ‘మహా’ పదం చివర ‘అ’కు, ‘ఉ’ పరమై గుణసంధి వచ్చింది.

ప్రశ్న 9.
రాముడు రావణుని చంపాడు. (కర్మణి వాక్యంగా మార్చండి.)
జవాబు:
రావణుడు రామునిచే చంపబడ్డాడు. (కర్మణి వాక్యం)

ప్రశ్న 10.
బాలురచే సెలవు తీసికోబడింది. (కర్తరి వాక్యంగా మార్చండి.)
జవాబు:
బాలురు సెలవును తీసుకున్నారు. (కర్తరి వాక్యం)

TS 9th Class Telugu Important Questions 3rd Lesson వలసకూలీ

These TS 9th Class Telugu Important Questions 3rd Lesson వలసకూలీ will help the students to improve their time and approach.

TS 9th Class Telugu 3rd Lesson Important Questions వలసకూలీ

PAPER – I : PART – A

I. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత (స్వీయరచన)

అ) కింది ప్రశ్నలకు ఐదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
పాలమూరు జిల్లా ప్రజలు అధికంగా వలస కూలీలుగా ఎందుకు జీవిస్తున్నారు ?
జవాబు:
పాలమూరులో కూలీలకు పని దొరికేదికాదు. కనీసం వారికి తిండి ఉండేది కాదు. త్రాగడానికి నీరు కూడా దొరికేది కాదు. ఆ ప్రాంతంలోని భూస్వాములకు వ్యవసాయం చేసేందుకు సాగునీటి సౌకర్యం లేదు. వర్షాలు లేవు. దానితో కూలీలు తిండిలేక, పస్తులు పడుకోవలసి వచ్చేది. వారి పిల్లలకు చదువు సంధ్యలు లేవు. వారికి జబ్బుచేస్తే మందులు వేసికోడానికి కూడా డబ్బులు వారి వద్ద ఉండేవి కావు. అందుకే వారు కూలీ దొరికే ప్రాంతాలకు వలసలు పోయి జీవిస్తున్నారు.

ప్రశ్న 2.
వలస జీవితంలో ఉన్న అవస్థలేవి?
జవాబు:
ఒక ప్రాంతంలోని జనం, ఆ ప్రాంతంలో వారు జీవించడానికి అనువైన పరిస్థితులు లేనపుడు, ఆ ప్రాంతాన్ని విడిచిపెట్టి వారి జీవనానికి అనువైన మరో ప్రాంతానికి వలసలు పోతారు. అక్కడైనా సరైన సదుపాయాలు ఉంటాయా అంటే ! అనుమానమే. ముఖ్యంగా స్థానికంగా ఉండేవారి వల్ల ఇబ్బందులు.

ఇక తినటానికి, ఉండటానికి తిండి, జాగా దొరకక ‘ నానా ఇబ్బందులు పడాలి. తమ పిల్లల చదువులు గాని, వైద్యపరంగా సదుపాయాలు గాని ఉండవు. రేషన్ కార్డులు, పింఛన్లు వంటివి కూడా ఉండవు. అటు ఉన్న ఊరును కాదనుకొని వచ్చినందుకు ఈ ఊరులోనివారు వీరిని కాదంటారు. మొత్తం మీద వీరి అవస్థ “రెండిటికి చెడ్డ రేవడి పరిస్థితి”.

TS 9th Class Telugu Important Questions 3rd Lesson వలసకూలీ

ప్రశ్న 3.
పల్లె జీవనం కష్టతరంగా మారింది. కారణాలు ఏమై ఉంటాయని భావిస్తున్నావు ?
జవాబు:
పల్లెలు వ్యవసాయ క్షేత్రాలు. రైతులే ప్రత్యక్ష దేవుళ్ళు. చెమటోడ్చి తన రక్తాన్నే పెట్టుబడిగా పెట్టి పంట పండించి, లోకానికి అన్నం పెడుతున్న రైతు ‘అన్నదాత’. ఆ అన్నదాతకు నేడు కష్టకాలం వచ్చింది. మన విపరీత ధోరణుల వల్ల ప్రకృతి వికృతిగా మారింది. రైతును కుంగదీస్తోంది. ఒకసారి అతివృష్టి, మరొకసారి అనావృష్టితో ప్రకృతి విలయతాండవం చేసి, రైతును అతలాకుతలం చేస్తుంది. రాబడి లేకపోగా అప్పులు, వడ్డీలు పెరిగి బ్రతుకు భారంగా మారి, చివరకు మరణమే మేలు అని భావిస్తున్నాడు రైతు.

ఇలాగే కొద్ది తేడాలతో అన్ని వృత్తులవారి పరిస్థితి ఇలాగే ఉంది. ఒకప్పుడు ఒకరి కష్టంలో మరొకరు పాలుపంచుకునే స్థితి నుండి ప్రస్తుతం ఎవరికి వారే యమునా తీరే అన్న స్థితికి చేరింది. ప్రభుత్వం నుండి కూడా ఎటువంటి సాయం అందకపోవడం ప్రధాన కారణం. చెట్టుకున్న పళ్ళను గమనిస్తామేగాని.

చెట్టును గమనించనట్లు పల్లెలలోనివారి బ్రతుకులూ ఉన్నాయి. కనుకనే పల్లెజీవనం కష్టతరంగా మారింది. విద్యా, వైద్య సదుపాయాలు, విద్యుత్ సౌకర్యం, యువకులకు సరైన ఉపాధి మొదలైనవి లేకపోవడం మరో కారణం.

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు పది వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
పల్లెవాసులు వలసపోవడానికి కారణాలేమిటో వివరించండి.
జవాబు:
నీటి వసతికి నోచుకోలేక, పంటలు పండక, నిరంతరం కరవు రక్కసి కోరల్లో చిక్కుకున్నవారు, బతుకు భారాన్ని మోస్తూ కాలాన్ని వెళ్ళదీయలేక బతుకటానికి పల్లెవాసులు వలస పోవడం జరుగుతుంది.

మానవజన్మ ఉదాత్తమైనది. ఇది లభించడం ఒక వరం. లభించిన జీవితం సార్ధకం చేసుకోవాలన్నది ప్రతి ఒక్కరి తపన, ఆశ. కానీ కాలం కలిసిరాని అభాగ్యజీవులు, తమ జీవితాన్ని నెట్టుకురావడమే ఒక ‘కల’గా భావించవలసి వస్తే అందంగా ఉండాల్సిన ‘కల’ కూడా ‘పీడకల’గా పరిణమిస్తే, బతుకు బండి నడిపేటందుకు తన కలలన్నీ, కల్లలు కాగా పొట్టచేత పట్టుకొని ఒంటరిగా పరాయి దేశం పోయి మనసును పంచుకొనేందుకు మనుషులు లేక, బాధను పంచుకొనేందుకు బంధువులు లేక, సమాజం నుండి దూరమౌతున్న వ్యథార్థ జీవితాలు గడుపుతున్న పల్లెవాసుల బతుకులు దయనీయంగా ఉన్నాయి.

పల్లెవాసులు వలసపోవడానికి కారణాలు : పని ఎక్కువ దొరుకుతుందని, పైసలు ఎక్కువ వస్తాయని ఆశే వలసలకు ప్రధాన కారణం. వానలు లేక పంటలు ఎండిపోయి, పశువులకు మేతలు కరువవటం పల్లెవాసుల వలసలకు మరొక కారణం. సరైన ఉపాధి లేకపోవడం, ప్రభుత్వం నుండి సరైన ఆదరణలేక కూలీలు, యువకులు వలసల బాట పడుతున్నారు. సరైన విద్య, వైద్య సదుపాయాలు పల్లెలలో లేకపోవడం వలసలకు దారితీస్తున్నది.

ప్రశ్న 2.
‘కోస్తబెస్తల పడవలలో కూలివయ్యిన కర్మమెందుకు ?” అని కవి ఎందుకు అనవలసి వచ్చింది ?
జవాబు:
‘కోస్తబెస్తల పడవలలో కూలివయ్యిన కర్మమెందుకు ?’ ఈ వాక్యం డా॥ ముకురాల రామారెడ్డిగారి ‘హృదయశైలి’ అనే గేయ సంకలనంలోనిది. తెలంగాణ రాష్ట్రంలో నీటివసతిలేక పంటలు పండక, ఎప్పుడూ కరవు రాక్షసి కోరల్లో చిక్కుకున్న ప్రాంతం ‘పాలమూరు’. బ్రతుకు భారాన్ని మోస్తూ, కాలాన్ని వెళ్ళదీసే మార్గం లేక, బ్రతుకు తెరువు కోసం వలస పోవడం పాలమూరు (మహబూబ్నగర్) జిల్లాలోని కూలీలకు పరిపాటి.

ఈ విధంగా 1977లో పాలమూరు నుండి తూర్పుతీర ప్రాంతానికి వలస కూలీలుగా వెళ్ళి, తుపానులో చిక్కుకొని తిరిగిరాలేదు. ఆ సందర్భంలో కవి హృదయంలో కలిగిన ఆవేదనలోంచి వచ్చిన మాటల్లో ఇదొకటి.

కోస్తాబెస్తల పడవల్లో కూలీగా పనిచేసే కర్మ నీకు, కృష్ణా ఎగువ ఆనకట్ట కట్టకపోవడం వల్లనే కదా ! అని కవి విచారిస్తున్నాడు. కృష్ణానదిపై ఎగువ ఆనకట్ట కడితే, ఆ నీళ్ళు మహబూబ్ నగర్ జిల్లా పొలాలకు అందుతాయి.

ఆ నీళ్ళు లభ్యమైతే, అక్కడి ప్రజలు వర్షాధారంగా జీవించాల్సిన పనిలేదు. కృష్ణా జలాలతో తమ పంటలు పండించుకోవచ్చు.. ప్రస్తుతం ఆ ఆనకట్ట కట్టకపోవడం, వర్షాలు లేకపోవడం వల్ల పాలమూరు జనులకు ఈ పరిస్థితి వచ్చిందని కవి ఆవేదన చెందారు.

PAPER – 1 : PART – B

భాషాంశాలు – పదజాలం :

I. సొంతవాక్యాలు :

అ) కింది పదాలను ఉపయోగించి సొంతవాక్యాలు రాయండి.

1. మస్తుగ : ఒకటి కొంటే ఒకటి ఉచితం అని అమ్ముతున్న దుకాణం ముందు జనం మస్తుగ జమైనారు.
2. గడువు : మీరు గడువు దాటిన మందులు కొనకండి.
3. పైరు : వెన్ను వేసి, నిలిచిన మొక్కజొన్న పైరు కన్నుల పండుగగా ఉంది.
4. వలస : కరవు తాండవించడంలో వ్యవసాయదారులు కూలీలుగా నగరాలకు వలస వెళ్ళిపోతున్నారు.

II. అర్థాలు :

ఆ) కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

ప్రశ్న 1.
వరుగులు – అంటే అర్థం
A) ఎండిన కాయ గింజలు
B) బక్కచిక్కిన
C) ఒరిగిన
D) తరిగిన
జవాబు:
A) ఎండిన కాయ గింజలు

TS 9th Class Telugu Important Questions 3rd Lesson వలసకూలీ

ప్రశ్న 2.
“జలపిడుగు” అనే పదం కవి ఈ అర్థంలో వాడాడు.
A) ఒకరకం చేప
B) వరద
C) ఉరుము
D) నిప్పు
జవాబు:
B) వరద

ప్రశ్న 3.
తిరగడం మరిగితే చదవడం తగ్గుతుంది – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) కోపం
B) అలవాటుపడు
C) చల్లార్చు
D) మొదలుపెట్టు
జవాబు:
B) అలవాటుపడు

ప్రశ్న 4.
“క్రమ్ముకొను” అనే అర్థం గల పదం
A) కొమ్ములు మొలుచు
B) చుట్టుప్రక్కల అంటే సరియైన అర్థం
C) ముసురుకొను
D) మొక్క మొలుచు
జవాబు:
C) ముసురుకొను

ప్రశ్న 5.
జాలరి – అంటే సరియైన అర్ధం
A) పొడగరి
B) కూలి
C) చేపలు పట్టువాడు
D) కోస్తావాడు
జవాబు:
C) చేపలు పట్టువాడు

ప్రశ్న 6.
ముద్దతు – అంటే అర్థం
A) గడువు సమయం
B) మద్దతు
C) ముదిరిన
D) సౌకర్యం
జవాబు:
A) గడువు సమయం

ప్రశ్న 7.
నిరంతరం కరవు రక్కసి కోరల్లో చిక్కుకున్న ప్రాంతం పాలమూరు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) ఆకలి
B) మనిషి
C) రాక్షసి
D) బాధ
జవాబు:
C) రాక్షసి

ప్రశ్న 8.
సమాజం నుండి దూరమౌతున్న వ్యథార్త జీవితాలు ఎన్నో – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) నిజం
B) బాధ
C) లేమి
D) కలిమి
జవాబు:
B) బాధ

TS 9th Class Telugu Important Questions 3rd Lesson వలసకూలీ

ప్రశ్న 9.
జాలరిని గూర్చి భార్యాపిల్లలు యాది జేసుకోవడం ఎంత ఆర్ధ్ర్రంగా ఉంటుందో – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) తడిసినది
B) తడిపి
C) గుర్తు
D) సంతోషం
జవాబు:
B) తడిపి

III. పర్యాయపదాలు:

ప్రశ్న 1.
బర్లు, గొడ్లు, పసులు – అనే పర్యాయపదాలు గల పదం
A) సొమ్ములు
B) గేదెలు
C) గోర్లు
D) పాడి
జవాబు:
B) గేదెలు

ప్రశ్న 2.
“పల్లె” అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) పల్లె, ఇల్లు
B) జనపదం, గ్రామం
C) ఊరు, పేట
D) పేట, నగరం
జవాబు:
B) జనపదం, గ్రామం

TS 9th Class Telugu Important Questions 3rd Lesson వలసకూలీ

ప్రశ్న 3.
కొలనులోని చేపలు ఎగిరెగిరి పడుతున్నాయి – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) మెరిగెలు, చందమామలు
B) మీనములు, మత్స్యములు
C) కొర్రలు, జలపుష్పాలు
D) బాడిస, రొయ్యలు
జవాబు:
B) మీనములు, మత్స్యములు

ప్రశ్న 4.
మబ్బు – అనే పదానికి పర్యాయపదాలు కానిది.
A) మేఘము, మొయిలు
B) జీమూతం, చీకటి
C) అంబుదము, జలదము
D) వారిదము, జీమూతం
జవాబు:
B) జీమూతం, చీకటి

ప్రశ్న 5.
కూలి మస్తుగ దొరుకుతాదని, కోస్త దేశం పోతివా ?
A) వేతనం, పెత్తనం
B) మూల్యం, అమూల్యం
C) భరణం, భారం
D) భృతి, భృత్యం
జవాబు:
D) భృతి, భృత్యం

IV. ప్రకృతి, వికృతులు:

గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు

ప్రశ్న 1.
దేశనాయకులు దేశసేవ చేయాలని “ఆశ” – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) దిక్కు
B) ఆస
C) ఆశలు
D) అసు
జవాబు:
B) ఆస

ప్రశ్న 2.
పూర్ణిమ, పౌర్ణమి – అనే పదాలకు సరియైన వికృతి
A) పూర్ణము
B) పురాణము
C) పున్నమి
D) పూస
జవాబు:
C) పున్నమి

ప్రశ్న 3.
“సింగం” వికృతిగా గల పదం
A) సింహం
B) సింగిడి
C) సిగ
D) సికరం
జవాబు:
A) సింహం

ప్రశ్న 4.
కవి హృదయంలో ఆవేదన – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) ఎద
B) గుండె
C) మనసు
D) చిత్తం
జవాబు:
A) ఎద

V. నానార్థాలు

ప్రశ్న 1.
ముకురాల ప్రజల కోసం కలం పట్టిన కవి – గీత గీసిన పదానికి
A) కావ్యకర్త, పండితుడు
B) నీటికాకి, కవిలె
C) శుక్రుడు, కుజుడు
D) గణపతి, పవి
జవాబు:
A) కావ్యకర్త, పండితుడు

ప్రశ్న 2.
వైపు, దిశ, ఆధారము – అనే నానార్థాలు గల పదం
A) నిశి
B) దిక్కు
C) తాళము
D) మూల
జవాబు:
B) దిక్కు

ప్రశ్న 3.
“కాలము” అను పదమునకు నానార్థాలు
A) సమయము, వానాకాలము
B) సమయము, నలుపు
C) నలుపు, ఋతువు
D) పత్రికలో భాగం, వెల
జవాబు:
B) సమయము, నలుపు

TS 9th Class Telugu Important Questions 3rd Lesson వలసకూలీ

ప్రశ్న 4.
చాలు వానే పడదు సరళా సాగరం నిండేది కాదని – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) మదం, మందం
B) సంద్రం, సంఖ్య
C) మృగం, మెకం
D) నేతిసిద్దె, గిన్నె
జవాబు:
B) సంద్రం, సంఖ్య

VI. వ్యుత్పత్యర్థములు

ప్రశ్న1.
జాలరి – అనే పదానికి వ్యుత్పత్తి అర్థం
A) చేపలు పట్టువాడు
B) జాలము (వల) కలిగినవాడు
C) చాలాకాలము నీటిలో ఉండువాడు.
D) జాలమునకు శత్రువు
జవాబు:
B) జాలము (వల) కలిగినవాడు

ప్రశ్న2.
కృత్తికా నక్షత్రం పౌర్ణిమనాడు గల మాసం – దీనికి వ్యుత్పత్తి పదం
A) మార్గశిరం
B) కార్తీకం
C) మాఘం
D) చైత్రం
జవాబు:
B) కార్తీకం

TS 9th Class Telugu Important Questions 3rd Lesson వలసకూలీ

ప్రశ్న3.
అక్షమునకు అభిముఖమైనది – దీనికి వ్యుత్పత్తి పదం
A) పరోక్షం
B) అక్షయ
C) ప్రత్యక్షం
D) అక్షాంశం.
జవాబు:
C) ప్రత్యక్షం

PAPER – II : PART – A

అపరిచిత పద్యాలు

1. క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

కోపమునను ఘనత కొంచమై పోవును
కోపమునను గుణము కొరత వడును
కోపమునను బ్రతుకు కొంచమై పోవును
విశ్వదాభిరామ ! వినుర వేమ !

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు

ప్రశ్న 1.
దేనివలన గొప్పదనము తగ్గిపోతుంది ?
జవాబు:
కోపము వలన గొప్పదనము తగ్గుతుంది.

ప్రశ్న 2.
గుణము ఏలా కొరతపడుతుంది ?
జవాబు:
కోపము వలన గుణము కొరతపడుతుంది.

TS 9th Class Telugu Important Questions 3rd Lesson వలసకూలీ

ప్రశ్న 3.
కోపము వలన బ్రతుకు ఏమౌతుంది ?
జవాబు:
కోపము వలన బ్రతుకు కొంచమై పోతుంది.

ప్రశ్న 4.
పై పద్యానికి సరైన శీర్షిక పెట్టండి.
జవాబు:
కోపము

ప్రశ్న 5.
పై పద్యానికి ఒక ప్రశ్న తయారు చేయండి.’
జవాబు:
పై పద్యం ఏ శతకంలోనిది ?

2. క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

పరగ రాతి గుండు పగులఁ గొట్టఁగవచ్చు
కొండలన్ని పిండి కొట్టవచ్చు
కఠినచిత్తు మనసు కరిగింపఁగా రాదు
విశ్వదాభిరామ ! వినుర వేమ !

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు

ప్రశ్న 1.
వేటిని పగుల గొట్టవచ్చును ?
జవాబు:
రాతి గుండులను పగుల గొట్టవచ్చును.

ప్రశ్న 2.
వేటిని పిండి కొట్టవచ్చును ?
జవాబు:
కొండలను పిండి కొట్టవచ్చును.

TS 9th Class Telugu Important Questions 3rd Lesson వలసకూలీ

ప్రశ్న 3.
ఎవరి మనస్సుని కరిగించలేము ?
జవాబు:
కఠిన చిత్తుని మనస్సుని కరిగించటము కష్టము.

ప్రశ్న 4.
పై పద్యము ఏ శతకములోనిది ?
జవాబు:
పై పద్యము వేమన శతకము లోనిది.

ప్రశ్న 5.
పై పద్యాన్ని ఎవరు రచించారు ?
జవాబు:
పై పద్యాన్ని వేమన రచించారు.

3. క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

అక్కరకు రాని చుట్టము
మ్రొక్కిన వరమీని వేల్పు, మోహరమునఁ దా
నెక్కిన బాఱని గుఱ్ఱము
గ్రక్కున విడువంగ వలయుఁ గదరా సుమతీ !

ప్రశ్నలు

ప్రశ్న 1.
ఎటువంటి చుట్టమును విడిచిపెట్టాలి ?
జవాబు:
సమయమునకు సహాయము చేయని చుట్టమును విడిచిపెట్టేయాలి.

ప్రశ్న 2.
ఎటువంటి దైవమును విడిచిపెట్టాలి ?
జవాబు:
నమస్కరించిననూ వరమీయని దేవుణ్ణి విడిచి పెట్టవలెను.

ప్రశ్న 3.
యుద్ధములో ఎవరిని విడిచిపెట్టాలి ?
జవాబు:
యుద్ధములో తానెక్కగా పరిగెత్తని గుఱ్ఱమును వెంటనే విడిచిపెట్టాలి.

TS 9th Class Telugu Important Questions 3rd Lesson వలసకూలీ

ప్రశ్న 4.
పై పద్యములోని నీతి ఏమిటి ?
జవాబు:
అవసరానికి ఉపయోగపడని వాటిని వెంటనే విడిచిపెట్టాలి.

ప్రశ్న 5.
పై పద్యం ఏ శతకంలోనిది ?
జవాబు:
పై పద్యం సుమతీ శతకంలోనిది.

4. క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

అన్ని దానములను నన్నదానమె గొప్ప
కన్నతల్లి కంటె ఘనము లేదు
ఎన్న గురుని కన్న నెక్కుడు లేదయా
విశ్వదాభిరామ! వినుర వేమ !

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు

ప్రశ్న 1.
దానములన్నింటి కన్నా ఏ దానము గొప్పది ?
జవాబు:
దానములన్నింటి కన్నా అన్నదానమే గొప్పది.

ప్రశ్న 2.
ఎవరి కంటే మించినది లేదు ?
జవాబు:
కన్నతల్లి కంటే మించినది లేదు.

TS 9th Class Telugu Important Questions 3rd Lesson వలసకూలీ

ప్రశ్న 3.
ఎవరికన్న మించిన వ్యక్తి లేడు ?
జవాబు:
గురువు కంటే మించిన వ్యక్తి లేడు.

ప్రశ్న 4.
ఈ పద్యము ఏ శతకములోనిది ?
జవాబు:
ఈ పద్యము వేమన శతకములోనిది.

ప్రశ్న 5.
పై పద్యంలో ఏ దానం గురించి చెప్పారు ?
జవాబు:
పై పద్యంలో అన్నదానము గురించి చెప్పారు.

II. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

ప్రశ్న 1.
సంభాషణ

బతుకు భారాన్ని నడిపేందుకు కూలీలు వలసలకు వెళుతున్నారు. దీనికి గల కారణాలను తెలుపుతూ ‘సంభాషణను’ రాయండి.
జవాబు:
సోములు : ఓరేయ్ చంద్రయ్యా ! రాములుగాడు, ఆడిపెళ్ళాం పిల్లలు రెండు రోజులు నుండి కనిపించడం లేదు ఏడకు ఎల్లిండ్రు ?

చంద్రయ్య : నీకు ఏంది మావా, తినటానికి తిండిలేక, పస్తులుండలేక టౌనుకు పోయినడు గందా.

సోములు : ఒర్రేయ్ అల్లుడూ ! ఎంత కస్టమొచ్చినాది. నిజంగా నాకు తెల్దు. ఔను గానీ, ఇక్కడే ఏదో పని చేసుకోవాలి గాని ఊరు ఒదిలి యెత్తే కొత్త ఊళ్ళో ఎవరు పని ఇత్తాడ్రా ?

చంద్ర : నిజమే మామ. కాని ఊళ్ళో ఏం పనుందే. వానలు లేక పొలం పన్లు లేవు. పసులకే గడ్డి లేదు. వాడికి పనిచ్చేదెవరు.

సోములు : అవున్రా. వానల్లేక అందరికి ఇబ్బందిగానే కాలం గడస్తొంది. మరి ఓబులేసు, సుబ్బారావు వాళ్ళంతా ఏం చేస్తుండ్రు.

చంద్ర : వాళ్ళా, ఓ పూట గంజినీళ్ళు, ఓ పూట పస్తులు.

సోములు : ఉన్న చెరువును పూడ్చి మిద్దెలు కట్టాలని ఆ కాంట్రాక్టరు సెప్పినాడని ఊ గొట్టినామ్. ఆ పని మన నోళ్ళలో మట్టి కొట్టినాది.

చంద్ర : అవును మామ. డబ్బులు సూసేసరికి రాబోయే కష్టకాలం యాదికి రానేదు. ఇప్పుడదే నోటి కూడు తీసినాది.

సోములు : ప్రభుత్వమైనా సాయం సేయదా ?

చంద్ర : ఎందుకు సేయదు. కాని వెంబడినే జరక్కపోవచ్చు.

సోములు : అక్కడ వాడు ఎలా బతుకుతుండో ఎంటో, బాధగా ఉందిరా.

చంద్ర : మనం చేసుకున్న పనులే మనకు కాని కాలాన్ని తెచ్చాయి మావ, చెట్లు నరుకున్నాం. చెరువు పాడు చేసుకున్నాం.

సోములు : మన పెద్దలు మనకిచ్చింది. మళ్ళీ మనం మన బిడ్డలకు ఈనేక పోతున్నాం. ఏది ఏమైన ఉన్న ఊరుని కాదని పొరుగూరు వెళ్తే ఎట్టా ఉంటదో తెలిసి కూడా ఎట్టా వెళ్ళాలిరా ?

చంద్ర : తప్పదు సోములు మావ. తిండిలేదు, వైద్దిగం కూడా నేదు. పిల్లల సదువులకు పట్నం పోవల్సిందే. ఇక్కడే ఉంటే జరుగుబాటు కావద్దా ?

సోములు : నిజమే లేరా. కలికాలం అంటేనే కాని కాలం. సీకటి పడినాది పోదాం పదా.

TS 9th Class Telugu Important Questions 3rd Lesson వలసకూలీ

ప్రశ్న 2.
గేయం

“ఆకలి మంటలు ఆరని మంటలు. బడుగుల బతుకులు, అతుకుల బొంతలు, నలిగిన బతుకులు. తీరని వెతలు – పట్టెడు మెతుకులే పరమాన్నాలు” ఇటువంటి ప్రాస పదాలను వాడుతూ వలస జీవుల బ్రతుకులపై గేయాన్ని రాయండి.
జవాబు:

వలస జీవుల బతుకులు

పొట్ట చేత బట్టి, పెళ్ళాం బిడ్డలను విడిచిపెట్టి
నోరు కట్టి, వలసకు వెళ్ళావా ? వనాల కెళ్ళావా ?
గంపెడు ఆశతో గుండెలవిశేలా కష్టం చేసి
కూలీ కోసం రక్తాన్ని చెమటగా మార్చేసి
గుండెను బండగ చేసావా ఎందయ్యా ?

చాలీ చాలక ఆకలి తీరక
గుండె మంటలు ఆర్పలేక పోతున్నావా ?
ఇంటి ఆడది మాది కొస్తోందా ?
పిల్లల కోసం మనసు లాగేస్తోందా ?
గుండెను బండను చేసాయా ఏందయ్యా ?

నిన్ను నిన్నుగానే చూడాలనుకొనే కళ్ళు
వేయికళ్ళతో వెదుకుతున్న ఆనవాళ్ళు
నీకు తెలియవచ్చే నాటికి గడిచేను ఎన్నో యేళ్ళు
నీ వాళ్ళు గుర్తు రావటం లేదా ఇన్నాళ్ళు
గుండెలవిసేలా రోదిస్తున్నావా ఏందయ్యా ?

ప్రశ్న 3.
వ్యాసం
వలస కూలీల కష్టసుఖాలను వ్యాసరూపంలో రాయండి.
జవాబు:
పూర్వం గ్రామాల్లో భూస్వాములు ఉండేవారు. పెద్ద వ్యవసాయం ఉండేది. దానితో గ్రామాల్లో కూలీలందరికి పని దొరికేది. ఇప్పుడు ఆ భూస్వాములు లేరు. ఉపాధి లేదు. పైగా యంత్రాలు అమల్లోకి వచ్చాయి. దానితో కూలీల అవసరం తగ్గింది. గ్రామాల్లో కూలీల పిల్లలకు విద్యా, వైద్య ఉపాధి సౌకర్యాలు అంతగా లేవు.

గ్రామాల్లో ఉన్న యువకులు తమ జీవనభృతిని సంపాదించుకోగల స్థితులు గ్రామాల్లో నేడు లేవు. ఉన్న కొద్దిపాటి వ్యవసాయ భూమితో వారికి కావలసిన సదుపాయాలు లభించడం లేదు. వ్యవసాయదారులకు ప్రభుత్వ సహాయం ఉండడం లేదు.

గ్రామాల్లో 24 గంటలూ విద్యుచ్ఛక్తి సౌకర్యం ఉండడంలేదు. రవాణా సౌకర్యాలు లేవు. త్రాగునీరు, సాగునీరు సదుపాయాలు లేవు.

తినడానికి తిండి, తాగటానికి నీరు, బతకటానికి కావల్సిన విద్యా, వైద్య సదుపాయాలు లేనప్పుడు ప్రజలు అక్కడే ఎందుకు ఉంటారు ? అందుకే వలసల బాట పట్టారు. జీవనాధారం లేకపోతే గంపెడు సంసారం మోయటం ఎవరికైనా కష్టమే. తోటివారే కాదు, నారు పోసినవాడు (దేవుడు) కూడా కన్నెర్ర చేస్తే పొట్ట చేతపట్టినవాడి పని ఏమిటి ? అందుకే వలస పోతున్నారు.

గ్రామాల్లోని వృత్తిపనివారలకు నగరాల్లో చక్కని జీవనభృతి లభిస్తోంది. భవన నిర్మాణ కార్మికులకు నగరాల్లో 365 రోజులూ పని దొరుకుతోంది. అందుకే గ్రామాల నుండి ప్రజలు నగరాలకు వలస వెళుతున్నారు.

ఈ వలస కూలీలకు వలస ప్రాంతంలో కూడా చెల్లేట్లుగా వారికి రేషన్ కార్డులు, పింఛన్లు వంటి సదుపాయాలు కల్పించాలి. వారి పిల్లలకు, వారికి విద్యా, వైద్య సదుపాయాలు కల్పించాలి. వారికై ఇళ్ళు నిర్మించాలి. వారి కష్టనష్టాలను ఎప్పటికప్పుడు తెలుసుకొని వసతులు ఏర్పాటు చేయాలి.

పనికి ఆహార పథకం ద్వారా వారికి పనులు చూపాలి. ప్రభుత్వం అందించేవి వీరికి అందుతున్నాయా, లేదా పర్యవేక్షించాలి. అప్పుడే వీరు సుఖంగా జీవించడానికి వీలవును.

PAPER – II : PART – B

భాషాంశాలు – వ్యాకరణం

కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

1. సంధులు:

ప్రశ్న 1.
“ఉత్వ సంధి”కి ఉదాహరణ కానిది.
A) ఎట్లు + అని
B) కాలము + అంటూ
C) వరుగులు + అయ్యే
D) సముద్రము + నీరు
జవాబు:
D) సముద్రము + నీరు

ప్రశ్న 2.
“ఎప్పుడు + ఒస్తవు” – ఉత్వ సంధి చేయగా.
A) ఎప్పుడొస్తవు
B) ఎప్పుడునొస్తవు
C) ఎప్పడువచ్చెదవు
D) ఎప్పుడొచ్చినావు
జవాబు:
A) ఎప్పుడొస్తవు

TS 9th Class Telugu Important Questions 3rd Lesson వలసకూలీ

ప్రశ్న 3.
గోకులాష్టమినే కృష్ణాష్టమి అంటారు – గీత గీసిన పదాన్ని విడదీసి రాయండి.
A) గో + కులాష్టమి
B) గోకులా + ష్టమి
C) గోకుల + అష్టమి
D) గోకులము యొక్క అష్టమి
జవాబు:
C) గోకుల + అష్టమి

ప్రశ్న 4.
“ఎక్కడ + ఉంటివి → ఎక్కడుంటివి” – సంధి జరిగిన తీరు
A) ఉత్వ సంధి
B) ఆమ్రేడిత సంధి
C) అత్వ సంధి
D) యడాగమ సంధి
జవాబు:
C) అత్వ సంధి

II. సమాసములు :

ప్రశ్న 1.
“భద్రాచలం” – అను పదం యొక్క సమాసం నామం
A) విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయము
B) సంభావనా పూర్వపద కర్మధారయము
C) ఉపమాన పూర్వపద కర్మధారయము
D) విశేషణ ఉత్తరపద కర్మధారయము
జవాబు:
A) విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయము

ప్రశ్న 2.
“సంభావనా పూర్వపద కర్మధారయ సమాసము”నకు ఉదాహరణ కానిది.
A) కోయిల సాగరము
B) సరళా సాగరము
C) కోస్త దేశం
D) ఎగువ కృష్ణా
జవాబు:
D) ఎగువ కృష్ణా

ప్రశ్న 3.
ఈ కింది వానిలో “రూపక సమాసము” కానిది.
A) విద్యా అనెడు ధనము
B) కృప అనెడు రసము
C) దయ అనెడు ఆభరణం
D) భద్రాచలం అనే పట్టణం
జవాబు:
D) భద్రాచలం అనే పట్టణం

ప్రశ్న 4.
జీవితంలో వెలుగుల కోసం జ్ఞానజ్యోతిని వెలిగించాలి – గీత గీసిన పదానికి సరియైన విగ్రహవాక్యం
A) జ్ఞానము కొరకు జ్యోతి
B) జ్ఞానము అనెడి జ్యోతి
C) జ్ఞానము తోడి జ్యోతి
D) జ్ఞానమును, జ్యోతియును
జవాబు:
B) జ్ఞానము అనెడి జ్యోతి

ప్రశ్న 5.
“గొడ్లడొక్కలు” – సమాసము పేరు
A) రూపక సమాసము
B) షష్ఠీ తత్పురుష సమాసము
C) తృతీయా తత్పురుష సమాసము
D) ద్వంద్వ సమాసము
జవాబు:
B) షష్ఠీ తత్పురుష సమాసము

III. ఛందస్సు:

ప్రశ్న 1.
పద్యపాదములో రెండవ అక్షరమును ఇలా అంటారు.
A) యతి.
B) ప్రాస యతి
C) ప్రాస
D) గణము
జవాబు:
C) ప్రాస

ప్రశ్న 2.
య గణం – గురులఘువులలో
A) UUI
B) UII
C) IUU
D) IIU
జవాబు:
C) IUU

ప్రశ్న 3.
“ఉత్పలమాల” పద్యానికి యతి
A) 10
B) 11
C) 13
D) 14
జవాబు:
A) 10

IV. అలంకారములు:

ప్రశ్న 1.
……….. రాకనే పోతివా,
……. మరిచే పోతివా;
పై వాక్యాలలో ఉన్న అలంకారము
A) అంత్యానుప్రాస
B) ఛేకానుప్రాస
C) వృత్త్యనుప్రాస
D) లాటానుప్రాస
జవాబు:
A) అంత్యానుప్రాస

TS 9th Class Telugu Important Questions 3rd Lesson వలసకూలీ

ప్రశ్న 2.
ఒక వస్తువునకు మరొక వస్తువునకు పోలిక ఉపమాలంకారంలో ఒకటిగా ఉండేది
A) సమాన ధర్మం
B) ఉపమానము
C) ఉపమేయము
D) క్రియ
జవాబు:
A) సమాన ధర్మం

V. వాక్యాలు:

ప్రశ్న 1.
“రామయ్య ఊరికి వెళ్ళి పొలం పనులు చూసుకున్నాడు.” – సామాన్య వాక్యాలుగా మారిస్తే
A) రామయ్య ఊరికి, పొలానికి వెళ్ళాడు.
B) రామయ్య ఊరికి వెళ్ళాడు, రామయ్య పొలం పనులు చూసుకున్నాడు.
C) రామయ్య పొలం పనులు చూడటానికి ఊరు వెళ్ళాడు.
D) ఊరికి వెళ్ళి పొలం పనులు చూసుకున్నాడు.
జవాబు:
B) రామయ్య ఊరికి వెళ్ళాడు, రామయ్య పొలం పనులు చూసుకున్నాడు.

ప్రశ్న 2.
“తెలంగాణ కోసం ఎందరో ఉద్యమాలు చేశారు. తెలంగాణ సాధించారు.” – సంక్లిష్ట వాక్యం గుర్తించండి.
A) తెలంగాణ కోసం ఎందరో ఉద్యమాలు చేశారు మరియు సాధించారు.
B) తెలంగాణ సాధించారు కాని ఎన్నో ఉద్యమాలు చేశారు.
C) తెలంగాణ కోసం ఎందరో ఉద్యమాలు చేసి, సాధించారు.
D) తెలంగాణ సాధించే వరకు ఎందరో ఉద్యమాలు చేశారు.
జవాబు:
C) తెలంగాణ కోసం ఎందరో ఉద్యమాలు చేసి, సాధించారు.

ప్రశ్న 3.
“వర్షాలు బాగా పడ్డాయి. పంటలు పండలేదు.” – సరియైన సంయుక్త వాక్యాన్ని గుర్తించండి.
A) వర్షాలు బాగా పడే పంటలు పండలేదు.
B) వర్షాలు బాగా పడ్డాయి కాని పంటలు పండలేదు.
C) పంటలు పండలేదు కాబట్టి వర్షాలు బాగా పడ్డాయి.
D) వర్షాలు బాగా పడలేదు కాబట్టి పంటలు పండలేదు.
జవాబు:
B) వర్షాలు బాగా పడ్డాయి కాని పంటలు పండలేదు.

ప్రశ్న 4.
“అమ్మ వంట చేసి, దేవుని పూజ చేసింది.” – ఈ వాక్యాన్ని సామాన్య వాక్యాలలోకి మార్చండి.
A) అమ్మ వంట చేయాలి. అమ్మ దేవుని పూజ చేయాలి.
B) అమ్మ వంట చేసింది. అమ్మ దేవుని పూజ చేసింది.
C) అమ్మ వంట చేస్తూ అమ్మ దేవుని పూజ చేసింది.
D) అమ్మ వంట చేస్తే దేవుని పూజ చేస్తుంది.
జవాబు:
B) అమ్మ వంట చేసింది. అమ్మ దేవుని పూజ చేసింది.

TS 9th Class Telugu Important Questions 2nd Lesson నేనెరిగిన బూర్గుల

These TS 9th Class Telugu Important Questions 2nd Lesson నేనెరిగిన బూర్గుల will help the students to improve their time and approach.

TS 9th Class Telugu 2nd Lesson Important Questions నేనెరిగిన బూర్గుల

PAPER – I : PART – A

1. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత (స్వీయరచన)

అ) కింది ప్రశ్నలకు ఐదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
బూర్గుల వాదనాపటిమ గలవాడని పి.వి. ఎందుకన్నాడు ?
జవాబు:
పి.వి.నరసింహారావుగారు, బూర్గులవారి వద్ద జూనియర్ న్యాయవాదిగా ఉండేవారు. బూర్గులవారు తమ విశిష్ట వ్యక్తిత్వంతో, పి.వి.గారిలో ఆత్మవిశ్వాసాన్ని నింపారు. బూర్గులవారి వాదనా పటిమను పి.వి. ప్రత్యక్షంగా చూసారు.

బూర్గులవారి వాదనాపటిమ : బూర్గులవారు న్యాయవాదిగా కేసు చేపట్టేటప్పుడే, విషయం శ్రద్ధగా విని, ఆ ఫైలుపైనే అస్పష్టంగా, రేఖామాత్రంగా నోట్సు రాసుకునేవారు. కోర్టులో ఆ నోట్సు ఆధారంగా, తమ విశేష ప్రతిభతో, ఎదుటి న్యాయవాదులను ఎదుర్కొని నిలిచేవారు. న్యాయవాద వృత్తిలో గొప్ప మేధాసంపత్తిని ఆయన ప్రదర్శించి, కోర్టులో కేసులో గెలిచేవారు. అందుకే బూర్గుల వాదనాపటిమ గలవారని పి.వి. పేర్కొన్నారు.

ప్రశ్న 2.
దున్నేవారికే భూమి అంటే మీకేమర్థమయింది ?
జవాబు:
సామాన్యంగా భూస్వాములు తమ పొలాలను రైతులకు సేద్యానికి ఇచ్చి, వారి నుండి సంవత్సరానికి కొంత శిస్తు తీసుకుంటారు. రైతులు, ఆ చేలలో పంట పండినా, పండకపోయినా నిర్ణయించుకున్న శిస్తును కామందులకు చెల్లించాలి. అదీగాక భూకామందులు తమ ఇష్ట ప్రకారం, తమ పొలాన్ని రైతుల నుండి ఎప్పుడైనా తిరిగి తీసుకుంటారు. దీనివల్ల రైతులు నష్టపోతారనే భావనతో రైతులకు కొన్ని రక్షణలు కల్పించడానికి దున్నేవారికే భూమి అనే కౌలుదారి చట్టాన్ని రూపొందించారని గ్రహించాను.

TS 9th Class Telugu Important Questions 2nd Lesson నేనెరిగిన బూర్గుల

ప్రశ్న 3.
బూర్గుల సౌజన్యానికి మారుపేరు అని ఎలా చెప్పగలరు ?
జవాబు:
బూర్గుల రామకృష్ణారావుగారు మతాతీత వ్యక్తి. ఆయన సుగుణాలు మూర్తీభవించిన వ్యక్తి. ఈయన సౌజన్యానికి మారుపేరు. నిజాంకు బూర్గులవారు వ్యతిరేకులయినా, రాష్ట్రంలోని ముసల్మానులు అందరికీ ఈయన స్నేహితులుగా, ఆప్తులుగా ఉండేవారు. బూర్గులవారు నిరాడంబరంగా, మతానికి అతీతంగా ఉండేవారు.

ఆయన డ్రాయింగ్ రూమ్ సంస్కృతీ ప్రదర్శనశాలలా ఉండేది. అక్కడ కుచ్చుటోపీల మౌల్వీలు, గడ్డాల ముల్లాలు, తలపాగాల పండితులు, మహామహోపాధ్యాయులు, గాంధీ టోపీలవారు, ఖద్దరు ధారులు, టెరిలీన్ యువకులూ ఇలా అన్నిరకాల వారూ బూర్గులవారితో స్నేహపూర్వకంగా ఉండేవారు. కనుకనే ఆయన సౌజన్యానికి మారుపేరు అని చెప్పవచ్చు.

ప్రశ్న 4.
“బూర్గులవారు మతాతీతవ్యక్తులు” – అని ఎలా చెప్పగలరు ?
జవాబు:
బూర్గుల రామకృష్ణారావుగారు, మతాతీతవ్యక్తి. ఆయన సుగుణాలు మూర్తీభవించిన వ్యక్తి. ఈయన సౌజన్యానికి మారుపేరు. ఆనాటి నిజాం నవాబు మతదురభిమానాన్ని పెంపొందిస్తూ రాజ్యం ఏలేవాడు. రామకృష్ణారావుగారు నిజాంకు బద్ధ వ్యతిరేకి.

నిజాంకు బూర్గులవారు వ్యతిరేకులయినా, రాష్ట్రంలోని ముసల్మానులు అందరికీ ఈయన స్నేహితులుగా, ఆప్తులుగా ఉండేవారు. బూర్గులవారు నిరాడంబరంగా, మతానికి అతీతంగా ఉండేవారు. బూర్గులవారి డ్రాయింగ్ రూమ్, సంస్కృతీ ప్రదర్శనశాలలా ఉండేది. అక్కడ కుచ్చుటోపీల, మౌల్వీలు, గడ్డాల ముల్లాలు, తలపాగాల పండితులు, మహామహోపాధ్యాయులు, గాంధీ టోపీలవారు, ఖద్దరు ధారులు, టెరిలిన్ యువకులూ, ఇలా అన్ని రకాలవారూ బూర్గులవారిని పిలవడానికి అక్కడకు వచ్చేవారు.

పై విధంగా బూర్గులవారు, విశిష్ట వ్యక్తిత్వంతో, మతాతీత వ్యక్తిగా ఉండేవారు.

ప్రశ్న 5.
బూర్గులవారిని గురించి చరిత్రకారులు ఏయే విషయాలు పొందుపరచి ఉంటారని చెప్పారు.
జవాబు:
చరిత్రకారులు, బూర్గులవారిని గురించి ఈ కింది విషయాలు రాసి ఉండేవారు.

  1. బూర్గుల రామకృష్ణారావుగారు పుట్టిన గ్రామం గురించి రాసేవారు. పూనాలో ఆయన ఫెర్గూసన్ కాలేజీలో పర్షియన్ ‘భాష చదివి, పట్టభద్రులయ్యారని, పర్షియన్ ట్యూటర్గా కొంతకాలం పనిచేశారని రాసి ఉండేవారు.
  2. న్యాయవాద పట్టా తీసుకొని న్యాయవాదిగా పనిచేశారని రాసి ఉండేవారు.
  3. ప్రజా ఉద్యమాల్లో పాల్గొని, జైలుకు వెళ్ళారని రాసి ఉండేవారు. హైదరాబాదు స్టేటు కాంగ్రెస్లో బూర్గులవారు ప్రముఖ నాయకులని, మంత్రిగా, ముఖ్యమంత్రిగా, రెండు రాష్ట్రాలకు గవర్నరుగా పనిచేశారని రాసి ఉండేవారు.

ప్రశ్న 6.
పాఠ్యాంశ రచయిత పి.వి. నరసింహారావుగారి గొప్పతనం గురించి తెలపండి.
జవాబు:
పి.వి. నరసింహారావుగారు భారత ప్రధానిగా, బహుభాషావేత్తగా, భారతదేశ ఆర్థిక సంస్కరణల పితామహుడిగా పేరు పొందారు. స్వామి రామానందతీర్ధకు పి.వి. గారు శిష్యులు. బూర్గుల వారు, పి.వి. గార్కి గురుతుల్యులు. విద్యార్థిగా హైద్రాబాదు విముక్తి పోరాటంలో వీరు పాల్గొన్నారు. కేంద్ర – రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలలో మంత్రిగా, ఆంధ్రప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రిగా దేశ ప్రధానిగా సేవ చేశారు. ఈయన గొప్ప రాజనీతిజ్ఞుడు.

17 భాషల్లో అనర్గళంగా మాట్లాడేవారు. ఈయన ఆత్మకథ “ఇన్ సైడర్” అనేక భాషల్లోకి అనువాదం అయ్యింది. పి.వి. గారు, నిరాడంబర జీవితం, నిజాయితీ, దేశభక్తి కలిగి, స్థిత ప్రజ్ఞుడిగా వెలుగొందారు. విశ్వనాథ వారి ‘వేయి పడగలు’ నవలను ‘సహస్రఫణ్’ అనే పేరుతో వీరు హిందీలో రాశారు.

TS 9th Class Telugu Important Questions 2nd Lesson నేనెరిగిన బూర్గుల

ప్రశ్న 7.
రామకృష్ణారావుగారి విశిష్ట వ్యక్తిత్వం గురించి పి.వి. గారు ఏమని తెలిపారు ?
జవాబు:
పి.వి. నరసింహారావుగారు, బూర్గులవారి వద్ద జూనియర్ న్యాయవాదిగా ఉండేవారు. పి.వి. గారు బూర్గులవారి ఆఫీసుకు వెళ్ళి, జూనియర్లకు అర్థంకాని చిక్కు కేసులను చదివేవారు. దానితో బూర్గులవారి సీనియర్ గుమస్తా, పి.వి. గారిపై కోపపడేవాడు. కాని బూర్గులవారు పి.వి. గార్ని సమర్థించేవారు.

అంతేకాక పి.వి. గారితో కేసులను గురించి స్వయంగా తాను చర్చించేవారు. దానితో పి.వి.లో ఆత్మవిశ్వాసం పెరిగింది. ఆ ఆత్మవిశ్వాసం, తరువాత కాలంలో పి.వి. గార్కి శ్రీరామరక్ష అయ్యింది. ఈ విధంగా బూర్గులవారు తమ విశిష్ట వ్యక్తిత్వంతో, పి.వి. గారిలో ఆత్మవిశ్వాసాన్ని నింపి,
ఆయనకు మేలు చేశారు.

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు ఐదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
‘బాహ్య సౌందర్యం కన్నా అంతర సౌందర్యం అతిముఖ్యం’ ఈ వాక్యం బూర్గుల వారి జీవితానికి ఎలా సరిపోతుంది – వివరించండి.
జవాబు:
ప్రతి మానవునిలోనూ సాధారణంగా ఉన్నదాని కంటే తనను గురించి ఘనంగా చిత్రించుకొనే స్వభావం ఉంటుంది. ఇందుకు భిన్నంగా ప్రవర్తించేవారు చాలా అరుదుగా ఉంటారు. ఇటువంటి వ్యక్తిత్వం కలిగిన బూర్గులవారిని తలచుకోవడం, వారిని అనుసరించడం మనందరికి శుభదాయకం. లోకంలో వ్యక్తులకు వారసత్వంగా వచ్చే ఆర్థిక, రాజకీయ పరమైన గుర్తింపే కాని, వారి వ్యక్తిత్వాలకు గుర్తింపనేది నేతిబీరకాయ చందంగానే ఉంటుంది.

వ్యక్తిత్వం లేనివారు ఎంత గొప్ప పేరుప్రఖ్యాతులు పొందినప్పటికీ అది వారితో ఉన్న అవసరాలు ఇతరులచేత ఆహా ! ఓహో అనిపిస్తాయి. అదీ ఆ అవసరాలు తీరేదాకే. అదే వ్యక్తిత్వం ఉన్న వ్యక్తులు తమ వ్యక్తిత్వానికి మచ్చతెచ్చుకొనే పనులు చేయకుండా ‘పరోపకార్థమ్ ఇదమ్ శరీరం’ అన్నట్లు జీవిస్తారు.

ఈ కోవకు చెందినవారే శ్రీ బూర్గుల రామకృష్ణారావుగారు. వారెల్లప్పుడు అన్ని విషయాల్లో ఆఖరికి తమలోని లోపాలను కూడా ఉన్నవి ఉన్నట్లుగా చెప్పేవారు. బూర్గుల వారి కీర్తి ఎంత పెద్దదో మూర్తి అంత చిన్నది. తన పొట్టితనాన్ని గూర్చి వారే ఇలా అనుకొనేవారు, ‘నన్ను గమనించకుండా ఎవరూ ఉండలేరు.

పొడుగు మనుషుల మధ్య పొట్టివాణ్ణి కదా ! అని అవసరం వచ్చినప్పుడు వారు అలనాటి వామనమూర్తి వలె ఇంతింతై ముల్లోకాలు ఆక్రమించి తమ విరాట్ రూపాన్ని ప్రదర్శించేవారు. అందుచేత బూర్గులవారు కావాలని నిరాడంబరంగా తెరమరుగున ఉండడం జరుగలేదు. శరీరాకృతిలో అందం లేకపోయిన మంచి మనసు కలిగి అందరూ బాగుండాలనే బూర్గులవారి జీవితానికి ‘బాహ్య సౌందర్యం కన్నా అంతఃస్సౌందర్యం అతిముఖ్యం’ అనే వాక్యం చక్కగా సరిపోతుంది.

ప్రశ్న 2.
బూర్గుల రామకృష్ణారావుగారి వ్యక్తిత్వం ద్వారా మనం నేర్చుకోదగిన అంశాలేవి ?
జవాబు:
మనం నివసిస్తున్న ఈ సమాజంలో మంచి ప్రభావశక్తి కలవారు కొద్దిమంది మాత్రమే ఉంటారు. అటువంటి వారితో కలిసినా, వారిని గురించి తెలిసికొన్నా మనకు మంచి స్ఫూర్తి కలుగుతుంది. వారు నడిచిన దారిలో మనం కూడా నడవడానికి అవకాశం కలుగుతుంది.

ఈ విధంగా స్ఫూర్తిని ఇచ్చేవారిలో కీ.శే. బూర్గుల రామకృష్ణారావుగారు ఒకరు. ఈయన హైదరాబాదు రాష్ట్రానికి మొదటి ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేసిన రాజనీతిజ్ఞుడు, బహుభాషావేత్త, పరిపాలనాదక్షుడు. ప్రతివ్యక్తికి, తన గురించి ఉన్నదాని కంటే ఎక్కువగానే చిత్రించుకొనే స్వభావం ఉంటుంది.

దీనికి భిన్నంగా ఉండేవారు బహుకొద్దిమందే ఉంటారు. వారిలో ముందుగా చెప్పదగినవారు బూర్గుల. అనేక విధాలైన ఒడిదుడుకులు వచ్చినా, విపత్కర పరిస్థితులు చుట్టుముట్టినా, చలించలేపోవడం, మనః స్థైర్యాన్ని, సమచిత్తాన్ని విడిచిపెట్టకపోవడం వంటి లక్షణాలు రామకృష్ణారావుగారి వ్యక్తిత్వం ద్వారా మనం నేర్చుకోవచ్చు.

జయాపజయాలను సమానంగా స్వీకరించడం, మిత్రులు సైతం ద్రోహం చేసినా, శత్రువులు దూషించినా “అవన్నీ ఆటలో భాగమేగా” అని స్థితప్రజ్ఞులుగా నిలవడం, అందరికీ సాధ్యం కాదు. అటువంటి విశిష్ట వ్యక్తిత్వం కలిగిన వ్యక్తి శ్రీ బూర్గులవారు. ఈయన మతాతీత వ్యక్తి. సుగుణాలు మూర్తీభవించిన మహోన్నత వ్యక్తి. సౌజన్యానికి మారుపేరు. నిరాడంబరంగా జీవించే బూర్గులవారి వ్యక్తిత్వం ఆనాటివారికే కాదు ఏనాటివారికైనా, ప్రాతఃస్మరణీయమైనది.

ప్రశ్న 3.
“రాజకీయాలలో బూర్గులవారి సమ్యక్ దృష్టికోణం, సంకుచిత సైద్ధాంతిక అరలకు తావివ్వలేదు” దీనిని బట్టి మీరేమి గ్రహించారు?
జవాబు:
బూర్గుల రామకృష్ణారావుగారిని గూర్చి పి.వి. నరసింహారావు గారు చెప్పిన సత్యమిది. బూర్గుల వారికి రాజకీయాలపై సంపూర్ణమైన దృష్టికోణం ఉందట. బూర్గులవారు సంకుచిత దృష్టితో వీరు నావారు, వారు పేదవారు అనే భేదాన్ని వారు చూపించేవారు కారట.

హైదరాబాదు సంస్థానంలో జాగీర్దారీ వ్యవస్థ తరతరాల నుండీ వస్తోంది. భూములు అన్నీ కొద్దిమంది చేతులలోనే ఉండేవి. అది గమనించిన బూర్గులవారు, హైదరాబాదు రాష్ట్రంలో దున్నేవానికి భూమి హక్కును ఇచ్చే కౌలుదారీ చట్టాన్ని తయారు చేసి, సామ్యవాద వ్యవస్థకు వారు మార్గదర్శకులు అయ్యారు.

ఈ కౌలుదారీ చట్టాన్ని ముందుగా బూర్గులవారు, కొన్ని జిల్లాల్లో అమలు పరచడానికి ఎంపిక చేశారు. ఆ చట్టం అమలు వల్ల ఎక్కువగా నష్టపోయిన భూకామందులు అందరూ, బూర్గుల వారికి బంధువులూ, రాజకీయ సహచరులు. దీనిని బట్టి బూర్గుల వారికి రాజకీయాల్లో సమ్యక్ దృష్టి కోణం ఉందనీ, వారికి సంకుచిత సిద్ధాంత భేదాలు లేవని తెలుస్తోంది.

PAPER – I : PART – B

భాషాంశాలు – పదజాలం :

I. సొంతవాక్యాలు :

అ) కింది పదాలను ఉపయోగించి సొంతవాక్యాలు రాయండి.

1. శ్రీరామరక్ష : మంచి గూఢచార వ్యవస్థ దేశానికి, ప్రజలకు శ్రీరామరక్ష.
2. గీటురాయి : క్రీడాకారుల ప్రతిభకు వారు సంపాదించిన బహుమతులే గీటురాళ్ళు.
3. రూపుమాపడం : ఆధునిక వైద్య విజ్ఞానం మశూచి, కలరా వంటి అంటువ్యాధుల్ని రూపుమాపగలిగింది.
4. కారాలు మిరియాలు నూరడం : కారు అద్దం పగిలి సంవత్సరమయినా మా స్నేహితులందరిమీద మా పక్కింటాయన ఇప్పటికి కారాలు మిరియాలు నూరుతునే ఉన్నాడు.
5. స్వస్తివాచకం : పాత పెద్దనోట్లకు ప్రధాని మోదీ స్వస్తివాచకం పలికాడు.
6. ప్రాతఃస్మరణీయులు : భగవంతునితో పాటు, విజ్ఞాన వేత్తలు, సంఘ సంస్కర్తలు అందరూ మనకు ప్రాతః స్మరణీయులే.
7. శక్తిసామర్థ్యాలు : మనం మన శక్తిసామర్థ్యాలు, శారీరక, మానసిక, వైజ్ఞానిక విషయాలలో పెంపొందించుకోవాలి.
8. సౌజన్య సౌహార్దాలు : గాంధీ, బుద్ధుడు, క్రీస్తు మొదలగు వారిని చూసినప్పుడు సౌజన్య సౌహార్దాలు కూడా ప్రపంచాన్ని గెలవడానికి ఉపయోగపడతాయి అని అనిపిస్తుంది.
9. కంచుకోట : అవినీతిపరులు కంచుకోట వంటి ఇంటిని నిర్మించుకొని దొంగసొత్తును దాస్తారు కదా !

TS 9th Class Telugu Important Questions 2nd Lesson నేనెరిగిన బూర్గుల

II. అర్థాలు :

ఆ) కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

ప్రశ్న 1.
నిరాఘాటంగా – అనే పదానికి అర్థం
A) ఆటంకాలుగా
B) అడ్డులేకుండా
C) సాఫీగా
D) పడుతూలేస్తూ
జవాబు:
B) అడ్డులేకుండా

ప్రశ్న 2.
ప్రమాణం – అనే అర్థం వచ్చే పదం
A) ప్రయాణం
B) గీటురాయి
C) తిరుగలి
D) గుండ్రాయి
జవాబు:
B) గీటురాయి

ప్రశ్న 3.
సచిన్ నిష్క్రమణతో భారతజట్టు ధోని వైపు తిరిగింది – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) రాక
B) క్రమశిక్షణ
C) తప్పుకోవడం
D) బాధలతో
జవాబు:
C) తప్పుకోవడం

ప్రశ్న 4.
ఒక విషయం గురించి అనర్గళంగా మాట్లాడు – గీత గీసిన పదానికి సరియైన అర్థం
A) ఆటంకం లేకుండా
B) గొంతుతో
C) ఎదిరించి
D) ఆలోచించి
జవాబు:
A) ఆటంకం లేకుండా

ప్రశ్న 5.
“కడగొట్టు” అనే పదానికి అర్థం
A) కనిపెట్టు
B) గట్టిగా కొట్టు
C) చిట్టచివరి
D) పడగొట్టు
జవాబు:
C) చిట్టచివరి

TS 9th Class Telugu Important Questions 2nd Lesson నేనెరిగిన బూర్గుల

ప్రశ్న 6.
ప్రాతఃస్మరణీయుడు – అను పదానికి అర్థం
A) ప్రతి ఉదయం జ్ఞప్తికి తెచ్చుకోతగినవాడు.
B) పాతకాలములో గుర్తున్నవాడు.
C) ఉదయమే గుర్తుకు వచ్చిన మనిషి.
D) గుర్తుంచుకోవలసిన విషయము (పాత సంఘటన).
జవాబు:
A) ప్రతి ఉదయం జ్ఞప్తికి తెచ్చుకోతగినవాడు.

ప్రశ్న 7.
“సునిశితమేధ” – అను పదానికి సరియైన అర్థం
A) ఒక రకమైన మేధ
B) చురుకైన బుద్ధి
C) మందబుద్ధి
D) సరియైన మేధావి
జవాబు:
B) చురుకైన బుద్ధి

ప్రశ్న 8.
“కలగలుపు” – అనే అర్థం గల పదం
A) అన్నము
B) కలుపు మొక్క
C) మేళవించు
D) విడివిడిగా
జవాబు:
C) మేళవించు

ప్రశ్న 9.
“సాహితీ జగత్తు” లో కాళిదాసు మొదటివాడు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) ప్రాచీన గ్రంథంలో
B) సాహిత్యం అనే ప్రపంచంలో
C) వీణా జగత్తులో
D) కవి పండితులలో
జవాబు:
B) సాహిత్యం అనే ప్రపంచంలో

ప్రశ్న 10.
అతని సౌజన్యం అందరిని ఆకర్షించింది – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) మంచితనం
B) సౌందర్యం
C) వేషధారణ
D) సంపద
జవాబు:
A) మంచితనం

ప్రశ్న 11.
రామకృష్ణారావుగారి పేరు వినగానే గత స్మృతులెన్నో ముప్పిరిగొన్నాయి – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) తలుపు
B) బాధ
C) తలపు
D) సంతోషం
జవాబు:
C) తలపు

ప్రశ్న 12.
వీసం ఎత్తు ఎక్కువా లేదు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) 1/16
B) 1/8
C) 1/4
D) 1/32
జవాబు:
A) 1/16

ప్రశ్న 13.
రామకృష్ణారావుగారు ప్రధానంగా సాహితీ జగత్తుకు చెందినవారు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) ప్రజలు
B) గ్రంథాలు
C) దేశాల
D) లోకం
జవాబు:
D) లోకం

III. ప్రకృతి, వికృతులు :

ప్రశ్న 1.
భూమి తిరముగా ఉండదు – గీత గీసిన పదానికి ప్రకృతి
A) పల్లము
B) స్థిరము
C) తిన్నగా
D) వేడి
జవాబు:
B) స్థిరము

ప్రశ్న 2.
దోసము, దొసగు – అనే వికృతి పదాలకు ప్రకృతి పదం
A) దోసకాయ
B) రోషము
C) దోషము
D) దుష్టుడు
జవాబు:
C) దోషము

ప్రశ్న 3.
“జాతరలో పిల్లలు తప్పిపోతారని యాత్ర మానుకొన్నారు.” – ఈ వాక్యంలో ప్రకృతి ఉన్న పదం
A) జాతర
B) పిల్లలు
C) మాను
D) తప్పిపోవు
జవాబు:
A) జాతర

ప్రశ్న 4.
ఊరేగింపులో దేవుని దవ్వు నుండి చూడగలిగాము – గీత గీసిన పదానికి ప్రకృతి
A) పువ్వు
B) ఎత్తు
C) వెనుక
D) దూరము
జవాబు:
D) దూరము

ప్రశ్న 5.
“పగ్గె, సాల” – అను వికృతి పదాలకు సరియైన ప్రకృతి పదాలు
A) ప్రజ్ఞ, శాల
B) ప్రతిజ్ఞ, విశాల
C) పగ్గము, శాల
D) ప్రజ్ఞ, సాలీడు
జవాబు:
A) ప్రజ్ఞ, శాల

TS 9th Class Telugu Important Questions 2nd Lesson నేనెరిగిన బూర్గుల

ప్రశ్న 6.
శక్తి – అనే పదానికి వికృతి
A) శక్యము
B) సత్తి
C) సత్తెము
D) సకియ
జవాబు:
B) సత్తి

ప్రశ్న 7.
సంతసము – అను పదానికి ప్రకృతి
A) సంతోషము
B) సంతానము
C) ఆనందము
D) సంగతి
జవాబు:
A) సంతోషము

ప్రశ్న 8.
గౌరవము – అనే పదానికి వికృతి
A) గార్దభము
B) గారాబు
C) గౌరు
D) గారవము
జవాబు:
D) గారవము

ప్రశ్న 9.
బూర్గుల వారు పర్షియన్ భాష ఐచ్ఛికంగా తీసుకున్నారు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) పుస్తకం
B) గ్రంథం
C) బాస
D) బాష
జవాబు:
C) బాస

ప్రశ్న 10.
రామకృష్ణారావు గారు ప్రాచీన కావ్యాలు చదివేవారు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) కవ్వం
B) కబ్బం.
C) కవనం
D) కాననం
జవాబు:
B) కబ్బం.

ప్రశ్న 11.
కష్టాలు సంభవించినపుడు అధైర్యంతో క్రుంగిపోనూ లేదు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) కసటు
B) కసాటు
C) కషటు
D) కసటం
జవాబు:
A) కసటు

IV. పర్యాయపదాలు :

ప్రశ్న 1.
లోకము, జగము, ప్రపంచము – అను పర్యాయపదాలు కల పదం
A) లోకనము
B) జగత్తు
C) స్వర్గము
D) పంచాస్యం
జవాబు:
B) జగత్తు

ప్రశ్న 2.
మిత్రుడు- అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) నేస్తం, దోస్తు
B) స్నేహితుడు, మైత్రి
C) బంధువు, చెలికాడు.
D) చెలువుడు, సంగడి
జవాబు:
A) నేస్తం, దోస్తు

ప్రశ్న 3.
రక్తము – అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) శోణితము, రుధిరము
B) నెత్తురు, వర్ణము
C) కీలాలం, ద్రవము
D) పలాశము, పలలము
జవాబు:
A) శోణితము, రుధిరము

TS 9th Class Telugu Important Questions 2nd Lesson నేనెరిగిన బూర్గుల

ప్రశ్న 4.
తనువు, కాయము, మేను – పర్యాయపదాలుగా గల పదం
A) శబ్దం
B) ప్రాణం
C) శరీరం
D) దేశం
జవాబు:
C) శరీరం

ప్రశ్న 5.
అబ్దం, సాలు, వర్షం – పర్యాయపదాలుగా గల పదం
A) సంవత్సరము
B) వాన
C) నీటిచాలు
D) సముద్రం
జవాబు:
A) సంవత్సరము

ప్రశ్న 6.
“దక్షత” – అను పదమునకు మరియొక పర్యాయపదము
A) శిక్షణ
B) సామర్ధ్యము
C) ఒక రాజు
D) దక్షిణం
జవాబు:
B) సామర్ధ్యము

ప్రశ్న 7.
“జనకుడు” – అను పదానికి పర్యాయపదం కాని పదం
A) కొడుకు
B) తండ్రి
C) పిత
D) నాన్న
జవాబు:
A) కొడుకు

ప్రశ్న 8.
‘సహస్రఫణ్” కు కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ బహుమతి లభించింది – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) కానుక, కనుక
B) బహుమానం, సన్మానం
C) గౌరవం, మర్యాద
D) బహూకరణ, నమూనా
జవాబు:
B) బహుమానం, సన్మానం

ప్రశ్న 9.
సౌజన్యానికి ఆయన మారుపేరు – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) సౌజన్య, సుజన
B) సౌశీల్యం, సుశీల
C) సుజనత్వం, మంచితనం
D) దయ, కరుణ
జవాబు:
C) సుజనత్వం, మంచితనం

ప్రశ్న 10.
బూర్గులవారి విశేష నైపుణ్యానికి నేను ఎల్లప్పుడు జోహారులర్పిస్తాను – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) నమస్కారం, అంజలి
B) కైమోడ్పు, మౌనం
C) చేమోడ్పు, చేయిముడు
D) దండం, దండ
జవాబు:
A) నమస్కారం, అంజలి

ప్రశ్న 11.
స్నేహితులు ద్రోహం తలపెట్టినా పట్టించుకోరు – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) మేలు, మంచి
B) కీడు, శుభం
C) చెడు, సంతోషం
D) ఆపద, కీడు
జవాబు:
D) ఆపద, కీడు

V. నానార్థాలు:

ప్రశ్న 1.
“వాహిని” – అనే పదానికి నానార్థాలు
A) కాండము, నీరు
B) వాహనం, దేవత
C) నది, సేన
D) ప్రవాహము, కొండ
జవాబు:
A) కాండము, నీరు

ప్రశ్న 2.
సూర్యుడు, స్నేహితుడు – అనే నానార్థాలు గల పదం
A) రాజు
B) మిత్రుడు
C) గ్రహం
D) నక్షత్రం
జవాబు:
B) మిత్రుడు

TS 9th Class Telugu Important Questions 2nd Lesson నేనెరిగిన బూర్గుల

ప్రశ్న 3.
“మరుగు” – అనే పదానికి నానార్థాలు
A) చాటు, అలవాటుపడు
B) వేడెక్కు, దానం
C) దాగు, దాచు
D) తెర, తెరచాప
జవాబు:
A) చాటు, అలవాటుపడు

ప్రశ్న 4.
నాకు క్షేత్రములన్న ప్రీతి – గీత గీసిన పదానికి నానార్థములు
A) వరిమడి, పుణ్యస్థానం
B) దేవాలయము, గుడి
C) శరీరము, దానము
D) భార్య, విశేషము
జవాబు:
A) వరిమడి, పుణ్యస్థానం

ప్రశ్న 5.
అన్ని మతములు శ్రేయస్సును కోరునవి – గీత గీసిన పదానికి నానార్ధములు –
A) కులము, అతుకు
B) ముత్యము, భాష
C) మతాబులు, పూజా విధానము
D) అభిప్రాయము, శాస్త్రం, సమ్మతి
జవాబు:
D) అభిప్రాయము, శాస్త్రం, సమ్మతి

VI. వ్యుత్పత్యర్థములు :

ప్రశ్న 1.
“గురువు”నకు సరియైన వ్యుత్పత్త్యర్థము
A) లావుగా ఉండువాడు.
B) అజ్ఞానమనే అంధకారమును పోగొట్టువాడు.
C) గుండ్రముగా తిరుగువాడు.
D) దేవతలను ఆజ్ఞాపించువాడు.
జవాబు:
B) అజ్ఞానమనే అంధకారమును పోగొట్టువాడు.

ప్రశ్న 2.
మనవు సంతతి వారు – అను వ్యుత్పత్తి అర్థము గల పదము
A) మనవి
B) మానవులు
C) మానినులు
D) రాక్షసులు
జవాబు:
B) మానవులు

ప్రశ్న 3.
ద్రవ్యము – అను పదమునకు సరియైన వ్యుత్పత్తి
A) పొందదగినది
B) దున్నుటకు వీలైనది
C) ద్రవించునది
D) అవ్యయము వంటిది
జవాబు:
A) పొందదగినది

ప్రశ్న 4.
అజ్ఞానాన్ని తొలిగించువాడు – అను వ్యుత్పత్తి అర్థము గల పదము
A) రక్షకభటుడు
B) గురువు
C) వైద్యుడు
D) దొంగ
జవాబు:
B) గురువు

TS 9th Class Telugu Important Questions 2nd Lesson నేనెరిగిన బూర్గుల

ప్రశ్న 5.
తిథి, వార, నియమం లేనివాడు – అను వ్యుత్పత్తి అర్థము గల పదము
A) జులాయి
B) మిత్రుడు
C) అతిథి.
D) చుట్టం
జవాబు:
C) అతిథి.

PAPER – II : PART – A

అపరిచిత గద్యాలు

ప్రశ్న 1.
కింది గద్యభాగాన్ని చదివి, అర్థవంతమైన ఐదు ప్రశ్నలను తయారుచేయండి.

“శ్రీకృష్ణదేవరాయలు 16వ శతాబ్దివాడు. సాహిత్యంపై ప్రత్యేక అభిమానం కలవాడు. భువనవిజయమనే సభామండపంలో సాహిత్యగోష్ఠి నిర్వహించేవాడు. అనేక కవి పండితులను పోషించేవాడు. ఆయన ఆస్థానంలోని ఎనిమిది మంది ప్రసిద్ధ కవులను అష్టదిగ్గజాలు అని పిలిచారు. అందులో అల్లసాని పెద్దన అగ్రగణ్యుడు. వారిలో తెనాలి రామకృష్ణుడు వికటకవిగా పేరు పొందాడు. రాయలు రాజు మాత్రమే కాదు, కవి కూడా. దేశభాషలందు తెలుగు లెస్స అని చాటాడు. ఆయన కాలం తెలుగుభాషకు స్వర్ణయుగమై భాసిల్లింది.

జవాబు:

ప్రశ్నలు

  1. శ్రీకృష్ణదేవరాయలు ఏ కాలము వాడు ?
  2. శ్రీకృష్ణదేవరాయల సభాభవనం పేరు ఏమి ?
  3. ‘అష్టదిగ్గజాలు’ అంటే ఎవరు ? వారిలో అగ్రగణ్యుడు ఎవరు ?
  4. తెలుగుభాషకు ఎవరి కాలం స్వర్ణయుగం ?
  5. తెనాలి రామకృష్ణుడు ఏ విధంగా పేరు పొందాడు ?

ప్రశ్న 2.
కింది పేరా చదివి, అర్థవంతమైన ఐదు ప్రశ్నలు రూపొందించండి.

“ఏకశిలా నగరాన్ని రాజధానిగా చేసుకొని, తెలుగునేలను వైభవ స్థితిలో నిలిపిన కాకతీయ రాజులలో చివరివాడు రెండవ ప్రతాపరుద్రుడు. అతడు ఉత్తమ పరిపాలకుడు మాత్రమే కాదు, మానవ ధర్మాన్ని, కళామర్మాన్ని ఎరిగిన సాహితీమూర్తి. సంస్కృతాంధ్రభాషల్లో అనుపమానమైన పాండిత్యాన్ని సొంతం చేసుకున్న సత్కవీంద్రుడు. సంగీత, సాహిత్య, నృత్య, చిత్రలేఖన, శిల్పకళలకు ఇతోధిక ప్రాధాన్యత నిచ్చి, వాటి విస్తృతికి విశేష సహకారమందించిన రసహృదయుడు, సహృదయుడు. ఎంతటి మహోన్నతులకయినా, చంద్రునిలో మచ్చలా ఏవో బలహీనతలుంటాయి. వేట ప్రతాపరుద్రుని బలహీనత. క్రమం తప్పకుండా వేట వినోదాన్ని ఆస్వాదించేవాడు ప్రతాపరుద్రుడు. ఆ వ్యసనం నుండి మహారాజును దూరం చేయాలని ఎంతగా ప్రయత్నించినా సఫలం కాలేకపోయినాడు మంత్రి యుగంధరుడు.

జవాబు:

ప్రశ్నలు

  1. కాకతీయుల రాజధాని ఏది ?
  2. రెండవ ప్రతాపరుద్రుడు ఏయే భాషల్లో పండితుడు ?
  3. ప్రతాపరుద్ర చక్రవర్తి యొక్క బలహీనత ఏమిటి ?
  4. యుగంధరుడు ఎవరు ?
  5. ప్రతాపరుద్రుడు లలితకళలను ఎలా పోషించాడు ?

ప్రశ్న 3.
కింది గద్యాన్ని చదివి, అర్థవంతమైన ఐదు ప్రశ్నలు రూపొందించండి.
“సాహితీ సృజనలో అంతర్జాతీయ కీర్తి నందుకొన్న మహాకవి రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్. కవిగా, రచయితగా, తత్త్వవేత్తగా, సంగీతజ్ఞుడిగా, చిత్రకారుడిగా బహుముఖ ప్రజ్ఞను ప్రదర్శించారు. వీరి పేరు వినగానే చప్పున స్ఫురించేవి ‘జనగణమన గీతం’, ‘గీతాంజలి’. జనగణమన గీతం భారత జాతీయ గీతంగా గుర్తింపబడింది. బంగ్లాదేశ్ జాతీయ గీతం కూడా వీరి లేఖిని నుండి వెలువడినదే. ఇలా రెండు జాతీయ గీతాలనందించిన కవిగా, అపూర్వ చరిత్రను సృష్టించారు. “శాంతి నికేతన్” పేరున ఆదర్శ విద్యాలయాన్ని స్థాపించి, ‘గురుదేవుడు’ గా కీర్తింపబడ్డారు.

జవాబు:

ప్రశ్నలు

  1. అంతర్జాతీయ కీర్తినందుకొన్న భారతీయ మహాకవి ఎవరు ?
  2. ఏ రెండు దేశాలకు ఠాగూర్ జాతీయ గీతాలను అందించాడు ?
  3. రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ నెలకొల్పిన విద్యాసంస్థ ఏది ?
  4. రవీంద్రుని ప్రసిద్ధ రచనలు రెండింటిని రాయండి.
  5. రవీంద్రుని బహుముఖ ప్రజ్ఞను వివరించండి.

ప్రశ్న 4.
కింది గద్యభాగాన్ని చదువండి. కింద ఇచ్చిన ఐదు వాక్యాలలోని తప్పొప్పులను గుర్తించి బ్రాకెట్లలో రాయండి. “అంతరించిపోతున్న తెలుగుభాషా సంస్కృతులకు పునరుజ్జీవనం కల్పించుటకై రంగంలోకి దిగిన కందుకూరి పూర్తి సంఘసంస్కరణ దృక్పథంతో పనిచేశారు. ఒకే రంగాన్ని ఎంచుకోకుండా, సంఘంలో అపసవ్యంగా సాగుతున్న పలు అంశాలవైపు దృష్టిని సారించాడాయన. ప్రధానంగా స్త్రీల అభ్యున్నతిని కాంక్షించిన మహామనీషిగా వాళ్ళ చైతన్యం కోసం అనేక రచనలు చేశారు. చంద్రమతి చరిత్ర, సత్యవతి చరిత్ర వంటివి అందులో కొన్ని. వారి బ్రహ్మవివాహం నాటకం, పెద్దయ్య గారి పెళ్ళి పేరుతో, వ్యవహార ధర్మబోధిని, ప్లీడర్ నాటకం పేరుతోనూ, ప్రసిద్ధి పొందాయి.

వాక్యాలు

1. కందుకూరి పూర్తిపేరు వీరేశలింగం పంతులు.
జవాబు:
ఒప్పు

2. చంద్రమతి చరిత్ర కందుకూరి రాసిన గొప్ప నాటకం.
జవాబు:
తప్పు

TS 9th Class Telugu Important Questions 2nd Lesson నేనెరిగిన బూర్గుల

3. సంఘంలోని సవ్యమైన అంశాలపై దృష్టి సారించాడాయన.
జవాబు:
తప్పు

4. కందుకూరి గొప్ప సంఘసంస్కర్త.
జవాబు:
ఒప్పు

5. తెలుగుభాషా సంస్కృతులను పునరుజ్జీవింపచేశారు కందుకూరి.
జవాబు:
ఒప్పు

II. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

ప్రశ్న 1.
మాతృభాష గొప్పదనాన్ని తెల్పుతూ మిత్రునికి లేఖ రాయండి.
జవాబు:

బాసర,
X X X X.

ప్రియమైన స్నేహితురాలు శ్రీవల్లికి,

నేను బాగా చదువుతున్నాను. నీవూ బాగా చదువుతున్నావని తలుస్తాను. ముఖ్యంగా ఈ లేఖలో మాతృభాష గొప్పతనాన్ని తెలియజేస్తున్నాను. తల్లి నుండి వచ్చిన భాషను మాతృభాష అంటారు. మన మాతృభాష తెలుగు. ‘తేనె లొలుకు భాష తెలుగు భాష’ అని పండితులు కీర్తించారు. పరభాషా మోజులో పడి మన మాతృభాషను మరిచిపోకూడదు. మాతృభాషలో నేర్చుకోని విద్య మెట్లు లేకుండ ఇంటిపైకి ఎక్కినట్లుంటుంది. ఏ జాతి సంస్కృతి అయినా ఆ జాతివాడే భాష మనుగడపైనే ఆధారపడి ఉంటుంది. మనిషి ఊహాశక్తికి, భావ వ్యక్తీకరణకు, నూతన సృజనకు ఆధారం ఈ మాతృభాషే, ఇంతటి మహత్తర శక్తి ఉంది కాబట్టే ఐక్యరాజ్య సమితి ఫిబ్రవరి 21వ తేదీని అంతర్జాతీయ మాతృభాషా దినోత్సవంగా జరుపుకోవాలని 1999లో నిర్ణయించింది. ఆంగ్లం అవసరమే కాని అనివార్యం మాత్రం కాదు. మాతృభాషను గౌరవించడమంటే తల్లిని గౌరవించడంతో సమానం. నికోలా కాంటే తెలుగుభాష గొప్పదనాన్ని కొనియాడుతూ “ఇటాలియన్ ఆఫ్ ది ఈస్ట్”గా అభివర్ణించాడు. “దేశభాషలందు తెలుగు లెస్స” అని శ్రీకృష్ణదేవరాయలు ప్రశంసించాడు. మాతృభాష ఏ జాతి సంస్కృతి కైనా జీవగర్ర ! దీనిని ఎవరూ మరువకూడదు.

నీవు కూడా మాతృభాషను గూర్చిన విషయాలు తెలిసినవి రాస్తావని కోరుకుంటున్నాను.

ఇట్లు,
నీ ప్రియ స్నేహితురాలు,
కె.లలిత.

చిరునామా :

సిహెచ్. శ్రీవల్లి,
9వ తరగతి,
జిల్లా పరిషత్ హైస్కూల్,
భద్రాచలం, ఖమ్మం జిల్లా.

PAPER – II : PART-B

భాషాంశాలు – వ్యాకరణం

కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

1. సంధులు:

ప్రశ్న 1.
విమానాశ్రయం – విడదీసి రాయగా
A) విమా + నాశ్రయము
B) విమాన + ఆశ్రయం
C) విమానా + శ్రయము
D) విమానముల + ఆశ్రయం
జవాబు:
B) విమాన + ఆశ్రయం

ప్రశ్న 2.
“సవర్ణదీర్ఘ సంధి”కి ఉదాహరణ కానిది.
A) శరీర + ఆకృతి
B) గిరి + ఈశుడు
C) మత + అతీత
D) ఆ + అవసరము
జవాబు:
D) ఆ + అవసరము

TS 9th Class Telugu Important Questions 2nd Lesson నేనెరిగిన బూర్గుల

ప్రశ్న 3.
ఈ కింది వానిలో “గుణసంధి”కి ఉదాహరణ కానిది.
A) భావ + ఉద్రేకం
B) భావ + ఆవేశం
C) ప్ర + ఉత్సాహం
D) దేవ + ఇంద్రుడు
జవాబు:
B) భావ + ఆవేశం

ప్రశ్న 4.
“యణాదేశ సంధి”కి ఉదాహరణ
A) మహెూన్నతము
B) ముఖ్యాంశం
C) ప్రత్యర్థులు
D) సారాంశం
జవాబు:
C) ప్రత్యర్థులు

ప్రశ్న 5.
కర్మధారయములలో మువర్ణకమునకు పు, ౦పు లు వచ్చు సంధి పేరు
A) ముగాగమ సంధి
B) పుంప్వాదేశ సంధి
C) రుగాగమ సంధి
D) లులనల సంధి
జవాబు:
B) పుంప్వాదేశ సంధి

ప్రశ్న 6.
“ఇంత + ఇంత” సంధి కలిపి రాయగా
A) ఇంతయింత
B) ఇత
C) ఇంతింత
D) ఇంతయునింత
జవాబు:
C) ఇంతింత

ప్రశ్న 7.
పుష్పమాలా + అలంకృతులు – అని విడదీయగా వచ్చు సంధి పేరు
A) సవర్ణదీర్ఘ సంధి
B) లులనల సంధి
C) అత్వ సంధి
D) యడాగమ సంధి
జవాబు:
A) సవర్ణదీర్ఘ సంధి

ప్రశ్న 8.
అతిశయ + ఉక్తి – సంధి పేరు
A) గుణసంధి
B) యడాగమ సంధి
C) యణాదేశ సంధి
D) ఉత్వ సంధి
జవాబు:
A) గుణసంధి

II. సమాసములు :

ప్రశ్న 1.
“మూల్యము కానిది – అమూల్యము.” – ఇది ఏ సమాసము ?
A) విశేషణ పూర్వపదము
B) నఞ తత్పురుష
C) చతుర్థీ తత్పురుష
D) ద్విగు సమాసము
జవాబు:
B) నఞ తత్పురుష

ప్రశ్న 2.
“విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయ సమాసమునకు ఉదాహరణ
A) అమూల్య సంపద
B) పద్మముఖి
C) జలజాకరము
D) తల్లిప్రేమ
జవాబు:
A) అమూల్య సంపద

ప్రశ్న 3.
“దేశ చరిత్ర” – సరియైన విగ్రహవాక్యమును గుర్తించుము.
A) దేశములు, చరిత్రలు
B) దేశము నుండి చరిత్ర
C) దేశము యొక్క చరిత్ర
D) చరిత్ర గల దేశము
జవాబు:
C) దేశము యొక్క చరిత్ర

ప్రశ్న 4.
“వాదన యందు పటిమ” – సమాసము చేయగా
A) వాదనలో పటిమ
B) వాదనా పటిమ
C) వాదనలు, పటిమలు
D) వాదోపవాదము
జవాబు:
B) వాదనా పటిమ

TS 9th Class Telugu Important Questions 2nd Lesson నేనెరిగిన బూర్గుల

ప్రశ్న 5.
“ద్విగు సమాసము”నకు ఉదాహరణ
A) ప్రాచీన కావ్యాలు
B) శక్తి సామర్థ్యాలు
C) నెలతాల్పు
D) రెండు రాష్ట్రాలు
జవాబు:
D) రెండు రాష్ట్రాలు

ప్రశ్న 6.
“దొంగ వలన భయము” – ఏ సమాసము
A) పంచమీ తత్పురుష
B) షష్ఠీ తత్పురుష
C) బహువ్రీహి
D) సంభావనా పూర్వపద కర్మధారయము
జవాబు:
A) పంచమీ తత్పురుష

ప్రశ్న 7.
“తృతీయా తత్పురుష సమాసమునకు ఉదాహరణ
A) గురువు కొఱకు దక్షిణ
B) నెలను తాల్చినవాడు
C) మూడు కన్నులు కలవాడు
D) వయస్సు చేత వృద్ధుడు
జవాబు:
D) వయస్సు చేత వృద్ధుడు

ప్రశ్న 8.
“విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయ సమాసము”నకు ఉదాహరణ కానిది
A) అమూల్య సమయం
B) పూర్ణ పురుషులు
C) పెద్ద కుటుంబం
D) నెలతాల్పు
జవాబు:
D) నెలతాల్పు

III. ఛందస్సు:

ప్రశ్న 1.
ఈ కింది గణాలలో “భ గణం” గుర్తించండి.
A) UIU
B) UII
C) IIU
D) UUI
జవాబు:
B) UII

ప్రశ్న 2.
“తాయెత్తు” గణ విభజన చేయగా
A) UII
B) UIU
C) UUI
D) UUU
జవాబు:
C) UUI

ప్రశ్న 3.
ఉత్పలమాల పద్యములో వచ్చు గణములు
A) గగ, భ, జ, స, నల
B) భ, ర, న, భ, భ, ర, వ
C) మ, స, జ, స, త, త, గ
D) నల, నగ, భ, ర, త
జవాబు:
B) భ, ర, న, భ, భ, ర, వ

ప్రశ్న 4.
చంపకమాలలో యతి ఎన్నవ అక్షరము ?
A) 10
B) 13
C) 14
D) 11
జవాబు:
D) 11

ప్రశ్న 5.
పద్యపాదంలో రెండవ అక్షరాన్ని ఇలా అంటారు.
A) ప్రాస
B) యతి
C) ప్రాసయతి
D) గణ
జవాబు:
A) ప్రాస

TS 9th Class Telugu Important Questions 2nd Lesson నేనెరిగిన బూర్గుల

IV. అలంకారములు :

ప్రశ్న 1.
ఒకే అక్షరం పలుమార్లు ఆవృత్తి అయితే ఆ అలంకారం
A) వృత్త్యనుప్రాస
B) అనుప్రాస
C) అంత్యానుప్రాస
D) లాటానుప్రాస
జవాబు:
A) వృత్త్యనుప్రాస

ప్రశ్న 2.
“అమందానందంబున నందనందను డిందు వచ్చె” పై వాక్యంలో గల అలంకారం
A) ఉపమాలంకారం
B) వృత్త్యనుప్రాసాలంకారం
C) ఛేకానుప్రాసాలంకారం
D) లాటానుప్రాసాలంకారం
జవాబు:
B) వృత్త్యనుప్రాసాలంకారం

ప్రశ్న 3.
వృత్త్యనుప్రాసాలంకారానికి ఉదాహరణ
A) అది ఒక గోడ, గోడ పక్కన నీడ, నీడలో ఆవు దూడ
B) కలికి, చిలుకల కొలికి కిలకిల నవ్వె
C) భవనము వనములో ఉన్నది
D) తుమ్మెద ఝుం ఝుమ్మని పాడింది
జవాబు:
A) అది ఒక గోడ, గోడ పక్కన నీడ, నీడలో ఆవు దూడ

V. వాక్యాలు :

ప్రశ్న 1.
కింది వాటిలో ప్రత్యక్ష కథనంలో ఉన్న వాక్యం
A) తన తండ్రి తనపై ఉంచిన నమ్మకాన్ని వమ్ము చేయలేదు.
B) “నా యీ చొరవ సీనియర్ గుమస్తా కోప కారణమైంది” అని పి.వి. అన్నాడు.
C) అతడు నాతో సినిమాకి వస్తానన్నాడు.
D) అందరూ అధికులు కావాలని చూస్తారు.
జవాబు:
B) “నా యీ చొరవ సీనియర్ గుమస్తా కోప కారణమైంది” అని పి.వి. అన్నాడు.

ప్రశ్న 2.
“నేను ఒక్కడినే చదువుకొంటున్నాను” అని అన్నాడు చైతన్య. ఈ వాక్యాన్ని పరోక్ష కథనంలోకి మార్చగా
A) నేను చదువుకొంటున్నాను అని చైతన్య అన్నాడు.
B) తాను ఒక్కడే చదువుకొంటున్నానని చైతన్య అన్నాడు.
C) నేను చదువుకొంటున్నాను ఒక్కడినే అని చైతన్య అన్నాడు.
D) వాడు ఒక్కడే చదువుతున్నాడని చైతన్య అన్నాడు.
జవాబు:
B) తాను ఒక్కడే చదువుకొంటున్నానని చైతన్య అన్నాడు.

ప్రశ్న 3.
“నరేష్ తాను రానని నాతో చెప్పాడు.” ఈ వాక్యాన్ని ప్రత్యక్ష కథనంలోకి మార్చగా
A) నరేష్ “నేను రాను” అని నాతో చెప్పాడు.
B) నరేష్ నాతో రానని చెప్పాడు.
C) నాతో రానని నరేష్ చెప్పాడు.
D) తనతో నేను రానని నరేష్ చెప్పాడు.
జవాబు:
A) నరేష్ “నేను రాను” అని నాతో చెప్పాడు.

ప్రశ్న 4.
రాజు “నా పుట్టినరోజుకు తప్పక రావాలి” అని కృష్ణతో అన్నాడు.
A) రాజు పుట్టినరోజుకి తప్పక రావాలని కృష్ణ అన్నాడు.
B) రాజు నేను పుట్టినరోజుకు తప్పక వస్తానని కృష్ణతో అన్నాడు.
C) రాజు, కృష్ణ పుట్టినరోజుకు రావాలన్నాడు.
D) రాజు తన పుట్టినరోజుకు తప్పక రావాలని కృష్ణతో అన్నాడు.
జవాబు:
D) రాజు తన పుట్టినరోజుకు తప్పక రావాలని కృష్ణతో అన్నాడు.

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

These TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం will help the students to improve their time and approach.

TS 9th Class Telugu 10th Lesson Important Questions వాగ్భూషణం

PAPER – I : PART – A

I. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత (స్వీయరచన)

అ) కింది ప్రశ్నలకు ఐదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
‘వాగ్భూషణం’ పాఠం ఆధారంగా మీరు నేర్చుకున్న ముఖ్యమైన మూడు విషయాలు రాయండి.
జవాబు:
మాట్లాడడం మనిషికి మాత్రమే లభించిన మంచి వరం. మాటలను అందంగా, ఒక పద్ధతి ప్రకారం, అనుకున్న అంశం మీద మాట్లాడితే శ్రోతలకు వీనులవిందు అవుతుంది. సంస్కారవంతమైన మాట మాత్రమే మనిషికి నిజమైన అలంకారం అంటారు పెద్దలు. ‘వాగ్భూషణం’ పాఠంలో డా॥ ఇరివెంటి కృష్ణమూర్తిగారు అమూల్యమైన అంశాలు ఎన్నో చక్కగా వివరించారు. వాటిలో ముఖ్యమైనవి –

  1. ఉపన్యాసం చెప్పేటప్పుడు భయం, సిగ్గు లేకుండా మాటలు ధారాప్రవాహంగా మాట్లాడాలని
  2. ఉపన్యాసంలో క్లుప్తత, స్పష్టత అవసరమని
  3. వక్తృత్వం రాణించాలంటే తగిన పాండిత్యం ఉండాలని
  4. విషయానికి తగ్గట్టుగా తన కంఠధ్వనిని పరిమితం చేసుకోవాలని
  5. వక్తకు జ్ఞాపకశక్తి చాలా అవసరమని
  6. వక్తృత్వంలో సమయ నియమం అతిముఖ్యమైన విషయమని నేను గ్రహించాను.

ప్రశ్న 2.
‘వక్తృత్వంలో సమయ నియమం అతిముఖ్యమైన విషయం’ ఎందుకో వివరించండి.
జవాబు:
‘వక్తృత్వంలో సమయ నియమం అతిముఖ్యమైన విషయం’ అన్నమాట నూటికి నూరుపాళ్ళు నిజం. ఎందుకంటే తక్కువ సమయం మాట్లాడినంత మాత్రాన శక్తిహీనుడు కాదు. నిజానికి గంటలకొద్దీ మాట్లాడేవాడు మంచివక్త కాడు. అయిదు నిముషాలు మాట్లాడినా చెప్పే అంశం శ్రోతలకు అర్థమైతే చాలు.

సమయం దాటడం వల్ల వక్తకు కీర్తిరాదు. అపోహల పాలవుతాడు. విషయం కూడా శ్రోతలకు పూర్తిగా అర్థంకాదు. ఎక్కువసేపు మాట్లాడాలనే ఉత్సాహం అనవసరమైన అంశాలకు దారితీస్తుంది. క్లుప్తమైన ఉపన్యాసం గొప్పది. అందువల్లనే వక్తృత్వంలో సమయ నియమం అతిముఖ్యమైన విషయం.

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 3.
“వాక్శక్తి మనిషికి వరప్రసాదం” ఎలాగో తెల్పండి.
జవాబు:
మాట అనేది మనిషికి దేవుడిచ్చిన వరం. మనిషికీ, పశువుకీ భేదం ప్రధానంగా వాక్కు వల్లనే కలుగుతుంది. మనిషి తన తెలివితేటలవల్ల భాషను సృష్టించుకొన్నాడు. భాష సహజం కాదు కృత్రిమం. మనిషి మారుతున్నకొద్దీ అదీ మారుతూ ఉంటుంది. జీవితంలో వాక్శక్తి నిర్వహించే పాత్ర అమేయమైనది. వాక్ శక్తి వలనే మనిషి తన ఇబ్బందులను పోగొట్టుకోవడంలోను, ఇతరుల బాధలను పంచుకోవడంలోను కృతకృత్యుడవుతున్నాడు. కనుక వాక్శక్తి మనిషికి వరప్రసాదం అని చెప్పవచ్చు. అందుకే ‘మంచివాక్కు కల్పతరువు’ అని పెద్దలంటారు.

ప్రశ్న 4.
మాటకున్న శక్తి అనంతం, అప్రతిహతం అంటే ఏమిటి ?
జవాబు:
‘అనంతం’ అంటే అంతం లేనిది. మాటకున్న శక్తి ‘ఇంత’ అని చెప్పడానికి వీలుకాదు అని అర్థం. అలాగే ‘అప్రతిహతం’ అనగా ఎదురులేనిది. మాటకున్న శక్తితో విజయ పరంపర పొందవచ్చు అని అర్థం. మొత్తం మీద వాక్ శక్తి ‘అంతులేనిది, అడ్డులేనిది’ అని అర్థమవుతుంది. అధికారం ఉన్నవాడు ఆ ప్రాంతం వరకే అతని అధికారం చెల్లుతుంది. మరి మాటకారితనం ఉన్నవాడు ఈ ప్రాంతం, ఆ ప్రాంతం అనే భేదం లేకుండా ప్రపంచమంతా రాణిస్తాడు.

ప్రశ్న 5.
‘వాగ్భూషణం’ పాఠంలో అబ్రహాం లింకన్ మాటల ద్వారా నీవేమి గ్రహించావు?
జవాబు:
ఒకసారి అబ్రహాం లింకను ఎవరో గంటసేపు ప్రసంగించమన్నారు. గొప్పవక్తగా ప్రసిద్ధిపొందిన ఆ మహనీయుడు, “సరే పదండి ! అలాగే మాట్లాడుతాను” అన్నారు. అప్పుడు “ఏమీ ఆలోచించనక్కరలేదా ?” అని ప్రశ్నించారు అవతలివారు. లింకన్ “అయిదు నిమిషాలు మాట్లాడానికి ఒక గంటసేపు ఆలోచించవలసి ఉంటుంది. గంటసేపు ఆలోచన అనవసరం” అని సమాధానమిచ్చారు. దీనిని బట్టి సమయ నియమం వక్తకు అతిముఖ్యమైన విషయం అని గ్రహించాను.

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 6.
‘Brievity is the soul of wit’ సామెత పాల్కురికి ఆలోచనకు ప్రతిధ్వని. ఎట్లా ?
జవాబు:
పరిమిత కాలంలో అభిలషితార్థాన్ని అందివ్వగలగడం సామాన్య విషయం కాదు. ఎంతో తపస్సు ఉంటేనే సాధ్యమవుతుంది. శబ్దప్రయోగంలో నిగ్రహం ఉంటేనే అది సాధ్యమవుతుంది. ఇందుకు ఉదాహరణగా పాల్కురికి సోమనాథుని “అల్పాక్షరములందు అనల్పార్థ రచన

కల్పించుటయ కాదె కవి వివేకంబు” అన్నది చెప్పవచ్చు. ఈ సూక్తి కేవలం కవిత్వానికే వర్తిస్తుందని అనుకోవడం పొరపాటు. ఆ మనీషి చాలా విస్తృతమైన అర్థాన్ని అందించాడు ఈ ద్విపదలో. అందుకే ‘Brievity is the soul of wit’ అన్న ఆంగ్లాభాణకం పాల్కురికి సోమనాథుని ఆలోచనకు ప్రతిధ్వనిగా చెప్పవచ్చు.

ప్రశ్న 7.
ఉత్తమ ఉపన్యాస కోవకు చెందినవారి పేర్లు మీకు తెల్సినవి రాయండి.
జవాబు:
ధృతరాష్ట్రుని కొలువులో శ్రీకృష్ణుడు చేసిన ఉపన్యాసం, విశ్వమత మహాసభలో వివేకానందస్వామి చేసిన ఉపన్యాసం, పెట్టిన ్బర్గ్ అబ్రహాం లింకన్ చేసిన ఉపన్యాసం, మన స్వాతంత్ర్య సమర కాలంలో బిపిన్ చంద్రపాల్, మౌలానా ఆజాద్, సుభాష్ చంద్రబోస్, జవహర్లాల్ వంటి ధీరోదాత్తుల ఉపన్యాసాలు ఉత్తమ ఉపన్యాస కోవకు చెందినవి.

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు పది వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
‘వాగ్భూషణం’ పాఠంలో మంచివక్తకు ఉండవలసిన లక్షణాలు ఏమేమి చెప్పబడినవో తెలుపండి ?
జవాబు:
“వాగ్భూషణం భూషణం” అన్నారు భర్తృహరి. మాట మాత్రమే మనిషికి నిజమైన అలంకారం. చక్కగా మాట్లాడే వ్యక్తినీ అందరూ గౌరవిస్తారు. మంచివాక్కు ఉన్నవారి మాటకు గౌరవం లభిస్తుంది. అంతేకాదు ఎదుటివారికి నచ్చచెప్పగలం.

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

విద్వత్తులేని వక్తృత్వం ఎంతోకాలం అంతటా రాణించదు. దానికై మంచివక్తకు ఉండవలసిన లక్షణాలను ‘వాగ్భూషణం’ పాఠం ద్వారా డా॥ ఇరివెంటి కృష్ణమూర్తి ఈ విధంగా తెలియజేస్తున్నారు.
వక్తకు ఉండవలసిన లక్షణాలు :

  1. మంచి వక్త కావడానికి విద్యావిజ్ఞానాల అవసరం అంతగా లేకపోయినా కొంత మాత్రమైనా విద్య ఉండడం అవసరం.
  2. వక్తకు జ్ఞాపకశక్తి చాలా అవసరం.
  3. చెప్పదలచిన అంశాన్ని బిడియ పడకుండా ధారాప్రవాహంగా చెప్పాలి.
  4. ప్రజల మనఃప్రవృత్తులను అర్థం చేసుకొని సహృదయంతో ఉపన్యసించాలి.
  5. కన్నులకు కట్టినట్టు ఒక అంశాన్ని అభివర్ణించి చెప్పడం మంచివక్త లక్షణాల్లో ఒకటి.
  6. పదజాలంతో చక్కని పరిచయం ఉండాలి.
  7. ఉపన్యాసం వ్యంగ్యార్థాన్ని ఆశ్రయించిప్పుడే ఉత్తమ ఉపన్యాసం అవుతుంది.
  8. శ్రోతల సంఖ్యను బట్టి తన ధ్వనిని, వక్త పరిమితులను కల్పించుకోవాలి.
  9. వక్తృత్వంలో సమయ నియమం అతిముఖ్య విషయం.
  10. వక్త తొలిపలుకులు నుండి చక్కని భాషతో చీకటిలో దివ్వె వెలిగినట్లుండాలి.

PAPER – I : PART – B

భాషాంశాలు – పదజాలం :

I. సొంతవాక్యాలు :

1. అప్రతిహతంగా : అప్రతిహతంగా సాగుతున్న అలెగ్జాండర్ దండయాత్రను పురుషోత్తముడు అడ్డుకున్నాడు.
2. అమేయము : రావణుడు అమేయమైన తపస్సుతో శివుని మెప్పించి ఆత్మలింగాన్ని పొందాడు.
3. ఉదాసీనత : రాముడు విద్యాభ్యాస సమయంలో ఎక్కడా ఉదాసీనత కనిపించనీయలేదు.
4. ఆచరణ : లాల్బహదూర్, టంగుటూరి ప్రకాశం వంటి నాయకులు తమ ఆశయాలను ఆచరణలో చూపించారు.
5. అంతర్లీనం : గంగా, యమునలు కనిపిస్తూ ప్రవహిస్తుంటే అంతర్లీనంగా సరస్వతీనది ప్రయాగ వద్ద ప్రవహించి త్రివేణి సంగమం ఏర్పడింది.
6. వినసొంపు : సామెతలు, జాతీయాలు వినసొంపుగా ఉండటమేగాక ఆలోచింపచేస్తాయి.
7. కల్పతరువు: కాశీనాథుని నాగేశ్వరరావుగారు పేదవిద్యార్థుల పాలిటి కల్పతరువు.
8. రూపుదిద్దుకొను : మంచి చదువు చదివి మంచి ఉద్యోగం సంపాదిస్తే మన కలలు రూపుదిద్దుకుంటాయి.
9. నిస్సంకోచంగా : పాఠం వింటున్నప్పుడు మనకు కలిగే అనుమానాలను నిస్సంకోచంగా ఉపాధ్యాయుని అడగాలి.
10. వ్యంగ్యార్థం : అన్నదమ్ములు కలిసి ఉండటమే గాక ధర్మాన్ని పాటించాలనే వ్యంగ్యార్థాన్ని రామాయణ, భారతాలు బోధిస్తాయి.
11. ధారాశుద్ధి : శ్లోకాలు, పద్యాలు కంఠస్థం చేయడంతో ధారాశుద్ధి పెరుగుతుంది.
12. వక్తృత్వకళ : సాధువులు, స్వామీజీలు వక్తృత్వకళ ద్వారానే మనలను ధర్మంపట్ల ఆకర్షిస్తారు.
13. తలమున్కలు : తీరిక లేకుండా ఉండటం – విద్యార్థులు రాజకీయాలలో తలమున్కలు కాకూడదు.
14. కన్నులకు కట్టినట్లు : చూస్తున్నట్లు – మా చరిత్ర మాస్టారు పాఠం కన్నులకు కట్టినట్లు చెబుతారు.

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

II. అర్థాలు:

ప్రశ్న 1.
ధారాళంగా మాట్లాడటం (ఉపన్యసించటం) అనే అర్థం వచ్చే పదం
A) మాట్లాడు
B) జవాబు
C) వక్తృత్వం
D) సంభాషణ
జవాబు:
C) వక్తృత్వం

ప్రశ్న 2.
నిరుద్యోగము యువతను నిద్రాణములో ఉంచుతున్నది – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) నిద్రాస్థితి
B) ద్రావణస్థితి
C) కదలిక
D) చైతన్యము
జవాబు:
A) నిద్రాస్థితి

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 3.
రాముని నాయకత్వంలో కపిసేన అమేయము ఐన బలం పొందింది.
A) మరువరాని
B) లెక్కింపశక్యం కాని
C) అద్భుత రసం
D) యుద్ధం చేయగల
జవాబు:
B) లెక్కింపశక్యం కాని

ప్రశ్న 4.
“నిరక్షరాస్యులు” అంటే అర్థం
A) రక్షణ లేనివారు
B) రహస్యంగా జీవించేవారు
C) రక్షణ ఉన్నవారు
D) చదువురానివారు
జవాబు:
D) చదువురానివారు

ప్రశ్న 5.
“కృపాణ ధార” అంటే అర్థం
A) ఆగనిధార
B) కత్తి అంచు
C) పదును పెట్టడం
D) పదునైన గొడ్డలి
జవాబు:
B) కత్తి అంచు

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 6.
“తిరిగి జ్ఞప్తి చేసుకొంటూ చదవడం” అనే అర్థం గల పదం
A) బాహ్య పఠనం
B) పునశ్చరణ
C) మౌన పఠనం
D) మంత్రము
జవాబు:
B) పునశ్చరణ

ప్రశ్న 7.
ఒళ్ళు మరచిపోవడం – అనే అర్థం గల పదం
A) తన్మయత్వం
B) గర్వము
C) ధారాశుద్ధి
D) పరుండిపోవు
జవాబు:
A) తన్మయత్వం

ప్రశ్న 8.
“దృక్పథము” అనగా అర్థం
A) భాషణము
B) శ్రవణము
C) ఆలోచనా పద్ధతి
D) బాగుచేయుట
జవాబు:
C) సిగ్గుపడుట

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 9.
చదువు విషయంలో బిడియం కూడదు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) సామెత
B) ముడుచుకొనిపోవు
C) సిగ్గుపడుట
D) ఆలోచన
జవాబు:
C) సిగ్గుపడుట

ప్రశ్న 10.
మాట్లాడే పద్ధతి – అనే అర్థం గల పదం
A) తీరుతెన్నులు
B) వచశ్శైలి
C) క్రమపద్ధతి
D) ధారణ పద్ధతి
జవాబు:
B) వచశ్శైలి

ప్రశ్న 11.
మౌనం కంటే, భాషణం మంచి సాధనం – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) చర్చ
B) మాట్లాడటం
C) వినడం
D) గొడవ
జవాబు:
B) మాట్లాడటం

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 12.
మాటకున్న శక్తి అనంతం, అప్రతిహతం – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) అడ్డం
B) ఎదురు
C) అడ్డగించలేనిది
D) చూడలేనిది
జవాబు:
C) అడ్డగించలేనిది

ప్రశ్న 13.
ఆత్మవిశ్వాసమే ఉంటే దీనుడై పడి ఉండడు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) తనపై తనకు నమ్మకం
B) తనపై తనకు అధికారం
C) నమ్మకం
D) అధికారం
జవాబు:
A) తనపై తనకు నమ్మకం

ప్రశ్న 14.
ప్రతివ్యక్తి నిరంతర ప్రయత్నం వల్ల ఎంచుకున్న కళలో కౌశలం సంపాదిస్తాడు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) ఆరోగ్యం
B) అలవాటు
C) కుశలం
D) నేర్పు
జవాబు:
D) నేర్పు

III. ప్రకృతి, వికృతులు:

ప్రశ్న 1.
శక్తి అనే పదానికి వికృతి
A) సత్తి
B) శత్తి
C) స్తుతి
D) సత్తువ
జవాబు:
A) సత్తి

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 2.
శాస్త్రము అనే పదానికి వికృతి
A) శాసనము
B) శతరము
C) చట్టము
D) చదును
జవాబు:
C) చట్టము

ప్రశ్న 3.
“స్నేహము” అనే పదానికి వికృతి
A) మైత్రి
B) నెయ్యము
C) నేస్తం
D) దోస్తానా
జవాబు:
B) నెయ్యము

ప్రశ్న 4.
“బాస” అనే పదానికి ప్రకృతి
A) బాష
B) భాష
C) భాషించు
D) బాడుగ
జవాబు:
B) భాష

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 5.
పసులు మనకు జీవనాధారాలుగా మారాయి – గీత గీసిన పదానికి ప్రకృతి
A) చెట్లు
B) ధాన్యము
C) పశువులు
D) పసుపు
జవాబు:
C) పశువులు

ప్రశ్న 6.
మనిషి జీవితానికి దీపం చదువు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) దివ్యం
B) దీపు
C) లాంతరు
D) దివ్పే
జవాబు:
D) దివ్పే

ప్రశ్న 7.
ఎద, ఎడద, డెందము – అనే వికృతి పదాలు గల ప్రకృతి పదం
A) మనస్సు
B) బింబము
C) మతి
D) హృదయం
జవాబు:
D) హృదయం

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 8.
“సద్దు” అనే పదానికి ప్రకృతి
A) శబ్దము
B) సద్దిమూడ
C) సుద్దులు
D) శుద్ధి
జవాబు:
A) శబ్దము

ప్రశ్న 9.
విన్నాణము – అనే పదానికి ప్రకృతి
A) తార్కాణము
B) విజ్ఞానము
C) విజ్ఞాపనము
D) విశేషణము
జవాబు:
B) విజ్ఞానము

ప్రశ్న 10.
“కష్టము” అనే పదానికి వికృతి
A) కర్జము
B) కసటు
C) కస్తి
D) ఉష్ణము
జవాబు:
C) కస్తి

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 11.
మంచివక్త కావడానికి కొంత మాత్రమైనా విద్య ఉండడం అవసరం – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) విద్దె
B) విదియ
C) విదయ
D) చదువు
జవాబు:
A) విద్దె

ప్రశ్న 12.
శ్రోతల హృదయాలలో ఆర్ద్రతను, రసికతను కలిగిస్తారు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) ఎదయం
B) ఎరదయం
C) హరదయం
D) ఎద
జవాబు:
D) ఎద

IV. పర్యాయపదాలు :

ప్రశ్న 1.
స్నేహం – అనే పదానికి పర్యాయపదాలు కాని జత.
A) మైత్రి, నెయ్యము
B) దోస్తి, చెలిమి
C) భావం, ద్రోహం
D) సఖ్యం, సంగడి
జవాబు:
C) భావం, ద్రోహం

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 2.
కృపాణం, కరవాలం, ఖడ్గము – పర్యాయపదాలుగా గల
A) ఛురిక
B) బాకు
C) కైజారు
D) కత్తి
జవాబు:
D) కత్తి

ప్రశ్న 3.
మిత్రుడు – అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) స్నేహితుడు, చెలిమి
B) నెచ్చెలికాడు, సఖుడు
C) దోస్తు, నేరం
D) సంగడికాడు, సోదరుడు
జవాబు:
B) నెచ్చెలికాడు, సఖుడు

ప్రశ్న 4.
కనకం మిక్కిలి విలువైన లోహం – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) కాంచనం, స్వర్ణం
B) పుత్తడి, తుత్తునాగం
C) పసిడి, లోహం
D) ధాతువు, బంగారం
జవాబు:
A) కాంచనం, స్వర్ణం

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 5.
“తరువు” అనే పదానికి మరొక పర్యాయపదం గుర్తించండి.
A) శాఖ
B) భూరుహం
C) కాండం
D) మేడి
జవాబు:
B) భూరుహం

ప్రశ్న 6.
పలుకు, మాట, భాష, వాణి అనే పర్యాయపదాలు గల పదం
A) వ్యాకరణం
B) పదం
C) వాక్కు
D) ఉచ్చారణ
జవాబు:
C) వాక్కు

ప్రశ్న 7.
నిజం ఎప్పటికి జయిస్తుంది – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) సత్యము, ఋతము, నిక్కము
B) నిక్కువము, ఎక్కువ, మాట
C) సత్తు, నిబద్ధము
D) ధర్మము, న్యాయము, బాస
జవాబు:
A) సత్యము, ఋతము, నిక్కము

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 8.
వివేకము, బోధ – అను పర్యాయపదాలు గల పదం
A) జ్ఞానము
B) తెలివి
C) సంగతి
D) చదువు
జవాబు:
B) తెలివి

ప్రశ్న 9.
వాక్ శక్తి మనిషికి వరప్రసాదం గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) మాట్లాడటం, వినడం
B) బలం, బలపం
C) సత్తువ, బలం
D) బలగం, మాట్లాడటం
జవాబు:
B) బలం, బలపం

ప్రశ్న 10.
శ్రోతల సంఖ్యను బట్టి తన ధ్వనిని వక్త పరిమితులను కల్పించుకోవాలి – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) శబ్దం, చప్పుడు
B) సవ్వడి, గొంతు
C) సద్దు, భయం
D) గొంతు, కంఠం
జవాబు:
D) గొంతు, కంఠం

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

V. నానార్థాలు :

ప్రశ్న 1.
అదృష్టము, సంపద – అనే నానార్థాలు కల పదం
A) బంగారం
B) భాగ్యము
C) భోగము
D) వైభవం
జవాబు:
B) భాగ్యము

ప్రశ్న 2.
అక్షరము బాలుడు దిద్దుతున్నాడు – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) నాశనము లేనిది, కరిగిపోయేది.
B) అంకెలు, సంఖ్యలు
C) నాశనము లేనిది, అకారాది వర్ణమాల
D) అక్కరము, పెంపు
జవాబు:
C) నాశనము లేనిది, అకారాది వర్ణమాల

ప్రశ్న 3.
చిలుక, యుక్తితో మాట్లాడేవాడు అనే నానార్థాలు వచ్చే పదం
A) మేధావి
B) వాగ్మి
C) వాచాలుడు
D) అనువాదకుడు
జవాబు:
B) వాగ్మి

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 4.
కళలు మనిషిని మైమరపిస్తాయి – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) చంద్రుని కళలు, అరవైనాల్గు కళలు
B) నిద్రకళ, శశికళ
C) కళారంగం, కాళిక
D) కలలు, కళలు
జవాబు:
A) చంద్రుని కళలు, అరవైనాల్గు కళలు

ప్రశ్న 5.
“ఊనిక” అనే పదానికి నానార్థాలు
A) ఉచ్చారణకు ఆధారము, ఆలంబన
B) ఊగులాట, ఒక కొలత
C) ఊతం , కొత్తది
D) చేయూత, పాతది
జవాబు:
A) ఉచ్చారణకు ఆధారము, ఆలంబన

ప్రశ్న 6.
శక్తి”ని కొందరు ఆరాధిస్తారు – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) భుజబలం, యంత్రబలం
B) ఒక ఆయుధం, కారణం
C) బలము, పార్వతి, ఒక ఆయుధం
D) సత్తువ, ద్వారం
జవాబు:
A) భుజబలం, యంత్రబలం

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 7.
చింత, అనే పదానికి నానార్థాలు
A) ఒక చెట్టు, భాగము
B) పులుపు, చింతపండు
C) ఒక చెట్టు, విచారము, ఆలోచన
D) కొంచెము, దుఃఖము
జవాబు:
C) ఒక చెట్టు, విచారము, ఆలోచన

ప్రశ్న 8.
రసము అనే పదానికి నానార్థాలు
A) నీరసము, పాదరసము
B) నవరసములు, నీరు, పిండిన సారము
C) ధారణ, ఆరు రుచులు
D) చారు, ద్రవము
జవాబు:
B) నవరసములు, నీరు, పిండిన సారము

ప్రశ్న 9.
శ్వాసకోసం ముక్కును సృష్టికర్త ఏర్పాటు చేసాడు – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) పుట్టించుట, ప్రవర్తన
B) నడక, నడత
C) సృజించుట, ప్రకృతి
D) స్వభావం, నడత
జవాబు:
C) సృజించుట, ప్రకృతి

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 10.
సమస్య పరిష్కరించేటప్పుడు భాషణం మంచి సాధనం – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) ఉపకరణం, ఉపాయం
B) సాధించు, ఫలితం
C) ఆలోచన, ధైర్యం
D) తెలివి, వివేకం
జవాబు:
A) ఉపకరణం, ఉపాయం

VI. వ్యుత్పత్యర్థములు :

ప్రశ్న 1.
క్షరము (నాశనము) లేనిది – అనే వ్యుత్పత్తి గల పదము
A) అక్షరము
B) క్షీరము
C) భక్షణము
D) వినాశము
జవాబు:
A) అక్షరము

ప్రశ్న 2.
సృష్టి ఆది నుండి ఉన్న నీరు – అనే వ్యుత్పత్తి గల పదము
A) ఆనీరు
B) కన్నీర
C) మున్నీరు
D) పన్నీరు
జవాబు:
C) మున్నీరు

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 3.
హృదయం – అనే పదానికి సరియైన వ్యుత్పత్తి
A) సౌందర్యమును గమనించునది (మనస్సు)
B) (సౌందర్యముచే) హరింపబడునది (మనస్సు)
C) సౌందర్యాదులను చూసి సంతోషించునది (మనస్సు)
D) ఒకరికి ఊరక ఇచ్చివేయునది (మనస్సు)
జవాబు:
B) (సౌందర్యముచే) హరింపబడునది (మనస్సు)

ప్రశ్న 4.
“వసుమతి” అనే పదానికి సరియైన వ్యుత్పత్తి
A) (వసు) బంగారము గర్భము నందు కలది (భూమి)
B) వసువు అనే రాజు పాలించునది (భూమి)
C) వసువు మతిగాగలది (భూమి)
D) (వసు) బంగారము అతిగా కలది (భూమి)
జవాబు:
A) (వసు) బంగారము గర్భము నందు కలది (భూమి)

ప్రశ్న 5.
జయింప శక్యము కానివాడు – అనే వ్యుత్పత్తి గల పదం
A) జితుడు
B) జయుడు
C) అజేయుడు
D) విజేత
జవాబు:
C) అజేయుడు

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 6.
“బాగుగా దాచబడినది” – అనే వ్యుత్పత్తి గల పదం
A) దాగుకొను
B) నిక్షిప్తము
C) ఆక్షేపణము
D) మరుగుపరచు
జవాబు:
B) నిక్షిప్తము

ప్రశ్న 7.
హరింపబడునది – అనే వ్యుత్పత్తి గల పదం
A) హరి
B) స్వర్గం
C) పాపం
D) హృదయం
జవాబు:
D) హృదయం

ప్రశ్న 8.
నాశనం పొందనిది – అనే వ్యుత్పత్తి గల పదం
A) అక్షరం
B) వయస్సు
C) స్త్రీ
D) కీర్తి
జవాబు:
A) అక్షరం

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 9.
సత్పురుషులందు జనించేది – అనే వ్యుత్పత్తి గల పదం
A) పుణ్యం
B) సత్యం
C) న్యాయం
D) ధర్మం
జవాబు:
B) సత్యం

PAPER – II : PART – A

అపరిచిత గద్యాలు

ప్రశ్న 1.
కింది పేరా చదివి, అర్థవంతమైన ఐదు ప్రశ్నలు రూపొందించండి.

విజ్ఞానశాస్త్రం ఎంతో పెరిగింది. దానివల్ల మనుషుల ఆలోచనలో మార్పు వచ్చింది. దాని ఫలితంగా జీవన విధానంలో చాలా మార్పులు వచ్చాయి. ఆ మార్పులన్నీ సాహిత్య ప్రక్రియల్లో కనపడుతూ ఉంటాయి. సామాన్య మనుషుల జీవితం, వాళ్ళ జీవితంలో సమస్యలు చిత్రించి, పరిష్కారం సూచించడమే సాహిత్య ప్రక్రియలు చెయ్యవలసిన పని అనే భావం ఏర్పడింది.

అందువల్ల సాహిత్యం ఇదివరకటిలాగా పండితులకు, జమీందారులకు పరిమితం కాదు. సాహిత్యం కేవలం చదివి ఆనందించడానికే అన్న అభిప్రాయాలు మారిపోయాయి. సామాన్యులలోకి సాహిత్యం వచ్చేసింది. అందుకు అనువైన ప్రక్రియలే కథానిక, నాటిక, ప్రహసనం, నవల మొదలైనవి. అందుకే వీటిలోని భాష వినగానే అర్థమయ్యేటంతగా సరళంగా ఉండటం ప్రధాన లక్షణమైంది. అంతేకాక రోజువారీ జీవితంలో సామాన్య ప్రజలు మాట్లాడే భాషే ‘వ్యావహారికం’ అనే పేరున ఒక స్పష్టమైన రూపంతో పత్రికల వల్ల బాగా ప్రచారం అయింది.

ముఖ్యంగా నాటకాల్లో, నాటికల్లో కథ అంతా పాత్రల సంభాషణ ద్వారానే జరుగుతుంది కనుక, ఆయా పాత్రలకు ఉచితమైన భాష ఆయా పాత్రల చేత పలికించడం అనేది ముఖ్యమైన లక్షణమైంది. ఉదాహరణకి, ఒక నాటికలో ఏమీ చదువుకోని ఒక పల్లెటూరి మనిషి గ్రాంథికభాషలో సంభాషణ జరిపినట్లు రచయిత రాస్తే ఆ నాటిక లక్ష్యమే దెబ్బతిని హాస్యాస్పదం అవుతుంది.
జవాబు:
ప్రశ్నలు

  1. దేనివల్ల మనుషుల ఆలోచనలో మార్పు వచ్చింది ?
  2. సాహిత్య ప్రక్రియలు చెయ్యవలసిన పని ఏమిటి ?
  3. భాషకు ప్రధాన లక్షణం ఏమిటి ?
  4. వ్యావహారికం అంటే ఏమిటి ?
  5. నాటకాల్లో, నాటికల్లో వాడే భాషకు ముఖ్యమైన లక్షణమేది ?

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 2.
కింది పేరా చదివి, అర్థవంతమైన ఐదు ప్రశ్నలు రూపొందించండి.

భాష నేర్చుకోవడం రెండు రకాలు. భాష కోసం భాష, విషయం కోసం భాష, భాషా స్వరూప స్వభావాలను సమగ్రంగా అధ్యయనం చేయడం మొదటి రకంలోనిది. శాస్త్ర సాంకేతిక విషయాలను, సాహిత్య సాంస్కృతిక విషయాల వంటి వాటినీ అధ్యయనం చెయ్యడం రెండో రకంలోనిది. అలాగే భాష కూడా రెండు రకాలుగా తయారయింది. ప్రాచీన (కావ్య) భాష, ఆధునిక (ప్రమాణ) భాష.

సాహిత్యంలో తరతరాల వారసత్వాన్ని అవగాహన చేసుకొని ఆనందించడానికి ప్రాచీన భాష ఉపయోగిస్తుంది. కాని దాన్ని గురించి చెప్పడానికీ, రాయడానికీ ఆధునిక భాషే కావాలి. ఎందువల్లనంటే ఏ కాలంలో జీవించేవాడి ఆలోచనా, అలవాట్లూ ఆ కాలంనాటి భాషలోనే సాగుతుంటాయి కనుక. ప్రాచీన భాష ప్రయోజనం పరిమితం. ఆధునిక భాష ప్రయోజనం అపరిమితం. వివిధ శాస్త్ర విషయాలను వివరించడానికే కాదు, పూర్వ భాషా సాహిత్యాలను వివరించడానికి కూడా ఆధునిక భాషే కావాలి.
జవాబు:
ప్రశ్నలు

  1. భాషను ఏయే రకాలుగా నేర్చుకొంటాము ?
  2. భాష ఎన్ని రకాలుగా తయారయింది ?
  3. ప్రాచీన భాష ఎందుకు ఉపయోగిస్తుంది ?
  4. ఆధునిక భాష ఉపయోగం ఏమిటి ?
  5. ఏ భాష ప్రయోజనం పరిమితం ?

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

PAPER – II : PART – B

భాషాంశాలు – వ్యాకరణం

కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

I. సంధులు:

ప్రశ్న 1.
సవర్ణదీర్ఘ సంధికి ఉదాహరణ కానిది.
A) అల్ప + అక్షరము
B) రస + ఆనందము
C) దీర్ఘ + ఉపన్యాసము
D) అనల్ప + అర్థము
జవాబు:
C) దీర్ఘ + ఉపన్యాసము

ప్రశ్న 2.
గుణసంధికి ఉదాహరణ కానిది.
A) పరభాగ్య + ఉపజీవి
B) యథా + ఉచితం
C) సు + ఉక్తి
D) కళా + ఉపాసన
జవాబు:
C) సు + ఉక్తి

ప్రశ్న 3.
ప్రతి + ఏకత → ప్రత్యేకత. ఇది ఏ సంధి ?
A) గుణసంధి
B) ఇత్వసంధి
C) యణాదేశ సంధి
D) యడాగమ సంధి
జవాబు:
C) యణాదేశ సంధి

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 4.
ఆమ్రేడిత సంధికి ఉదాహరణ
A) మొదట + మొదట
B) నిడు + ఊర్పు
C) ఏక + ఏక
D) ప్రతి + ఏకత
జవాబు:
A) మొదట + మొదట

ప్రశ్న 5.
వీరందరూ విద్యార్థులు – గీత గీసిన పదం ఏ సంధి ?
A) సరళాదేశ సంధి
B) సవర్ణదీర్ఘ సంధి
C) విసర్గ సంధి
D) స్వాధి సంధి
జవాబు:
B) సవర్ణదీర్ఘ సంధి

ప్రశ్న 6.
ప్రణాళికలు అభ్యుదయమునకు బాటలు కావాలి – గీత గీసిన పదాన్ని విడదీస్తే
A) భ్యు + దయము
B) ఉ + ఉదయం
C) అభి + ఉదయం
D) అభ్యు + ఉదయం
జవాబు:
C) అభి + ఉదయం

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 7.
రాముడు + అతడు; పద్యము + అడిగె అనే సంధి విడదీసిన పదములలో పూర్వ పరస్వరములు
A) ఉ + అతడు
B) ఉ + అడిగె
C) ఉ + అ
D) డు + ము
జవాబు:
C) ఉ + అ

ప్రశ్న 8.
క్రింది వానిలో త్రికములు
A) ఆ, ఈ, ఏ
B) ఏ, ఓ, అర్
C) ఇ, ఉ, ఋ
D) అ, ఇ, ఉ
జవాబు:
A) ఆ, ఈ, ఏ

ప్రశ్న 9.
క్రింది వానిలో పరుషములు
A) క, చ, ట, త, ప
B) గ, స, డ, ద, వ
C) గ, జ, డ, ద, బ
D) క, చ, ట, త, ప
జవాబు:
D) క, చ, ట, త, ప

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 10.
ప్రథమ మీది పరుషములకు ఆదేశముగా వచ్చు అక్షరములు
A) క, చ, ట, ద, బ
B) గ, జ, డ, త, ప
C) గ, జ, డ, ద, బ
D) చ, త, ప, స, ద, వ
జవాబు:
A) క, చ, ట, ద, బ

ప్రశ్న 11.
ఇ, ఉ, ఋ లకు ఏ, ఓ, అర్లు ఆదేశంగా రావాలంటే ముందు ఉండవలసిన అచ్చు
A) ఇకారం
B) కారం
C) అకారం
D) ఋకారం
జవాబు:
C) అకారం

II. సమాసాలు:

ప్రశ్న 1.
షష్ఠీ తత్పురుష సమాసమునకు ఉదాహరణ
A) ప్రజా హృదయాలు
B) విద్యావిజ్ఞానాలు
C) ధీరోదాత్తులు
D) అప్రతిహతము
జవాబు:
A) ప్రజా హృదయాలు

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 2.
వాక్కు అనెడు భూషణము. ఈ విగ్రహవాక్యం ఏ సమాసము ?
A) విశేషణ పూర్వపదము
B) సంభావనా పూర్వపదము
C) రూపక సమాసము
D) బహువ్రీహి
జవాబు:
C) రూపక సమాసము

ప్రశ్న 3.
వ్యంగ్యమైన అర్థం అనే విగ్రహవాక్యాన్ని సమాసంగా మార్చగా
A) వ్యంగ్యానికి అర్ధం
B) వ్యంగ్యార్థం
C) వ్యంగ్యముల అర్థం
D) వ్యంగ్యం అర్థం
జవాబు:
B) వ్యంగ్యార్థం

ప్రశ్న 4.
“అంతము కానిది” విగ్రహవాక్యమును సమాసంగా మార్చగా
A) అంతంత మాత్రం
B) అనంతము
C) అనంతపురము
D) విశ్వం
జవాబు:
B) అనంతము

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 5.
మన శక్తిసామర్ధ్యాలు పెంచుకోవాలి – గీత గీసిన పదానికి విగ్రహవాక్యం
A) శక్తికి తగిన సామర్థ్యం
B) శక్తికి మించిన సామర్థ్యం
C) శక్తి మరియు సామర్థ్యం
D) శక్తి వలన సామర్థ్యం
జవాబు:
C) శక్తి మరియు సామర్థ్యం

ప్రశ్న 6.
మన పఠనాసక్తి గ్రంథాలయం తీరుస్తుంది – గీత గీసిన పదం ఏ సమాసం ?
A) సప్తమీ తత్పురుష
B) షష్ఠీ తత్పురుష
C) పంచమీ తత్పురుష
D) ద్వంద్వ సమాసము
జవాబు:
A) సప్తమీ తత్పురుష

ప్రశ్న 7.
ధీరుడును, ఉదాత్తుడను – సమాసనామం
A) విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయం
B) విశేషణ ఉభయపద కర్మధారయం
C) ద్వంద్వ సమాసం
D) షష్ఠీ తత్పురుష సమాసం
జవాబు:
B) విశేషణ ఉభయపద కర్మధారయం

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 8.
యథోచితము – అనే సమాసపదమునకు విగ్రహవాక్యము
A) యథా ఉచితము
B) యథాకు ఉచితము
C) ఉచితమునకు తగినట్లు
D) యథా వంటి ఉచితము
జవాబు:
C) ఉచితమునకు తగినట్లు

ప్రశ్న 9.
అప్రతిహతము – సమాసనామము
A) నఞ తత్పురుష
B) ప్రథమా తత్పురుష
C) నజ్ తత్పురుష
D) నయ్ తత్పురుష
జవాబు:
A) నఞ తత్పురుష

ప్రశ్న 10.
ఉభయ పదార్థ ప్రధానము
A) ద్విగు సమాసము
B) ద్వంద్వ సమాసము
C) షష్ఠీ తత్పురుష
D) బహువ్రీహి
జవాబు:
B) ద్వంద్వ సమాసము

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 11.
సంఖ్య ముందుగా (విశేషణంగా) వచ్చే సమాసం
A) ద్విగు సమాసము
B) ద్వంద్వ సమాసము
C) షష్ఠీ తత్పురుష
D) బహువ్రీహి
జవాబు:
A) ద్విగు సమాసము

III. వాక్యములు :

ప్రశ్న 1.
“వారు ఏమీ ఆలోచించ నక్కరలేదా ?” అని ప్రశ్నించారు. పరోక్ష కథనంలో రాయగా
A) వారు ఏమీ ఆలోచించ నక్కరలేదని చెప్పారు.
B) వారు ఆలోచించి ఏమీ అక్కరలేదన్నారు.
C) ఏమీ ఆలోచించనక్కరలేదని, వారన్నారు.
D) ఏమీ ఆలోచించారు మీరు అన్నారు వారు.

ప్రశ్న 2.
‘మంచివక్త మంచి ఉపన్యాసం ఇస్తాడు”. కర్మణి వాక్యంగా మార్చి రాయగా
A) మంచివక్తకు మంచి ఉపన్యాసం ఇవ్వబడుతుంది.
B) మంచివక్త నుండి మంచి ఉపన్యాసం ఇవ్వబడుతుంది.
C) మంచివక్త చేత మంచి ఉపన్యాసం ఇవ్వబడుతుంది.
D) మంచివక్తలే మంచి ఉపన్యాసకులుగా గుర్తించబడుతారు.
జవాబు:
C) మంచివక్త చేత మంచి ఉపన్యాసం ఇవ్వబడుతుంది.

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 3.
“గొల్లపూడి మంచి నటుడు, గొల్లపూడి మంచి రచయిత.” సంయుక్త వాక్యంలోకి మార్చి రాయగా
A) గొల్లపూడికి మంచి నటుడుగానే గాక గొల్లపూడి మంచి రచయిత అనవచ్చు.
B) గొల్లపూడి మంచి నటుడుగాను, గొల్లపూడి మంచి రచయితగాను కీర్తి పొందాడు.
C) గొల్లపూడి మంచినటుడు మరియు రచయిత.
D) మంచి నటుడిగా, మంచి రచయితగా గొల్లపూడి పేరు చెప్పవచ్చు.
జవాబు:
C) గొల్లపూడి మంచినటుడు మరియు రచయిత.

ప్రశ్న 4.
లింగయ్య చేత ఉసిరికాయ తీసి నాయకునికి ఇవ్వబడింది. కర్తరి వాక్యంలోకి మార్చండి.
A) లింగయ్య ఉసిరికాయ తీసి నాయకునికి ఇచ్చాడు.
B) ఉసిరికాయ లింగయ్య చేత నాయకుడు తీసుకున్నాడు.
C) లింగయ్య ఉసిరికాయతో నాయకునికి ఇచ్చాడు.
D) లింగయ్య, నాయకుడు ఉసిరికాయ తీసి ఇచ్చాడు.
జవాబు:
A) లింగయ్య ఉసిరికాయ తీసి నాయకునికి ఇచ్చాడు.

IV. అలంకారాలు :

ప్రశ్న 1.
నా చొక్కా మల్లెపూవు వలె తెల్లగా ఉన్నది – ఈ వాక్యములో ఉన్న అలంకారము
A) ఉత్ప్రేక్ష
B) ఉపమా
C) ఛేకానుప్రాస
D) రూపక
జవాబు:
B) ఉపమా

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

ప్రశ్న 2.
వంటశాల గంట ఒంటిగంటకు మోగింది ఈ వాక్యంలో ఉన్న అలంకారం
A) అంత్యానుప్రాస
B) ఛేకానుప్రాస
C) వృత్త్యనుప్రాస
D) యమకము
జవాబు:
C) వృత్త్యనుప్రాస

ప్రశ్న 3.
కురిసింది వానజల్లు; మెరిసింది హరివిల్లు; చిరునవ్వుల విరిజల్లు. ఈ వాక్యాలలో ఉన్న అలంకారం
A) ఛేకానుప్రాస
B) అంత్యానుప్రాస
C) లాటానుప్రాస
D) లాటానుప్రాస
జవాబు:
B) అంత్యానుప్రాస

ప్రశ్న 4.
శార్దూల పద్యానికి యతి
A) 12వ అక్షరం
B) 13వ అక్షరం
C) 14వ అక్షరం
D) యతిలేదు
జవాబు:
B) 13వ అక్షరం

TS 9th Class Telugu Important Questions 10th Lesson వాగ్భూషణం

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

These TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం will help the students to improve their time and approach.

TS 9th Class Telugu 11th Lesson Important Questions వాయసం

PAPER – I : PART – A

I. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత (స్వీయరచన)

అ) కింది ప్రశ్నకు ఐదు వాక్యాలలో జవాబు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
‘స్వర ప్రాణుల పట్ల దయగలిగి ఉండాలి’ ఎందుకు ?
జవాబు:
ప్రకృతిలో భగవంతుడు పుట్టించిన ప్రాణులన్నీ విలువైనవే. వేటి విలువ వాటికి ఉంటుంది. ప్రాణులన్నీ ప్రకృతిలో స్వేచ్ఛగా జీవించాలి. మనం ప్రతి ప్రాణినీ, వాటి ప్రత్యేకతలను అనుసరించి ఆదరించాలి. ప్రాణులన్నిటి యందూ దయ కలిగి ఉండాలి. స్వార్థచింతనతో స్వలాభాన్నే చూసుకోవడం వల్ల తోటి ప్రాణులకు హాని కలుగుతుంది. మనకు సాయం చేసే పశుపక్ష్యాదులను చులకనగా చూడకుండ, వాటిపట్ల ఆదరణ చూపాలి. ప్రాణుల ఆకారాన్ని బట్టి, అరుపును బట్టి కాక వాటిపైన అభిమానాన్ని చూపాలి.

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు పది వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
“కాకి నలుపు కలుషితమైనది కాదు’ ఎందుకో వివరించండి. (లేదా) ప్రతి ప్రాణికి తనదైన ప్రత్యేకత ఉంటుంది. ‘వాయసం’ పాఠం ఆధారంగా కాకి ప్రత్యేకతలు తెలుపండి. (లేదా) కాకి విశిష్టతను సొంతమాటల్లో రాయండి.
జవాబు:
కాకి మానవులకు మంచి ఉపకారం చేసే పక్షి. కాకులు జనావాసాల నుండి చెత్తాచెదారాన్నీ, మలిన పదార్థాలనూ దూరంగా తీసుకుపోతాయి. ఆ విధంగా కాకులు మన పరిసరాల పరిశుభ్రతకు తోడ్పడుతున్నాయి.

మనం కాకిని చీదరించుకుంటాం అయినా అది నొచ్చుకోదు. అన్న కొడుకు తన పినతండ్రిని, ‘కాక కాక’ అని ప్రేమతో పిలిచినట్లుగా, కాకి ‘కాక’ అని అరుస్తుంది. అది తెలియక కలుపుగోలుతనం లేని మనం, కాకిని చీదరించుకుంటాము.

నిజానికి పాపాత్ముడి మనస్సులో పేరుకుపోయిన నలుపు కంటె, కాకి నలుపు కలుషితమైనది కాదు. శ్రీకృష్ణుడు నలుపు. ఈశ్వరుని కంఠం నలుపు. చంద్రుడి ముఖంలో మచ్చ నలుపు. మనుష్యుల తలలు నలుపు. అటువంటప్పుడు, కాకి నలుపును అసహ్యించుకోడం అనవసరం. అది తప్పు.

కాకి మన ఇళ్ళమీద వాలి, మన క్షేమ సమాచారాన్ని అడుగుతుంది. మనం చీదరించుకున్నా, కాకి మన ప్రాణ స్నేహితుడిలా : వచ్చిపోవడం మానదు కాకిని మనం చీదరించి కొట్టినా, కాకి ఏ మాత్రం విసుక్కోదు. రాయబారివలె చుట్టాలు మన ఇంటికి వస్తున్నారన్న వార్తను తెస్తున్నట్లుగా గొంతు చింపుకొని తన నోరు నొప్పిపెట్టేటట్లు అరుస్తుంది.

ఎప్పుడో ఏడాదికొకసారి వచ్చి కూసే కోయిలను మనం మెచ్చుకుంటాం. అదే రోజూ వచ్చి మనలను పలుకరించే కాకిని మనం చులకనగా చూస్తాం. కాని కాకి నిజానికి మనకు ప్రాణస్నేహితుడిలాంటిది.

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 2.
‘నలుపంటే ఈసడించుకోవద్దు’ నలుపు లోకమంతటా ఉన్నది. దీనిని సమర్థిస్తూ రాయండి.
జవాబు:
చెడును నల్లని రంగుతోనూ, మంచిని స్వచ్ఛమైన తెల్లని రంగుతోనూ కవులు పోలుస్తారు. ఇది కేవలం పోలిక మాత్రమే. నిజానికి నలుపు రంగు స్థిరమైనది. శాశ్వితమైనది. మిగిలిన రంగులవలె రంగులు మారే గుణం లేనిది నలుపు. సంఘంలో నలుపురంగు పట్ల చులకన భావం ఉంది. అలా నలుపుపై వ్యతిరేక భావం తగదు:

నల్లనైన వర్ణంతో ఉండే మహావిష్ణువు సకల లోకాల్లో పూజింపబడేవాడై వెలయలేదా ? విషాన్ని తాగి నల్లబడిన కంఠంతో వింతగా కనిపించినా, పరమశివుడు శుభకరుడని కీర్తింపబడలేదా ? అందమైన చంద్రుని ముఖంలో నల్లని మచ్చ ఉన్నా, చంద్రుడు చల్లని వెన్నెలలు కురిపించడం లేదా ? మనుషుల తలలు నలుపు. చీకటిదారులు నలుపు.

ఆకాశం, నీరు, రాత్రి, నీడ నలుపు. మాయలో పడిపోయి పొర్లాడే మాయావి అయిన వ్యక్తి నలుపు. చీకటి మయమైన మనిషి అజ్ఞానం కూడా నలుపు. అలాంటప్పుడు నల్లధనాన్ని అసహ్యించుకోవడం ఎందుకు ? ఇలా ఆలోచించగలిగినప్పుడు వర్ణభేదం ఉండదు. మన జీవితంలో, శరీరంలో ఉన్న నలుపును చూసి కూడా నలుపును ఈసడించుకోవడంలో అర్థం లేదు.

ప్రశ్న 3.
“సృష్టిలో ప్రతిజీవి విలువైనదే” సమర్థిస్తూ రాయండి.
జవాబు:
ప్రకృతిలో భగవంతుడు పుట్టించిన ప్రాణులన్నీ విలువైనవే. వేటి విలువ వాటికి ఉంటుంది. ప్రాణులన్నీ ప్రకృతిలో స్వేచ్ఛగా జీవించాలి. మనం ప్రతి ప్రాణినీ, వాటి ప్రత్యేకతలను అనుసరించి ఆదరించాలి. ప్రాణులందరి యందు దయ కలిగి ఉండాలి. సృష్టిలో ప్రతి జీవికి దానికంటూ కొన్ని ప్రత్యేకతలు ఉంటాయి. కాకి రూపం, స్వరం కనులవిందు, వీనుల విందు కానప్పటికి, అది ఎంగిలి మెతుకులు ఏరుకొనితిని, ఆ ప్రదేశాన్ని శుభ్రం చేస్తుంది.

ఎంత చేసినా పాపం కాకిని ఎవరూ గౌరవంగా చూడరు. విశ్వాసానికి మారుపేరైన కుక్క రేయింబవళ్ళు కుక్క కాపలాకాసి యజమానిని రక్షిస్తుంది. అటువంటి ఆ కుక్కకు ఎంగిలి మెతుకులే దిక్కు గోడల మీద తిరిగే బల్లి దోమలను తిని మనల్ని దోమకాటు నుండి కాపాడుతుంది. దానిపట్ల మనం చూపుతున్న కృతజ్ఞత ఏది ? బల్లి మీద పడితే (పొరపాటున) తలస్నానం చేయాలని, కష్టాలని భావిస్తాము. పొద్దున్నే నిద్రలేపే కోడిని, నిద్రలేచి కూర చేసుకొని తింటున్నాము. ఇలా మేక, గేదె, ఆవు ఇంకా అనేక పక్షులు ప్రధానంగా మనుష్యుల వలనే అంతరించిపోతున్నాయి. కనుక ‘సృష్టిలో ప్రతిజీవి విలువైనదే’ అన్న విషయాన్ని గుర్తెరిగినపుడే జీవరాశుల జీవనానికి సహకరించిన వారౌతాము.

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 4.
వాయసం పాఠం ద్వారా కాకి గొప్పతనాన్ని తెలుసుకున్నావు కదా, అలాగే చీమ. గొప్పతనాన్ని వివరించుము.
జవాబు:
చీమలు సంఘజీవులు. ఎప్పుడూ బారులు బారులుగా వెళుతుంటాయి. ఎక్కడ ఆహారపు పదార్థం ఉన్నట్టు పసిగట్టినా చట్టుక్కున అక్కడికి వెళతాయి. తమ బరువు కన్నా ఎన్నో రెట్లు బరువున్న ఆహార పదార్థాన్ని కష్టపడి చాలా దూరం వెతుకుతూ ఆహారాన్ని మోస్తూ, బారులుగా పుట్టలోకి తెస్తాయి. కొత్త ప్రదేశాలకు వెళ్ళినపుడు ఒక్కొక్కసారి మనమయినా దారి తప్పుతాము గానీ, చీమలు మాత్రం దారి తప్పకుండా మళ్ళీ తమ పుట్టలోకే వచ్చేస్తాయి.

అవి దారిని గుర్తుపెట్టుకోవడానికి ఒక రకమైన జిగురుని దారి వెంట వదులుకుంటూ వెళతాయి. తిరిగి వచ్చేటప్పుడు ఆ జిగురును వాసన చూసుకుంటూ తికమక పడకుండా నేరుగా వస్తాయి. అందుకే అవి వరుసగా వస్తుంటాయి. అవి వెళ్ళేదారిలో ఏదైనా నీటి ప్రవాహం లాంటిది సంభవించినపుడు అవి వందలాదిగా కలిసి ఉండచుట్టుకొని దొర్లుకుంటూ సురక్షితంగా వచ్చేస్తాయి. చీమలు ఎత్తు నుండి పడినా వాటికి దెబ్బ తగలదు. కారణం చీమలలాంటి తేలిక జీవుల విషయానికొస్తే వాటిపై పనిచేసే గురుత్వాకర్షణ బలం, గాలి నిరోధక శక్తి చాలా వరకు సమానంగా ఉండటం వల్ల అవి సమవేగంతో నేలను చేరతాయి. అందువల్ల వాటికి హాని జరుగదు.

భూమి మీద జీవనం సాగించిన తొలిప్రాణి చీమ. సూర్యుని నుండి ఒక అగ్ని శకలం వేరుపడి కొన్ని కోట్ల సంవత్సరాల తర్వాతకది చల్లబడి భూమిగా ఏర్పడిందని చెబుతారు. భూమిపైన కాసే ఎండకే మనం ఎంతో బాధపడతాం కదా ! భూమిలోపల జీవించే చీమ ఎంతో వేడిని తట్టుకోగల శక్తి గలదని తెలుస్తున్నది. అల్పప్రాణియైన ఎంతో తెలివైనదిగా చీమను గుర్తించాలి మనం.

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

PAPER – I : PART – B

భాషాంశాలు – పదజాలం :

I. సొంతవాక్యాలు:

1. కాకి బలగం : దుర్యోధనుని కాకి బలగం అంతా ఉత్తరుని పెండ్లికి తరలివెళ్ళారు.
2. కాకిపిల్ల కాకికి ముద్దు : కాకిపిల్ల కాకికి ముద్దన్నట్లు రాము గీసిన బొమ్మలు రాముకి నచ్చుతాయి.
3. కాకిగోల : చెట్లు కింద పిల్లల కాకిగోల ఏమిటా ? అని ఆరాతీస్తే కోతి వచ్చిందిట.
4. మసిబూసి మారేడు కాయ : పరీక్షల వేళ ప్రాజెక్టు రికార్డును మసిబూసి మారేడుకాయ చేసినట్లు స్టిక్కర్లతో గోపి ఆకర్షణగా తయారుచేశాడు.
5. గావుకేకలు : పూతన పెట్టిన గావుకేకలకు వ్రేపల్లె జనమంతా ఉలిక్కిపడ్డారు.
6. ప్రాణసఖుడు : శ్రీకృష్ణునికి – అర్జునుడు వలే దుర్యోధనునికి – కర్ణుడు ప్రాణసఖుడేగాని స్వామిభక్తి ఎక్కువ.
7. ఏకరువు పెట్టు : ఎన్నో ఏళ్ళకు ఊరికి వచ్చిన మిత్రుడికి గోపి ఊరి సంగతులన్నీ ఏకరువు పెట్టాడు.
8. కలుపుగోలుతనం : సాధారణ జనంలో ఉన్నంత కలుపుగోలుతనం ధనిక కుటుంబాలలో కూడా కనిపించదు.
9. బంధుజనం : చుట్టాలు – మా బంధుజనం ఎప్పుడూ తీర్థయాత్రలలోనే కాలం గడుపుతున్నారు.

II. అర్థాలు :

ప్రశ్న 1.
“వెన్నుడు” అనే పదానికి అర్థం
A) వెన్ను కలవాడు
B) విష్ణువు
C) శివుడు
D) ఇంద్రుడు
జవాబు:
B) విష్ణువు

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 2.
సొమ్ము, ధనము – అనే అర్థం గల పదము
A) రూపాయి
B) పాడిపంటలు
C) లిబ్బులు
D) మబ్బులు
జవాబు:
C) లిబ్బులు

ప్రశ్న 3.
చెట్టు మీద “బలిపుష్టము” కాకా అని అరిచింది
A) పుష్టి బలం
B) పాప ఫలం
C) రామచిలుక
D) వాయసము
జవాబు:
D) వాయసము

ప్రశ్న 4.
“ప్రేమ” అనే అర్థం గల పదం
A) కులుక
B) పెరిమ
C) తియ్యని
D) కమ్మని
జవాబు:
B) పెరిమ

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 5.
“చుక్కల దొర” అంటే అర్థం
A) సూర్యుడు
B) చంద్రుడు
C) ముగ్గు
D) రాముడు
జవాబు:
B) చంద్రుడు

ప్రశ్న 6.
అమావాస్య నాటి ఇరులు భయపెడతాయి – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) రాత్రులు
B) చీకట్లు
C) నక్షత్రాలు
D) ఆకాశం
జవాబు:
B) చీకట్లు

ప్రశ్న 7.
పక్క చూపులు చూచు కపట చిత్తులు మెచ్చరు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) దయ
B) జాలి
C) మోసం
D) స్వార్థం
జవాబు:
C) మోసం

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 8.
లోకాన దీనుల శోకాల కన్నీటి గాథలేకరువు పెట్టుదువు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) బాధ
B) కథ
C) నవల
D) వ్యాసం
జవాబు:
B) కథ

ప్రశ్న 9.
మోసంతో మసిబూసి, మారేడుకాయ జేసేవాడు ఖలుడు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) నీచుడు
B) మనిషి
C) రాక్షసుడు
D) మంచివాడు
జవాబు:
A) నీచుడు

ప్రశ్న 10.
లొట్టి మీద కాకిలాగ వాగుతున్నావు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) లొట్ట
B) చెట్టు
C) ఒక పిట్ట
D) కల్లుకుండ
జవాబు:
D) కల్లుకుండ

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

III. ప్రకృతి, వికృతులు :

ప్రశ్న 1.
పక్షము – అనే పదానికి వికృతి
A) పక్షి
B) పచ్చము
C) పక్క
D) పాట
జవాబు:
C) పక్క

ప్రశ్న 2.
అంచ – అనే పదానికి ప్రకృతి
A) హంస
B) యంచ
C) రాజపులుగు
D) మంచం
జవాబు:
A) హంస

ప్రశ్న 3.
విష్ణుడు – అనే పదానికి వికృతి
A) కృష్ణుడు
B) వెన్నుడు
C) విషువత్తు
D) వ్యాసుడు
జవాబు:
B) వెన్నుడు

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 4.
సాయంకాలం గీము వదలి వెళ్ళవద్దు – గీత గీసిన పదానికి ప్రకృతి
A) వరండా
B) గృహము
C) భూగృహము
D) గ్రహము
జవాబు:
B) గృహము

ప్రశ్న 5.
” సేమము” అనే పదానికి వికృతి
A) క్షేమము
B) చేమము
C) ధామము
D) సేకరణ
జవాబు:
A) క్షేమము

ప్రశ్న 6.
అందరి దృష్టి అతడి మీదే – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) దిస్టి
B) ద్రుష్టి
C) దుష్టు
D) శ్రేష్ఠము
జవాబు:
A) దిస్టి

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 7.
చుక్కల దొరలోన ముక్కున నలుపున్న చల్లని వెన్నెల జల్లులిడడె – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) నక్షత్రం
B) తార
C) శుక్ర
D) బొట్టు
జవాబు:
C) శుక్ర

ప్రశ్న 8.
విసఫు మేతరి గొంతు విడ్డూరమగు నలుపున్నను శివుడంచు బొగడబడడె – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) వింత
B) ఆశ్చర్యం
C) అబ్బురం
D) విడ్వరం
జవాబు:
D) విడ్వరం

IV. పర్యాయపదాలు :

ప్రశ్న 1.
వాయసము – అనే పదానికి పర్యాయపదాలు కానివి.
A) ధ్వాంక్షము, కాకి, కాకము
B) బలిపుష్టము, మౌకలి
C) ఆత్మఘోషము, కరటము
D) గేహము, జటాయువు
జవాబు:
D) గేహము, జటాయువు

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 2.
“గృహం” అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) ఇల్లు, కొంప, గేహము
B) భవనము, తిన్నె
C) గది, వంటఇల్లు
D) కోట, పేట
జవాబు:
A) ఇల్లు, కొంప, గేహము

ప్రశ్న 3.
సంతోషంగా ఉండటమే వ్యక్తిబలం – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) హర్షం, ముదము, ప్రమోదం
B) సంతసం, మాత్సర్యం
C) మంద్రము, తంద్రము
D) స్మితము, దరహాసము
జవాబు:
A) హర్షం, ముదము, ప్రమోదం

ప్రశ్న 4.
ముల్లు – అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) గడియారం, గంట
B) విల్లు, కుశ
C) కంటకము, ములికి
D) సూది, చాలు
జవాబు:
C) కంటకము, ములికి

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 5.
మాంసము – అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) కరకుట్లు, భక్ష్యము
B) పలలము, ఆమిషము
C) కుక్కురము, మేషము
D) బొబ్బర, మాంసలము
జవాబు:
B) పలలము, ఆమిషము

ప్రశ్న 6.
వాయసముల నలుపు రోయనేల – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) కాకి, కుక్క
B) ధాంక్షము, బలిపుష్టం
C) వాయసం, వాసం
D) కరటం, కటకం
జవాబు:
B) ధాంక్షము, బలిపుష్టం

ప్రశ్న 7.
ఆకాశం, నీరు, రాత్రి, నీడ నలుపు – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) గగనం, ఘనం
B) అంబరం, వస్త్రం
C) నింగి, ఆకసం
D) అంతరిక్షం, భక్షం
జవాబు:
C) నింగి, ఆకసం

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 8.
అంధకారమైన అజ్ఞానం నలుపు – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) రజని, రాత్రి
B) చీకటి, తిమిరం
C) తమస్సు, తపస్సు
D) ధ్వస్తం, ధ్వంసం
జవాబు:
D) ధ్వస్తం, ధ్వంసం

V. నానార్థాలు :

ప్రశ్న 1.
“కాక” అనే పదానికి నానార్థాలు
A) కాకుండా, కోక
B) చిన్నాన్న, వేడిమి
C) కాకి అరుపు, నలుపు
D) తూర్పు, వెన్నుడు
జవాబు:
B) చిన్నాన్న, వేడిమి

ప్రశ్న 2.
కాకికి ఆహారము బలిగా ఇచ్చిన అన్నం – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) అంబలి, చెంబలి
B) ఒక రాజు, మేలు
C) ఒక చక్రవర్తి, అర్పణం, యమదండం
D) బలిపీఠం, కంబళి
జవాబు:
C) ఒక చక్రవర్తి, అర్పణం, యమదండం

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 3.
చిరజీవి – అనే పదానికి నానార్థాలు
A) చిరంజీవి, కాకి
B) విష్ణువు, కాకి
C) తక్కువ వయసు, ఒక జీవి
D) మరణం లేనివాడు, మార్కండేయుడు
జవాబు:
B) విష్ణువు, కాకి

ప్రశ్న 4.
ఆత్మఘోషమా ! చిరజీవివై వెలుంగు – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) బుద్ధి, తెలివి
B) మనస్సు, పరమాత్మ
C) దేహం, కాయం
D) జీవుడు, జీవి
జవాబు:
B) మనస్సు, పరమాత్మ

ప్రశ్న 5.
నోరు నొవ్వంగనే రాయబారమేమొ తెచ్చు వార్తలో చుట్టాలు వచ్చు కబురో – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) సమాచారం, విషయం
B) నడత, నడక
C) భాషణం, మిరప
D) వృత్తాంతం, నడత
జవాబు:
A) సమాచారం, విషయం

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

VI. వ్యుత్పత్యర్థములు :

ప్రశ్న 1.
తిరుగుచుండునది – అను వ్యుత్పత్తి గల పదం
A) ద్రిమ్మరి
B) జులాయి
C) వాయసం
D) తిరుగలి
జవాబు:
C) వాయసం

ప్రశ్న 2.
కాకా అని తన పేరునే అరిచేది అను వ్యుత్పత్తి గల పదం
A) కోకిల
B) ఆత్మఘోషము
C) చినాన్న
D) వాయి
జవాబు:
B) ఆత్మఘోషము

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 3.
“పాషండుడు” అనే పదానికి సరియైన ఉత్పత్తి
A) పాపములను పోగొట్టువాడు
B) సంసార బంధాలకు అనుగుణంగా శాస్త్రమును వాడుకొనేవాడు
C) పాప కర్మలు చేయువాడు
D) రాయి వంటి మనస్సు కలవాడు
జవాబు:
B) సంసార బంధాలకు అనుగుణంగా శాస్త్రమును వాడుకొనేవాడు

ప్రశ్న 4.
విషమును మింగినవాడు – అనే వ్యుత్పత్తి గల పదము
A) విసపు మేతరి
B) సర్పరాజు
C) శాంతుడు
D) సోక్రటీసు
జవాబు:
A) విసపు మేతరి

ప్రశ్న 5.
మౌకలి – అనే పదానికి సరైన వ్యుత్పత్తి
A) మూకలునికి సంబంధించినది
B) ఎంగిలి తినేది
C) ‘క’ అని పలికేది
D) మాంసం తినేది.
జవాబు:
A) మూకలునికి సంబంధించినది

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

PAPER – II : PART – A

అపరిచిత పద్యాలు

ప్రశ్న 1.
క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన నాలుగు ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

ఆచార్యున కెదిరింపకు
బ్రోచినదొర నింద సేయబోకుము కార్యా
లోచనము లొంటి జేయకు
మాచారము విడువబోకుమయ్య కుమారా !

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు
1. ఎవరిని ఎదిరింపరాదు ?
జవాబు:
ఆచార్యుని (గురువును) ఎదిరింపరాదు.

2. ఎవరిని నింద చేయకూడదు ?
జవాబు:
కాపాడిన (రక్షించిన) వారిని నిందచేయకూడదు.

3. వేటిని ఒంటరిగా చేయకూడదు ?
జవాబు:
పనులకై చేయు ఆలోచనలు ఒంటరిగా చేయకూడదు.

4. విడిచిపెట్టకూడనిది ఏది ?
జవాబు:
మంచి నడవడిని విడిచిపెట్టకూడదు.

5. ఇది ఏ శతకంలోని పద్యం ?
జవాబు:
ఇది కుమార శతకంలోని పద్యం.

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 2.
క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

వినదగు నెవ్వరు చెప్పిన
వినినంతనె వేగపడక విషయ మెరుగుచున్
కనికల్ల నిజము దెలియుచు
మనవలె మహితాత్ముడుగను మరువక ఎపుడున్.

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు
1. చెప్పినది ఎట్లు వినవలెను ?
జవాబు:
చెప్పినది తొందరపడకుండా విషయమును తెలిసి కొనుచు వినవలెను.

2. విని తెలియవలసిన దేమి ?
జవాబు:
విని అబద్ధమేదో, నిజమేదో తెలియవలెను.

3. ఎట్లు మనవలెను ?
జవాబు:
ఎప్పుడు మహితాత్ముడుగ మనవలెను.

4. దీనికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
దీనికి శీర్షిక ‘మహితాత్ముడు’.

5. కల్ల అంటే అర్థం ఏమిటి ?
జవాబు:
కల్ల అంటే అసత్యం.

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 3.
క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు వ్రాయుము.

మేడిపండు జూడ మేలిమైయుండును
పొట్టవిచ్చిచూడ పురుగులుండు
పిరికివాని మదిని బింకమీలాగుర
విశ్వదాభిరామ ! వినురవేమ !

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు
1. పిరికివాడు దేనితో పోల్చబడినాడు ?
జవాబు:
పిరికివాడు మేడిపండుతో పోల్చబడినాడు.

2. మేడిపండు పైకి ఏ విధంగా వుంటుంది ?
జవాబు:
మేడిపండు పైకి చక్కగా ఉంటుంది.

3. మేడిపండు లోపల ఎలా ఉంటుంది ?
జవాబు:
మేడిపండు లోపల పురుగులతో కూడి ఉంటుంది.

4. ఈ పద్యం వల్ల తెలిసిందేమిటి ?
జవాబు:
ఈ పద్యంవల్ల పిరికివాని స్వభావం తెలుస్తోంది.

5. ఇది ఏ శతకంలోని పద్యం ?
జవాబు:
ఇది వేమన శతకంలోని పద్యం.

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 4.
క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు వ్రాయండి.

ధనము కూడబెట్టి ధర్మంబు సేయక
తాను తినక లెస్స దాచుగాక
తేనెటీగ గూర్చి తెరువరి కీయదా
విశ్వదాభిరామ ! వినురవేమ !

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు
1. తేనెటీగ తేనెను ఎవరికి యిస్తున్నది?
జవాబు:
తేనెటీగ తేనెను తెరువరికి (బాటసారికి) ఇస్తున్నది.

2. తాను తినక, కూడబెట్టువారినేమందురు?
జవాబు:
తాను తినక, కూడబెట్టువారిని పిసినారి అంటారు.

3. పై పద్యము నందలి భావమేమి?
జవాబు:
కూడబెట్టిన ధనం సద్వినియోగం చేయకపోతే వృథా అవుతుంది.

4. కూడబెట్టిన ధనము ఎట్లు సద్వినియోగమగును?
జవాబు:
కూడబెట్టిన ధనం దానం చేసినా లేదా తాను అనుభవించినా సద్వినియోగం అవుతుంది.

5. ఇది ఏ శతకంలోని పద్యం ?
జవాబు:
ఇది వేమన శతకంలోని పద్యం.

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 5.
క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు వ్రాయండి.

అనగ ననగ రాగ మతిశయిల్లుచు నుండు
తినగ తినగ వేము తీయనుండు
సాధనమున పనులు సమకూరు ధరలోన
విశ్వదాభిరామ ! వినురవేమ !

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు
1. అంటూ ఉంటే అతిశయిల్లేది ఏది ?
జవాబు:
అంటూ ఉంటే రాగం అతిశయిల్లుతుంది.

2. తింటూ ఉంటే తీయనయ్యేది ఏది?
జవాబు:
తింటూ ఉంటే వేపాకు తీయనవుతుంది.

3. సాధనతో సమకూరేవి ఏవి?
జవాబు:
సాధనతో పనులు సమకూరుతాయి.

4. ఈ పద్యానికి మకుటం ఏది?
జవాబు:
‘విశ్వదాభిరామ వినురవేమ’ అనేది ఈ పద్యానికి మకుటం.

5. అతిశయిల్లు అంటే ఏమిటి ?
జవాబు:
అతిశయిల్లు అంటే హెచ్చు.

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

ప్రశ్న 1.
అంతరించిపోతున్న పక్షులు, జంతువులు, అడవులు – వీటిని కాపాడాలని ఐదు నినాదాలు రాయండి.
జవాబు:

  1. వృక్షో రక్షతి రక్షితః.
  2. పచ్చని చెట్లు ప్రగతికి మెట్లు.
  3. రసాయన మందులు వాడకు, పక్షుల జీవితాలతో ఆడకు.
  4. నీ ప్రయోజనాలకై ప్రాణులను బలీయకు.
  5. హింస చేసేది మనమే, భూతదయ అనేది మనమే.
  6. పక్షులను కాపాడు, హింసను విడనాడు.
  7. సేంద్రియ ఎరువులతో ప్రాణుల మనగడకు సహకరించు.
  8. ఆకలికి అన్నము ఉండగా జంతుబలులెందుకు.
  9. చెప్పేది శాఖాహారమూ ! చేసేది మాంసాహారమా ?
  10. చెప్పినవారు చెప్పినట్లే ఉన్నారు. పక్షులు, జంతువులు ఏమైపోతున్నాయో ?

PAPER – II : PART – B

భాషాంశాలు – వ్యాకరణం

కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

I. సంధులు:

ప్రశ్న 1.
మ్రింగుట + ఏల – సంధి చేయగా
A) మ్రింగుటకేల
B) మ్రింగుట యేల
C) మ్రింగుటేల
D) మ్రింగేలా
జవాబు:
C) మ్రింగుటేల

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 2.
శివుని విసపు మేతరి అని కూడా అంటారు – గీత గీసిన పదాన్ని సంధి విడదీసి రాయండి.
A) విసపు + మేతరి
B) విసము + మేతరి
C) విష + మేతరి
D) విసమే + మేతరి
జవాబు:
B) విసము + మేతరి

ప్రశ్న 3.
లోకము + న – సంధి నామము
A) ఉత్వసంధి
B) ముగాగమ సంధి
C) లు, ల, నల సంధి
D) ప్రాది సంధి
జవాబు:
C) లు, ల, నల సంధి

ప్రశ్న 4.
తొడన్ + కొట్టి – సంధి జరిగిన విధము
A) గసడదవాదేశ సంధి
B) సరళాదేశ సంధి
C) ఇత్వసంధి
D) ద్వంద్వ సంధి
జవాబు:
B) సరళాదేశ సంధి

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 5.
పాయసము + ఒల్లక – సంధి కార్యము
A) ఉత్వసంధి
B) లులనల సంధి
C) ముగాగమ సంధి
D) సవర్ణదీర్ఘ సంధి
జవాబు:
A) ఉత్వసంధి

ప్రశ్న 6.
ఈ కింది వానిలో ఉత్వసంధి కానిది.
A) బోనము + అబ్బు
B) సేమములు + అడుగు
C) నాకు + ఏది
D) పాతకున్ + కొలుచు
జవాబు:
D) పాతకున్ + కొలుచు

ప్రశ్న 7.
నిలువు + నిలువు సంధి కలిపి రాయగా
A) నిట్టనిలువు
B) నిలునిలువు
C) నిలిచినది
D) నిండు నిలువు
జవాబు:
A) నిట్టనిలువు

II. సమాసాలు:

ప్రశ్న 1.
కింది వానిలో విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయ సమాసం కానిది.
A) పరుల కొంపలు
B) చారు సంసారము
C) రోత బ్రతుకు
D) తీపి పాయసము
జవాబు:
A) పరుల కొంపలు

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 2.
క్రింది వానిలో షష్ఠీ తత్పురుష సమాసము కానిది.
A) కరటరాజు
B) అన్న కొడుకు
C) నరుల తలలు
D) చల్లని వెన్నెల
జవాబు:
D) చల్లని వెన్నెల

ప్రశ్న 3.
కింది వానిలో రూపక సమాసమునకు ఉదాహరణ
A) దినము దినము
B) ప్రాణం వంటి సఖుడు
C) కపటమైన చిత్తము కలవారు
D) విషము అనెడు అగ్ని
జవాబు:
D) విషము అనెడు అగ్ని

ప్రశ్న 4.
ప్రాణము వంటి సఖుడు – ఏ సమాసము ?
A) రూపక సమాసము
B) ఉపమాన పూర్వపద కర్మధారయము
C) అవ్యయీభావ సమాసము
D) షష్ఠీ తత్పురుష
జవాబు:
B) ఉపమాన పూర్వపద కర్మధారయము

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 5.
దినము + దినము → ప్రతిదినము – ఏ సమాసము ?
A) అవ్యయీభావ సమాసము
B) ప్రాది సమాసము
C) రూపక సమాసము
D) ద్వంద్వ సమాసము
జవాబు:
A) అవ్యయీభావ సమాసము

ప్రశ్న 6.
కపటమైన చిత్తము కలవారు – సమాసము చేయగా
A) కపటుల చిత్తము
B) కపట చిత్తములు
C) కపట చిత్తులు
D) కపటము గలవారు
జవాబు:
C) కపట చిత్తులు

ప్రశ్న 7.
చెట్టు మీద కాకి పిల్లలు గోల చేస్తున్నాయి – గీత గీసిన పదం ఏ సమాసము ?
A) సప్తమీ తత్పురుష
B) తృతీయా తత్పురుష
C) షష్ఠీ తత్పురుష
D) బహువ్రీహి
జవాబు:
C) షష్ఠీ తత్పురుష

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 8.
ఎంగిలి మెతుకులు సమాసమునకు సరియైన విగ్రహవాక్యము
A) ఎంగిలియైన మెతుకులు
B) ఎంగిలి మరియు మెతుకులు
C) ఎంగిలి యొక్క మెతుకులు
D) ఎంగిలి వంటి మెతుకులు
జవాబు:
A) ఎంగిలియైన మెతుకులు

III. అలంకారము :

ప్రశ్న 1.
పాఱఁజూచిన రిపుసేన పాఱఁజూచు – ఈ వాక్యంలో ఉన్న అలంకారం
A) యమకము
B) వృత్త్యనుప్రాస
C) లాటానుప్రాస
D) ఉపమా
జవాబు:
A) యమకము

ప్రశ్న 2.
ఎన్నికలలో, ఎన్నికలలో ! – ఈ వాక్యంలో ఉన్న అలంకారం –
A) వృత్త్యనుప్రాస
B) యమకము
C) ఉపమా
D) లాటానుప్రాస
జవాబు:
B) యమకము

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 3.
నంద నందనా వంద వందనాలు ఈ వాక్యంలో ఉన్న అలంకారం
A) వృత్త్యనుప్రాస
B) లాటానుప్రాస
C) ఛేకానుప్రాస
D) యమకము
జవాబు:
C) ఛేకానుప్రాస

IV. ఛందస్సు :

ప్రశ్న 1.
వేసంగి, భళిరా – అనే పదాలు వరుసగా
A) త, ర
B) ర, స
C) త, స
D) ర, ర
జవాబు:
C) త, స

ప్రశ్న 2.
TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం 1
పై పద్యపాదంలో గణవిభజన చేసిన గణాలను ఇలా అంటారు.
A) ఇంద్ర గణాలు
B) సూర్య గణాలు
C) వృత్త గణాలు
D) చంద్ర గణాలు
జవాబు:
B) సూర్య గణాలు

TS 9th Class Telugu Important Questions 11th Lesson వాయసం

ప్రశ్న 3.
ఈ కింది వానిలో మ గణం
A) UII.
B) UIU
C) IUU
D) UUU
జవాబు:
D) UUU

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

These TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు will help the students to improve their time and approach.

TS 9th Class Telugu 1st Lesson Important Questions ధర్మార్జునులు

PAPER – I : PART – A

I. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత (స్వీయరచన)

అ) కింది ప్రశ్నలకు ఐదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
‘ధర్మార్జునులు’ పాఠం ఆధారంగా రాజుకు ఉండవలసిన ఐదు లక్షణాలు తెల్పండి.’
జవాబు:
“యథా రాజా తథా ప్రజాః” – రాజు ఎట్లా ఉంటే, ప్రజలు. అట్లే ఉంటారు. ధర్మరాజు మహాపురుషుల మార్గంలో నడుస్తూ, ప్రజారంజకమైన విధానాలతో ధర్మపరిపాలన అందించాడు. ప్రస్తుత పాఠం ఆధారంగా రాజుకు ఉండవలసిన

లక్షణాలు – అవి :

  1. ధర్మ ప్రవర్తన కలిగి ఉండాలి.
  2. దానగుణం కల్గి, పూర్తిస్థాయిలో చెయ్యాలి.
  3. ముఖప్రీతి మాటలుకాక మనస్ఫూర్తిగా మాట్లాడాలి.
  4. ప్రజల సంపదను చూసి అసూయపడకూడదు.
  5. రాత్రింబగళ్ళు ధర్మకార్యాలు చేయాలి.
  6. కోపం కొంచెం కూడా ఉండకూడదు.
  7. మంచి చెడులను తాను ఆలోచించి నిర్ణయాలు తీసుకోవాలి.
  8. ఆడంబరాలు లేని స్థిరస్వభావం ఉండాలి.

ప్రశ్న 2.
ఒక కుటుంబంలోని అన్నదమ్ములు ఎలా ఉండాలి ?
జవాబు:
అరమరికలు లేని అన్నదమ్ములు ఆణిముత్యాలు. సోదర ప్రేమకు నిలువుటద్దం రామాయణభారతాలు. శ్రీరాముడు సోదరులైన లక్ష్మణుడు, భరతుడు, శత్రుఘ్నుల పట్ల భ్రాతృప్రేమను చాటాడు. అలాగే రాముని పట్ల మిగిలినవారు అంతటి సోదరభావాన్ని ప్రదర్శించారు. అట్లాగే భారతంలోని పాండవులు స్నేహము, భక్తి, సహనం కలిగి, చిన్నా పెద్దా అనే తేడాలు చూసుకుంటూ, ఒకరిమాట ఒకరు పాటిస్తూ అందరూ ఒకే మనస్సుతో పనులు చేస్తూ, అన్యోన్య ప్రేమతో ప్రవర్తించేవారు.

కుటుంబంలోని అన్నదమ్ములు శ్రీరాముని సోదరులను, పాండవులను ఆదర్శంగా తీసుకోవాలి. ఒద్దిక కలవారై ఒకరి మనసు ఒకరు తెలుసుకుని మెలగాలి.

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

ప్రశ్న 3.
చేమకూర వేంకట కవి కవితా శైలిని గూర్చి రాయండి.
జవాబు:
చేమకూర వేంకట కవి భారత కథలో అవసరమైన చక్కని మార్పులు చేసి, “ప్రతిపద్య చమత్కారం”తో స్వతంత్ర కావ్యంగా “విజయ విలాసము” తీర్చిదిద్దాడు. ఈ ప్రబంధం రఘునాథ నాయకునికి అంకితమివ్వబడింది. ఈ కావ్యంలో శబ్దాలంకారాలు సొగసులతో, తెలుగు నుడికారాలతో, అందమైన శైలి, ప్రసన్న గంభీరమైన పద్యం నడక కనబడుతుంది.

విజయ విలాసంలో, చమత్కారం లేని ఒక్క పద్యం కూడా లేదని పేరుపొందాడు. ‘పిల్ల వసుచరిత్ర’ అనే ప్రశంసను పొందిన ఈ కావ్యం, తెలుగులోని పంచమహాకావ్యాలతో సరితూగగలదని విజ్ఞులు తలుస్తారు.

ప్రశ్న 4.
‘అతని నుతింపశక్యమె’ అని అర్జునుడిని గురించి వేంకటకవి అన్నాడు. అర్జునుడి గొప్పతనాన్ని వివరించండి.
జవాబు:
అర్జునుడు అన్నల విషయంలోనూ, తమ్ముళ్ళ విషయంలోనూ సమానంగా ప్రవర్తించే వాడనే పేరు పొందిన ఘనుడు. రాజులందరిలోనూ ఎక్కడా ఎదురులేనివాడని ప్రసిద్ధినీ, గొప్పతనాన్నీ పొందిన పరాక్రమశాలి. అర్జునుడు సాత్త్వికులు ప్రశంసించే, ధర్మప్రవర్తన కలవాడు.

అర్జునుడు అందంలో ఇంద్రుని కుమారుడు జయంతుని అంతటివాడు. దయా స్వభావంలో కృష్ణుడికి ప్రాణమిత్రుడు. యుద్ధ విజయాలలో శివుడితో పోటీపడే వీరుడు. ఈ భూమండలంలో అర్జునుడికి అర్జునుడే సాటియైనవాడు.

అర్జునుడు తేరిపార చూస్తే, శత్రుసైన్యం పారిపోడానికి సిద్ధం అవుతుంది. అర్జునుడు విల్లుఎత్తి పట్టుకోడానికి వంగితే శత్రువులు వీర స్వర్గం దారిపడతారు. అర్జునుడితో సాటి అని చెప్పదగినవాడు, పోల్చదగిన వీరుడు ఈ లోకంలో శ్రీరాముడు తప్ప మరొకరు లేడు.

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు పది వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
ధర్మరాజు పాలనతో, నేటి నాయకుల పాలనను పోల్చి రాయండి.
జవాబు:
ధర్మము తెలిసినవాడు ధర్మరాజు. ధర్మరాజు తాను ఇచ్చిన ఆజ్ఞల ప్రకారం, తాను సహితం ఆచరించేవాడు. శాంతము, దయ, సత్యము అనే సద్గుణాలు కలవాడు. మంచివారిని ఆదరించేవాడు. దానము చేయడంలో ఆసక్తి కలవాడు. ముఖప్రీతి కోసం మాట్లాడేవాడు కాడు. కోపం లేనివాడు. లోకువ చేసేవాడు కాడు.

అసూయ లేనివాడు. మెచ్చుకున్నప్పుడు తృప్తిగా ఇచ్చేవాడు. ఇలా కృతయుగ (సత్యకాలం) లక్షణాలతో విరాజిల్లే ధర్మరాజుతో నేటి నాయకుల పాలనను పోల్చడానికి మనసు రావడం లేదు, పెన్ను కదలడం లేదు.

ఆకలితో అలమటించేవారికి రూపాయి ఖర్చుపెట్టడానికి ఆలోచించే నేటి నాయకులు ఎన్నికలలో డబ్బును ఎన్ని రూపాల్లో పంచవచ్చో అలా పంచేస్తున్నారు. ఓటుకు నోటు ఇచ్చినవాడు తిరిగి మాట మీద నిలబడి మనకు మేలు చేస్తాడని నమ్మడం, ఓటు అమ్ముకోవడం మనం చేస్తున్న దోషాలు. నాణ్యత లేమి ప్రతి పనిలో కనబడుతుంది. ముందుచూపు లేని నాయకుల పాలనలో ప్రజలు ప్రకృతి బీభత్సాలకు పలు ఇబ్బందులు పడుతున్నారు. ఆవేశం కలిగిన నాయకులు ప్రజలకు అనర్థాలే కలిగిస్తున్నారు.

పెద్దల సభలలో వారి ప్రవర్తన జుగుప్స కల్గిస్తుంది. ముఖప్రీతి మాటలే చెబుతున్నారు. ప్రజలకు ఇచ్చేటప్పుడు పత్రికల ముందు గొప్ప కోసం తప్ప తృప్తిగా ఇచ్చేది లేదు. ప్రభుత్వ పథకాలు అర్హులు అయిన వారికన్నా అనర్హులకే పొడుగు చేతుల పందేరం అవుతోంది. శాంతి, దయ, సత్యం, మత సహనం అనే లక్షణాలు నామమాత్రంగానే ఉన్నాయి.

గాంధీ వంటి మహాత్ముల పేరు చెప్పుకొని బ్రతుకుతున్న నాయకులంతా దేశభక్తిని విడిచి భుక్తి మార్గం వెతుకుతున్నారు. తెల్లరంగు ఛాయలో తమ మలిన హృదయాలను దాచుకుంటున్నారు. త్యాగమూర్తుల ప్రబోధాలకు నీళ్ళొదులుతున్నారు. ఇది కచ్చితంగా కలికాలం. కష్టాల కాలమే.

PART – I : PART – B

భాషాంశాలు – పదజాలం :

1. సొంతవాక్యాలు :

1. సోయగం : చెరువు గట్టున ఉన్న మాయింటి సోయగం చూపులకే కాదు, మనస్సుకు హాయినిస్తుంది.
2. ఏవురు : స్నేహితులు నల్వురు ఏవురు వున్నా, మంచివారై ఉండాలని అమ్మ చెప్పింది.
3. కొంగుపసిడి : మా తాతయ్య మాయింటికే కాదు ఊరికే కొంగుపసిడి అని అంతా అంటారు.
4. సరాగము : మా ఉమ్మడి కుటుంబంలో సరాగము పండుగ రోజుల్లో కనబడుతుంది.
5. ప్రతిజోదు : మా తెలివితేటలకు ప్రతిజోదు మా మావయ్య అడిగే క్విజ్ ప్రశ్నలు.
6. అసూయపడు : ఎదుటివారి సంపదలకు అసూయపడితే నిద్ర రాదు, ఫలితం ఉండదు.
7. సౌజన్యం : ఆపదలు ఎదురైనప్పుడు మనిషిలో సౌజన్యం బయటపడుతుంది.
8. వన్నె, వాసిగాంచు : వన్నె, వాసిగాంచిన మహాపురుషుల గురించి, చిన్నప్పటి నుండి తెలుసుకొంటే మనకు లక్ష్యం ఏర్పడుతుంది.
9. శాంతి : ఎప్పుడూ బాధ లేకుండా ఉండటం ఎల్లప్పుడు మనము శాంతినే కోరుకోవాలి.
10. అసూయపడుట : ఈర్ష్యపడుట – పాండవుల ఐశ్వర్యానికి దుర్యోధనుడు అసూయపడ్డాడు.
11. వెలసిరి : అవతరించటం – విష్ణువు భక్త సంరక్షణార్థమై కలియుగంలో వేంకటేశ్వర స్వామిగా తిరుమలలో వెలసెను.
12. పుణ్యభూమి : గొప్పభూమి – ధర్మ పరిపాలనా తత్పరులు పాలించిన పుణ్యభూమి మనదేశం.

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

II. అర్థాలు:

అ) కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

ప్రశ్న 1.
శ్రీరాముడు దశరథుని తనూజుడు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) తండ్రి
B) కుమారుడు
C) వారసుడు
D) వంశకర్త
జవాబు:
B) కుమారుడు

ప్రశ్న 2.
“క్షితి” అంటే అర్థం
A) చితి
B) ఒక పక్షి
C) భూమి
D) రాజు
జవాబు:

ప్రశ్న 3.
“ఎడాటము” అనే పదానికి సరియైన అర్థం
A) పెంపకము
B) తడబాటు
C) విషయము
D) శ్రద్ధ
జవాబు:
C) విషయము

ప్రశ్న 4.
“ధర్మరాజు” అనే అర్థం వచ్చే పదం
A) అజయుడు
B) ధర్మ తనూజుడు
C) ఉద్ధతుడు
D) కోవిదుడు
జవాబు:
B) ధర్మ తనూజుడు

ప్రశ్న 5.
మనకు కొదవ లేనివి ప్రకృతి వనరులు గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) కొఱత
B) ధనము
C) మర్యాద
D) ఎక్కువ
జవాబు:
A) కొఱత

ప్రశ్న 6.
కలిమి గలనాడె దేవుని పూజింపుము – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) బలము
B) ధాన్యము
C) భక్తి
D) సంపద
జవాబు:
D) సంపద

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

ప్రశ్న 7.
“జలధి” అనే పదానికి సరియైన అర్థం
A) వారధి
B) వారిధి
C) వారిజాతము
D) పారిజాతము
జవాబు:
B) వారిధి

ప్రశ్న 8.
“భూమి” అనే అర్థం వచ్చే సరియైన పదం
A) మిన్ను
B) చక్రము
C) వసుమతి
D) దానవుడు
జవాబు:
C) వసుమతి

ప్రశ్న 9.
సోదరులు – అనే అర్థం గల పదము
A) అనుజన్ములు
B) కుమార్తెలు
C) తనూజులు
D) తండ్రి, బాబాయి
జవాబు:
A) అనుజన్ములు

ప్రశ్న 10.
సత్త్వగుణం కలవారు – అనే అర్థం వచ్చే సరియైన పదం
A) సరసులు
B) సంపన్నులు
C) ధర్మరాజు
D) సాత్త్వికులు
జవాబు:
D) సాత్త్వికులు

ప్రశ్న 11.
ధర్మరాజు శాంతి, దయలనే ఆభరణాలుగా ధరించాడు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) గుణాలు
B) గుడ్డలు
C) నగలు
D) సుగంధాలు
జవాబు:
C) నగలు

ప్రశ్న 12.
పాండురాజు జ్యేష్ఠ కుమారుడు ధర్మరాజు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) చివరి
B) మధ్య
C) పెద్ద
D) ఆరంభం
జవాబు:
C) పెద్ద

ప్రశ్న 13.
ధర్మకార్యాలు చేస్తూ పుణ్యం సంపాదించాలనే దృష్టి – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) చూపు
B) చాప
C) కోరిక
D) దిష్టి
జవాబు:
A) చూపు

ప్రశ్న 14.
మనుష్యులలో వ్యత్యాసం తెలిసినవాడు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) ఎక్కువ
B) తేడా
C) తక్కువ
D) సమానం
జవాబు:
B) తేడా

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

ప్రశ్న 15.
యాచకుల దీనత్వం పోగొట్టడానికి ఎల్లప్పుడూ ఉత్సాహం కలిగి ఉంటారు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) యాత్రికులు
B) అనాథలు
C) దానం కోరువారు
D) వీధిబాలలు
జవాబు:
C) దానం కోరువారు

ప్రశ్న 16.
లోకంలో అన్నదమ్ముల ఒద్దిక అంటే వారిదే సుమా – గీత
A) అధికారం
B) పెత్తనం
C) అయిష్టం
D) అనుకూలం.
జవాబు:
D) అనుకూలం.

ప్రశ్న 17.
శత్రు సమూహం వీరస్వర్గం దారిపడుతుంది – గీత గీసిన
A) ఇంటిదారి
B) వీరమరణం
C) సుఖం
D) నరకం
జవాబు:
B) వీరమరణం

ప్రశ్న 18.
యథా రాజా తథా ప్రజాః – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) అట్లు
B) వలన
C) ఎట్లు
D) ఇట్లు
జవాబు:
A) అట్లు

III. పర్యాయపదాలు :

ప్రశ్న 1.
దేవతలు, దివిజులు, సురలు – అనే పర్యాయపదాలు గల పదము
A) దైత్యుతులు
B) అమరులు
C) భాసురులు
D) శ్రమణకులు
జవాబు:
B) అమరులు

ప్రశ్న 2.
ఎప్పుడూ పసిడి ధర ఎక్కువే – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) వెండి, బంగారం
B) నగలు, ప్లాటినం
C) పుత్తడి, పైడి, స్వర్ణము
D) సొమ్ములు, నగలు, ఆభరణాలు
జవాబు:
C) పుత్తడి, పైడి, స్వర్ణము

ప్రశ్న 3.
తనూజుడు పుట్టినప్పుడు కాక కుమారుడు ప్రయోజకుడైతే, ఆ సుతుని చూచి తండ్రి ఆనందపడతాడు. పై వాక్యంలో పర్యాయపదాలు ఉన్న పదం.
A) జనకుడు
B) ఆనందము
C) ప్రయోజనము
D) పుత్రుడు
జవాబు:
D) పుత్రుడు

ప్రశ్న 4.
పురము – అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) పురము, పురహరుడు
B) పట్టణము, జనపదం
C) ప్రోలు, పట్టణము, నగరం
D) జనపదం, భాగ్యనగరం
జవాబు:
C) ప్రోలు, పట్టణము, నగరం

ప్రశ్న 5.
క్షితి – అనే పదానికి పర్యాయపదం కానిది.
A) భూమి
B) ధరణి
C) వసుమతి
D) పక్షి
జవాబు:
D) పక్షి

ప్రశ్న 6.
నరుడు, మానవుడు – అనే పర్యాయపదాలుగా గల పదం
A) మానిసి
B) ఉత్తముడు
C) దనుజుడు
D) కృష్ణుడు
జవాబు:
A) మానిసి

ప్రశ్న 7.
రాజు అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) ఏలిక, ప్రభువు
B) ధనికుడు, రాజు
C) చంద్రుడు, రాజు
D) రాజనాలు, ప్రభువు
జవాబు:
A) ఏలిక, ప్రభువు

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

ప్రశ్న 8.
ఇల, మహి, వసుమతి – అనే పర్యాయపదాలు గల పదం
A) క్షితి
B) స్త్రీ
C) ధర్మము
D) అర్జునుడు
జవాబు:
A) క్షితి

ప్రశ్న 9.
మన మాటలో నిజం ఎదుటివాడికి వినబడాలి – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) నిజాయితీ, నైజం
B) ఋతము, సత్య
C) అనృతం, అమృతం
D) సత్తువ, సాపత్తి
జవాబు:
B) ఋతము, సత్య

ప్రశ్న 10.
“శత్రువు” అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) వైరి, అరి, రిపుడు
B) విరోధం, పగ, విజితులు
C) మిత్రుడు, స్నేహితుడు, దోస్తు
D) వెన్నుజూపు, పాఱజూచు
జవాబు:
A) వైరి, అరి, రిపుడు

ప్రశ్న 11.
నిజం చెప్పడంలోని స్వారస్యాన్ని తెలిసినవాడు – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) అబద్ధం, అసత్యం
B) సత్యం, ఋతం
C) ఋతం, ఋతం
D) నాసికం, కర్ణం
జవాబు:
B) సత్యం, ఋతం

ప్రశ్న 12.
అతని ముఖము పై చిరునవ్వు ఎప్పుడూ ఉంటుంది – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) చెవులు, కాళ్ళు
B) ముక్కు చేతులు
C) ఆననం, ఆస్యం
D) నాసికం, కర్ణం
జవాబు:
C) ఆననం, ఆస్యం

ప్రశ్న 13.
సముద్రం ఈ భూమండలాన్ని ఆవరించియున్నది – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) సాగరం, రత్నాకరం
B) ఘోష, రొద
C) నదీనదం, వారిధి
D) సంగ్రామం, సంగరం
జవాబు:
A) సాగరం, రత్నాకరం

ప్రశ్న 14.
అయిదు దేవతా వృక్షాలు – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) ఋక్షం, చెట్టు
B) మహీరుహం, భూజం
C) భూగృహం, రంధ్రము, కాలము
D) మొక్క ఆకు
జవాబు:
B) మహీరుహం, భూజం

ప్రశ్న 15.
కృష్ణునికి ప్రాణమిత్రుడు – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) రాముడు, భీముడు
B) విష్ణువు, ధనువు
C) కన్నయ్య, కన్నమ్మ
D) విష్ణువు, కిట్టయ్య
జవాబు:
D) విష్ణువు, కిట్టయ్య

ప్రశ్న 16.
శివునివలె యుద్ధ విజయాలలో పోటీపడే వీరుడు – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) శంకరుడు, విష్ణువు
B) కృష్ణుడు, రుద్రుడు
C) భవుడు, రుద్రుడు
D) బ్రహ్మ, ఈశ్వరుడు
జవాబు:
C) భవుడు, రుద్రుడు

ప్రశ్న 17.
తేరిపార చూస్తే చాలు శత్రు సైన్యం పారిపోతుంది – గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) దండు, సేన
B) దండ, సాన
C) సైనికులు, రైతులు
D) కార్మికులు, జాలరులు
జవాబు:
A) దండు, సేన

IV. నానార్థాలు:

ప్రశ్న 1.
ఆస్యమును ప్రతి ఉదయము, రాత్రి శుభ్రపరచుకోవాలి – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) నోరు, నాలుక
B) ముఖము, నోరు
C) చేతులు, ముఖము
D) వాకిలి, ఇల్లు
జవాబు:
B) ముఖము, నోరు

ప్రశ్న 2.
భాషను కాపాడతానని బాస చేస్తున్నాను- గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) భాష, ప్రతిజ్ఞ
B) ఆజ్ఞ, వాణి
C) అధికారి, భాష
D) ఆధారము, అనుమతి
జవాబు:
B) ఆజ్ఞ, వాణి

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

ప్రశ్న 3.
దిశ, ఆశ్రయం (ఆధారం) – అనే నానార్థాలు గల పదం
A) వైపు
B) అరణము
C) దిక్కు
D) పర్ణశాల
జవాబు:
C) దిక్కు

ప్రశ్న 4.
మామిడి పళ్ళు ప్రియము – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) ఇష్టము, ప్రేమ
B) ప్రియమైనది, అధిక ధర
C) పులుపు, తీపి
D) పండు, కాయ
జవాబు:
B) ప్రియమైనది, అధిక ధర

ప్రశ్న 5.
ఇతడే మా ఏలిక, ఆకాశానికి చంద్రుడు ఇతడు – ఈ వాక్యంలో నానార్థాలు గల పదం
A) నక్షత్రము
B) శివుడు
C) దాత
D) రాజు
జవాబు:
D) రాజు

ప్రశ్న 6.
మరణం లేనివారు, దేవతలు – అను నానార్థాలు గల పదం
A) అమరులు
B) సురపానం
C) పుణ్యాత్ములు
D) పాండవులు
జవాబు:
A) అమరులు

ప్రశ్న 7.
“చౌక” అను పదానికి నానార్థాలు
A) వెల తక్కువ, చులకన
B) నాలుగు దారులు, చదరము
C) చవుక, ఆకాశము
D) చమత్కారము, చదరము
జవాబు:
A) వెల తక్కువ, చులకన

ప్రశ్న 8.
“ధర్మరాజు” అను పదానికి నానార్థాలు
A) ధర్మరాజు, అర్జునుడు
B) ధర్మరాజు, ధార్మికుడు
C) ధర్మరాజు, యముడు
D) ధర్మడు, అధర్ముడు
జవాబు:
C) ధర్మరాజు, యముడు

ప్రశ్న 9.
“మునుపు” అనే పదానికి సరియైన నానార్థాలు
A) నునుపు, పంపుట
B) మునులు, తపస్వినులు
C) ముందు, పూర్వము
D) ఎదురు, తిట్టు
జవాబు:
C) ముందు, పూర్వము

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

ప్రశ్న 10.
సాధుజనుల పట్ల ఆదరణ కల్గి ఉండాలి – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) సాధువులు, సన్యాసులు
B) మంచివారు, సాధువులు
C) నిదానం, నెమ్మది
D) మంచి, ధర్మం
జవాబు:
B) మంచివారు, సాధువులు

ప్రశ్న 11.
ధర్మరాజు ఆజ్ఞా పరిపాలన వ్రతుడు – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) ఉత్తరువు, ఉత్తరం
B) దండన, బెత్తం
C) ఉత్తరువు, దండన
D) ఉత్తరం, బెత్తం
జవాబు:
C) ఉత్తరువు, దండన

V. ప్రకృతి, వికృతులు :

ప్రశ్న 1.
ఆజ్ఞను కొందరు ఆనతి అంటారు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) అధికారం
B) ఆన
C) గుర్తు
D) ప్రతిన
జవాబు:
B) ఆన

ప్రశ్న 2.
“పురము”నకు సరియైన వికృతి పదము
A) వూరు
B) కాపురము
C) ప్రోలు
D) పూరణ
జవాబు:
C) ప్రోలు

ప్రశ్న 3.
మనస్సుకు భాష వస్తే కవిత్వం వస్తుంది గీత గీసిన పదానికి వికృతి పదం
A) భాస
B) బాస
C) బాష
D) బాసులు
జవాబు:
B) బాస

ప్రశ్న 4.
“దిష్టి” అనే పదానికి సరియైన వికృతి పదం
A) దూరము
B) అదృష్టం
C) దుష్టుడు
D) దృష్టి
జవాబు:
D) దృష్టి

ప్రశ్న 5.
ఈ కింది వానిలో ప్రకృతి – వికృతి సరిగా లేనిది
A) రాజు – తేడు
B) కీర్తి – కీరితి
C) వర్ణము – పర్ణము
D) కన్య – కన్నె
జవాబు:
C) వర్ణము – పర్ణము

ప్రశ్న 6.
“ధర్మము (ప్ర) – ధమ్మము (వి)” వీటిలో వికృతి పదం సరిగా లేదు. సరైన వికృతి
A) ధరమము
B) దమ్మము
C) దమము
D) ధరమ
జవాబు:
B) దమ్మము

ప్రశ్న 7.
“యోధుడు” – ప్రకృతి పదమునకు వికృతి
A) జోదు
B) యోద్ధ
C) యెద
D) ఎదిరి
జవాబు:
A) జోదు

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

ప్రశ్న 8.
అద్దములో మన రూపము చూడవచ్చు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) రూప్యము
B) రూపాయి
C) రూపు
D) రూపాలు
జవాబు:
C) రూపు

ప్రశ్న 9.
“కుమారుడు” అనే పదానికి వికృతి పదము
A) కొడుకు
B) కొమరుడు
C) కన్నయ్య
D) కుమారిత
జవాబు:
B) కొమరుడు

ప్రశ్న 10.
ఈ వస్త్రము వర్ణము బాగుంది – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) పర్ణము
B) వర్ణి
C) తారు
D) వన్నె
జవాబు:
D) వన్నె

ప్రశ్న 11.
యమధర్మరాజు కుమారుడు ధర్మరాజు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) పుత్రుడు.
B) సుతుడు
C) బొట్టె
D) కొమరుడు
జవాబు:
D) కొమరుడు

ప్రశ్న 12.
తన కీర్తి కాంతులను ప్రసరింపచేస్తూ ధర్మరాజు పాలించేవాడు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) పేరు
B) ప్రతిష్ఠ
C) కీరితి
D) కొరతి
జవాబు:
C) కీరితి

ప్రశ్న 13.
సత్యమును రూపముగా కలవాడు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) బలం
B) సత్తు
C) సత్వం
D) నిజం
జవాబు:
B) సత్తు

ప్రశ్న 14.
ధర్మమును అనుసరించువాడు ధర్మరాజు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) దమ్మం
B) దరమం
C) ధరమం
D) దమ్ము
జవాబు:
A) దమ్మం

ప్రశ్న 15.
విష్ణువు ఆయుధాలలో శార్జ్గవము ఒకటి – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) విల్లు
B) కత్తి
C) సింగిణీ
D) సారగవము
జవాబు:
C) సింగిణీ

VI. వ్యుత్పత్త్యర్ధములు :

ప్రశ్న 1.
తన దేహము నుండి పుట్టినవాడు – వ్యుత్పత్త్యర్ధము గల పదము
A) కొడుకు
B) తనూజుడు
C) దేహి
D) దేవత
జవాబు:
B) తనూజుడు

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

ప్రశ్న 2.
ధర్మనందనుడు – అను పదానికి సరియైన వ్యుత్పత్తి
A) ధర్మము మరియు నందనుడు
B) ధర్ముని కొరకు నందనుడు
C) యమధర్మరాజు యొక్క కొడుకు
D) నందనుడైన ధర్ముడు.
జవాబు:
C) యమధర్మరాజు యొక్క కొడుకు

ప్రశ్న 3.
“జలమునకు నిధి” అను వ్యుత్పత్త్యర్ధము గల పదము
A) జలధి
B) జలజము
C) జలజాకరము
D) బావి
జవాబు:
A) జలధి

ప్రశ్న 4.
పాండవులు – అను పదానికి సరియైన వ్యుత్పత్తి
A) ధర్మభీమార్జునులు
B) పాండురాజు యొక్క కుమారులు
C) పాండవులు వేయిమంది
D) కౌరవులు కానివారు.
జవాబు:
B) పాండురాజు యొక్క కుమారులు

ప్రశ్న 5.
“నరులను పాలించువాడు” అను వ్యుత్పత్తి అర్థము గల పదము
A) నరనారాయణుడు’
B) చక్రవర్తి
C) నృపాలుడు
D) రాజు
జవాబు:
C) నృపాలుడు

ప్రశ్న 6.
అమరులు-అను పదానికి సరియైన వ్యుత్పత్త్యర్ధము గల పదము
A) మరులు కొన్నవారు
B) స్వర్గములో ఉండువారు
C) మరణము లేనివారు
D) చెట్లు గల వారు వ్యుత్పత్తి అర్థము గల పదము
జవాబు:
C) మరణము లేనివారు

ప్రశ్న 7.
సంతోష పెట్టువాడు – అను వ్యుత్పత్తి అర్థము గల పదము
A) స్నేహితుడు
B) నందనుడు
C) సోదరుడు
D) భగవంతుడు
జవాబు:
B) నందనుడు

ప్రశ్న 8.
సత్యప్రధానమైన యుగము – అను వ్యుత్పత్తి అర్థము గల పదము
A) కలియుగం
B) ద్వాపరయుగం
C) కృతయుగం
D) త్రేతాయుగం
జవాబు:
C) కృతయుగం

PAPER – II : PART – A

అపరిచిత పద్యాలు

1. క్రింది పద్యాన్ని చదివి, అర్థం చేసుకుని, ఇచ్చిన ఖాళీలను పూరించండి.

తలనుండు విషము ఫణికిని
వెలయంగాఁ దోఁక నుండు వృశ్చికమునకున్
దల తోఁక యనక యుండును
ఖలునకు నిలువెల్ల విషము గదరా సుమతీ !

ఖాళీలు

1) పాముకు విషం ………… లో ఉంటుంది.
జవాబు:
తల

2) వృశ్చికమనగా ………….
జవాబు:
తేలు

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

3) శరీరమంత విషం ……….. ఉంటుంది.
జవాబు:
ఖలునకు

4) పై పద్య మకుటం ………….
జవాబు:
సుమతీ

5) పై పద్యాన్ని రచించిన కవి ……..
జవాబు:
బద్దెన

2. క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

చిన్న చిన్న రాళ్ళు చిల్లర దేవుళ్ళు
నాగులేటి నీళ్ళు నాపరాళ్ళు
సజ్జ జొన్న కూళ్ళు సర్పంబులు, దేళ్ళు
పల్లెనాటి సీమ పల్లెటూళ్ళు.

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు

ప్రశ్న 1.
నాగులేరు ఏ సీమలో ప్రవహిస్తున్నది?
జవాబు:
నాగులేరు పల్నాటి సీమలో ప్రవహిస్తున్నది.

ప్రశ్న 2.
పల్నాటిసీమ ప్రజల ఆహారం ఏది?
జవాబు:
పల్నాటి సీమ ప్రజల ఆహారం సజ్జ, జొన్నకూళ్ళు.

ప్రశ్న 3.
ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి ‘పల్నాటి పల్లెటూళ్ళు’ అని పేరు పెట్టవచ్చు.

ప్రశ్న 4.
ఈ పద్యంలోని శబ్దాలంకారమేమిటో రాయండి.
జవాబు:
ఈ పద్యంలోని శబ్దాలంకారం వృత్త్యనుప్రాసం.

ప్రశ్న 5.
ఈ పద్యం వల్ల ఏమి తెలుస్తోంది ?
జవాబు:
ఈ పద్యం వల్ల పల్నాటి సీమ పల్లెటూళ్ళ గురించి తెలుస్తోంది.

3. క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

అక్షరంబు వలయు కుక్షి జీవనులకు
నక్షరంబు జిహ్వ కిక్షు రసము
అక్షరంబు తన్ను రక్షించు గావున
నక్షరంబు లోక రక్షితంబు.

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు

ప్రశ్న 1.
మానవులకు ఏం కావాలి ?
జవాబు:
మానవులకు అక్షరం (విద్య) కావాలి.

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

ప్రశ్న 2.
అక్షరం జిహ్వకు ఎటువంటిది ?
జవాబు:
అక్షరం జిహ్వకు చెరకురసం వంటిది.

ప్రశ్న 3.
అక్షరము దేనిని రక్షిస్తుంది ?
జవాబు:
అక్షరము తనను (చదువుకున్నవానిని) రక్షిస్తుంది.

ప్రశ్న 4.
ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘అక్షరాలు నేర్చుకో.’

ప్రశ్న 5.
ఈ పద్యంలో దేన్ని గురించి తెలియజేయబడింది?
జవాబు:
ఈ పద్యంలో ‘చదువు’ గురించి తెలియజేయబడింది.

4. క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

కందుకము వోలె సుజనుడు
క్రిందంబడి మగుడ మీదికి న్నెగయుఁ జుమీ
మందుడు మృత్పిండమువలె
గ్రిందంబడి యడగియుండుఁ గృపణత్వమునన్.

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు

ప్రశ్న 1.
సుజనుడు ఎట్లా ఉంటాడు ?
జవాబు:
సుజనుడు కందుకంలా ఉంటాడు.

ప్రశ్న 2.
మందుడు ఎలా ఉంటాడు ?
జవాబు:
మందుడు మృత్పిండంలా ఉంటాడు.

ప్రశ్న 3.
సుజనుని కవి దేనితో పోల్చాడు ?
జవాబు:
సుజనుని కవి బంతితో పోల్చాడు.

ప్రశ్న 4.
ఈ పద్యంలోని అలంకారమేమి ?
జవాబు:
ఈ పద్యంలో ఉపమాలంకారం ఉంది.

ప్రశ్న 5.
ఈ పద్యానికి శీర్షిక సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘నీతిపద్యం’.

5. క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

కలహపడునింట నిలువదు.
కలుముల జవరాలు కానఁ గలకాలం బే
కలహములులేక సమ్మతి
మెలఁగంగా నేర్చెనేని మేలు కుమారీ !

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు

ప్రశ్న 1.
కలహపడే ఇంట్లో ఏం నిలువదు ?
జవాబు:
కలహపడే ఇంట్లో లక్ష్మి (సంపద) నిలువదు.

ప్రశ్న 2.
కలకాలం ఎలా మెలగాలి ?
జవాబు:
కలకాలం ఏ విధమైన కలహాలు లేకుండా మెలగాలి.

ప్రశ్న 3.
ఈ పద్యం ఎవరిని సంబోధిస్తూ చెప్పబడింది ?
జవాబు:
ఈ పద్యం కుమారీని సంబోధిస్తూ అంటే ఆడపిల్లలను సంబోధిస్తూ చెప్పబడింది.

ప్రశ్న 4.
ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘కలహం వద్దు’.

ప్రశ్న 5.
ఈ పద్యం ఏ శతకం లోనిది?
జవాబు:
ఈ పద్యం కుమారీ శతకం లోనిది.

PAPER – II : PART – B

భాషాంశాలు – వ్యాకరణం

కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

1. సంధులు:

ప్రశ్న 1.
భీమార్జునులు – సంధి విడదీస్తే
A) భీముడు + అర్జునుడు
B) భీ + మార్జునులు
C) భీమ + అర్జునుడు
D) భీముని + అర్జునుడు
జవాబు:
C) భీమ + అర్జునుడు

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

ప్రశ్న 2.
“జయ + పెట్టు” – గసడదవాదేశ సంధి చేయగా
A) జయము + వెట్టు
B) జయవెట్టు
C) జయము పెట్టు
D) జోతపెట్టు
జవాబు:
B) జయవెట్టు

ప్రశ్న 3.
పాండవాగ్రేసరుడు – సంధి విడదీయగా
A) పాండ + వాగ్రేసరుడు
B) పాండవాగ్ర + ఇసరుడు
C) పాండవాగ్రే + సరుడు
D) పాండవ + అగ్రేసరుడు
జవాబు:
D) పాండవ + అగ్రేసరుడు

ప్రశ్న 4.
“కన్యకాధిపతి”లో వచ్చు సంధి
A) యణాదేశ సంధి
B) సవర్ణదీర్ఘ సంధి
C) యడాగమ సంధి
D) గుణసంధి
జవాబు:
B) సవర్ణదీర్ఘ సంధి

ప్రశ్న 5.
“అర్ధికి + ఇచ్చు” – ఏ సంధి
A) ఇత్వ సంధి
B) అత్వ సంధి
C) యడాగమ సంధి
D) సవర్ణదీర్ఘ సంధి
జవాబు:
A) ఇత్వ సంధి

ప్రశ్న 6.
వాలి, సుగ్రీవులు అన్నదమ్ములు – గీత గీసిన పదానికి సంధి విడదీసి రాయండి.
A) అన్న + దమ్ములు
B) అన్నయు + తమ్ముడు
C) అన్న + తమ్ములు
D) అన్నా + దమ్ములు
జవాబు:
C) అన్న + తమ్ములు

ప్రశ్న 7.
“పంచ + ఆస్యము” అని విడదీయగా పూర్వ పరస్వరములు
A) చ + ఆ
B) అ + ఆ
C) పంచ + ఆస్యము
D) ఆ మరియు అ
జవాబు:
B) అ + ఆ

ప్రశ్న 8.
“సవర్ణదీర్ఘ సంధి”కి సరియైన ఉదాహరణ
A) అతనికి + ఇచ్చు
B) యడాగమ సంధి
C) పంచ + అమరతరులు
D) వాడు + ఉండెను
జవాబు:
C) పంచ + అమరతరులు

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

ప్రశ్న 9.
ఇచ్చకము + మెచ్చు – సంధి చేయగా వచ్చు సంధి
A) పుంప్వాదేశ సంధి
B) మేన + అత్త
C) ఉత్వ సంధి
D) లులనల సంధి
జవాబు:
A) పుంప్వాదేశ సంధి

ప్రశ్న 10.
య, వ, ర లు ఆదేశము వచ్చు సంధి పేరు
A) యడాగమ సంధి
B) యణాదేశ సంధి
C) గసడదవాదేశ సంధి
D) గుణసంధి
జవాబు:
B) యణాదేశ సంధి

ప్రశ్న 11.
త్రికములు అనగా
A) ఏ, ఓ, అర్
B) ఇ, ఉ, ఋ
C) ఆ, ఈ, ఏ
D) ఏ, ఐ, ఓ, ఔ
జవాబు:
C) ఆ, ఈ, ఏ

ప్రశ్న 12.
ఏ, ఓ, అర్ లను ఏమంటారు ?
A) త్రికములు
B) గుణములు
C) సరళములు
D) వృద్ధులు
జవాబు:
B) గుణములు

II. సమాసములు :

ప్రశ్న 1.
ధర్మార్జునులు – అను దానికి సరియైన విగ్రహవాక్యము
A) ధర్మము మరియు అర్జునుడు
B) ధర్మరాజు మరియు అర్జునుడు
C) ధర్మరాజు తమ్ముడైన అర్జునుడు
D) ధర్మర్జునులు మొదలైనవారు
జవాబు:
B) ధర్మరాజు మరియు అర్జునుడు

ప్రశ్న 2.
“ద్వంద్వ సమాసము”నకు ఉదాహరణ
A) రేపగలు
B) దయాభరణుడు
C) ధర్మనందనుడు
D) దోఃఖర్జులు
జవాబు:
A) రేపగలు

ప్రశ్న 3.
పంచాయుధములు, పంచాస్యములు – ఏ సమాసమునకు ఉదాహరణ ?
A) ద్వంద్వ సమాసము
B) విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయము
C) ద్విగు సమాసము
D) రూపక సమాసము
జవాబు:
C) ద్విగు సమాసము

ప్రశ్న 4.
పాండు కుమారులు – అను పదమునకు విగ్రహవాక్యము రాయగా
A) పాండురాజు వలన కుమారులు
B) కుమారులగు పాండవులు
C) పాండవులును, కుమారులును
D) పాండురాజు యొక్క కుమారులు
జవాబు:
D) పాండురాజు యొక్క కుమారులు

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

ప్రశ్న 5.
కృప అనెడు రసము – అనే విగ్రహవాక్యాన్ని సమాసము చేయగా
A) కృపకు రసము
B) కృపతో రసము
C) కృపాభావము
D) కృపారసము
జవాబు:
D) కృపారసము

ప్రశ్న 6.
ధర్మరాజుకు నలుగురు తమ్ముకుర్రలు కలరు – గీత గీసిన పదానికి విగ్రహవాక్యం
A) కుర్రలైన తమ్ములు
B) తమ్ములైన కుర్రలు
C) తమ్ములును, కుర్రలును
D) తమ్ముల వంటి కుర్రలు
జవాబు:
A) కుర్రలైన తమ్ములు

ప్రశ్న 7.
“విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయ సమాసము”నకు ఉదాహరణ
A) కార్మిక వృద్ధులు
B) పాదపద్మం
C) తొల్లిటిరాజులు
D) పాండునందనులు
జవాబు:
C) తొల్లిటిరాజులు

ప్రశ్న 8.
చతురబ్ధులు – ఇది ఏ సమాసమునకు ఉదాహరణగా గుర్తించవచ్చు.
A) ద్వంద్వ సమాసము
B) ద్విగు సమాసము
C) విశేషణ పూర్వపదం
D) బహువ్రీహి
జవాబు:
B) ద్విగు సమాసము

ప్రశ్న 9.
“విశేషణం ఉత్తరపదం”గా ఉన్న సమాసము
A) విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయము
B) ఉపమాన పూర్వపద కర్మధారయము
C) విశేషణ ఉత్తరపద కర్మధారయము
D) ఉపమాన ఉత్తరపద కర్మధారయము
జవాబు:
C) విశేషణ ఉత్తరపద కర్మధారయము

ప్రశ్న 10.
కన్యక (పార్వతి)కు అధిపతి – సమాసము పేరు
A) షష్ఠీ తత్పురుష
B) చతుర్థీ తత్పురుష
C) బహువ్రీహి
D) సంభావనా పూర్వపద కర్మధారయము
జవాబు:
A) షష్ఠీ తత్పురుష

III. ఛందస్సు :

ప్రశ్న 1.
అతని కతండె సాటి చతురబ్ధి పరీత మహీతలమ్మునన్ – ఏ పద్యపాదం ?
A) ఉత్పలమాల
B) చంపకమాల
C) కందం
D) సీసం
జవాబు:
B) చంపకమాల

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

ప్రశ్న 2.
మ, స, జ, స, త, త, గ – అను గణములు వరుసగా వచ్చు పద్యం.
A) శార్దూలము
B) మత్తేభము
C) చంపకమాల
D) ఉత్పలమాల
జవాబు:
A) శార్దూలము

ప్రశ్న 3.
“నీవేనా” అను పదమును గణ విభజన చేయగా
A) U IU
B) UUU
C) UUI
D) IUI
జవాబు:
B) UUU

ప్రశ్న 4.
IIU – ఇది ఏ గణం ?
A) భ గణం
B) జ గణం
C) స గణం
D) ర గణం
జవాబు:
C) స గణం

ప్రశ్న 5.
సూర్య గణములు
A) న, హ(గల)
B) భ, ర, త
C) గగ, నల
D) లగ, గల
జవాబు:
A) న, హ(గల)

IV. అలంకారములు :

ప్రశ్న 1.
ఒక వస్తువునకు మరొక వస్తువుతో రమణీయమైన పోలిక చెప్తే
A) రూపకం
B) ఉపమా
C) ఉత్ప్రేక్ష
D) యమకం
జవాబు:
B) ఉపమా

ప్రశ్న 2.
తెలుగువీర లేవరా !
దీక్షబూని సాగరా !
అదరవద్దు బెదరవద్దు !
నింగి నీకు హద్దురా !
పై గీతంలో ఉన్న అలంకారం
A) యమకం
B) వృత్త్యనుప్రాస
C) అంత్యానుప్రాస
D) లాటానుప్రాస
జవాబు:
C) అంత్యానుప్రాస

TS 9th Class Telugu Important Questions 1st Lesson ధర్మార్జునులు

ప్రశ్న 3.
ఒకే అక్షరం పలుమార్లు ఆవృత్తి అయితే,
A) అంత్యానుప్రాస.
B) ఛేకానుప్రాస
C) యమకము
D) వృత్త్యనుప్రాస
జవాబు:
D) వృత్త్యనుప్రాస

ప్రశ్న 4.
“భూమి బంతి వలె గోళంగా ఉన్నది.” – ఈ వాక్యంలో గల అలంకారం
A) ఉత్ప్రేక్ష
B) ఉపమా
C) రూపకము
D) వృత్త్యనుప్రాస
జవాబు:
B) ఉపమా

V. వాక్యాలు:

ప్రశ్న 1.
ఈ కింది వాక్యాలలో కర్తరి వాక్యము
A) ఆమె డాక్టరు.
B) ఈ రోజు ఇంటికి వెళ్ళండి.
C) రాము సైకిల్ను తొక్కుతున్నాడు.
D) రాము బజారుకు వెళుతున్నాడు.
జవాబు:
C) రాము సైకిల్ను తొక్కుతున్నాడు.

ప్రశ్న 2.
“రాము తోటపనిని చేస్తున్నాడు.” – ఈ వాక్యమును కర్మణి వాక్యములోనికి మార్చగా
A) తోటపనిని రాము చేస్తున్నాడు.
B) తోటపని రాము చేత చేయబడుచున్నది.
C) చేస్తున్నాడు, రాము తోటపనిని.
D) రాము చేస్తున్న పని, తోటపని.
జవాబు:
B) తోటపని రాము చేత చేయబడుచున్నది.

ప్రశ్న 3.
“వారిచే సినిమా నిర్మించబడినది.” – ఇది ఏ వాక్యం ?
A) కర్మణి వాక్యం
B) కర్తరి వాక్యం
C) సంయుక్త వాక్యం
D) ప్రారంభ వాక్యం
జవాబు:
A) కర్మణి వాక్యం

ప్రశ్న 4.
“ధర్మరాజు తమ్ములను ఆదరించాడు.” ఇది ఏ వాక్యం ?
A) సంయుక్త వాక్యం
B) కర్తరి వాక్యం
C) సంశ్లేష వాక్యం
D) అప్రధాన వాక్యం
జవాబు:
B) కర్తరి వాక్యం

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

These TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు will help the students to improve their time and approach.

TS 9th Class Telugu 12th Lesson Important Questions తీయని పలకరింపు

PAPER – I : PART – A

I. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత (స్వీయరచన)

అ) కింది ప్రశ్నలకు పది వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
నేటి సమాజంలో కొందరు ముసలి తల్లిదండ్రులను వృద్ధాశ్రమాలకు అప్పగిస్తున్నారు. ఎందుకు ? కారణాలను వివరించండి.
జవాబు:
మానవుడు సంఘజీవి. పదిమందితో కలిసి జీవించాలనుకుంటాడు. దేశ విదేశాలతో సంబంధాలు నెలకొల్పుకుంటాడు. కాని తన కుటుంబ సభ్యులతో ఆత్మీయంగా, ఇంటికి పెద్దదిక్కుగా ఉండే వృద్ధులను గౌరవంగా చూస్తున్నాడా ? ఈ ప్రశ్న ఎక్కువమందికి ప్రశ్నార్థకమే.

“యౌవ్వనంలో మనమే కష్టాల్లోకి దూకుతాం. వృద్ధాప్యంలో కష్టాలే మనవైపుకు దూసుకువస్తాయి”. నిన్నటిదాకా ఎవరి సాయంతో అడుగులు వేయడం నేర్చామో, నేడు వారికి ఆసరాగా నడవాలి. మన తప్పులు సరిచేసి మనుషులుగా తీర్చిన వారికి నేడు మాట, చూపు సరిగా లేకపోవడంతో తోడుగా ఉండాలి. చిన్నప్పుడు లేచి నిలబడాలంటే భయపడిన మనకు ధైర్యం చెప్పిన పెద్దలు, ఇవాళ వృద్ధులు అయ్యి, నిలబడలేని స్థితిలో ఉంటే ఊతంగా వెన్నంటి ఉండాలి.

ఏమి చేతగాని స్థితి నుండి అన్నీ చేయగలను అనే స్థితికి కారకులైన పెద్దలు, ప్రస్తుతం ఏమీ చేసుకోలేని స్థితిలో ఉంటే వారికి మనమే తల్లీ, తండ్రీ కావాలి. పైన చెప్పినవన్నీ చేయాలంటే మనకు ముందు మనసుండాలి. చిరకాలం జీవించాలని అందరూ కోరుకుంటారు. ఎందుకో కాని ముసలివాళ్ళం అవ్వాలని మాత్రం ఎవరూ కోరుకోరు. ఎంత విచిత్రం’!. వృద్ధాప్యం గురించి షేక్స్పియర్ ఇలా అంటాడు – “అందరికీ చివరి అంకం. అద్భుతమైన చరిత్రకు చరమాంకం. మరోసారి వచ్చే బాల్యం, పళ్ళు, కళ్ళు, రుచి వంటివేమీ తెలియని స్థితి వృద్ధాప్యం” అని.

నేటి కాలంలో ముసలివారిని పట్టించుకొనే బిడ్డలు తక్కువ. ఆస్తిలో భాగానికి ముందుకొచ్చినవారే వృద్ధులైన తల్లిదండ్రులను సాకటానికి వెనుకంజ వేస్తున్నారు. మనుమలు, మనుమరాండ్రు సైతం చులకనభావంతో చూడడం మిక్కిలి బాధ కలిగించే విషయం. దూరప్రాంతాల్లో ఉండి ఉద్యోగాలు చేసేవారు ఇంటివద్ద ఉండి వృద్ధులను చూసుకొనే మనసు లేక వృద్ధాశ్రమాల్లో చేరుస్తున్నారు. వైద్య విషయంలో కూడా సరైన మందు, తిండి పెట్టడానికి తీరికలేని పిల్లలను కన్న ముసలివాళ్ళు వృద్ధాశ్రమాల్లో చేర్చబడటంలో తప్పేముంది. వాళ్ళని కనడం తప్ప.

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 2.
“తీయని పలకరింపు” పాఠం ద్వారా ప్రస్తుతం సమాజంలో వృద్ధులు మన నుండి ఏం కోరుకుంటున్నారో తెల్పండి.
జవాబు:
ఆధునిక జీవితంలో కుటుంబ విలువలు, మానవ సంబంధాలు అడుగంటుతున్నాయి. ముసలివారిని నిర్లక్ష్యంగా చూస్తున్నారు. వృద్ధుల అవసరాలు తీర్చడాన్ని, వారికి ఆత్మీయతను పంచడాన్ని పిల్లలు మరచిపోతున్నారు. వృద్ధులు తాము పెంచిన పిల్లలు తమపట్ల చూపుతున్న నిరాదరణనూ, తమ ఆవేదననూ ఎవరికీ చెప్పుకోలేక బాధపడుతున్నారు. ఆప్యాయంగా పిలిచి మాట్లాడేవారు, నిజంగా మనిషికి కావాలి. ‘తీయటి పలకరింపు’ మనిషికి కావాలి.

తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లలను ఎంతో ప్రేమతో తమ గుండెలపై పెట్టుకొని పెంచుతారు. కడుపు కట్టుకొని పిల్లలకు తల్లిదండ్రులు కావలసినవి సమకూరుస్తారు. తమ వృద్ధాప్యంలో పిల్లలు తమను ఆదుకుంటారనే ఉద్దేశ్యంతో తమ సర్వస్వాన్ని. బిడ్డల కోసం వినియోగిస్తారు. అటువంటి ప్రేమజీవులను నిర్లక్ష్యం చేయడం, ముసలితనంలో పట్టించుకోకపోవడం వారికి తీవ్ర మనస్తాపాన్ని కల్గిస్తున్నాయి.

చివరి దశలో వారికి తిండి, బట్ట, గూడుతో పాటు బిడ్డల ప్రేమ పూర్వకమైన ఆదరణ, తీయని పలకరింపు కావాలి. కుటుంబ సభ్యులతో కలసిమెలిసి హాయిగా నవ్వుతూ సాగించే జీవనం కావాలి. “గతకాలమే బాగున్నదనిపించడం వృద్ధాప్యపు చిహ్నం”. కానీ ఉన్నంతకాలం వృద్ధులను బాగా చూసుకోవడం బిడ్డల కర్తవ్యం.

ప్రశ్న 3.
వృద్ధాప్యంలో మనుషులకు ఏం కావాలి ? కుటుంబ సభ్యులు వాళ్ళను ఎట్లా చూసుకోవాలి ?
జవాబు:
వృద్ధాప్యంలో మనుష్యులకు ఉండడానికి ఇల్లు, కట్టుకోడానికి బట్ట, తినడానికి తిండి కావాలి. వయస్సులో ఉన్నప్పుడే మనుషులు వృద్ధాప్యానికి కావలసిన ఏర్పాటు చేసికోవాలి. వృద్ధాప్యంలో సామాన్యంగా మంచి ఆరోగ్యం ఉండదు. అందువల్ల మంచి వైద్య సదుపాయం కావాలి.

పైన చెప్పిన వాటన్నింటితో పాటు బిడ్డల ప్రేమ పూర్వకమైన ఆదరణ, తీయని పలకరింపు కావాలి. వేళకు తగిన మితాహారం కావాలి. కుటుంబసభ్యులతో కలిసిమెలసి హాయిగా నవ్వుతూ సాగించే జీవనం కావాలి. ఆధ్యాత్మికమైన జీవనం కావాలి. వారు చదువుకోడానికి దైవ సంబంధమైన సాహిత్యం కావాలి.

భారత, భాగవత, రామాయణ గ్రంథాలు కావాలి. నేటి కాలానికి అవసరమైన టీ.వీ., రేడియో, ఫోను వంటి సౌకర్యాలు వారికి కావాలి. కుటుంబ సభ్యులు, వృద్ధులను ప్రేమగా, ఆప్యాయతతో పలుకరిస్తూ వారి అవసరాలను అడిగి తెలుసుకోవాలి. మధ్యమధ్య వారిని డాక్టర్ల వద్దకు తీసుకువెళ్ళి పరీక్షలు చేయించాలి. వారికి ముఖ్యావసరమయిన మందులను అందివ్వాలి. వృద్ధులను వృద్ధాశ్రమాలలో చేర్చక, తమతోపాటే కలో గంజో వారు త్రాగే ఏర్పాట్లు చేయాలి. వృద్ధులకు ముఖ్యంగా కావలసిన ప్రేమాదరాలను కుటుంబ సభ్యులు వారికి పంచి ఇవ్వాలి.

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 4.
వృద్ధులైన నాయనమ్మ, తాతయ్యల అవసరాలు తీర్చడానికి నీవు ఏయే పనులు చేస్తావో సొంతమాటల్లో రాయుము.
జవాబు:
“నీవు వృద్ధుడిగా ఎదగవు, ఎదగటం మానివేసినప్పుడు వృద్ధుడవు అవుతావు” అన్నాడొక పెద్దాయన. వయసుతో పాటు మానసిక పరిణతి సాధిస్తే వృద్ధాప్యం శాపం కాదు. మనం గమనిస్తే లోకంలో కొందరు పుట్టుకతోనే వృద్ధుల్లా, మరికొందరు వృద్ధాప్యం వచ్చినా యువకుల్లా జీవిస్తారు. దీనినిబట్టి సంతోషంగా, ఆరోగ్యంగా ఉన్నంతకాలం అందరూ యువకులే అన్న సంగతి మరచిపోకూడదు.

వృద్ధులైన తాతయ్య, నాయనమ్మలు కోరుకునేది మన నుండి కాస్త ప్రేమాభిమానాలే. బాల్యంలో మన తల్లిదండ్రులు, తాతమామ్మలు మనకు ఎలా సేవలు చేసారో అవి మరచిపోకూడదు. తాత మామ్మలు ముసలితనం వల్ల వారి పనులు వారు చేసుకోలేరు. కనుక అవి గమనించి సమయానికి తగినట్లు వారికి కావల్సినవి సమకూరుస్తాను. అల్పాహారం, భోజనం, మందులు ఇలా కావల్సినవి అందిస్తాను.

మానసిక ప్రశాంతత కోసం రామాయణ, భారత, గీత వంటి పుస్తకాలు ఇచ్చి వారికి సంతోషం కలిగిస్తాను. వారికి ఏమీ తోచనపుడు అలా బయటకు తీసుకువెళ్ళి, వారి చిన్ననాటి సంగతులను గుర్తుకు వచ్చేట్లు చేస్తాను. బడికి వెళ్ళేముందు, వచ్చిన తర్వాత ఖాళీ సమయాన్ని వారికే కేటాయిస్తాను. చిన్నవయసులో వారు నాకు చేసిన సేవలు గుర్తు చేసుకుంటూ వారిపట్ల గౌరవభావంతో ఉంటాను. ముసలితనం వారికి శాపంలాగా కాక సంతోషంగా ఉండేందుకు ప్రయత్నిస్తాను.

PAPER – I : PART – B

భాషాంశాలు – పదజాలం :

I. సొంతవాక్యాలు:.

అ) ఈ కింది పదాలకు సొంతవాక్యాలు రాయండి.

1. ఆత్మీయత : రామునిపట్ల భరతుని ఆత్మీయతకు లక్ష్మణుడు ఆశ్చర్యపడ్డాడు.
2. నిర్లక్ష్యం : అహింస పేరుతో దుర్మార్గుల పట్ల నిర్లక్ష్యం చేస్తే శాంతిభద్రతలు దెబ్బతింటాయి.
3. ఆదరాభిమానాలు : కళల పట్ల ఆదరాభిమానాలు రాజులు చూపించేవారు.
4. భయభక్తులు : విద్యపట్ల భయభక్తులు కలిగి విద్య నభ్యసించాలి నిర్లక్ష్యం వద్దు.
5. న్యాయాన్యాయాలు : దోషం చేసిన వారిపట్ల ఆత్మీయత చూపిస్తే న్యాయాన్యాయాలు సరిగా నిర్ణయించలేరు.
6. కష్టసుఖాలు : తెలంగాణ ఉద్యమంలో K.C.R. కి తాము పొందిన కష్టసుఖాలకంటే ప్రజల ఆదరాభిమానాలు సంతృప్తి నిచ్చాయి.
7. సంప్రదింపులు : ఒక ప్రాజెక్టు కట్టాలంటే వివిధ శాఖలతో సంప్రదింపులు జరిపి ప్రభుత్వం అనుమతి తీసుకోవాలి.
8. పీడవదలు : ఆంగ్లేయుల పీడవదలిందను కొంటే, నల్లధనం పీడ భారత్ను పట్టుకుంది.

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

II. ఆరాలు:

ప్రశ్న 1.
“మననం చేసుకొను” అంటే అర్థం
A) గుర్తుకు తెచ్చుకొను
B) స్వంతం చేసుకొను
C) మనసుకు తెచ్చు
D) మరల వచ్చు
జవాబు:
A) గుర్తుకు తెచ్చుకొను

ప్రశ్న 2.
విచారపడు – అనే అర్థం గల పదం
A) ముందుకు వచ్చు
B) వాపోవు
C) వావిరిపోవు
D) వదరుపోవు
జవాబు:
B) వాపోవు

ప్రశ్న 3.
అర్జునుని విషాదము శ్రీకృష్ణుడు పోగొట్టెను – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) విప్లవము
B) ఆలోచన
C) దుఃఖము
D) విషయము
జవాబు:
C) దుఃఖము

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 4.
“స్వజనము” అంటే అర్థం
A) స్వరాజ్యము
B) తనవారు
C) సొంతప్రజలు
D) మనస్సులో మాట
జవాబు:
B) తనవారు

ప్రశ్న 5.
పెన్నుపారేసి వాళ్ళమ్మకు తెలియకుండా గోప్యంగా ఉంచాడు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) గోపికగా
B) తక్కువగా
C) రహస్యంగా
D) చెప్పకుండా
జవాబు:
C) రహస్యంగా

ప్రశ్న 6.
పరిశ్రమలు నెలకొల్పు చోట నీరుండాలి – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) స్థాపించు
B) ప్రారంభించు
C) ఉన్నచోట
D) నెలవారిగా
జవాబు:
A) స్థాపించు

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 7.
సర్వీసులో ఉండగా చాలా జోరుగా ఉండేది – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) జోజో
B) హుషారు
C) హాయి
D) నిరుత్సాహం
జవాబు:
B) హుషారు

ప్రశ్న 8.
ఆనాటి ఆదరాభిమానాలు ఇప్పుడు కనబడవని వాపోతారు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) సంతోషిస్తారు
B) నవ్వుతారు
C) విచారిస్తారు
D) ఏడుస్తారు
జవాబు:
C) విచారిస్తారు

ప్రశ్న 9.
తన తల్లిదండ్రుల స్మృత్యర్థం ఈ నిలయాన్ని నెలకొల్పారు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) జ్ఞాపకంగా
B) కలగా
C) దైవంగా
D) ఇష్టంగా
జవాబు:
A) జ్ఞాపకంగా

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 10.
ఇంక స్వంతిల్లేమిటి ? స్వజనమేమిటి? గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) అందరివారు
B) ఎవరికి వారు
C) పరాయివారు
D) తనవారు
జవాబు:
D) తనవారు

III. ప్రకృతి, వికృతులు:

ప్రశ్న 1.
ఆశ్చర్యము – అనే పదానికి వికృతి
A) అశచర్యము
B) అచ్చెరువు
C) ఆచ్ఛరం
D) ఆసుచర్య
జవాబు:
B) అచ్చెరువు

ప్రశ్న 2.
“సాయం” అనే పదానికి ప్రకృతి
A) సహాయం
B) సాయంకాలం
C) సరియగు
D) శయనం
జవాబు:
A) సహాయం

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 3.
మౌనం” అంటే పండుగ గుర్తుకు వస్తోంది – గీతగీసిన పదానికి ప్రకృతి
A) భోషాణం
B) భోగి
C) భోజనము
D) భోగం
జవాబు:
B) భోగి

ప్రశ్న 4.
కింది వానిలో సరియైన ప్రకృతి-వికృతి కానిది.
A) హంస-అంచ
B) న్యాయం-నెయ్యం
C) సంతోషం సంతసం
D) సన్యాసి – సన్నాసి
జవాబు:
B) న్యాయం-నెయ్యం

ప్రశ్న 5.
బంధం – అనే పదానికి వికృతి
A) బందువు
B) బందుగు
C) బందం
D) బందు
జవాబు:
C) బందం

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 6.
ఈ కింది వానిలో సరియైన ప్రకృతి-వికృతి కానిది
A) ప్రకృతి – పగిది
B) అనాథ – అనది
C) మతి – మది
D) వీధి – ఈది
జవాబు:
D) వీధి- ఈది

ప్రశ్న 7.
మతి స్థిరం లేదు – గీత గీసిన పదానికి ప్రకృతి
A) యతి
B) మది
C) బుద్ధి
D) మనస్సు
జవాబు:
B) మది

ప్రశ్న 8.
వృద్ధులూ, అనాథలూ, పేదవారూ స్థిరవాసం భజన్లాల్ నిలయం – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) అనాద
B) అనిద
C) అనది
D) అనాది
జవాబు:
C) అనది

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 9.
తన గది తలుపు వీథి వరండాలోకే ఉంది – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) వీది
B) బజారు
C) వాడ
D) వసారా
జవాబు:
A) వీది

ప్రశ్న 10.
ప్రకృతి వన్నెచిన్నెలు వర్ణించటానికి ఎవరి తరం – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) ప్రకతి
B) పగద
C) పకిత
D) పగిది
జవాబు:

IV. పర్యాయపదాలు :

ప్రశ్న 1.
పెళ్ళి – అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) పరిణయము, వివాహము
B) పాణిగ్రహణం, తలంబ్రాలు
C) గాంధర్వము, పాదపీడనం
D) కల్యాణ కంకణం, కరచాలనం
జవాబు:
A) పరిణయము, వివాహము

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 2.
రాముని భార్య సీత – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) అర్ధాంగి, పార్వతి
B) ఆలు, ఇల్లాలు, పత్ని
C) వివాహిత, ఉత్తమురాలు
D) సంస్కృతి, సంస్కారి
జవాబు:
B) ఆలు, ఇల్లాలు, పత్ని

ప్రశ్న 3.
హరిశ్చంద్రుడు సత్యం కోసం రాజ్యం విడిచిపెట్టాడు – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) సత్యం, సత్యవతి
B) న్యాయం, ధర్మం
C) నిజము, ఋతము, నిక్కం
D) దానము, దయ
జవాబు:
C) నిజము, ఋతము, నిక్కం

ప్రశ్న 4.
తరువు, మహీజం – అనే పర్యాయపదాలుగా గల పదం
A) సూర్యుడు
B) కాండం
C) కొమ్మ
D) వృక్షం.
జవాబు:
D) వృక్షం

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 5.
జలం, సలిలం అనే పర్యాయపదాలుగా గల పదం
A) కప్పం
B) అప్పనం
C) నీరు
D) సూర్యుడు
జవాబు:
C) నీరు

ప్రశ్న 6.
రజని, నిశ, నిశీధి, రేయి – అనే పర్యాయపదాలు గల పదం
A) నీరు
B) రాత్రి
C) నిప్పు
D) సూర్యుడు
జవాబు:
B) రాత్రి

ప్రశ్న 7.
“ఆవాసం” అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) స్థానం, నెలవు, ఉండుచోటు
B) ఉనికి, మనికి
C) ప్రవాసం, నివాసం
D) ఇల్లు, ప్రాంగణం
జవాబు:
A) స్థానం, నెలవు, ఉండుచోటు

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 8.
నా సంతోషం అంబరం అంటింది గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) ఆకాశం, గగనం, మిన్ను
B) ఖం, మేఘం, ఓఘం
C) విహయసం, స్వర్గం
D) వినువీధి, నడివీధి
జవాబు:
A) ఆకాశం, గగనం, మిన్ను

ప్రశ్న 9.
కాలం – అనే పదానికి సరియైన పర్యాయపదం
A) సాహసం
B) సమయం
C) నిర్ణయం
D) క్రమం
జవాబు:
B) సమయం

ప్రశ్న 10.
బంధువులు, బందుగులు, చుట్టలు – పర్యాయపదాలుగా గల పదం
A) స్వజనం
B) చుట్టాలు
C) మిత్రులు
D) పరివారము.
జవాబు:
B) చుట్టాలు

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 11.
నీ మాటలోనూ నిజం లేకపోలేదు – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) ధర్మం, న్యాయం
B) సత్యం, నిక్కం
C) ఋతం, వృత్తం
D) నిప్పు, ఉప్పు
జవాబు:
B) సత్యం, నిక్కం

ప్రశ్న 12.
దేహి అన్నవాళ్ళకు లేదనకుండా శక్తి కొద్దీ చేసాను – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) సత్తువ, బలం
B) సత్తు, బలగం
C) భారం, బలుపు
D) బరువు, బలహీనం
జవాబు:
A) సత్తువ, బలం

V. నానార్థాలు :

ప్రశ్న 1.
ఒక పర్వం పేరు, ప్రయత్నము, కొలువు – అనే నానార్థాలు గల పదం
A) ఉద్యమం
B) ఉద్యోగం
C) యుద్ధము
D) అరణ్యము
జవాబు:
B) ఉద్యోగం

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 2.
మైత్రి, నూనె (తైలం) – అనే నానార్థాలు గల పదం
A) స్నేహం
B) కారణం
C) చైతన్యం
D) సౌజన్యం
జవాబు:
A) స్నేహం

ప్రశ్న 3.
భాగవతంలో హరి భక్తుల కథలు ఉంటాయి – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) విష్ణువు, సింహం, కోతి
B) శివుడు, బ్రహ్మ
C) గుఱ్ఱము, దొంగ
D) హరిదాసు, హరికథ
జవాబు:
A) విష్ణువు, సింహం, కోతి

ప్రశ్న 4.
ఉద్యోగులు ఎల్లకాలం పదవిలో ఉండలేరు కదా ! – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) తాడి, కొబ్బరి
B) సమయం, నలుపు
C) చావు, పుట్టుక
D) నాలిక, నలుపు
జవాబు:
B) సమయం, నలుపు

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 5.
సభలకు పెద్ద ఉద్యోగి భార్యగా అధ్యక్షత వహిస్తుంది – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) ఇల్లు, ఇల్లాలు
B) పరిషత్తు, దుకాణం
C) పరిషత్, ఇల్లు
D) జూదం, మందు
జవాబు:
C) పరిషత్, ఇల్లు

VI. వ్యుత్పత్యర్థములు :

ప్రశ్న 1.
“పున్నామ నరకం నుండి రక్షించువాడు” అనే వ్యుత్పత్తి గల పదం
A) విష్ణువు
B) పుత్రుడు
C) హనుమంతుడు
D) పాము
జవాబు:
B) పుత్రుడు

ప్రశ్న 2.
“జానువుల (మోకాళ్ళ) వరకు పొడవైన చేతులు కలవాడు” అనే వ్యుత్పత్తి గల పదం
A) దీర్ఘదేహుడు
B) ఆజానుబాహుడు
C) స్ఫురద్రూపి
D) అందగాడు
జవాబు:
B) ఆజానుబాహుడు

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 3.
“గంగాధరుడు” – అనే పదానికి వ్యుత్పత్తి
A) గంగ ధరించినది (శివుడు)
B) గంగను శిరస్సుపై ధరించినవాడు (శివుడు)
C) గంగకు ధరుడు (శివుడు)
D) గంగ శిరసు నుండి జారినవాడు (శివుడు)
జవాబు:
B) గంగను శిరస్సుపై ధరించినవాడు (శివుడు)

ప్రశ్న 4.
చెలిమి కలవాడు – అనే వ్యుత్పత్తి గల పదం
A) స్నేహితుడు
B) ఆత్మీయుడు
C) హితుడు
D) సన్నిహితుడు
జవాబు:
A) స్నేహితుడు

ప్రశ్న 5.
జగము దీనియందు లయము పొందును – అనే వ్యుత్పత్తి గల పదం
A) తుపాను
B) వరద
C) ప్రళయం
D) సునామి
జవాబు:
B) వరద

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

PAPER – II : PART – A

అపరిచిత గద్యాలు

ప్రశ్న 1.
కింది పేరా చదివి, అర్థవంతమైన ఐదు ప్రశ్నలు రూపొందించండి.

‘బ్రౌనును ఒక వ్యక్తిగా గాక, పెద్ద సాహిత్య సంస్థగా భావించడం అవసరం. యుగసంధిలో నిలిచిన ఈ వ్యక్తి అనేకానేక తాళపత్ర లిఖిత ప్రతులను సేకరించి, అవి ఎక్కడున్నాసరే, ఎంత ధనవ్యయమైనా సరే, లెక్క పెట్టకుండా, తన ఉద్యోగుల ద్వారా సంపాదించాడు. కొందరు పండితులను సమీకరించి, వారికి జీతభత్యాలిచ్చి, శుద్ధప్రతులు వ్రాయించి, కొన్నిటికి అర్థతాత్పర్యాలు సిద్ధం చేయించాడు. ‘విశ్వదాభిరామ వినురవేమ’ పద్యం తెలియని తెలుగువాడు లేడు. అయితే ఈ పద్యాలను మొదట తెలుగువాళ్ళకు పరిచయం చేసినది విదేశీయుడైన బ్రౌను. బ్రౌను పేరు స్మరించగానే, మనకు ముందు స్ఫురించేది బ్రౌను నిఘంటువు. ఈ కృషి 1832లో ఆరంభించబడి, 1853లో పూర్తి అయి ప్రథమ ముద్రణ అయింది. ఈ కృషిలో బ్రౌను ఏనుగుల వీరాస్వామి సహాయం పొందాడు. వీరాస్వామి రచించిన కాశీయాత్ర గురించిన పుస్తకం చారిత్రక దృష్ట్యా విలువైనది.
జవాబు:
ప్రశ్నలు :

  1.  తెలుగు సాహిత్యానికి సంబంధించినంతవరకు బ్రౌనును ఎట్లా పరిగణించడం భావ్యం ?
  2. బ్రౌను సంపాదించిన పుస్తకాలను ఏమంటారు ?
  3. పండితులతో బ్రౌను చేయించిన పనులేమిటి ?
  4. నిఘంటువు ప్రథమ ముద్రణ ఎప్పుడు వచ్చింది ?
  5. కాశీయాత్రను గురించి పుస్తకము రచించినదెవరు ?

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 2.
కింది పేరా చదివి, అర్థవంతమైన ఐదు ప్రశ్నలు రూపొందించండి.

విజ్ఞానశాస్త్రం ఎంతో పెరిగింది. దానివల్ల మనుషుల ఆలోచనలో మార్పు వచ్చింది. దాని ఫలితంగా జీవన విధానంలో చాలా మార్పులు వచ్చాయి. ఆ మార్పులన్నీ సాహిత్య ప్రక్రియల్లో కనపడుతూ ఉంటాయి. సామాన్య మనుషుల జీవితం, వాళ్ళ జీవితంలో సమస్యలు చిత్రించి, పరిష్కారం సూచించడమే సాహిత్య ప్రక్రియలు చెయ్యవలసిన పని అనే భావం ఏర్పడింది. అందువల్ల సాహిత్యం ఇదివరకటిలాగా పండితులకు, జమీందారులకు పరిమితం కాదు.

సాహిత్యం కేవలం చదివి ఆనందించడానికే అన్న అభిప్రాయాలు మారిపోయాయి. సామాన్యులలోకి సాహిత్యం వచ్చేసింది. అందుకు అనువైన ప్రక్రియలే కథానిక, నాటిక, ప్రహసనం, నవల మొదలైనవి. అందుకే వీటిలోని భాష వినగానే అర్థమయ్యేటంతగా సరళంగా ఉండటం ప్రధాన లక్షణమైంది. అంతేకాక రోజువారీ జీవితంలో సామాన్య ప్రజలు మాట్లాడే భాషే ‘వ్యావహారికం’ అనే పేరున ఒక స్పష్టమైన రూపంతో పత్రికల వల్ల బాగా ప్రచారం అయింది.

ముఖ్యంగా నాటకాల్లో, నాటికల్లో కథ అంతా పాత్రల సంభాషణ ద్వారానే జరుగుతుంది కనుక, ఆయా పాత్రలకు ఉచితమైన భాష ఆయా పాత్రల చేత పలికించడం అనేది ముఖ్యమైన లక్షణమైంది. ఉదాహరణకి, ఒక నాటికలో ఏమీ చదువుకోని ఒక పల్లెటూరి మనిషి గ్రాంథికభాషలో సంభాషణ జరిపినట్లు రచయిత రాస్తే ఆ నాటిక లక్ష్యమే దెబ్బతిని హాస్యాస్పదం అవుతుంది.
జవాబు:
ప్రశ్నలు :

  1. దేనివల్ల మనుషుల ఆలోచనలో మార్పు వచ్చింది ?
  2. సాహిత్య ప్రక్రియలు చెయ్యవలసిన పని ఏమిటి ?
  3. భాషకు ప్రధాన లక్షణం ఏమిటి ?
  4. వ్యావహారికం అంటే ఏమిటి ?
  5. నాటకాల్లో, నాటికల్లో వాడే భాషకు ముఖ్యమైన లక్షణమేది ?

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 3.
కింది పేరా చదివి, అర్థవంతమైన ఐదు ప్రశ్నలు రూపొందించండి.

భాష నేర్చుకోవడం రెండు రకాలు. భాష కోసం భాష, విషయం కోసం భాష, భాషా స్వరూప స్వభావాలను సమగ్రంగా అధ్యయనం చేయడం మొదటి రకంలోనిది. శాస్త్ర సాంకేతిక విషయాలను, సాహిత్య సాంస్కృతిక విషయాల వంటి వాటినీ అధ్యయనం చెయ్యడం రెండో రకంలోనిది. అలాగే భాష కూడా రెండు రకాలుగా తయారయింది.

ప్రాచీన (కావ్య) భాష, ఆధునిక (ప్రమాణ భాష, సాహిత్యంలో తరతరాల వారసత్వాన్ని అవగాహన చేసుకొని ఆనందించడానికి ప్రాచీన భాష ఉపయోగిస్తుంది. కాని దాన్ని గురించి చెప్పడానికీ, రాయడానికీ ఆధునిక భాషే కావాలి. ఎందువల్లనంటే ఏ కాలంలో జీవించేవాడి ఆలోచనా, అలవాట్లూ ఆ కాలంనాటి భాషలోనే సాగుతుంటాయి కనుక. ప్రాచీన భాష ప్రయోజనం పరిమితం. ఆధునిక భాష ప్రయోజనం అపరిమితం. వివిధ శాస్త్ర విషయాలను వివరించడానికే కాదు, పూర్వ భాషా సాహిత్యాలను వివరించడానికి కూడా ఆధునిక భాషే కావాలి.
జవాబు:
ప్రశ్నలు :

  1. భాషను ఏయే రకాలుగా నేర్చుకొంటాము ?
  2. భాష ఎన్ని రకాలుగా తయారయింది ?
  3. ప్రాచీన భాష ఎందుకు ఉపయోగిస్తుంది ?
  4. ఆధునిక భాష ఉపయోగం ఏమిటి ?
  5. ఏ భాష ప్రయోజనం పరిమితం ?

వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

ప్రశ్న 1.
‘వృద్ధులను నిర్లక్ష్యం చేయరాదు’ దీనిపై మీ అభిప్రాయం తెలుపుతూ మీ మిత్రునికి లేఖ రాయండి. (లేదా) వృద్ధాప్యంలో ఉన్నవారి పట్ల ఆదరణ చూపవలసిన అవసరాన్ని తెలియపరుస్తూ నీ మిత్రునికి ఒక లేఖ రాయండి.
జవాబు:
లేఖ

పాల్వంచ,
X X X X.

ప్రియమిత్రుడు నరసింహమూర్తి,

నేను క్షేమం, నీవు క్షేమమని తలుస్తాను. ఇటీవల పత్రికల్లో ఎక్కువగా ఇంటినుండి వెళ్ళగొట్టబడిన తల్లిదండ్రుల కథనాలు వస్తున్నాయి. ఆ విషయం నీతో పంచుకుందామని ఈ ఉత్తరం రాస్తున్నాను.

‘మాతృదేవోభవ, పితృదేవోభవ’ .” అని అంటారు కదా ! కని, పెంచి, తనంత వారిని చేసిన తల్లిదండ్రుల పట్ల బిడ్డలు ప్రవర్తించాల్సింది ఇలానేనా ? అవసరాలు తీరే దాకా ఆప్యాయతలు, ఆ తర్వాత ? సిగ్గుపడాల్సిన స్థితి, వయసులో ఉన్నప్పుడు తమకోసం కన్నా బిడ్డల కోసమే బ్రతికిన పెద్దలు, వాళ్ళ కొరకు ఆ బిడ్డలు ఏమీ చేయలేరా ? వీళ్ళకు అంత అడ్డమై పోయారా ? వృద్ధాశ్రమాల్లో చేర్చడానికి. వృద్ధాప్యం అంటే మళ్ళీ బాల్యమే. బాల్యంలో మనకు వారు చేసిన సేవలు గుర్తుపెట్టుకుని కృతజ్ఞతతో వారిపట్ల ప్రవర్తించాలన్న కనీస బాధ్యత లేనప్పుడు మనిషికి, రాయికి తేడా ఏముంది. ఉపన్యాసాలు, గొప్పలు చెప్పేవాళ్ళే కాని కూడు పెట్టేవాళ్లు నూటికో కోటికో ఒక్కరు. అల్పాహారం, భోజనం, అవసరమైతే మందుబిళ్ళలు ఇవన్నీ ఆప్యాయంగా అందిస్తే నీ సొమ్మేమైనా పోతుందా ? ఈ మాత్రం ప్రజలు ఆలోచించలేరా ? వీళ్ళకు వృద్ధాప్యం రాదా ? వీళ్ళ పిల్లలు వీరిని కూడా ఆ విధంగానే చూసినపుడు ఆ బాధ తెలుస్తుందేమో. ఈ ఊహ కూడ కలుగదేమో ? ఏది ఏమైనా దైవ స్వరూపులైన అమ్మానాన్నల పట్ల ఎవరూ ఇలా ప్రవర్తించకూడదు. నీవేమంటావు. నా మాటలు నీకు నచ్చాయా. ఉంటాను.

ఇట్లు,
నీ ప్రియ మిత్రుడు,
కె. ఫణిరామ్.

చిరునామా :
యస్. నరసింహమూర్తి,
9వ తరగతి,
జిల్లా పరిషత్ హైస్కూల్,
మంచిర్యాల.

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 2.
తల్లిదండ్రులు దైవంతో సమానమనే భావంతో కవిత రాయండి.
జవాబు:
అమృతం పంచే దేవతలు,

కంచిభొట్ల ఫణిరామ్

బిడ్డ ప్రాణ దీపానికి చమురు పోసేది తల్లి.
వేలు పట్టి లోకాన్ని చూపెట్టేది తండ్రి.
తప్పటడుగు వేసినా, తప్పులు చేసినా
చిరునవ్వుతో దిద్దే అమ్మానాన్నలు
అమృతం పంచే దేవతలు.

PAPER – II : PART – B

భాషాంశాలు – వ్యాకరణం

కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

I. సంధులు:

ప్రశ్న 1.
లక్షలార్జించు – సంధి విడదీసి రాయగా
A) లక్ష + లార్జించు
B) లక్ష + ఆర్జించు
C) లక్షలు + ఆర్జించు
D) లక్షలా + ర్జించు
జవాబు:
C) లక్షలు + ఆర్జించు

ప్రశ్న 2.
ఊళ్ళు + ఏలిన కలిపి రాయగా
A) ఊళ్ళేలిన
B) ఊళ్ళు ఏలిన
C) ఊళ్ళుయేలిన
D) ఊరు వెళ్ళిన
జవాబు:
A) ఊళ్ళేలిన

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 3.
వీలు + ఐతే – జరిగిన సంధికార్యము
A) అత్వసంధి
B) ఇత్వసంధి
C) ఉత్వసంధి
D) గుణసంధి
జవాబు:
D) గుణసంధి

ప్రశ్న 4.
లేదనక + ఉండ – లేదనకుండ – సంధినామం
A) అత్వసంధి
B) ఉత్వసంధి
C) సవర్ణదీర్ఘ సంధి
D) ఇత్వసంధి
జవాబు:
A) అత్వసంధి

ప్రశ్న 5.
అధ్యక్షత = అధి + అక్షత – ఇది ఏ సంధి ?
A) గుణసంధి
B) యణాదేశ సంధి
C) యడాగమ సంధి
D) ఇత్వసంధి
జవాబు:
B) యణాదేశ సంధి

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 6.
ఈ కింది వానిలో సవర్ణదీర్ఘ సంధికి ఉదాహరణ కానిది.
A) ఆదర + అభిమానాలు
B) నమస్ + తే
C) న్యాయ + అన్యాయాలు
D) ధన + ఆకాంక్ష ఉదాహరణ ?
జవాబు:
B) నమస్ + తే

ప్రశ్న 7.
కూర + కాయలు, తల్లి + తండ్రులు – ఇవి ఏ సంధికి
A) సరళాదేశ సంధి
B) యడాగమ సంధి
C) గసడదవాదేశ సంధి
D) నుగాగమ సంధి
జవాబు:
C) గసడదవాదేశ సంధి

II. సమాసాలు:

ప్రశ్న 1.
ఈ కింది వానిలో ద్వంద్వ సమాసమునకు ఉదాహరణ కానిది.
A) ఆదరాభిమానాలు
B) తల్లిదండ్రులు
C) అన్యాయము
D) న్యాయాన్యాయాలు
జవాబు:
C) అన్యాయము

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 2.
ద్విగు సమాసమునకు ఉదాహరణ
A) ఆజానుబాహువు
B) ఆరుగంటలు
C) నిమ్మచెట్టు
D) భయభక్తులు
జవాబు:
B) ఆరుగంటలు

ప్రశ్న 3.
“నిమ్మచెట్టు” – సమాసము పేరు
A) సంభావనా పూర్వపద కర్మధారయము
B) ఉపమాన పూర్వపద కర్మధారయము
C) విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయము
D) రూపక సమాసము
జవాబు:
A) సంభావనా పూర్వపద కర్మధారయము

ప్రశ్న 4.
“జానువుల వరకు వ్యాపించిన బాహువులు కలవాడు” – విగ్రహవాక్యమునకు సమాస రూపము
A) జానూబాహూ
B) ఆజానుబాహుడు.
C) జానువులు బాహువులు
D) జానుబాహుబలి
జవాబు:
B) ఆజానుబాహుడు.

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 5.
న్యాయము కానిది – అన్యాయము – సమాసము పేరు
A) కాని సమాసము
B) ప్రథమా తత్పురుష
C) షష్ఠీ తత్పురుష
D) నఞ తత్పురుష
జవాబు:
D) నఞ తత్పురుష

ప్రశ్న 6.
ద్వంద్వ సమాసమునకు ఉదాహరణ
A) అరవై ఏళ్ళు
B) ఒంటరి మనిషి
C) భయభక్తులు
D) జీవిత భాగస్వామి
జవాబు:
C) భయభక్తులు

ప్రశ్న 7.
ఉపమాన ఉత్తరపద కర్మధారయ సమాసమునకు ఉదాహరణ
A) నిమ్మచెట్టు
B) ఆజానుబాహుడు
C) పదవీ విరమణ
D) పుత్రరత్నము
జవాబు:
B) ఆజానుబాహుడు

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 8.
‘అధికారం చేత దర్పం’ – విగ్రహవాక్యాన్ని సమాసం’ చేయగా
A) అధిక దర్పం .
B) అధికారిక దర్పం
C) అధికార దర్పం
D) అధికమైన దర్పం
జవాబు:
C) అధికార దర్పం

III. అలంకారాలు :

ప్రశ్న 1.
తల్లివంటి ఇల్లు మనస్సు నొచ్చుకుంటుంది – ఇందులో అలంకారం
A) ఉపమా
B) ఉత్ప్రేక్ష
C) రూపకం
D) అతిశయోక్తి
జవాబు:
A) ఉపమా

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 2.
“గణగణ గంటలు గలగల గజ్జలు మ్రోగినవి” – ఈ వాక్యంలో గల అలంకారం
A) అంత్యానుప్రాస
B) వృత్త్యనుప్రాస
C) యమకము
D) ఉపమా
జవాబు:
B) వృత్త్యనుప్రాస

IV. ఛందస్సు :

ప్రశ్న 1.
చంపకమాలలో వచ్చు గణములు
A) మసజసతతగ
B) నజభజజజర
C) సభరనమయవ
D) నభరసజజగ
జవాబు:
B) నజభజజజర

ప్రశ్న 2.
ఉత్పలమాల పద్యానికి యతి ఎన్నవ అక్షరం ?
A) 14వ
B) 13వ
C) 12వ
D) 10వ
జవాబు:
D) 10వ

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 3.
ప్రతిపాదంలో రెండవ అక్షరం
A) ప్రాస
B) యతి
C) ప్రాసయతి
D) లఘువు
జవాబు:
A) ప్రాస

V. వాక్యాలు :

ప్రశ్న 1.
“రచయిత్రుల చేత ఎన్నో వివరాలు సేకరించబడ్డాయి.” – ఈ వాక్యాన్ని కర్తరి వాక్యంలోకి మార్చి రాయగా
A) రచయిత్రులు ఎన్నో వివరాలు సేకరించబడ్డాయి.
B) ఎన్నో వివరాలు రచయిత్రులు సేకరించారు.
C) వివరాలు అన్ని రచయిత్రులచేత సేకరించారు.
D) వివరము సేకరించబడిన రచయిత్రులు
జవాబు:
B) ఎన్నో వివరాలు రచయిత్రులు సేకరించారు.

ప్రశ్న 2.
గోడల మీద అందమైన చిత్రాలు గీయబడ్డాయి – ఇది ఏ వాక్యం ?
A) సామాన్య వాక్యం
B) కర్మణి వాక్యం
C) కర్తరి వాక్యం
D) ఆశ్చర్యార్థక వాక్యం
జవాబు:
B) కర్మణి వాక్యం

TS 9th Class Telugu Important Questions 12th Lesson తీయని పలకరింపు

ప్రశ్న 3.
దాదాపు నలభై ఇంటర్వ్యూలు చేశాం – ఇది ఏ వాక్యం ?
A) కర్తరి వాక్యం
B) కర్మణి వాక్యం
C) సంక్లిష్ట వాక్యం
D) ప్రశ్నార్థక వాక్యం
జవాబు:
A) కర్తరి వాక్యం

ప్రశ్న 4.
శరత్ ఇంటికి వచ్చి, కాళ్ళు చేతులు కడుక్కొని, అన్నం తిన్నాడు – ఇది ఏ వాక్యం ?
A) సంయుక్త వాక్యం
B) సంశ్లేష వాక్యం
C) కర్మణి వాక్యం
D) సంక్లిష్ట వాక్యం
జవాబు:
D) సంక్లిష్ట వాక్యం

ప్రశ్న 5.
భారతి కూచిపూడి నాట్యం నేర్చుకుంది. భారతి చాలా ప్రదర్శనలు ఇచ్చింది – సంక్లిష్ట వాక్యంలోకి మార్చగా
A) భారతి కూచిపూడి నాట్యం నేర్చుకుంది కాని చాలా ప్రదర్శనలు ఇచ్చింది.
B) భారతి కూచిపూడి నాట్యంతో చాలా ప్రదర్శనలు ఇచ్చేది.
C) భారతి కూచిపూడి నాట్యం నేర్చుకొని చాలా ప్రదర్శనలు ఇచ్చింది.
D) భారతి కూచిపూడి నాట్యం నేర్చుకుంది మరియు ప్రదర్శనలు ఇచ్చింది.
జవాబు:
C) భారతి కూచిపూడి నాట్యం నేర్చుకొని చాలా ప్రదర్శనలు ఇచ్చింది.

TS 9th Class Telugu Important Questions 6th Lesson దీక్షకు సిద్ధంకండి

These TS 9th Class Telugu Important Questions 6th Lesson దీక్షకు సిద్ధంకండి will help the students to improve their time and approach.

TS 9th Class Telugu 6th Lesson Important Questions దీక్షకు సిద్ధంకండి

PAPER – 1 : PART – A

I. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత (స్వీయరచన)

అ) కింది ప్రశ్నలకు ఐదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
తెలంగాణ జనత ఆత్మగౌరవం కాపాడుకొనుటకు ధర్మయుద్ధం సాగిస్తున్నది- దీనిలోని ఆంతర్యం వివరించండి.
జవాబు:
గాంధీ పేరు చెప్పుకొని బ్రతుకుతున్న నాయకులు దేశభక్తి కన్నా తమ భుక్తే లక్ష్యంగా ఉంటూ జాతిపిత ప్రబోధాలకు నీళ్ళు ఒదులుతున్నారు. మతకల్లోలాలతో, హత్యలతో దేశంలోని ప్రతి అంగుళం రక్తంతోనో, కన్నీటితోనో తడుస్తోంది. ఆంధ్ర పాలకుల హయాంలో తెలంగాణ వెనుకబడింది. ఆంధ్ర ప్రభుత్వ ఉక్కుపాదాల కింద తెలంగాణ ప్రజలు నలిగిపోయి, స్వేచ్ఛను కోల్పోతున్నారు. దీని నుండి విముక్తి పొందడానికై తమ బానిస బంధాలను తెంచుకొని ఆత్మగౌరవం కాపాడుకోవడానికి తెలంగాణ జనత ధర్మయుద్ధం సాగిస్తున్నది.

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు పది వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
‘దీక్షకు సిద్ధంకండి’ పాఠం ఆధారంగా 2014లో తెలంగాణ సిద్ధించుటకు తోడ్పడిన అంశాలు రాయండి.
జవాబు:
తెలంగాణ ఉద్యమం ఈ మధ్య వచ్చింది కాదు. ఎంతోమంది తెలంగాణ ప్రత్యేక రాష్ట్ర సాధనోద్యమంలో తమ ప్రాణాలు పోగొట్టుకున్నారు. ఆ అమరజీవుల త్యాగాలకు గుర్తే ఈ తెలంగాణ రాష్ట్రం. ఈ కొత్త రాష్ట్రం ఉద్యమాల ఫలితంగానే రూపుదిద్దుకొంది. ఈ మధ్య జరిగిన తెలంగాణ ఉద్యమానికి ముందే 1969లో తెలంగాణ ప్రజాసమితి పేరుతో ప్రత్యేక రాష్ట్ర సాధన పోరాటం మొదలయ్యింది. .

దీర్ఘకాలంగా శాంతియుతంగా ఉద్యమాలు చేసినప్పుడు ప్రభుత్వాలు నిర్లక్ష్యం వహిస్తాయి. లేదా అణచివేయడానికి ప్రయత్నిస్తాయి. అప్పుడు ఉద్యమాలు హింసాయుతంగా మారే అవకాశం ఉంది. ఉద్యమ నాయకత్వం, ఆ పరిణామాన్ని ముందుగానే ఊహించి, పాలకుల నిర్లక్ష్యాన్ని తప్పుపడుతూ, గాంధీజీ సిద్ధాంతాలకు అనుగుణంగా ఉద్యమం చేపట్టాలని పిలుపు నిచ్చారు. 1969 నాటి తెలంగాణ ఉద్యమంలో అహింసా పద్ధతులు అమలయ్యాయి. హైదరాబాదులో నివసిస్తున్న ఆంధ్రా స్త్రీలను ఉద్యమకారులు అవమానించారు. అల్లర్లు చేశారు.

2014లో తెలంగాణ సిద్ధించడానికి ప్రధాన కారణం ఆనాటి ఉద్యమ హింసా వాతావరణం లేకపోవడం. నిరాహారదీక్షలు, నిరసనలు, సకలజనుల సమ్మెవంటి పద్ధతులలో ఉద్యమం నడిచింది. నేటి ఉద్యమ నాయకులకు తెలంగాణలోని అన్ని పార్టీలు కలిసివచ్చాయి. ఈ విధంగా శాంతియుతంగా సాగడమే తెలంగాణ సిద్ధించడానికి తోడ్పడింది.

TS 9th Class Telugu Important Questions 6th Lesson దీక్షకు సిద్ధంకండి

ప్రశ్న 2.
తెలంగాణ రాష్ట్ర సాధన కోసం జరిగిన ఉద్యమం గురించి వివరించండి.
జవాబు:
తెలంగాణ రాష్ట్ర సాధన కోసం మూడు దశలుగా ఉద్యమం జరిగింది. 1952 వరకు, 1969, 1996 లో తెలంగాణ ఉద్యమం సాగింది. తెలంగాణ ఉద్యమ భావజాలాన్ని వ్యాప్తి చేస్తూ ఎందరో మహనీయులు తెలంగాణ రాష్ట్ర సాధన కోసం అహరహం శ్రమించారు. ఆంధ్ర పాలకుల హయాంలో తెలంగాణ వెనుకబడింది. ఆంధ్ర ప్రభుత్వ ఉక్కుపాదాల కింద తెలంగాణ ప్రజలు నలిగిపోయారు. తమ బానిస బంధాలను తెంచుకొని ఆత్మగౌరవం కాపాడుకోవడానికి తెలంగాణ జనత ధర్మయుద్ధం సాగించింది. ఈ ప్రజా పోరాటంలో వందలాది ప్రజలు ప్రాణాలు కోల్పోయారు. వేలాది యువకులు అంగవిహీనులయ్యారు. ఖైదు చేయబడ్డారు. గాంధీ కలలుగన్న దేశంలో రాబందుల రాచరికం నడుస్తున్నది.

రాష్ట్రంలో రోజురోజుకు దారుణ హింసాకాండ, రక్తపాతం ప్రజలను కోపోద్రిక్తులను చేస్తున్నది. అహింసా సిద్ధాంతం పట్ల ఆత్మవిశ్వాసం సడలిపోయే ప్రమాదం కనబడుతోంది. నాయకులు ఏ ఎండకాగొడుగు పడుతున్నారు. ముఠా రాజకీయాలు పెరిగిపోతున్నాయి. అప్పటి ఫజల్ అలీ కమిషనన్ను కలిసిన విద్యార్థి నాయకుడు ‘మంచిగ బతకలేకుంటే, బిచ్చమెత్తుకోనైనా అని ఖరాఖండిగా చెప్పి, నిరాహార దీక్షలు ప్రారంభించాడు. సామూహిక ఉపవాసదీక్షలు చేపట్టి, గాంధీ మార్గంలో నడిచి జాతిపితకు అంకితం చేశారు. మన ఆకలి మంటల జ్వాలలో గాంధీ సిద్ధాంతాలు వెలుగులు విరజిమ్మాలని కార్యకర్తలు ఆశాభావాన్ని వ్యక్తం చేసారు. ఈ విధంగా తెలంగాణ రాష్ట్ర సాధన కోసం జరిగిన ఉద్యమం నడిచింది.

PAPER – I : PART – B

భాషాంశాలు – పదజాలం :

I. సొంతవాక్యాలు :

1. అహర్నిశలు : రైతులు తమ పంట ఇంటికి వచ్చేదాక అహర్నిశలు కష్టపడతారు.
2. జనత : జనత కోరుకొన్న సాధారణ కోర్కెలకేకాక అసాధారణ ప్రాజెక్టులకు ప్రణాళికలు వేసి దేశాభివృద్ధికి పాటుపడాలి.
3. తిలోదకములిచ్చు : ప్రజానాయకులు ఓటు కోసం ఓటి మాటలకు తిలోదకాలిచ్చి గట్టి మేలు తలపెట్టాలి.
4. జాతిపిత : గాంధీ మన జాతిపితగానే గాక అహింసా మార్గ పోరాటం నేర్పి విశ్వపిత అయినాడు.
5. ఉపమానం : ఆయుధం లేకుండా శత్రువును ఓడించిన వారికి ఒక ఉపమానం గాంధీ తాత.
6. ఉక్కుపాదం ఆశ్రమ విద్యాభ్యాసం కాలంలో బ్రహ్మచారులు కోర్కెలను ఉక్కుపాదంతో అణిచిపెట్టి కోరిన విద్యలు నేర్చుకొనేవారు.
7. కట్టలు తెంచుకోవడం : తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రకటన వెలువడగానే ప్రజలలో ఆనందం కట్టలు తెంచుకొని ప్రవహించింది.
8. ఏ ఎండకాగొడుగు : ఏ ఎండకాగొడుగు పట్టే మా బాబాయి అంటే ఊరి వాళ్ళకెందుకో అంత ఇష్టం ?
9. ‘ రాబందులు : తుపానుకు కొంపగోడు పోయి ప్రజలు బాధపడుతుంటే రాబందుల్లా దోపిడి దొంగలు ఎగబడ్డారు.

TS 9th Class Telugu Important Questions 6th Lesson దీక్షకు సిద్ధంకండి

II. అర్థాలు :

ఆ) కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

ప్రశ్న 1.
అమ్మ అహర్నిశలు మన కోసం శ్రమిస్తుంది – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) కొంతకాలం
B) ఎల్లవేళలా (పగలురాత్రి)
C) చిన్నతనంలో
D) పెరిగేంతవరకు
జవాబు:
B) ఎల్లవేళలా (పగలురాత్రి)

ప్రశ్న 2.
సమ్మక్క-సారక్క జాతరకు జనత మొత్తం కదలివచ్చింది – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) ఒక రైలు బండి
B) పాలకులు
C) జన సమూహం
D) భక్త బృందం
జవాబు:
C) జన సమూహం

ప్రశ్న 3.
“ఉక్కుపాదం మోపడం” అంటే అర్థం
A) ఇనుముతో చేసిన పాదం పెట్టు
B) బూట్లు ఇనుముతో చేసినవి
C) బలవంతంగా అణిచివేయడం
D) బరువు మీద పెట్టడం
జవాబు:
C) బలవంతంగా అణిచివేయడం

ప్రశ్న 4.
“తిలోదకాలు ఇవ్వడం” అంటే అర్థం
A) ఆశ వదులుకోవడం
B) అమరులైన వారికి నమస్కరించు
C) అన్నం నీళ్ళు ఇవ్వడం
D) ఒక పాదం ముందు పెట్టడం
జవాబు:
A) ఆశ వదులుకోవడం

ప్రశ్న 5.
“పోరాటం” అనే అర్థంలో వాడుతున్న పదం
A) సమ్మె
B) ఉద్యమం
C) బందులు
D) నిరాహారదీక్ష
జవాబు:
B) ఉద్యమం

TS 9th Class Telugu Important Questions 6th Lesson దీక్షకు సిద్ధంకండి

ప్రశ్న 6.
“పోరాటం” అనే అర్థంలో వాడుతున్న పదం
A) తృణం
B) నమస్సు
C) నిర్బంధం
D) సమ్మతి
జవాబు:
D) సమ్మతి

ప్రశ్న 7.
“బడా మనుషులు” అంటే అర్థం
A) పొడుగు మనుష్యులు
B) ధనం కలవారు
C) పెద్ద మనుషులు
D) చెడ్డ మనసులు
జవాబు:
C) పెద్ద మనుషులు

ప్రశ్న 8.
“శత జయంతి” అనే పదానికి అర్థం
A) పుట్టి నూరు సంవత్సరాలు
B) వంద పరుగులు
C) ఒక పూవు పేరు
D) వందనము
జవాబు:
A) పుట్టి నూరు సంవత్సరాలు

ప్రశ్న 9.
ప్రతి చిన్న విషయం రుజువు చేయనక్కర లేదు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) సత్యవాక్యము
B) సాక్ష్యము చూపించు
C) ప్రయోగము చేయు
D) ఒట్టు వేయు
జవాబు:
B) సాక్ష్యము చూపించు

ప్రశ్న 10.
మన్నన చేయు – అనే పదానికి అర్థం
A) అంగీకరించు
B) తుంచి వేయు
C) గౌరవించు
D) ప్రోగుచేయు
జవాబు:
C) గౌరవించు

ప్రశ్న 11.
ఎంతోమంది అమరుల త్యాగాలకు చిహ్నంగా నిలిచింది ఈ తెలంగాణ – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) కోరిక
B) చిత్తం
C) గుర్తు
D) జ్ఞానం
జవాబు:
C) గుర్తు

ప్రశ్న 12.
లక్షలాది ప్రజలు సత్యాగ్రహ సమరంలో పోరాడారు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) స్వర్గం
B) విజయం
C) సంగరం
D) సమయం
జవాబు:
C) సంగరం

ప్రశ్న 13.
ఉపవాస దీక్షల ద్వారా వారు నమ్మిన సిద్ధాంతానికి పుష్టిని చేకూర్చండి – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) బలం
B) ధైర్యం
C) నమ్మకం
D) గర్వం
జవాబు:
A) బలం

TS 9th Class Telugu Important Questions 6th Lesson దీక్షకు సిద్ధంకండి

III. ప్రకృతి, వికృతులు:

ప్రశ్న 1.
ఛాయ – అనే పదానికి వికృతి
A) చాయి
B) చాయ
C) చూచు
D) చేయను
జవాబు:
B) చాయ

ప్రశ్న 2.
గౌరవం అంటే మనల్ని చూడగానే ఎదుటివారు పలకరించాలి – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) గారవము
B) పెద్దరికము
C) గార
D) గౌరు
జవాబు:
A) గారవము

ప్రశ్న 3.
హృదయము – అనే పదానికి వికృతి
A) హృది
B) హృత్
C) ఎద
D) ఉదయం
జవాబు:
C) ఎద

ప్రశ్న 4.
“దమ్మము” వికృతిగా గల పదం
A) దయ
B) ధర్మం
C) దమ్ము
D) ధార్మికం
జవాబు:
B) ధర్మం

ప్రశ్న 5.
ఎంతోమంది అమరుల త్యాగఫలితం నేటి మన స్వేచ్ఛ – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) యాగం
B) చాగం
C) తాగం
D) తయాగం
జవాబు:
B) చాగం

TS 9th Class Telugu Important Questions 6th Lesson దీక్షకు సిద్ధంకండి

ప్రశ్న 6.
దీర్ఘకాలంగా ఉద్యమాలు నిర్వహిస్తున్నా ఫలితంలేదు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) దీగ
B) దీర్గ
C) తీగె
D) వైరు
జవాబు:
C) తీగె

ప్రశ్న 7.
జాతిపిత ప్రబోధాలకు తిలోదకాలిస్తున్నారు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) తెలకలు
B) నువ్వులు
C) తిలకం
D) నీళ్ళు
జవాబు:
A) తెలకలు

ప్రశ్న 8.
ఈ ప్రజా పోరాటంలో ఎందరో ప్రజలు ప్రాణాలు కోల్పోయారు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) ఆయువు
B) పానం
C) నమ్మకం
D) గర్వం
జవాబు:
B) పానం

IV. పర్యాయపదాలు :

ప్రశ్న 1.
నమ్మిక, విశ్వాసం – పర్యాయపదాలుగా గల పదము
A) నమ్మకము
B) విసుమానము
C) నిశ్చయము
D) దృఢము
జవాబు:
A) నమ్మకము

ప్రశ్న 2.
“సముద్రము”నకు పర్యాయపదాలు కానివి.
A) జలధి, పయోధి
B) సముద్రము, సాగరము
C) సరస్సు, సరోవరము
D) సంద్రము, వారిధి
జవాబు:
C) సరస్సు, సరోవరము

ప్రశ్న 3.
“యుద్ధం” అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) యుద్ధం, మేళనం
B) పోరాటం, రణము, సమరం
C) ప్రయాణం, కారణం
D) దొమ్మి, లాఠీ
జవాబు:
B) పోరాటం, రణము, సమరం

TS 9th Class Telugu Important Questions 6th Lesson దీక్షకు సిద్ధంకండి

ప్రశ్న 4.
జ్వాల – అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) మంట, శిఖ
B) నిప్పు, దాహం
C) వెలుగు, కాల్చు
D) పొగ, వేడి
జవాబు:
A) మంట, శిఖ

ప్రశ్న 5.
వంట చేయటానికి ఇప్పుడు అగ్ని కావాలి – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) అనలం, నిప్పు
B) అగ్గి, ఆజ్యం
C) దాహం, తృష్ణ
D) కాల్చు, దహించు
జవాబు:
A) అనలం, నిప్పు

ప్రశ్న 6.
దేశంలోని ప్రతి అంగుళం రక్తంతోనో, కన్నీటితోనో తడిసిపోయింది – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) నల్ల, నెల్ల
B) రగతం, తగరం
C) రుధిరం, నెత్తురు
D) నలుపు, ఎఱుపు
జవాబు:
C) రుధిరం, నెత్తురు

ప్రశ్న 7.
ప్రశాంత గంభీర జలధిలోని ప్రళయాల పరిశీలన జరగడం లేదు – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) సముద్రం, నది
B) సాగరం, రత్నాకరుడు
C) సంద్రం, జలదం
D) పయోధి, పదిలం
జవాబు:
B) సాగరం, రత్నాకరుడు

ప్రశ్న 8.
జాతిపితకు తెలంగాణ ప్రజలు భక్తి ప్రపత్తులతో సమర్పించే కానుక ఉపవాసదీక్ష – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) తండ్రి, నాన్న
B) పిత, మాత
C) అయ్య, అన్న
D) జనకుడు, జనం
జవాబు:
A) తండ్రి, నాన్న

V. నానారాలు :

ప్రశ్న 1.
ప్రజలు, సంతానము – అను నానార్థములు గల పదం
A) సంతు
B) ప్రజ
C) జనులు
D) పుత్రులు
జవాబు:
B) ప్రజ

ప్రశ్న 2.
“ధర్మము” అను పదమునకు సరియగు నానార్థాలు
A) స్వధర్మము, శ్రేయస్సు
B) రసాయన ధర్మము, భిక్షము
C) న్యాయము, స్వభావము
D) పాడి, ధర
జవాబు:
C) న్యాయము, స్వభావము

TS 9th Class Telugu Important Questions 6th Lesson దీక్షకు సిద్ధంకండి

ప్రశ్న 3.
సరుకులు పుష్టిగా తెప్పించాము – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) అధికం, కొంచెం
B) బలము, సమృద్ధి
C) నిండుగా, నీరసంగా
D) తోడు, వెంట
జవాబు:
B) బలము, సమృద్ధి

ప్రశ్న 4.
అంగము అను పదమునకు నానార్థము
A) శరీరభాగము, అంగదేశము
B) దేశము, విజ్ఞానము
C) సైన్యంలో భాగము, ఒకరోజు
D) శరీర అవయవము, చొక్కా
జవాబు:
A) శరీరభాగము, అంగదేశము

ప్రశ్న 5.
జాతిపిత ప్రభోధాలకు తిలోదకాలిస్తున్నారు – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) మాట, పాట
B) ఆట, మాట
C) మేలుకోలు, మిక్కిలి తెలివి
D) అనుబోధం, నమ్మకం
జవాబు:
C) మేలుకోలు, మిక్కిలి తెలివి

ప్రశ్న 6.
గాంధీజీ కన్న కలలు ఫలించి తీరుతాయి – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) నిద్ర, నిదుర
B) స్వప్నం, శిల్పం
C) భాగం, పాలు
D) వడ్డీ, అసలు
జవాబు:
B) స్వప్నం, శిల్పం

ప్రశ్న 7.
భక్తిని వదిలేసి భుక్తి మార్గం వెతుకుతున్నారు – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) సేవ, స్నేహం
B) భాగం, వంతు
C) మైత్రి, నైయ్యం
D) ఊడిగం, కయ్యం
జవాబు:
A) సేవ, స్నేహం

VI. వ్యుత్పత్యర్థములు :

ప్రశ్న 1.
మరణముతో కూడినది – అను వ్యుత్పత్తి గల పదం
A) సమరం
B) యుద్ధం
C) రణం
D) పోరు
జవాబు:
A) సమరం

ప్రశ్న 2.
అగ్నికి జ్వాల అందం – గీత గీసిన పదానికి సరియైన వ్యుత్పత్తి
A) చాలా మండునది
B) జ్వలించునది (మండునది)
C) జలజల మండునది
D) జారుడు స్వభావం కలది
జవాబు:
B) జ్వలించునది (మండునది)

TS 9th Class Telugu Important Questions 6th Lesson దీక్షకు సిద్ధంకండి

ప్రశ్న 3.
“జలము దీనిచే ధరించబడును” – అను వ్యుత్పత్తి గల పదం
A) జలదము
B) జలజము
C) జలధి
D) జలపుష్పం
జవాబు:
C) జలధి

ప్రశ్న 4.
సాగరం – అనే పదానికి సరియైన వ్యుత్పత్తి
A) గరంగరంగా సాగునది
B) సాగని నీరు కలది
C) సగరులచే త్రవ్వబడినది
D) పెద్ద అలలు కలది
జవాబు:
C) సగరులచే త్రవ్వబడినది

ప్రశ్న 5.
సత్యం – అనే పదానికి వ్యుత్పత్త్యర్థాలు
A) చెడ్డవారి మనసులో ఉండేది’
B) దేవతలకు సంబంధించినది
C) సత్పురుషులందు పుట్టునది
D) రాక్షసులకు చెందినది
జవాబు:
C) సత్పురుషులందు పుట్టునది

ప్రశ్న 6.
జ్వలించునది – అనే పదానికి వ్యుత్పత్త్యర్థాలు
A) చలి
B) జ్వాల
C) రవ్వ
D) శిఖ
జవాబు:
B) జ్వాల

PAPER – II : PART – A

అపరిచిత గద్యాలు

ప్రశ్న 1.
కింది గద్యాన్ని చదివి, అర్థవంతమైన ఐదు ప్రశ్నలను తయారుచేయండి.

“తెలుగు సాహిత్యంలోని పంచకావ్యాల్లో మనుచరిత్రను మొట్టమొదట లెక్కపెడతారు. ఆంధ్రప్రబంధ కవులలో ప్రథమపూజ అల్లసాని పెద్దన గారికే చేస్తారు. ఆదికవులు, కవిబ్రహ్మలు, ప్రబంధ పరమేశ్వరులు, కవి సార్వభౌములు మొదలైన ఆజానుబాహులు ఎందరున్నా, మన సాహితీ రంగంలో ఒక జానెడు ఎత్తుగా కనిపించే జాణ ఆంధ్రకవితా పితామహ బిరుదాంకితులు అల్లసాని పెద్దనగారే. దీనికి కారణం కృష్ణరాయలవారు అందరికన్నా పెద్దనగారికి పెద్దపీట వేయడమే కాదు. ఆయన సహజంగా ఉన్నతుడు. దానికి కారణం ఆయనలో పూర్వకవుల శుభలక్షణాలన్నీ కేంద్రీకృతం అయ్యాయి.
జవాబు:
ప్రశ్నలు

  1. తెలుగు పంచకావ్యాల్లో మొదట లెక్కపెట్టదగిన కావ్యం ఏది ?
  2. ఆంధ్ర ప్రబంధ కవులలో ఎవరిని శ్రేష్ఠునిగా గౌరవిస్తారు ?
  3. ‘ఆంధ్రకవితా పితామహుడు’ అనే బిరుదు పొందిన కవి ఎవరు ?
  4. పెద్దన కవి సహజంగా ఉన్నతుడు కావడానికి కారణం ఏమిటి ?
  5. పెద్దన గారిని ఆదరించిన కవి రాజు ఎవరు ?

ప్రశ్న 2.
కింది వచనాన్ని చదివి, దాని దిగువ ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

“సాహితీ సృజనలో అంతర్జాతీయ కీర్తి నందుకొన్న మహాకవి రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్. కవిగా, రచయితగా, తత్త్వవేత్తగా, సంగీతజ్ఞుడిగా, చిత్రకారుడిగా బహుముఖ ప్రజ్ఞను ప్రదర్శించారు. వీరి పేరు వినగానే చప్పున స్ఫురించేవి ‘జనగణమన ‘గీతం’, ‘గీతాంజలి’. జనగణమన గీతం భారత జాతీయ గీతంగా గుర్తింపబడింది. బంగ్లాదేశ్ జాతీయ గీతం కూడా వీరి లేఖిని నుండి వెలువడినదే. ఇలా రెండు జాతీయ గీతాలనందించిన కవిగా, అపూర్వ చరిత్రను సృష్టించారు. “శాంతి నికేతన్” పేరున ఆదర్శ విద్యాలయాన్ని స్థాపించి, ‘గురుదేవుడు’ గా కీర్తింపబడ్డారు.

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు

ప్రశ్న 1.
అంతర్జాతీయ కీర్తినందుకొన్న భారతీయ మహాకవి ఎవరు ?
జవాబు:
అంతర్జాతీయ కీర్తినందుకొన్న భారతీయ మహాకవి “రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్”.

ప్రశ్న 2.
ఏ రెండు దేశాలకు ఠాగూర్ జాతీయ గీతాలను అందించాడు ?
జవాబు:
భారత్, బంగ్లాదేశ్లకు ఠాగూర్ జాతీయ గీతాలను అందించాడు.

TS 9th Class Telugu Important Questions 6th Lesson దీక్షకు సిద్ధంకండి

ప్రశ్న 3.
రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ నెలకొల్పిన విద్యాసంస్థ ఏది ?
జవాబు:
రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ ‘శాంతినికేతన్’ అనే విద్యాసంస్థను నెలకొల్పాడు.

ప్రశ్న 4.
రవీంద్రుని ప్రసిద్ధ రచనలు రెండింటిని రాయండి.
జవాబు:
రవీంద్రుడు 1) గీతాంజలి 2) జనగణమన గీతం రచించాడు.

ప్రశ్న 5.
రవీంద్రుని బహుముఖ ప్రజ్ఞను వివరించండి.
జవాబు:
రవీంద్రుడు కవి, రచయిత, తత్త్వవేత్త, సంగీతజ్ఞుడు, చిత్రకారుడు.

ప్రశ్న 3.
కింది వచనాన్ని చదివి, కింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

“పద్యనాటక రచయితలలో ప్రత్యేకస్థానాన్ని అందుకున్న వారు తిరుపతి వేంకట కవులు. వీరు

1) దివాకర్ల తిరుపతిశాస్త్రి
2) చెళ్ళపిళ్ళ వేంకటశాస్త్రి.
వీరు శతావధానులు. తమ అవధానాలతో వీరు ఆంధ్రదేశం అంతా పర్యటించి, సాహిత్య ప్రపంచంలో నూతనోత్తేజాన్ని కలిగించారు. వీరి అవధానాలతో స్ఫూర్తి పొందిన ఎందరో వ్యక్తులు సాహిత్యరంగంలో అడుగిడి కృషి చేశారు. ఆధునికాంధ్ర సాహిత్యంలో వీరికి ఎందరో లబ్ధ ప్రతిష్ఠులైన శిష్యులున్నారు. విశ్వనాథ, వేటూరి, కాటూరి, పింగళి వారలు వీరి శిష్యులే. వీరు రచించిన పాండవోద్యోగ విజయ నాటకాలకు లభించిన ప్రసిద్ధి ఇంతింతనరానిది. పశులకాపరి నుండి పండితుల వరకు అందరి నాల్కలపై వీరి పద్యాలు నాట్యం చేస్తున్నాయి.

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు

ప్రశ్న 1.
తిరుపతి వేంకట కవులు ఎవరు ?
జవాబు:
తిరుపతి వేంకట కవులు జంట కవులు. వీరు

  1. దివాకర్ల తిరుపతి శాస్త్రి
  2. చెళ్ళపిళ్ళ వేంకట శాస్త్రి.

ప్రశ్న 2.
వీరు సాహిత్య రంగంలో నూతనోత్తేజాన్ని దేని ద్వారా కల్పించారు ?
జవాబు:
వీరు అవధానాల ద్వారా సాహిత్యరంగంలో నూతనోత్తేజాన్ని కలిగించారు.

ప్రశ్న 3.
వీరి శిష్యులలో ఇద్దరిని పేర్కొనండి.
జవాబు:
‘పాండవోద్యోగ విజయాలు’ అనే వీరి నాటకాలు ప్రసిద్ధి పొందాయి.

ప్రశ్న 4.
వీరి ప్రసిద్ధికెక్కిన నాటకాలు ఏవి ?
జవాబు:
వీరి శిష్యులలో

  1. విశ్వనాథ సత్యనారాయణ
  2. వేటూరి ప్రభాకరశాస్త్రి ప్రసిద్ధులు.

ప్రశ్న 5.
అందరి నాల్కలపై నాట్యం చేసే వీరి పద్యాలు ఏ నాటకాలలోనివి ?
జవాబు:
వీరి పాండవోద్యోగ విజయాలు అనే నాటకాలలో పద్యాలు ప్రజల నాల్కలపై నాట్యం ఆడుతున్నాయి.

TS 9th Class Telugu Important Questions 6th Lesson దీక్షకు సిద్ధంకండి

ప్రశ్న 4.
కింది పేరా చదివి, అర్థవంతమైన ఐదు ప్రశ్నలు రూపొందించండి.

గాంధీ మహాత్ముడు పోరుబందరులో జన్మించాడు. అక్కడ అతని బాల్యంలో చదువు ఏ మాత్రమూ సాగలేదు. అతని తండ్రి పోరుబందరు నుండి రాజకోట వచ్చి కొత్త ఉద్యోగంలో చేరాడు. అక్కడ గాంధీ విద్యార్థి జీవితం ప్రారంభం అయింది. అతడు ముందుగా సబర్బను స్కూలులోను, ఆ తరువాత హైస్కూలులోను చేరి చదువుకున్నాడు. విద్యార్థి దశలో అతను ఎక్కువ బిడియంతో ఉండి ఎవరితోను కలిసిమెలిసి ఉండేవాడు కాదు. ఒకనాడు పరీక్షాధికారి అయిదు మాటలు చెప్పి వాటి వర్ణక్రమాన్ని వ్రాయమన్నాడు. వాటిలో కెటిల్ అనే మాటను గాంధీ తప్పుగా వ్రాశాడు.
జవాబు:

ప్రశ్నలు

  1. గాంధీ ఎక్కడ జన్మించాడు?
  2. అతడు ఏయే స్కూళ్లల్లో చదువుకున్నాడు?
  3. విద్యార్థి. దశలో అతను ఎలా ఉండేవాడు?
  4. అతడు పరీక్షలో దేనిని తప్పుగా వ్రాశాడు?
  5. గాంధీ తండ్రి పోరుబందరు నుండి ఎక్కడకు వచ్చాడు ?

ప్రశ్న 5.
కింది పేరా చదివి, అర్థవంతమైన ఐదు ప్రశ్నలు రూపొందించండి.

“కవిత్వం, సంగీతం, నృత్యం, చిత్రలేఖనం, శిల్పం – ఈ ఐదింటిని లలిత కళలంటారు. ఈ కళల్లో కృష్ణరాయలకు తగినంత చొరవ ఉండేది. ఆయన ఆస్థానంలో కవులు, గాయకులు, నాట్యకారులు, చిత్రకారులు, శిల్పులు ఉండేవారు. వారు తమ తమ కళలను అద్భుతరీతిలో ప్రదర్శించి రాయల మన్ననలందుకొనేవారు. కళలు మానవుని హృదయాన్ని స్పందింపజేసే స్వభావం కలవి. కళలను ఆనందించలేనివాడు రాయిలాగే జడుడని చెప్పవచ్చు.”
జవాబు:

ప్రశ్నలు

  1. లలితకళ లేవి?
  2. కవులు రాయల మన్ననలందుకొనడానికి గల కారణమేమి?
  3. కళలను ఆనందించలేని వాడు రాయిలాగే జడుడు అంటే అర్థం ఏమిటి?
  4. సంగీతం పాడేవారిని గాయకులంటారు. అలాగే చిత్రాలను వేసే వారిని ఏమంటారు?
  5. కళల స్వభావం ఏమిటి ?

వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

ప్రశ్న 1.
“చెరువులు గ్రామాలకు పట్టుకొమ్మలు” అని తెలుపుతూ నీ మిత్రునికి లేఖ రాయుము.
జవాబు:

లేఖ

ముదిగొండ,
X X X X.

ప్రియ మిత్రుడు ప్రవీణ్కు,

నేను బాగా చదువుతున్నాను. నీవూ బాగా చదువుతున్నావనుకుంటున్నాను. ‘చెరువులు గ్రామాలకు పట్టుకొమ్మలు’ అనే విషయం నీకు చెప్పదలచి ఈ లేఖ రాస్తున్నాను.

మన తెలంగాణ ప్రాంతంలో నేడు నీటి కొరతను మనం ఎదుర్కొంటున్నాం. మనకు కృష్ణా, గోదావరి నదులు ఉన్నా తగినంత వర్షపాతం లేకపోవడం దానికి ముఖ్య కారణం. ఈ మధ్యకాలంలో చెరువులు పూడ్చి, ఆ స్థలంలో భవనాలు కట్టడం జరుగుతోంది. చెరువుల పట్ల శ్రద్ధ తగ్గడం వల్ల నీటితూడు వగైరా పిచ్చి మొక్కలతో నిండిపోయాయి. కొన్ని చెరువులు ఎండిపోయాయి.

శాతవాహనుల కాలం నుండి మన ప్రాంతంలో చెరువుల నిర్మాణంపై శ్రద్ధ ఉంది. మన ప్రభుత్వం చెరువుల ప్రాధాన్యం గుర్తించి “మిషన్ కాకతీయ” పేరుతో పాత చెరువుల అభివృద్ధికి ప్రాధాన్యత నిస్తోంది. చెరువులు కళకళలాడుతుంటేనే ప్రజలు, పశువులు, పక్షులు జీవంతో ఉండేది. వ్యవసాయం, తాగునీరు, నిత్యావసర పనులకు చెరువులపై ఆధారపడే గ్రామాలకు చెరువులు పట్టుకొమ్మలు కదా !

మీ అమ్మానాన్నలకు నా నమస్కారాలు.

ఇట్లు,
నీ మిత్రుడు,
కె. జస్వంత్.

చిరునామా :
డి. ప్రవీణ్,
9వ తరగతి,
పాల్వంచ, ఖమ్మం జిల్లా.

ప్రశ్న 2.
స్వచ్ఛ భారత్ స్ఫూర్తితో నగరాన్ని / గ్రామాన్ని శుభ్రంగా ఉంచుకుందామని కరపత్రాన్ని తయారుచేయండి. (లేదా) స్వచ్ఛ తెలంగాణ – సామాజిక బాధ్యత ఈ అంశంపై కరపత్రం తయారుచేయండి.
జవాబు:
సూచన : ప్రశ్నలలో భారత్ / తెలంగాణ అడగడం జరిగింది. పేరు మార్చి రెండిటికి విషయం ఒకటే.

స్వచ్ఛ భారత్ / స్వచ్ఛ తెలంగాణ

ప్రియమైన నా సోదర సోదరీమణులారా !

ఎక్కడ చూసినా, ఎటు చూసినా అపరిశుభ్రం, అశుద్ధం. దోమలు, ఈగల నిలయాలా ? ఇవి జనవాసాలా ? ఆలోచించే శక్తి కోల్పోయారా ? ఆలోచించరా ? ఇప్పటికైనా కళ్ళు తెరవండి, చైతన్యవంతులు కండి. పరిసరాలు శుభ్రంగా లేకపోతే రోగాలు చుట్టుముట్టుతాయి. దోమలు, ఈగల వల్ల భయంకర వ్యాధులు సోకుతాయి. మన నివాసాలు, పశువుల కొట్టాలకన్నా అధ్వానంగా ఉన్నాయి. నీ ఒక్క ఇల్లు బాగుంటే చాలనుకోకు. బయటకు రా. నీతోటి వారి క్షేమాన్ని నీవే కోరకపోతే ఎవరొస్తారు. ఒకరికొకరు మనమే సాయం చేసుకోవాలి. ఈ మురికిలోనే పసిపిల్లలు తిరుగుతున్నారు. వారి భవిష్యత్ కోసమైన పాటుపడదాం. మీ కోసం మేము తోడుంటాం. మరి మీ కోసం మీరేమి చేయరా ? చేయి చేయి కలిపి కష్టాన్ని దూరం చేద్దాం. గ్రామాన్ని తద్వారా దేశాన్ని ప్రగతి పథాన నడుపుదాం. ఈ రోజు నుండే పరిసరాలను శుభ్రంగా ఉంచుదాం. స్వచ్ఛ భారత్ / స్వచ్ఛ తెలంగాణలో భాగస్వాములవుదాం.

ఇట్లు,
స్వచ్ఛ భారత్ / స్వచ్ఛ తెలంగాణ నిర్మాణ యువత.

TS 9th Class Telugu Important Questions 6th Lesson దీక్షకు సిద్ధంకండి

ప్రశ్న 3.
తెలంగాణ ఉద్యమంలో చురుగ్గా పాల్గొన్న ఒక పెద్ద రాజకీయ నాయకుడు నీ వద్దకు వస్తే ఆయన్ని ఏమేమి ప్రశ్నలడుగుతావో ప్రశ్నావళిని తయారుచేయండి.
జవాబు:
తెలంగాణ ఉద్యమంలో పాల్గొని వచ్చిన రాజకీయ నాయకునితో ఈ ప్రశ్నలు అడుగుతాను.

  1. రాష్ట్రానికి మీరు ఏం చేయాలనుకుంటున్నారు ?
  2. మీరు చెప్పినవన్నీ నిస్వార్థంగా చేస్తారా ?
  3. ఎన్నిసార్లు మీరు జైలు కెళ్ళారు ?
  4. ఓటుకు నోటు ఇచ్చారా ?
  5. ఉద్యమంలో పాల్గొనటం కాక ఇంకా మీరు ఏమి చేశారు ?
  6. మీ పిల్లల్ని ప్రభుత్వ పాఠశాలలోనే చేర్పిస్తారా ?
  7. ఖద్దరు ధరించిన మీరు గాంధీ సిద్ధాంతాలు పూర్తిగా పాటిస్తున్నారా ?
  8. మద్యపాన రహిత రాష్ట్రంగా తెలంగాణను చూడగలమా ?
  9. అంటరానితనం నేరమంటూనే పుట్టింది మొదలు చచ్చేవరకు కులం అనే ‘కాలం’ ఎందుకు సర్టిఫికెట్స్లో పెట్టారు?

PAPER – II : PART – B

భాషాంశాలు – వ్యాకరణం

కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

I. సంధులు:

ప్రశ్న 1.
“ప్రత్యేకం” సంధి విడదీసి రాయగా
A) ప్రత్య + ఏకం
B) ప్రతి + యేకం
C) ప్రతి + ఏకం
D) ప్రతికి + ఏకం
జవాబు:
C) ప్రతి + ఏకం

ప్రశ్న 2.
“సవర్ణదీర్ఘ సంధి”కి ఉదాహరణ
A) ప్రత్యేకం
B) ప్రజాభిప్రాయం
C) ప్రజలంతా
D) నాలుగెకరాలు
జవాబు:
B) ప్రజాభిప్రాయం

ప్రశ్న 3.
చిన్నచిన్న హాస్యాలకు కోపోద్రిక్తులు కాకండి – గీత గీసిన పదం ఏ సంధి ?
A) సవర్ణదీర్ఘ సంధి
B) గుణసంధి
C) ఉత్వ సంధి
D) అత్వ సంధి
జవాబు:
B) గుణసంధి

ప్రశ్న 4.
“స్వ + ఇచ్ఛ” సంధి కలిపి రాయగా
A) స్వచ్ఛ
B) స్వచ్ఛ
C) సర్వేఛ్ఛ
D) స్వేచ్ఛ
జవాబు:
D) స్వేచ్ఛ

ప్రశ్న 5.
“సవర్ణదీర్ఘ సంధి”కి ఉదాహరణ కానిది.
A) ప్రజాభిప్రాయం
B) సత్యాగ్రహం
C) సత్యాహింసలు
D) తిలోదకాలు
జవాబు:
D) తిలోదకాలు

TS 9th Class Telugu Important Questions 6th Lesson దీక్షకు సిద్ధంకండి

ప్రశ్న 6.
“ప్రాణాలు + అర్పించు” – సంధికార్యములో వచ్చు సంధి పేరు
A) ఉత్వ సంధి
B) అత్వ సంధి
C) గుణసంధి
D) వృద్ధి సంధి
జవాబు:
A) ఉత్వ సంధి

ప్రశ్న 7.
య, వ, రలు ఆదేశముగా వచ్చు సంధి
A) యడాగమ సంధి
B) గుణసంధి
C) యణాదేశ సంధి
D) సవర్ణదీర్ఘ సంధి
జవాబు:
C) యణాదేశ సంధి

II. సమాసములు :

ప్రశ్న 1.
సత్యమును, అహింసయు, భక్తియు మరియు ప్రపత్తియు – అనే విగ్రహవాక్యాలు ఏ సమాసానికి చెందినవి ?
A) ద్విగు సమాసము
B) ద్వంద్వ సమాసము
C) బహువ్రీహి సమాసము
D) షష్ఠీ తత్పురుష సమాసము
జవాబు:
B) ద్వంద్వ సమాసము

ప్రశ్న 2.
“విద్యార్థి నాయకుడు” – అను సమాస పదంనకు సరియైన విగ్రహవాక్యము
A) విద్యార్థుల యందు నాయకుడు
B) విద్యార్థి నాయకుడుగా కలవాడు
C) విద్యార్థుల వలన నాయకుడు
D) విద్యార్థులకు నాయకుడు
జవాబు:
D) విద్యార్థులకు నాయకుడు

ప్రశ్న 3.
మలినమైన హృదయము – సమాసముగా మార్చగా
A) మలిన హృదయము
B) మలినమగు హృదయము
C) మలినాల హృదయము
D) మలిన హృదయుడు
జవాబు:
A) మలిన హృదయము

ప్రశ్న 4.
“విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయము”నకు ఉదాహరణ
A) సత్యాహింసలు
B) సత్యాగ్రహము
C) ఉత్కృష్టమైన లక్ష్యము
D) రాష్ట్ర ధ్యేయము
జవాబు:
C) ఉత్కృష్టమైన లక్ష్యము

ప్రశ్న 5.
“సత్యం కొరకు ఆగ్రహం” – ఈ విగ్రహవాక్యము ఏ సమాసమునకు ఉదాహరణ ?
A) షష్ఠీ తత్పురుష
B) చతుర్థీ తత్పురుష
C) తృతీయా తత్పురుష
D) ద్వంద్వ సమాసము
జవాబు:
B) చతుర్థీ తత్పురుష

ప్రశ్న 6.
“తీవ్ర పరిస్థితుల వలన ధర్మయుద్ధంలో విద్యార్థులు అగ్నిజ్వాలల వలె మండిపడ్డారు.” – ఈ వాక్యములో షష్ఠీ తత్పురుష సమాసమునకు ఉదాహరణ
A) తీవ్ర పరిస్థితులు
B) ధర్మయుద్ధం
C) అగ్నిజ్వాలలు
D) మండిపడు
జవాబు:
C) అగ్నిజ్వాలలు

ప్రశ్న 7.
“ప్రాణాలను అర్పించు” వారు త్యాగవీరులు – ఈ విగ్రహవాక్యంను సమాసంగా మార్చండి.
A) ప్రాణార్పణవీరులు
B) ప్రాణాలర్పించు
C) ప్రాణదాతలు
D) ప్రాణ త్యాగవీరులు
జవాబు:
B) ప్రాణాలర్పించు

TS 9th Class Telugu Important Questions 6th Lesson దీక్షకు సిద్ధంకండి

III. అలంకారములు :

ప్రశ్న 1.
“కిషోర్ లేడిపిల్లలా పరుగులు పెడుతున్నాడు.” – ఈ వాక్యంలో ఉన్న అలంకారం
A) ఉపమాలంకారం
B) ఉత్ప్రేక్షాలంకారం
C) అంత్యానుప్రాస
D) యమకము
జవాబు:
A) ఉపమాలంకారం

ప్రశ్న 2.
……….. గుడిసెకు విసిరి పోతివా
……….. నడుం చుట్టుక పోతివా
………. దిక్కు మొక్కుతు పోతివా – ఈ వాక్యాలలో ఉన్న అలంకారం
A) ఛేకానుప్రాస
B) లాటానుప్రాస
C) వృత్త్యనుప్రాస
D) అంత్యానుప్రాస
జవాబు:
D) అంత్యానుప్రాస

IV. వాక్యాలు

ప్రశ్న 1.
వెంకట్రామయ్య ఆఫీసు పనిమీద మద్రాసు వెళ్ళాడు. వెంకట్రామయ్య ఆఫీసు పనిమీద బెంగళూరు వెళ్ళాడు. పై వాక్యాలను సంయుక్త వాక్యంగా మార్చండి.
A) వెంకట్రామయ్య ఆఫీసు పనిమీద మద్రాసు వెళ్ళి బెంగళూరు వెళ్ళాడు.
B) వెంకట్రామయ్య ఆఫీసు పనిమీద మద్రాసు మరియు బెంగళూరు వెళ్ళాడు.
C) వెంకట్రామయ్య ఆఫీసు పనిమీద మద్రాసు నుండి బెంగళూరు వెళ్ళాడు.
D) వెంకట్రామయ్య వెళ్ళాడు బెంగళూరుకి, మద్రాసుకి.
జవాబు:
B) వెంకట్రామయ్య ఆఫీసు పనిమీద మద్రాసు మరియు బెంగళూరు వెళ్ళాడు.

ప్రశ్న 2.
సీత కాఫీ తాగుతుంది. సీత హార్లిక్స్ తాగుతుంది.
పై వాక్యాలను సంయుక్త వాక్యంగా మార్చండి.
A) సీత కాఫీ మరియు హార్లిక్స్ కూడా తాగుతుంది.
B) సీత కాఫీ తాగి హార్లిక్స్ తాగుతుంది.
C) సీత తాగింది హార్లిక్స్ మరియు కాఫీలు.
D) సీతకు కాఫీ మరియు హార్లిక్స్ కూడా ఇష్టమే.
జవాబు:
A) సీత కాఫీ మరియు హార్లిక్స్ కూడా తాగుతుంది.

TS 9th Class Telugu Important Questions 5th Lesson శతక మధురిమ

These TS 9th Class Telugu Important Questions 5th Lesson శతక మధురిమ will help the students to improve their time and approach.

TS 9th Class Telugu 5th Lesson Important Questions శతక మధురిమ

PAPER – 1 : PART – A

I. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత (స్వీయరచన)

అ) కింది ప్రశ్నలకు ఐదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
‘ధనికుని కంటే పేద గొప్ప కదా !’ అన్న కవి అభిప్రాయంతో మీరు ఏకీభవిస్తారా ? ఎందుకు ?
జవాబు:
ఉత్పల సత్యనారాయణాచార్య “ధనము, ధనాభిమానము, శ్రియఃపతీ !” అను పద్యంలో ‘ధనికుని కంటే పేద కడు ధన్యుడు” అన్న వారి అభిప్రాయంతో నేను గొంతు కలుపుతున్నాను. ఎందుకంటే ధనం, ధనంపై అభిమానం, ఎల్లప్పుడు ధనం సంపాదించాలనే కోరిక అనే ఈ మూడు దోషాలు ధనికునికి ఉన్నాయి. కాని పేదవానికి ధనం ఉండదు. ధనంపై ఆశ ఉన్నా మంచివారికి దగ్గరగా ఉండటం వల్ల అది కూడా నశిస్తుంది. కనుక ధనికుని కంటే పేద గొప్ప కదా !

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు పది వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
“చేతులకు దానమే అందం, కానీ కంకణాలు కావు” ఎందుకు ? సమర్థిస్తూ రాయుము.
జవాబు:
“దానేన పాణిర్నతు కఙ్కణేన” అన్న భర్తృహరి వాక్యానికి ‘మల్ల భూపాలీయం’ నీతిశతక కర్త ఎలకూచి బాలసరస్వతి తెలుగు సేత ‘చేతులకు దానమే అందం కానీ కంకణాలు కావు’ అన్న వాక్యం.

పరోపకారం చేయడం కోసం దేవుడు మనకు శరీరాన్ని ఇచ్చాడు. అందువల్ల మనశక్తి కొలది ఇతరులకు సాయం చేయాలి. మనచుట్టూ ఉన్న ప్రకృతిని గమనిస్తే ఇతరుల కోసమే నదులు ప్రవహిస్తున్నాయి, పండ్లు ఫలిస్తున్నాయి, గోవులు పాలిస్తున్నాయి. వీటన్నిటి ఉపకారాలు పొందుతూ మనిషి మాత్రం స్వార్థంగా జీవిస్తున్నాడు. తాత్కాలికంగా మంచివాడనిపించుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాడేకాని స్వార్థాన్ని పూర్తిగా విడువలేకపోతున్నాడు.

స్వార్థ చింతన కొంతమాని పొరుగువాడికి సాయం చేయాలనే భావన మాత్రం కలుగడం లేదు. తన వైభవమే “చూసుకోవడం తప్ప తోటివారి బాధలు గమనించడం లేదు. అందుకే కవి “చేతులు మనకు భగవంతుడు ఇచ్చింది పరులకు గొప్పగా సాయం చేయమనే కాని కంకణాలు ధరించటానికి కాదంటాడు”.

TS 9th Class Telugu Important Questions 5th Lesson శతక మధురిమ

ప్రశ్న 2.
అందరిని ఆదరంగా చూస్తే భూమి మీద కష్టాలు పుట్టవు అని చెప్పిన ‘శతక మధురిమ’ పద్యం అంతరార్థం సోదాహరణంగా వివరించండి.
జవాబు:
“అఖిల జీవుల తనవోలె నాదరింప

ఉద్భవించునే యాపదలుర్వియందు అంటారు నింబగిరి నరసింహ శతక కర్త శ్రీ అందె వేంకట రాజం. సహజంగా ఇళ్ళలో అత్తాకోడళ్ళ విషయంలో కొన్ని బాధలుంటాయి. అత్త కోడలిని కొడుకు భార్యగా కాక పరాయిపిల్ల అనుకోవడం, కోడలు అత్తను రాక్షసిగా భావించడం, కట్నం విషయంలో అత్త కోడల్ని నిందించడం, కోడలి పుట్టింటి వారిని గూర్చి తక్కువ చేసి మాట్లాడటం ఇలా ఎన్నో ఉంటాయి. కోడలిని కూతురి మాదిరిగా చూస్తే ఇంట్లో ఘోరాలు సంభవించవు.

కార్మికులను భాగస్థులను చేస్తే, కర్మాగారాల్లో అల్లర్లు జరుగవు. ప్రపంచంలో ఎన్నో మతాలున్నాయి. అన్ని మతాలు చెప్పేది ఒకటే. ఇతర మతస్థులను మన అన్నదమ్ముల వంటి వారిగా ఆదరిస్తే, మతకలహాలు, కొట్లాటలు లేక ప్రపంచం శాంతిధామం అవుతుంది. కనుక ప్రాణులందరినీ తనవలె ఆదరంగా చూస్తే భూమి మీద కష్టాలు పుట్టవు అని ‘శతక మధురిమ’ పద్యం చక్కగా వివరిస్తోంది.

ప్రశ్న 3.
పాఠశాలలో జరిగే భాషోత్సవాన్ని తిలకించడానికి ప్రముఖ శతక కవులు వచ్చారు. వారిని మీరు ఏమని ఇంటర్వ్యూ చేస్తారు ? అవసరమైన ప్రశ్నావళి రాయండి.
జవాబు:
ప్రశ్నావళి :

  1. శతకంలోని ‘మకుట నియమం’ యొక్క ఉద్దేశం ఏమిటి ?
  2. ఇందలి పద్యాలు దేనికవే వేరుగా అర్థాన్నిస్తాయి కదా ? మరి శతక రచన ఉద్దేశం ఏమిటి ?
  3. “చదువ పద్యమరయ చాలదా నొక్కటి” అని వేమన చెప్పాడు కదా ? ఇన్ని శతక పద్యాలు చదువక్కరలేదా ?
  4. పుత్రోత్సాహం అన్నారే కాని పుత్రికోత్సాహం అని ఎందుకు అనలేదు ?
  5. “తివిరి యిసుమున తైలంబు తీయవచ్చు” అను పద్యంలో లేనివి, రానివి చెప్పబడ్డాయి. దీని ఉద్దేశం ఏమిటి ?
  6. శతకం అంటే నూరు కదా మరి నూట ఎనిమిది పద్యాలు ఉండాలనే నియమాన్ని ఎందుకు పాటించారు ?
  7. శతక పద్యధారణ ఎవరికి అవసరం ?
  8. శతకం కవి ఆత్మీయతకు ప్రతిబింబమా ?

PAPER – 1 : PART – B

భాషాంశాలు – పదజాలం :

1. సొంతవాక్యాలు :

అ) కింది పదాలను ఉపయోగించి సొంతవాక్యాలు రాయండి.

1. జాతుల్చెప్పుట : టి.వి.లో జాతుల్చెప్పు వారిలో ములుగు రామలింగేశ్వర సిద్ధాంతి ఒకరు.
2. పరద్రవ్యము : పరద్రవ్యము పాము కంటే ప్రమాదము కాబట్టి దానిని కోరవద్దు.
3. నిక్కం : అవగాహన చేసుకొని చదివినదే నిక్కమైన చదువు.
4. ఒజ్జ : అన్ని విద్దెలకు ఒజ్జ ఆ బొజ్జగణపయ్య.
5. తృష్ణ : అర్జునుని గెలవాలన్న తృష్ణతో కర్ణుడు పరశురాముని శిష్యుడయ్యాడు.
6. విభూషణము : నెమలి ఈక అదృష్టం ఏమిటంటే శ్రీకృష్ణుని విభూషణం కావడమే.
7. ఆభరణం : నగ – పరోపకారమే శరీరానికి ఆభరణం వంటిది.
8. ఆదరం : ఆదరణ – అన్ని జీవులను తనవలె ఆదరంగా చూస్తే భూమ్మీద కష్టాలుండవు.
9. ఆశీర్వాదం: దీవెన – గురువు ఆశీర్వాదం పొందిన శిష్యుడే శ్రేష్ఠమైన సాధనాన్ని పొందుతాడు.

TS 9th Class Telugu Important Questions 5th Lesson శతక మధురిమ

II. అర్థాలు:

ఆ) కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

ప్రశ్న 1.
“కృష్ణ” అంటే అర్థం
A) తృణము
B) దప్పిక
C) ఒక తులసి
D) బిందువు
జవాబు:
B) దప్పిక

ప్రశ్న 2.
సజ్జనులు మంచినే కోరుకుంటారు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) బుట్ట
B) ఒక ధాన్యము
C) సత్పురుషులు
D) సంఘజీవులు
జవాబు:
C) సత్పురుషులు

ప్రశ్న 3.
“మహి” అంటే అర్థం
A) మహిమ
B) భూమి
C) పాము
D) ఒక స్త్రీ
జవాబు:
B) భూమి

ప్రశ్న 4.
ఆకసమున శీతభానుడు వెన్నెల కురిపిస్తున్నాడు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) చందమామ
B) సూర్యుడు
C) వెన్నెల
D) నక్షత్రములు
జవాబు:
A) చందమామ

ప్రశ్న 5.
అబద్ధములు – అనే అర్థం వచ్చే పదం
A) బద్ధము
B) మృషలు
C) సత్యాలు
D) అశుద్ధి
జవాబు:
B) మృషలు

ప్రశ్న 6.
మంత్రులు – అనే అర్థం వచ్చే పదం
A) ప్రధానులు
B) రాజోద్యోగులు
C) మంత్రగాళ్ళు
D) సేనాపతులు
జవాబు:
A) ప్రధానులు

ప్రశ్న 7.
కొండెములాడు వానితో స్నేహం వద్దు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) కొండ ఎక్కువాడు
B) కొంచెం చెప్పువాడు
C) చాడీలు చెప్పేవాడు
D) తొండం
జవాబు:
C) చాడీలు చెప్పేవాడు

TS 9th Class Telugu Important Questions 5th Lesson శతక మధురిమ

ప్రశ్న 8.
“పరద్రవ్యం” అంటే అర్థం
A) ఇతరులు
B) ఇతరుల సొమ్ము
C) బరువైన ద్రవం
D) పరమాత్ముడు
జవాబు:
B) ఇతరుల సొమ్ము

ప్రశ్న 9.
ఉర్వి అంటే ధరణి అనే అర్థం. ఇటువంటి అర్థం వచ్చే మరొక పదం
A) ఉర్వీశ
B) భూమి
C) ధరణీశ
D) జగదీశ
జవాబు:
B) భూమి

III. పర్యాయపదాలు :

ప్రశ్న 1.
కూతురు – అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) కుమార్తె, పుత్రిక, దుహిత
B) సుత, జనని
C) ఆత్మజ, మహిత
D) బిడ్డ, ఫలము
జవాబు:
A) కుమార్తె, పుత్రిక, దుహిత

ప్రశ్న 2.
శరీరము – అనే పదానికి పర్యాయపదాలు
A) తనువు, మైపూత
B) మేను, ఒడలు, కాయము
C) దేహము, సందేహము
D) గాత్రము, కళత్రము
జవాబు:
B) మేను, ఒడలు, కాయము

ప్రశ్న 3.
“క్ష్మాపతి”కి మరొక పర్యాయపదం
A) దేశము
B) రాణువ
C) భూపతి
D) శ్రీపతి
జవాబు:
C) భూపతి

ప్రశ్న 4.
గరము మింగిన జోదు, ఈశ్వరుడు – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) గరళము, వ్యాళము
B) గరళము, విషము, శ్రీ
C) విషము, తీపి
D) చేదు, వేడి
జవాబు:
B) గరళము, విషము, శ్రీ

ప్రశ్న 5.
శ్రీ కాళహస్తీశ్వరా ! – అనే పదంలో గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) సాలీడు, లూత, సాలెపురుగు
B) లక్ష్మి, సాలెపురుగు, శివుడు
C) లాభం, లూత
D) లచ్చి, శివుడు
జవాబు:
A) సాలీడు, లూత, సాలెపురుగు

ప్రశ్న 6.
అన్నిటికంటే ఎత్తైన శైలము హిమగిరి – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) అద్రి, పర్వతము, అచలం
B) గట్టు, మెట్ట
C) నగము, శిఖరము
D) కొండ, తరువు
జవాబు:
A) అద్రి, పర్వతము, అచలం

TS 9th Class Telugu Important Questions 5th Lesson శతక మధురిమ

ప్రశ్న 7.
పిపాస, ఈప్స, కాంక్ష – అను పర్యాయపదాలు గల పదం
A) దప్పిక
B) దాహము
C) తృష్ణ
D) త్రప
జవాబు:
C) తృష్ణ

ప్రశ్న 8.
నరుడు, మానవుడు, మర్త్యుడు – అనే పర్యాయపదాలు గల పదం
A) మనిషి
B) దానవుడు
C) మరుడు
D) అమరుడు
జవాబు:
A) మనిషి

IV. నానార్థాలు:

ప్రశ్న 1.
శ్రీ – అనే పదానికి నానార్థాలు
A) సాలెపురుగు, లక్ష్మి, సంపద
B) ధనము, ప్రకృతి
C) శోభ, భాష
D) కవిత, కావ్యము
జవాబు:
A) సాలెపురుగు, లక్ష్మి, సంపద

ప్రశ్న 2.
మనిషి ఆశతో జీవిస్తాడు – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) కోరిక, ప్రేమ
B) పేరాశ, దిక్కు
C) కోరిక, దిక్కు
D) ఆసక్తి, అధికము
జవాబు:
C) కోరిక, దిక్కు

ప్రశ్న 3.
చెవిపోగులు, పాము – అను నానార్థాలు వచ్చే పదము
A) ఆభరణము
B) కుండలి
C) సర్పము
D) నాగము
జవాబు:
B) కుండలి

ప్రశ్న 4.
“దోషము” అను పదమునకు నానార్ధములు – “తప్పు” మరియు ……….
A) రాత్రి, పాపము
B) దోసకాయ, దోషకారి
C) వేషము, రోషము
D) కోపము, పాపము
జవాబు:
A) రాత్రి, పాపము

ప్రశ్న 5.
శ్రియః – అను పదమునకు నానార్ధములలో ఒకటి లక్ష్మీదేవి మరియొకటి
A) ప్రజ్ఞ – ప్రజ
B) ప్రజ్ఞ – ప్రగ్గడ
C) ప్రజ్ఞ – పగ్గె
D) ప్రజ్ఞ – ప్రతిజ్ఞ
జవాబు:
C) ప్రజ్ఞ – పగ్గె

ప్రశ్న 6.
ఇటువంటి గుణము కావాలి – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) స్వభావము, వింటినారి
B) లక్షణము, వైద్యుడు
C) హెచ్చవేత, మాత్ర
D) దారము, దూది
జవాబు:
A) స్వభావము, వింటినారి

ప్రశ్న 7.
వైభవంలో ఇంద్రుని మించినవాడా ! – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) ప్రభువు, రాజు
B) శేషుడు, నాగరాజు
C) దేవేంద్రుడు, శ్రేష్ఠుడు
D) ఈశ్వరుడు, శివుడు
జవాబు:
C) దేవేంద్రుడు, శ్రేష్ఠుడు

TS 9th Class Telugu Important Questions 5th Lesson శతక మధురిమ

ప్రశ్న 8.
ఓ వేంకట పతీ ! పరబ్రహ్మమూర్తి – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) చంద్రుడు, వైశ్యుడు
B) నలువ, విష్ణువు
C) శివుడు, క్షత్రియుడు
D) సూర్యుడు, నక్షత్రం
జవాబు:
B) నలువ, విష్ణువు

ప్రశ్న 9.
లక్ష్మీనాథా ! నీవే దిక్కు – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) శ్రీదేవి, సిరి
B) తామర, మల్లె
C) కలువ, పారిజాతం
D) పసుపు, కుంకుమ
జవాబు:
A) శ్రీదేవి, సిరి

ప్రశ్న 10.
గురువు ఆశీస్సును పొందినపుడే, శిష్యుడు శాంతాన్ని – సాధించగలుగుతాడు – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) హితం, కీడు
B) ఇచ్ఛ, కోరిక
C) పాముకోర, విషం
D) ఆశీర్వాదం, స్తోత్రం చేయుట
జవాబు:
D) ఆశీర్వాదం, స్తోత్రం చేయుట

V. ప్రకృతి, వికృతులు:

ప్రశ్న 1.
ఈ కింది ప్రకృతి – వికృతులలో సరికాని జోడు ఏది ?
A) దోషము – దొసగు
B) సింహం – సింగ౦
C) కార్యము – కారణము
D) కలహము – కయ్యం
జవాబు:
C) కార్యము – కారణము

ప్రశ్న 2.
“అగ్ని”కి సరియైన వికృతి పదం
A) అగిని
B) అగ్గి
C) నిప్పు
D) మంట
జవాబు:
B) అగ్గి

ప్రశ్న 3.
“పాము విషము కన్నా అవినీతి సర్పము యొక్క విసము ప్రమాదము.’ ఈ వాక్యములో ఉన్న సరియైన ప్రకృతి – వికృతులు
A) పాము – సర్పము
B) అవినీతి – అనీతి
C) ప్రమాదము – ప్రమోదము
D) విషము – విసము
జవాబు:
D) విషము – విసము

TS 9th Class Telugu Important Questions 5th Lesson శతక మధురిమ

ప్రశ్న 4.
“సూది” అను పదము వికృతిగా గల పదము
A) సూచన
B) సూచి
C) సూచించు
D) దబ్బనము
జవాబు:
B) సూచి

ప్రశ్న 5.
శ్రియః – అను పదమునకు నానార్ధములలో ఒకటి లక్ష్మీదేవి మరియొకటి
A) ప్రజ్ఞ – ప్రజ
B) ప్రజ్ఞ – ప్రగ్గడ
C) ప్రజ్ఞ – పగ్గె
D) ప్రజ్ఞ – ప్రతిజ్ఞ
జవాబు:
C) ప్రజ్ఞ – పగ్గె

ప్రశ్న 6.
“శ్రీ” అను పదమునకు సరియైన వికృతి
A) సిరి
B) స్త్రీ
C) ఇంతి
D) సిరి
జవాబు:
A) సిరి

ప్రశ్న 7.
యోధులు – అను పదమునకు సరియైన వికృతి
A) యోద్ధలు
B) జోదులు
C) జోగి
D) యాది
జవాబు:
B) జోదులు

ప్రశ్న 8.
కలహం పేరు వింటే నారదుడు గుర్తుకు వచ్చాడా ? గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) కార్యం
B) పేచి
C) కయ్యం
D) తగవు
జవాబు:
C) కయ్యం

ప్రశ్న 9.
భగవంతునికి తన భక్తుడు అంటే ప్రేమ – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) భక్తి.
B) భజన
C) భాగ్యశాలి
D) బత్తుడు
జవాబు:
D) బత్తుడు

ప్రశ్న 10.
`శిష్యుడు అంటే వివేకానందుడే ఆదర్శం – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) సిసువుడు
B) సచివుడు
C) శశికరుడు
D) సాధన
జవాబు:
A) సిసువుడు

ప్రశ్న 11.
“నిచ్చలు” అను పదానికి ప్రకృతి
A) నిశ్చయం
B) గోరు
C) నింగి
D) నిరూపణ
జవాబు:
B) గోరు

ప్రశ్న 12.
“ఘోరము” అను పదమునకు వికృతి
A) గరువము
B) గోరు
C) గోరము
D) గోస
జవాబు:
C) గోరము

TS 9th Class Telugu Important Questions 5th Lesson శతక మధురిమ

ప్రశ్న 13.
రావే ఈశ్వరా, కావవే వరదా.
A) శివుడు
B) ఈసరుడు
C) శంకరుడు
D) రుద్రుడు
జవాబు:
B) ఈసరుడు

VI. వ్యుత్పత్త్యర్ధములు :

ప్రశ్న 1.
“అచ్యుతుడు” – అను పదమునకు సరియైన వ్యుత్పత్తి
A) చ్యుతము నుండి జారినవాడు
B) నాశనము (చ్యుతి) లేనివాడు
C) అచ్యుతానంత అని పాడువాడు
D) చ్యుతునికి సోదరుడు
జవాబు:
B) నాశనము (చ్యుతి) లేనివాడు

ప్రశ్న 2.
“ప్రకాశమును కలిగించువాడు” – అను వ్యుత్పత్తి కలిగిన పదము
A) భానుహుడు
B) భాస్కరుడు
C) భారతీయుడు
D) చంద్రుడు
జవాబు:
B) భాస్కరుడు

ప్రశ్న 3.
“మనువు సంతతికి చెందినవారు” – అను వ్యుత్పత్తి గల పదము
A) మానవులు
B) భారతీయుడు
C) దానవులు
D) మారినవారు
జవాబు:
A) మానవులు

ప్రశ్న 4.
“సహెూదరులు” – అను పదమునకు సరియైన వ్యుత్పత్తి
A) అపూర్వమైనవారు
B) తోడ (ఒకే గర్భము నుండి) పుట్టినవారు
C) దరిదాపులనున్నవారు
D) ఒక అన్నకు తమ్ముడు
జవాబు:
B) తోడ (ఒకే గర్భము నుండి) పుట్టినవారు

ప్రశ్న 5.
“జలజాతము, అబ్జము” – అను పదములకు సరియైన వ్యుత్పత్తి “నీటి (జలము, అప్పు) నుండి పుట్టినది.” – దీనికి సరియైన పదము
A) అగ్ని
B) పద్మము
C) చేప
D) లక్ష్మి
జవాబు:
B) పద్మము

ప్రశ్న 6.
ఈమెచే సర్వము చూడబడును – అను వ్యుత్పత్తి కలిగిన పదము
A) కన్ను
B) లక్ష్మి
C) సూర్యుడు
D) పార్వతి
జవాబు:
B) లక్ష్మి

ప్రశ్న 7.
విష్ణువు నాశ్రయించునది – అను వ్యుత్పత్తి కలిగిన పదము
A) బ్రహ్మ
B) లక్ష్మి
C) భూదేవి
D) నారదుడు
జవాబు:
B) లక్ష్మి

ప్రశ్న 8.
కంకణం – అను వ్యుత్పత్తి కలిగిన పదము
A) కడియం
B) గాజు
C) మ్రోయునది
D) మెరియునది
జవాబు:
C) మ్రోయునది

PAPER – II : PART – A

అపరిచిత పద్యాలు

1. క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

తనిసిరే వేల్పు లుదధి రత్నముల చేత ?
వెఱచిరే ఘోర కాకోల విషము చేత ?
విడిచిరే యత్న మమృతంబు వొడుముదనుక ?
నిశ్చితార్థంబు వదలరు నిపుణమతులు.

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు

ప్రశ్న 1.
ఉదధి రత్నముల చేత తృప్తి చెందని వారెవరు ?
జవాబు:
వేల్పులు ఉదధి రత్నములచేత తృప్తి చెందలేరు.

TS 9th Class Telugu Important Questions 5th Lesson శతక మధురిమ

ప్రశ్న 2.
నిపుణమతులు ఎటువంటివారు ?
జవాబు:
నిపుణమతులు తాము అనుకున్న కార్యం నెరవేరే – వరకు తమ ప్రయత్నాన్ని వదలరు.

ప్రశ్న 3.
వేల్పులు దేన్ని చూసి భయపడలేదు ?
జవాబు:
వేల్పులు ఘోర కాకోల విషాన్ని చూసి భయపడలేదు.

ప్రశ్న 4.
ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక “నిపుణమతుల లక్షణం”.

ప్రశ్న 5.
ఉదధి అంటే ఏమిటి ?
జవాబు:
ఉదధి అంటే సముద్రం.

2. క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

విద్యచే భూషితుండయి వెలయుచున్నఁ
దొడరి వర్ణింపనగుఁ జుమీ దుర్జనుండు
చారు మాణిక్య భూషిత శస్త మస్త
కంబయిన పన్నగము భయంకరము గాదె.

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు

ప్రశ్న 1.
చదువుకున్నప్పటికీ విడువదగినవాడు ఎవరు ?
జవాబు:
దుర్జనుడు చదువుకున్నప్పటికీ విడువదగినవాడు.

ప్రశ్న 2.
ఎటువంటి పాము భయంకరమైనది ?
జవాబు:
మణులచేత అలంకరింపబడిన శిరస్సుగల పాము భయంకరమైనది.

ప్రశ్న 3.
ఈ పద్యంలోని దుర్జనుడు దేనితో పోల్చబడ్డాడు ?
జవాబు:
ఈ పద్యంలో దుర్జునుడు పాముతో పోల్చబడ్డాడు.

ప్రశ్న 4.
ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘దుర్జనుడితో స్నేహం పనికిరాదు.’

ప్రశ్న 5.
మస్తకము అంటే ఏమిటి ?
జవాబు:
మస్తకం అంటే తల.

TS 9th Class Telugu Important Questions 5th Lesson శతక మధురిమ

3. క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

రాజు చేతి కత్తి రక్తంబు వర్షించు
సుకవి చేతి కలము సుధలు కురియు
ఆత డేల గలుగు యావత్ప్రపంచంబు
నీత డేల గలుగు ఇహము పరము

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు

ప్రశ్న 1.
రాజు చేతి కత్తి దేన్ని వర్షిస్తుంది?
జవాబు:
రాజు చేతి కత్తి రక్తాన్ని వర్షిస్తుంది.

ప్రశ్న 2.
సుధలు కురిపించునది ఏది?
జవాబు:
సుకవి చేతి కలము సుధలు కురిపిస్తుంది.

ప్రశ్న 3.
యావత్ప్రపంచాన్ని పరిపాలించగలిగింది ఎవరు?
జవాబు:
రాజు యావత్ప్రపంచాన్ని పరిపాలించగలడు.

ప్రశ్న 4.
ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘రాజు సుకవి’.

ప్రశ్న 5.
ఇహము పరము ఏలగలిగేది ఎవరు ?
జవాబు:
ఇహము పరము ఏలగలిగేది సుకవి.

4. క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

అల్పుడెపుడు బల్కు నాడంబరముగాను
సజ్జనుండు బల్కు చల్లగాను
కంచుమ్రోగునట్లు కనకంబు మ్రోగునా
విశ్వదాభిరామ వినురవేమ !

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు

ప్రశ్న 1.
అల్పుడు మాట్లాడే తీరు ఎలాంటిది?
జవాబు:
అల్పుడు మాట్లాడే తీరు ఆడంబరంగా ఉంటుంది.

ప్రశ్న 2.
సజ్జనుడు ఎలా మాట్లాడుతాడు?
జవాబు:
సజ్జనుడు చల్లగా మాట్లాడుతాడు.

TS 9th Class Telugu Important Questions 5th Lesson శతక మధురిమ

ప్రశ్న 3.
కంచు మ్రోగునట్లు మ్రోగనిదేది?
జవాబు:
కంచు మ్రోగునట్లు మ్రోగనిది బంగారం.

ప్రశ్న 4.
ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘అల్పుడు – సజ్జనుడు’.

ప్రశ్న 5.
ఈ పద్యం ఏ శతకం లోనిది ?
జవాబు:
ఈ పద్యం వేమన శతకం లోనిది.

5. క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

కుసుమ గుచ్ఛంబునకుఁబోలె బొసగు శౌర్య
మానవంతున కివి రెండు మహితగతులు
సకలజన మస్తక ప్రదేశములనైన
వనమునందైన జీర్ణభావంబుఁ గనుట

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు

ప్రశ్న 1.
శౌర్య మానవంతుడు ఎవరితో పోల్చబడ్డాడు?
జవాబు:
శౌర్య మానవంతుడు పుష్పగుచ్ఛంతో పోల్చబడ్డాడు.

ప్రశ్న 2.
కుసుమ గుచ్ఛం ఎక్కడ అలంకరింపబడుతుంది.?
జవాబు:
కుసుమ గుచ్ఛం సమస్త ప్రజల శిరస్సులందు అలంకరింపబడుతుంది.

ప్రశ్న 3.
ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘శౌర్య మానవంతుని లక్షణం’.

ప్రశ్న 4.
ఈ పద్యంలోని అలంకారం రాయండి.
జవాబు:
ఈ పద్యంలో ‘ఉపమాలంకారం’ ఉంది.

ప్రశ్న 5.
శౌర్యమానవంతునకు మహితగతులు ఎన్ని ?
జవాబు:
శౌర్యమానవంతునకు రెండు మహిత గతులు.

వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

ప్రశ్న 1.
శతక మధురిమలోని ఏదైనా ఒక పద్యం ఆధారంగా ఒక నీతికథను తయారుచేయండి.
జవాబు:
భక్తులే కాదు మనుషులన్న వారెవ్వరైనా పద్ధతిని, నీతిని తప్పకూడదని సర్వేశ్వర శతకపద్యం చెబుతోంది. నీతి, నిజాయితీలు మనిషి ఉన్నతికి దోహదపడతాయనేదే ఈ కథ.

నిజాయితీ

రామాపురంలో రాజయ్య అనే పేదవాడు ఉన్నాడు. అతడు ప్రతిరోజు అడవికి పోయి కట్టెలు కొట్టుకొని, వాటిని అమ్మి జీవించేవాడు. ఒకరోజు రాజయ్య ఆ అడవిలో నది ఒడ్డునున్న పెద్ద చెట్టెక్కి కట్టెలు కొడుతుండగా చేయి జారి గొడ్డలి నదిలో పడిపోయింది. ఆ నది చాలా లోతు. రెండు, మూడు సార్లు నదిలో దిగి ఎంతో ప్రయత్నించాడు. కాని గొడ్డలి దొరకలేదు. ఎంతో బాధతో భగవంతుణ్ణి మనసులో ప్రార్థించాడు. తన గొడ్డలి ఇప్పించమని వేడుకున్నాడు.

అతని ప్రార్ధనను విని గంగాదేవి ప్రత్యక్షమై, “ఎందుకు బాధపడుతున్నావు” అని అడిగింది. “తల్లీ! నన్ను రక్షించు. నా జీవనాధారమైన గొడ్డలి నదిలో పడిపోయింది. ఎంత ప్రయత్నించినా అది దొరకలేదు” అని బాధపడ్డాడు. ”సరే ఉండు అంటూ దేవత నీటిలో మునిగి బంగారు గొడ్డలితో ప్రత్యక్షమైంది. “ఇదేనా నీ గొడ్డలి ?” అని బంగారు గొడ్డలిని చూపించింది. “నాది కాదు తల్లీ !” అన్నాడు. మళ్ళీ నీళ్ళలో మునిగి దేవత వెండి గొడ్డలితో ప్రత్యక్షమైంది. “ఇదేనా నీ గొడ్డలి?” అని వెండి గొడ్డలిని చూపించింది. కాదని తల అడ్డంగా ఊపాడు. ఈసారి అతని గొడ్డలితోనే ఎదుట నిలిచి “ఇదేనా ?” అన్నది. రాజయ్య సంతోషంతో “అమ్మా ! ఇదే నా గొడ్డలి” అని ఆనందంతో పరవశించాడు.
రాజయ్య నిజాయితీకి మెచ్చి గంగాదేవి మూడు గొడ్డళ్ళు ఇచ్చి మాయమైపోయింది.
నీతి : నిజాయితీయే రాజయ్యను ధనవంతుణ్ణి చేసింది.

PAPER – II : PART – B

భాషాంశాలు – వ్యాకరణం

కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

I. సంధులు:

ప్రశ్న 1.
“శ్రీకాళహస్తి + ఈశ్వరా”, “పుణ్య + ఆత్ముడు” – అను వాటికి వచ్చు సంధి కార్యము
A) గుణసంధి
B) ఇత్వ సంధి
C) సవర్ణదీర్ఘ సంధి
D) అత్వ సంధి
జవాబు:
C) సవర్ణదీర్ఘ సంధి

TS 9th Class Telugu Important Questions 5th Lesson శతక మధురిమ

ప్రశ్న 2.
రాజరాజేశ్వరా – సంధి విడదీసి రాయగా
A) రాజ + రాజేశ్వరా
B) రాజరా + జేశ్వరా
C) రాజరాజ + ఈశ్వరా
D) రాజరాజ + యీశ్వరా
జవాబు:
C) రాజరాజ + ఈశ్వరా

ప్రశ్న 3.
“నెఱి + మేను” – కలిపి రాయగా
A) నెఱిమేను
B) నెమ్మనము
C) నెమ్మేను
D) నిండుమేను
జవాబు:
C) నెమ్మేను

ప్రశ్న 4.
ఈశ్వరుని పదాబ్జములను కొలుతును – గీత గీసిన పదానికి సంధి కార్యము
A) గసడదవాదేశ సంధి
B) సవర్ణదీర్ఘ సంధి
C) అత్వ సంధి
D) గుణసంధి
జవాబు:
B) సవర్ణదీర్ఘ సంధి

ప్రశ్న 5.
“జాతుల్ + చెప్పుట” – సంధి చేసి రాయగా
A) జాతుచెప్పుట
B) జాతికి సెప్పుట
C) జాతులెప్పుట
D) జాతులే సెప్పుట
జవాబు:
D) జాతులే సెప్పుట

ప్రశ్న 6.
“ఏమి + అయినన్” – ఇది ఏ సంధి ?
A) ఇత్వ సంధి
B) అత్వ సంధి
C) గుణసంధి
D) యణాదేశ సంధి
జవాబు:
A) ఇత్వ సంధి

ప్రశ్న 7.
క, చ, ట, త, ప ల స్థానంలో గ, స, డ, ద, వలు వచ్చు సంధి నామము
A) సరళాదేశ సంధి
B) గసడదవాదేశ సంధి
C) ద్రుత సంధి
D) ఆమ్రేడిత సంధి
జవాబు:
B) గసడదవాదేశ సంధి

ప్రశ్న 8.
“వేంకటేశ్వరా” అను పదమును విడదీయగా వచ్చు సంధి
A) సవర్ణదీర్ఘ సంధి
B) గుణసంధి
C) యణాదేశ సంధి
D) యడాగమ సంధి
జవాబు:
B) గుణసంధి

ప్రశ్న 9.
“తలఁదాల్చు” అను పదాన్ని విడదీసి రాయగా
A) తలతోన్ + తాల్చు
B) తల + తాల్చు
C) తలన్ + తాల్చు
D) తలఁ + తాల్చు
జవాబు:
C) తలన్ + తాల్చు

TS 9th Class Telugu Important Questions 5th Lesson శతక మధురిమ

II. సమాసములు :

ప్రశ్న 1.
“షష్ఠీ తత్పురుష సమాసాని”కి ఉదాహరణ
A) నీ భక్తుడు
B) చేదమ్మి
C) నెమ్మేన
D) కలహాగ్నులు
జవాబు:
A) నీ భక్తుడు

ప్రశ్న 2.
జలజాతప్రియ శీతభానులు అను దానికి విగ్రహవాక్యం
A) జలజాతము మరియు ప్రియమైన శీతము భానుడును
B) జలజాతప్రియుడును మరియు శీతభానుడును
C) జలజాతప్రియము వంటి శీతభానులు
D) జలజాత ప్రియుని యొక్క శీతభానులు
జవాబు:
B) జలజాతప్రియుడును మరియు శీతభానుడును

ప్రశ్న 3.
“కార్యము నందు దక్షుడు” – అను విగ్రహవాక్యమునకు సమాసరూపం
A) కార్యదక్షుడు
B) కార్యమున దక్షుడు
C) కార్యాధ్యక్షుడు
D) కార్యములందు దక్షుడు
జవాబు:
A) కార్యదక్షుడు

ప్రశ్న 4.
“మూడు దోషాలు” సమాసము పేరు
A) ద్వంద్వ సమాసము
B) ద్విగు సమాసము
C) రూపక సమాసము
D) బహువ్రీహి సమాసము
జవాబు:
B) ద్విగు సమాసము

ప్రశ్న 5.
“ఆశాపాశం”లో చిక్కినవాడు, బయటపడలేడు – గీత గీసిన పదానికి విగ్రహవాక్యం
A) ఆశ యందు పాశము
B) ఆశ యొక్క పాశం
C) ఆశ అనెడు పాశము
D) ఆశలు మరియు పాశాలు
జవాబు:
C) ఆశ అనెడు పాశము

ప్రశ్న 6.
అబ్జముల వంటి పదములు – విగ్రహవాక్యమునకు సమాసము
A) విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయము
B) సంభావనా పూర్వపద కర్మధారయము
C) ఉపమాన ఉత్తరపద కర్మధారయము
D) బహువ్రీహి
జవాబు:
C) ఉపమాన ఉత్తరపద కర్మధారయము

ప్రశ్న 7.
“బహువ్రీహి సమాసము”నకు ఉదాహరణ
A) పుణ్యాత్ముడు
B) పరమేశ్వరుడు
C) కలహాగ్నులు
D) పరద్రవ్యము
జవాబు:
A) పుణ్యాత్ముడు

ప్రశ్న 8.
భీష్మద్రోణులు దుర్యోధనుని కొలువులో ఉన్నారు – గీత గీసిన పదం ఏ సమాసం ?
A) ద్వంద్వ సమాసము
B) ద్విగు సమాసము
C) ప్రాది సమాసము
D) షష్ఠీ తత్పురుష సమాసం
జవాబు:
A) ద్వంద్వ సమాసము

III. ఛందస్సు

ప్రశ్న 1.
“నీయాత్మ” అను పదమును గణవిభజన చేయగా
A) య గణం
B) త గణం
C) జ గణం
D) స గణం
జవాబు:
B) త గణం

TS 9th Class Telugu Important Questions 5th Lesson శతక మధురిమ

ప్రశ్న 2.
UUI, UIU – ఈ గణములకు సరియైన పదం
A) శ్రీరామ భూపాల
B) సీతామనోహరా
C) రాజరాజాధిపా
D) తారాశశాంకము
జవాబు:
B) సీతామనోహరా

ప్రశ్న 3.
“శార్దూల పద్యం”లో వచ్చు గణములు
A) న, జ, భ, జ, జ, జ, ర
B) స, భ, ర, న, మ, య, వ
C) మ, స, జ, స, త, త, గ
D) భ, ర, న, భ, భ, ర, వ
జవాబు:
C) మ, స, జ, స, త, త, గ

ప్రశ్న 4.
ధనము, ధనాభిమానము, సదా ధనతృష్ణయు మూడు దోషముల్ – ఈ పద్యపాదంలో 11వ స్థానం యతి వచ్చింది. అయితే ఈ పద్యపాదం
A) ఉత్పలమాల
B) చంపకమాల
C) మత్తేభం
D) శార్దూలం
జవాబు:
B) చంపకమాల

ప్రశ్న 5.
ఇంద్ర గణములు ఏవి ?
A) న, హ
B) నగ, నల, సల, భ, ర, త
C) య, ర, త, భ, జ, స
D) మ, న, లగ
జవాబు:
B) నగ, నల, సల, భ, ర, త

IV. వాక్యాలు :

ప్రశ్న 1.
రామకృష్ణారావు సత్యాగ్రహం చేశారు. రామకృష్ణారావు జైలుకు వెళ్ళారు. పై వాక్యాలు సంక్లిష్ట వాక్యాలుగా మారిస్తే
A) రామకృష్ణారావు సత్యాగ్రహం చేశారు, జైలుకు వెళ్ళారు.
B) రామకృష్ణారావు సత్యాగ్రహం చేశారు కాబట్టి జైలుకు వెళ్ళారు.
C) రామకృష్ణారావు సత్యాగ్రహం చేసి, జైలుకు వెళ్ళారు.
D) రామకృష్ణారావు సత్యాగ్రహం చేసినా జైలుకు వెళ్ళారు.
జవాబు:
C) రామకృష్ణారావు సత్యాగ్రహం చేసి, జైలుకు వెళ్ళారు.

ప్రశ్న 2.
పాండవులు అరణ్యవాసం చేశారు. పాండవులు అజ్ఞాతవాసం చేశారు. పై వాక్యాలను సంయుక్త వాక్యాలుగా మారిస్తే
A) పాండవులు అరణ్యవాసం చేసి, అజ్ఞాతవాసం చేశారు.
B) పాండవులు అరణ్యవాసం, అజ్ఞాతవాసం చేశారు.
C) పాండవులు అరణ్యవాసం చేశారు కాని అజ్ఞాతవాసం కూడా చేశారు.
D) పాండవులు అరణ్యవాసం చేసినా అజ్ఞాతవాసం కూడా చేశారు.
జవాబు:
B) పాండవులు అరణ్యవాసం, అజ్ఞాతవాసం చేశారు.

ప్రశ్న 3.
సామాన్య వాక్యాలు ఏవి ?
A) చైతన్య వాలీబాల్ ఆడతాడు. నిర్మల్ క్రికెట్ ఆడతాడు.
B) చైతన్య వాలీబాల్ ఆడితే, నిర్మల్ క్రికెట్ ఆడతాడు.
C) చైతన్య వాలీబాల్ ఆడతాడు కాబట్టి, నిర్మల్ క్రికెట్ ఆడతాడు.
D) చైతన్య మరియు నిర్మల్లు, వాలీబాల్ మరియు క్రికెట్ ఆడతారు..
జవాబు:
A) చైతన్య వాలీబాల్ ఆడతాడు. నిర్మల్ క్రికెట్ ఆడతాడు.

ప్రశ్న 4.
“నేను ఈ ఇడ్లీలు చేశాను” అంది హైమ – ఈ వాక్యాన్ని పరోక్ష కథనంలోకి మారిస్తే
A) హైమ అన్నది “నేను ఈ ఇడ్లీలు చేశాను,” అని.
B) తాను ఈ ఇడ్లీలు చేశానని హైమ అన్నది.
C) తాను చేసిన ఇడ్లీలు ఏవి అని హైమ అన్నది.
D) హైమ చేసిన ఇడ్లీలు ఇవి అని ఆమె అన్నది.
జవాబు:
B) తాను ఈ ఇడ్లీలు చేశానని హైమ అన్నది.

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

These TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి will help the students to improve their time and approach.

TS 9th Class Telugu 7th Lesson Important Questions చెలిమి

PAPER – I : PART – A

I. వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత (స్వీయరచన). –

అ) కింది ప్రశ్నలకు ఐదు వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
‘చెలిమి’ పాఠ్యభాగ కవి విశేషాలు తెలుపండి. (రచయిత)
జవాబు:
పాఠం పేరు : ‘చెలిమి’

కవి పేరు : ‘పొన్నికంటి తెలగన’

కవి కాలం : 16వ శతాబ్దం

పొన్నికంటి తెలగన ప్రసిద్ధి : పొన్నికంటి తెలగన, అచ్చతెనుగులో నియమబద్ధమైన కావ్య రచనకు పూనుకున్న “అచ్చ తెనుగు ఆదికవిగా” ప్రసిద్ధుడు.

నివాస స్థలము : గోలకొండ పరిసరాలలోని ‘పొట్లచెరువు’ (సంగారెడ్డి జిల్లాలోని పటాన్ చెరువు)

తండ్రి : తెలగన తండ్రి పేరు, “భావనామాత్యుడు”.

మార్గదర్శకుడు : అచ్చతెనుగు కావ్యరచనకు, తెలగనయే నియమాలను ఏర్పరచి, అచ్చతెనుగు కావ్యరచనకు “మార్గదర్శకుడు”గా నిలిచాడు.

యయాతి చరిత్ర : ‘యయాతి చరిత్ర’ కావ్యం, తెలుగు సాహిత్యంలో అచ్చతెనుగు కావ్యాల్లో మొదటిది మరియు అత్యుత్తమమైనది.

కావ్య విశిష్టత అంకితము : ఈ యయాతి చరిత్రను తెలగన, “అమీన్ ఖాన్” అనే మహ్మదీయ సర్దారుకు, అంకితం చేశాడు.
సూచన : ‘పొన్నికంటి తెలగన’ గూర్చి రాయండి. అని కూడా అడిగినా పై జవాబే.

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 2.
అసూయను ఎందుకు కలిగి ఉండరాదు?
జవాబు:
అహంకారానికి పుట్టిన అజ్ఞానపు శిశువు అసూయ. ఇది కాలుతున్న కట్టెవంటిది. నిప్పు మండటానికి ఆధారమైన కట్టెను ముందు దహించి, తర్వాత ఎదుటున్న వాటిని దహిస్తుంది. అలాగే అసూయ ఎవరిని ఆవహించి ఉందో ముందు వారినే నాశనం చేస్తుంది.

అసూయను గూర్చి భమిడిపాటి కామేశ్వరరావుగారు చెబుతూ “నన్ను మెచ్చుకోలేదని కాదురా నా ఏడుపు. వాణ్ణి మెచ్చుకుంటున్నారనే నా ఏడుపు” అన్నారు. నేను ఎలా ఉన్నా సరే, ఎదుటివాడు బాగుండకూడదనే భావనే అసూయ. పురుగు దుస్తుల్ని పిప్పి చేసినట్లు, అసూయ మనిషిని నాశనం చేస్తుంది. కనుక అసూయను ఎప్పటికి దగ్గరకు రానీయకూడదు.

ప్రశ్న 3.
మీ స్నేహితులతో వివాదం రాకుండా ఉండడానికి నీవు ఏం చేస్తావు?
జవాబు:
జీవితంలో ఒక మధురస్మృతి స్నేహం. ద్వేషం వల్ల అందరూ దూరమైతే, స్నేహం వల్ల అందరూ దగ్గరవుతారు. బడిలో చదువుకొనేటప్పుడు, ఆటలు ఆడేటప్పుడు మనకు ఎందరో మిత్రులు పరిచయమవుతారు. వారితో మంచిగా ప్రవర్తించడం వలన మేలే జరుగుతుంది. ఆడుకొనేటప్పుడు క్రీడా స్ఫూర్తితో ఉంటాను. దీనివల్ల వివాదం వచ్చినా వెంటనే తొలిగిపోతుంది.

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

పుస్తకాలు, పెన్నులు, చిరుతిండి విషయాల్లో నేనే ముందుగా కానుకల రూపంలో వారికి ఇవ్వడం వల్ల మా మధ్య వివాదం వచ్చే అవకాశాలుండవు. నీవు గొప్పా ! నేను గొప్పా ! వంటి చర్చలు రానీయకుండా చూసుకుంటాను. మంచి . స్నేహం త్యాగాన్ని కోరుతుంది. మా స్నేహం కలకాలం నిలవడానికై వారితో ఎటువంటి వాదాలకు దిగను. అవసరమైతే వారికి ఆర్థిక సాయం చేయడానికి మా తల్లిదండ్రుల సహకారం తీసుకుంటాను.

ఆ) కింది ప్రశ్నలకు పది వాక్యాలలో జవాబులు రాయండి.

ప్రశ్న 1.
‘చెలిమి’ పాఠ్యాంశాన్ని మీ సొంతమాటల్లో రాయండి.
జవాబు:
సృష్టిలో తీయనిది స్నేహం. ఎంతో కలిసిమెలిసి ఉండే స్నేహితులు ఒక్కొక్కసారి హఠాత్తుగా శత్రువులవుతారు. వారలా మారటానికి దానిలో గల మంచిని, చెడునూ విశ్లేషించి చూసుకోవడానికి ఈ కథ ఎంతో తోడ్పడుతుంది.

యయాతి ప్రతిష్ఠానపురానికి రాజు. ఈయన ఒకసారి వేటకు వెళ్ళినపుడు దాహంతో దగ్గరలోని నూతివద్దకు వెళ్ళాడు. ఆ నూతిలో ఒక కన్య ఉంది. ఆమె తనను రక్షించమని ఏడ్చింది. ఆమెను యయాతి కాపాడగా, అదే సమయానికి అక్కడికి చేరిన ఆమె చెలికత్తె ఘార్ణికకు, యయాతి మహారాజుకు మధ్య జరిగిన సంభాషణే ‘చెలిమి’ పాఠ్యాంశం.

“ఓ మహారాజా ! ఈమె దానవ గురువు శుక్రాచార్యుని కుమార్తె దేవయాని. ఈమెను ఒక తప్పుకొరకు వృషపర్వుని కూతురు, ఈ బావిలో తోసింద”ని చెప్పగా యయాతి ఆ వివరాలు వివరంగా చెప్పమని అడుగుతాడు. వృషపర్వుడు ఒక అసురరాజు. అతని కుమార్తె శర్మిష్ఠ. ఈమె, దేవయాని మిక్కిలి స్నేహంతో ఉండేవారు. ఒకరోజు వారు జలక్రీడ చేస్తున్న సమయంలో సుడిగాలికి వారి చీరలు చెల్లాచెదరయ్యాయి.

ఆ కంగారులో ఒకరి చీర మరొకరు ధరించారు. శర్మిష్ఠ దీన్ని గమనించి కోపంతో “నీ చీరను నేను కట్టుకుంటానా ? నీకింతా పొగరా ?” అని దేవయానిని అడిగింది. మనం ప్రాణం ఒకటియై శరీరాలు రెండుగా బ్రతుకుతున్నాం”. వస్త్రాలు మారినంత మాత్రానా కసురుకుంటావా ? ఇది న్యాయమేనా ? ‘అని దేవయాని అనినా, శర్మిష్ఠ నిష్ఠూరాలాడింది.

చివరకు విసిగిపోయిన దేవయాని “నేను రాక్షస గురువైన శుక్రాచార్యుని కుమార్తెను. నేను నీవు కట్టిన వస్త్రాన్ని కట్టవచ్చునా ?” అన్నది. శర్మిష్ఠ ఆ మాటలు వినక గయ్యాళితనంతో దేవయానిని బావిలో తోసి, వెళ్ళిందని చెలికత్తె చెప్పగా విని జాలిపడి, రాజు తన పట్టణానికి వెళ్ళిపోయాడు.

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 2.
‘చెలిమి’ పాఠంలో శర్మిష్ఠ, దేవయానిలో మీకు ఎవరి స్వభావం నచ్చింది ? ఎందుకు ?
జవాబు:
పొన్నికంటి తెలగన అచ్చు తెనుగులో రచించిన యయాతి చరిత్ర కావ్యం నుండి గ్రహించబడినది ‘చెలిమి’ పాఠం. దీనిలో శర్మిష్ఠ అసుర రాజు వృషపర్వుని కుమార్తె. దేవయాని రాక్షస కులగురువు శుక్రాచార్యుని కుమార్తె. వీరిరువురు మంచి స్నేహితులు. ముఖ్యంగా దేవయాని శర్మిష్ఠ పట్ల గొప్ప స్నేహాన్ని ప్రదర్శించింది. దేవయాని స్వభావం నాకు బాగా నచ్చింది.

దేవయానిలా నిజమైన స్నేహాన్ని నేను ఇష్టపడతాను. ఈ కథలో శర్మిష్ఠకు తాను రాజు కుమార్తెననే అహంకారం ఉంది. కాని మనసులో ఎక్కడో శుక్రాచార్యుల పట్ల భయం ఉంది. అందువల్లనే దేవయానితో స్నేహాన్ని నటించింది. దొరకనంతసేపు అందరూ దొరలే. దొరికినపుడే దొంగలు. ఈ చందాననే శర్మిష్ఠ బయటపడింది.

శర్మిష్ఠ, దేవయాని ఒక సమయంలో జలక్రీడ ఆడుతుండగా, సుడిగాలికి బట్టలు కొట్టుకుపోయాయి. ఆ సమయంలో ఒకరి బట్టలు మరొకరు కట్టుకుంటారు. తన బట్టలు చూసుకొన్న శర్మిష్ఠ తాను రాజు కుమార్తెను, నా బట్టలు నీవు కట్టుకుంటావా ? నీవు విడిచిన బట్టలు నేను కట్టుకుంటానా ? అని అంటుంది. నిజమైన స్నేహితురాలైతే ఇలా మాట్లాడుతుందా ? మనసులో స్నేహం లేదు కాబట్టే ఇలా అనగల్గింది. కాని దేవయాని వెంటనే రోషంతో మాట్లాడలేదు.

“అదేంటి చెలి ! శరీరాలు రెండయినా ప్రాణం ఒకటిగా ఉన్నామే ఈ మాత్రం దానికే ఇంతగా కసరటం న్యాయమేనా ?” అని దేవయాని అడిగిన విధం నాకు బాగా నచ్చింది. శర్మిష్ఠలోని దుర్గుణాలు – ఓర్వలేనితనం, ఆవేశం. ఆవేశం ఉన్నవారు ఎదుటివారి మాటలు వినరు. తాపట్టిన కుందేలుకి మూడేకాళ్ళు అనే రకం. శర్మిష్ఠ గయ్యాళితనంతో దేవయానిని నూతిలో తోయడం మూర్ఖత్వం. ఇలా అన్నిరకాలుగా ఉత్తమగుణాలున్న దేవయాని స్వభావం నాకు నచ్చింది.

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 3.
ప్రయాణాల్లో, విహారాల్లో, నీటి పరిసరాల్లో తిరిగేటప్పుడు, నీటిలోనికి దిగేటప్పుడు తీసుకోవలసిన జాగ్రత్తలేవి ?
జవాబు:
ప్రయాణాలు చేసేటప్పుడు మన వస్తువులను మనం జాగ్రత్తగా ఒకచోట పెట్టుకోవాలి. పెట్టెలకు తాళాలు వేయాలి. ప్రమాద హెచ్చరికలను తెలిసికొని, జాగ్రత్తపడాలి. అక్కడ ఉన్న విద్యుచ్ఛక్తి సాధనాలను ఉపయోగించే ముందు, షాక్ కొడతాయేమో పరీక్షించాలి.

నీళ్ళల్లోకి కొత్తచోట్ల దిగేటప్పుడు అక్కడ ఎంత లోతు ఉందో తెలిసికొని దిగాలి. ఈత రానివారు నీళ్ళల్లోకి ఒంటరిగా దిగరాదు. ప్రక్కనున్న మిత్రులను సంప్రదించి, నిర్ణయాలు తీసుకోవాలి.

నీటి పరిసరాల్లో తిరిగేటప్పుడు అకస్మాత్తుగా వరదలు వచ్చే ప్రమాదం ఉందేమో గమనించుకోవాలి. రిజర్వాయర్ల నుండి నీరు వదలుతున్నారేమో గమనించాలి. తెలియని ప్రదేశాల్లో గైడ్ లేకుండా, వారి సలహా లేకుండా, నీటిపరిసరాల్లో స్వేచ్ఛగా తిరగరాదు.

నీరు ఉన్నచోట్ల నీటిలో దిగేవారు ఈత తప్పక నేర్చుకోవాలి. పడవలు, లాంచీలు ఎక్కేటప్పుడు జాగ్రత్తగా ఎక్కాలి. పడవలలో, లాంచీలలో ప్రయాణించేటప్పుడు, మనుష్యులు నడిచే ఫుట్ బోర్డుపై జాగ్రత్తగా నడవాలి.

ప్రక్కవారిని సంప్రదిస్తూ, అతి జాగ్రత్తగా గైడ్ల సూచనలనూ, మనవెంట వచ్చే పెద్దల సూచనలనూ, సలహాలనూ తప్పక పాటించాలి.

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

PAPER – I : PART – B

భాషాంశాలు – పదజాలం :

I. సొంతవాక్యాలు :

అ) కింది పదాలను ఉపయోగించి సొంతవాక్యాలు రాయండి.

1. అనగిపెనగి : (చుట్టి పెనవేసుకొను) అనగిపైనగిన తీగె పందిరిలాగ, సంస్కృతి సభ్యతలు పెనవేసుకోవాలి.
2. చెలువలు : (అందమైన స్త్రీలు) పేరంటమునకు వచ్చిన చెలువలు పాడిన పాటలు అందరిని సంతోషపెట్టాయి.
3. వేవురు : (వేయిమంది) పతంగి పండుగనాడు మైదానంలోకి వేవురు వచ్చి పతంగులు ఎగురవేశారు.
4. నెగులు : (విచారము) మంచి మార్కులు పొందిన తరువాత దానికై పడిన నెగులు మరచిపోయాను.
5. అరమరికలు : (అనుమానము) అరమరికలు లేకుండా’ రాసిన సమాధానం మంచి మార్కులు తెచ్చిపెడుతుంది.
6. తడబడిపోవు : (తొట్రుపాటుపడు) ఒకప్పుడు స్త్రీలు, పురుషుల ముందుకు రావాలంటేనే తడబడిపోయేవారు, నేడు రాజ్యాలనేలగలుగుతున్నారు.
7. కేరడములాడు : (ఎగతాళిచేయు) దుర్యోధనుని కేరడములాడు మాటలు భీముని మరింత రెచ్చగొట్టాయి.
8. తెగువ : (సాహసం) అన్ని సమయాల్లో తెగువ పనికి రాదు.
9. కూరిమి : (స్నేహం) కూరిమి ఉంటే నేరములు కనిపించవు.

II. అర్థాలు :

ఆ) కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

ప్రశ్న 1.
“కలసిమెలసి” అనే అర్థం వచ్చే పదం .
A) కలయిక
B) అనగి పెనగి
C) తామరతంపర
D) చుట్టుకొను
జవాబు:
B) అనగి పెనగి

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 2.
చెలువలు వారైనా చెలరేగి ఆడారు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) స్నేహితులు
B) చెఱువులు
C) స్త్రీలు
D) కలువలు
జవాబు:
C) స్త్రీలు

ప్రశ్న 3.
“నెగులు” అనే పదానికి అర్థం
A) పొగలు
B) విచారము
C) కన్నము
D) పెద్ద
జవాబు:
B) విచారము

ప్రశ్న 4.
కరువలి పీల్చి మనం బతుకుతున్నాం – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) గాలి
B) కొడవలి
C) కాలుష్యము
D) సువాసన
జవాబు:
A) గాలి

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 5.
“తొందరగా, వెంటనే” – అనే అర్థం గల పదము
A) వైతాళికుడు
B) వైళము
C) తడబడు
D) తత్తరపడు
జవాబు:
B) వైళము

ప్రశ్న 6.
“కొట్నములు” అనే పదానికి అర్థం
A) కట్నములు
B) కొట్లాట
C) సేవలు
D) ఊహలు
జవాబు:
C) సేవలు

ప్రశ్న 7.
అర్మిలి, కూర్మి – అనే పదాలకు అర్థం
A) ఊర్మిళ
B) స్నేహము
C) దాస్యము
D) ప్రేమ
జవాబు:
D) ప్రేమ

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 8.
బొందిలో ప్రాణమున్నంతవరకు ధనము, విద్యలు సంపాదించాలి – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) శరీరము
B) సందు
C) గుండెకాయ
D) ముక్కు
జవాబు:
A) శరీరము

ప్రశ్న 9.
విధము, క్రమము – అను అర్థం వచ్చు పదము
A) వితాకు
B) తెఱగు
C) వరుస
D) ఆనతి
జవాబు:
B) తెఱగు

ప్రశ్న 10.
జనకుని పట్టి రాముని పెండ్లాడినది – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) పట్టుపట్టి
B) చేతివస్త్రం
C) భూమి
D) కూతురు (లేక కొడుకు)
జవాబు:
D) కూతురు (లేక కొడుకు)

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 11.
మనతో చెలిమి చేయ నొక్క మిత్రుండైన యుండవలెను – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) బంధం
B) స్నేహం
C) శత్రుత్వం
D) ద్వేషం
జవాబు:
B) స్నేహం

ప్రశ్న 12.
పొన్నికంటి తెలగన అచ్చ తెనుగు ఆదికవిగా ప్రసిద్ధుడు – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) చివరి
B) మధ్య
C) తొలి
D) ప్రధాన
జవాబు:
C) తొలి

ప్రశ్న 13.
రాక్షసులకు ఒజ్జయైన శుక్రాచార్యుని కూతురు దేవయాని – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) తండ్రి
B) గురువు
C) అన్న
D) శత్రువు
జవాబు:
B) గురువు

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 14.
గయ్యాళితనంతో దేవయానిని నూతిలో తోసింది – గీత గీసిన పదానికి అర్థం
A) గొయ్య
B) బావి
C) గుంట
D) చెరువు
జవాబు:
B) బావి

సూచన :-
11. నెలంత, నెలత, అలరుబోడి, వాలుగంటి, కొమ్మ, ఎలనాగ, పడుచు, కలికి, అతివ – ఈ పదములన్నిటికి “స్త్రీ” అని అర్థము

III. ప్రకృతి, వికృతులు :

ప్రశ్న 1.
“రక్కసి” అనే పదానికి ప్రకృతి
A) యక్షుడు
B) రాక్షసి, రాక్షసుడు
C) తాటకి
D) ముళ్ళు
జవాబు:
B) రాక్షసి, రాక్షసుడు

ప్రశ్న 2.
“అద్భుతము” అనే పదానికి వికృతి
A) అదుభుతము
B) అప్పనము
C) అబ్బురము
D) అచ్చెరువు
జవాబు:
C) అబ్బురము

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 3.
“వంగడము – ఓలి” అను పదాలకు ప్రకృతి
A) వంశము – ఆళి
B) వంగపండు – వల్లె
C) వంకర – ఓసి
D) బంగాళము – వలయు
జవాబు:
A) వంశము – ఆళి

ప్రశ్న 4.
“శ్రీ – రాత్రి” అను పదములకు వికృతి
A) లచ్చి – రాయి
B) సిరి రాయి
C) సిరి – రేయి, రాతిరి
D) రాతిరి – రేయి
జవాబు:
C) సిరి – రేయి, రాతిరి

ప్రశ్న 5.
పాలసముద్రపు కన్య మహాలక్ష్మి – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) కనకము
B) కన్నె, కన్నియ
C) కందు
D) తనయ
జవాబు:
B) కన్నె, కన్నియ

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 6.
పురములో ధనవంతులకు కొదవలేదు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) ప్రోలు
B) పురం
C) వూరు
D) నగరము
జవాబు:
A) ప్రోలు

ప్రశ్న 7.
చీరె అనే అర్థంలో “పటము”నకు వికృతి
A) పట్టణము
B) పుట్టము
C) పఠాణి
D) పతనము
జవాబు:
B) పుట్టము

ప్రశ్న 8.
“గర్వము” అనే పదానికి వికృతి
A) గరువము
B) గరణము
C) గరుకు
D) గౌరవం
జవాబు:
A) గరువము

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 9.
చురుకైన మతి గలవాడు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) మమత
B) మనసు
C) అనుమతి
D) మది
జవాబు:
D) మది

ప్రశ్న 10.
వృషపర్వుని పట్టి శర్మిష్ఠ – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) కూతురు
B) కొమరిత
C) పుత్రి
D) కుమార్తె
జవాబు:
C) పుత్రి

ప్రశ్న 11.
కూర్మి సకియలు వేగురు గొల్పనెపుడు – గీత గీసిన పదానికి వికృతి
A) సఖి
B) చెలి
C) సకి
D) చెలికత్తె
జవాబు:
B) చెలి

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

IV. పర్యాయపదాలు :

ప్రశ్న 1.
సముద్రుని కూతురు లక్ష్మి – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) సుతుడు, పుత్రుడు, కుమారుడు
B) సుత, పట్టి, దుహిత
C) కూతు, దౌహిత్రుడు, జాత
D) కొమరిత, సంభవము, జన్మించినది
జవాబు:
B) సుత, పట్టి, దుహిత

ప్రశ్న 2.
స్త్రీ – అనే పదానికి ఇవి పర్యాయపదాలు కావు.
A) ఎలనాగ, నెలత, వాలుగంటి
B) పడుచు, కలికి, నెలంత
C) లక్ష్మి, సరస్వతి, పార్వతి
D) కొమ్మ, అలరుబోడి, వనిత
జవాబు:
C) లక్ష్మి, సరస్వతి, పార్వతి

ప్రశ్న 3.
బొంది, మేను, మై – అనే పర్యాయపదాలున్న పదం
A) శరీరము
B) ధనువు
C) నేను
D) కారణం
జవాబు:
A) శరీరము

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 4.
దనుజులు, రక్కసులు, దానవులు – పర్యాయపదాలుగా ఉన్న పదం
A) అనుజులు
B) దుష్టులు
C) కిరాతులు
D) రాక్షసులు
జవాబు:
D) రాక్షసులు

ప్రశ్న 5.
“చీర” అను పదానికి పర్యాయపదాలు
A) వలువ, కోక, పుట్టము
B) చీర, ధోవతి, పంచ
C) అంగి, వస్త్రము
D) ఉతికినవి, ఉతకనివి
జవాబు:
A) వలువ, కోక, పుట్టము

ప్రశ్న 6.
గోత్రము, వంగడము, కులము – అను పర్యాయపదాలు గల పదము
A) వంశము
B) కొండ
C) పొలము
D) అనువంశము
జవాబు:
A) వంశము

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 7.
సింహము నోరు పెద్దది – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) పైపెదవి, నోరు
B) నాలుక, ముఖము
C) ఆస్యము, వాయి, వక్త్రము
D) అంగిలి, కంఠము
జవాబు:
C) ఆస్యము, వాయి, వక్త్రము

ప్రశ్న 8.
గాలి అనే పదానికి సరియైన పర్యాయపదాలు
A) జలము, వాయసము
B) ఖగము, గగనము
C) అనిలము, అనలము
D) కరువలి, అనిలము, వాయువు
జవాబు:
D) కరువలి, అనిలము, వాయువు

ప్రశ్న 9.
వృషపర్వుని కుమార్తె శర్మిష్ఠ – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) పుత్రిక, పుత్ర
B) కూతురు, కుమరా
C) పుత్రిక, కూతురు
D) స్తుత, సునీత
జవాబు:
C) పుత్రిక, కూతురు

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 10.
దేవతలు ఎల్లప్పుడు ఊడిగం చేస్తారు – గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) ఖేచరులు, నిశాచరులు
B) రాక్షసులు, ప్రజలు
C) దైత్యులు, కింపురుషులు
D) అమరులు, సురులు
జవాబు:
D) అమరులు, సురులు

ప్రశ్న 11.
శరీరాలు వేరైనా ప్రాణం ఒక్కటిగా ఉన్నాము · గీత గీసిన పదానికి పర్యాయపదాలు
A) మై, మే
B) మేను, కాయం
C) దేహం, కాయ
D) తోలుతిత్తి, చర్మం
జవాబు:
B) మేను, కాయం

V. నానార్థాలు :

ప్రశ్న 1.
కొమ్మ – అను పదమునకు నానార్థాలు
A) తీసుకో, పసుపుకొమ్ము
B) స్త్రీ, చెట్టుకొమ్మ
C) సంతానము, కుమార్తె
D) చెట్టు, చెట్టుకొమ్మ
జవాబు:
B) స్త్రీ, చెట్టుకొమ్మ

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 2.
శుక్రుడు – అను పదమునకు నానార్థములు
A) భార్గవుడు, చక్రము
B) దేవతల గురువు, వెలుగు
C) దేవతల గురువు, ఒక గ్రహము, అగ్ని
D) భార్గవుడు, పురోహితుడు
జవాబు:
C) దేవతల గురువు, ఒక గ్రహము, అగ్ని

ప్రశ్న 3.
శుక్రాచార్యుడు రాక్షసుల గురువు – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) తండ్రి, తాత
B) ఒజ్జ, ఉపాధ్యాయుడు
C) ఆచార్యుడు, బృహస్పతి
D) దేవగురువు, బృహస్పతి
జవాబు:
C) ఆచార్యుడు, బృహస్పతి

ప్రశ్న 4.
వృషపర్వుడు రాక్షస రాజు – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) ప్రభువు, రేడు
B) నృపతి, చంద్రుడు
C) ఇంద్రుడు, శచీ
D) భూపతి, నృపుడు
జవాబు:
B) నృపతి, చంద్రుడు

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 5.
దేవతలంతా రేయింబవళ్ళు సేవలు చేస్తున్నారు – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) స్తోత్రం, స్తవం
B) గౌరవం, మర్యాద
C) శుశ్రూష, కొలుపు
D) పూజ, అర్చన
జవాబు:
C) శుశ్రూష, కొలుపు

ప్రశ్న 6.
నీవు చీర తారుమారైనందుకే ఇంతగా కసురుతున్నావు – గీత గీసిన పదానికి నానార్థాలు
A) నారచీర, జుట్టు
B) గోచి, నక్షత్రం
C) రేఖ, గీత
D) వస్త్రం, అస్త్రం
జవాబు:
A) నారచీర, జుట్టు

VI. వ్యుత్పత్యర్థములు :

ప్రశ్న 1.
“అలరు (పువ్వు) వంటి మేను కలది స్త్రీ” అను వ్యుత్పత్తి గల పదము
A) అలరులు
B) అలరుబోడి
C) అరుతల్లి
D) అలిగినవారు
జవాబు:
B) అలరుబోడి

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 2.
వాలుగంటి (స్త్రీ) – అనే పదానికి సరియైన వ్యుత్పత్తి
A) క్రిందకు వాలిన కన్నులుగలది.
B) విశాలమైన (దీర్ఘమైన) కన్నులు కలది.
C) గరిటె వంటి కన్నులు కలది.
D) రెండు కన్నులు కలది.
జవాబు:
B) విశాలమైన (దీర్ఘమైన) కన్నులు కలది.

PAPER – II : PART – A

అపరిచిత పద్యాలు

ప్రశ్న 1.
క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

ద్యుమణి పద్మాకరము వికచముగఁ జేయుఁ
గుముద హర్షంబు గావించు నమృతసూతి,
యర్థితుడుగాక జలమిచ్చు నంబుధరుడు;
సజ్జనులు దారె పరహితాచరణమతులు

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు
1. పద్మాకరమును వికసింపజేసేది ఎవరు?
జవాబు:
సూర్యుడు (ద్యుమణి) పద్మాకరమును వికసింపజేస్తాడు.

2. చంద్రుడు వేటిని వికసింపజేస్తాడు?
జవాబు:
చంద్రుడు కలువలను వికసింపజేస్తాడు.

3. కోరకుండానే నీటిని ఇచ్చేది ఎవరు?
జవాబు:
కోరకుండానే నీటిని ఇచ్చేది మేఘుడు.

4. ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘పరోపకారుల స్వభావం’.

5. అమృతసూతి అంటే ఎవరు ?
జవాబు:
అమృతసూతి అంటే చంద్రుడు.

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 2.
క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

ధరణి ధేనువుఁ బిదుకంగఁ దలఁచితేని
జనులు బోషింపు మధిప! వత్సముల మాడ్కి
జనులు పోషింపబడుచుండ జగతి కల్ప.
లత తెఱంగున సకల ఫలంబు లొసఁగు.

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు

1. అధిపులు ఎవరిని పోషించాలి ?
జవాబు:
అధిపులు జనులను పోషించాలి.

2. జగతి ఏమి యొసంగును ?
జవాబు:
జగతి సకల ఫలము లొసగును.

3. ధరణి దేనితో పోల్చబడినది ?
జవాబు:
ధరణి ధేనువుతో పోల్చబడినది.

4. పై పద్యమునకు శీర్షిక నిర్ణయింపుము.
జవాబు:
ఈ పద్యమునకు శీర్షిక ‘రాజ్యపాలన’.

5. ఈ పద్యం ఎవరిని సంబోధిస్తూ చెప్పబడింది ?
జవాబు:
ఈ పద్యం అధిపుని (రాజుని) సంబోధిస్తూ చెప్పబడింది.

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 3.
క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

మొదలు జూచినఁ గడు గొప్ప పిదపఁ గుఱుచ,
యాదిఁ గొంచెము తర్వాత నధిక మగుచుఁ
దనరు, దిన పూర్వ పరభాగ జనితమైన
ఛాయపోలిక గుజన సజ్జనుల మైత్రి

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు
1. కుజనుల మైత్రి ఎటువంటిది ?
జవాబు:
కుజనుల మైత్రి ఉదయకాలపు నీడవలె మొదట ఎక్కువగా ఉండి తరువాత తగ్గిపోతూ ఉంటుంది.

2. సజ్జనుల మైత్రి ఎటువంటిది ?
జవాబు:
సజ్జనుల మైత్రి సాయంకాలపు నీడవలె మొదట తక్కువగా ఉండి తరువాత పెరుగుతూ ఉంటుంది.

3. కుజన, సజ్జనుల మైత్రిని కవి దేనితో పోల్చి చెప్పాడు ?
జవాబు:
కవి కుజనుల మైత్రిని ఉదయకాలపు నీడతోను, సజ్జనుల మైత్రిని సాయంకాలపు నీడతోను పోల్చి చెప్పాడు.

4. ఈ పద్యం వల్ల మనకు ఏం తెలుస్తోంది ?
జవాబు:
ఈ పద్యం వల్ల మనకు సజ్జనుల మైత్రి మంచిదని తెలుస్తోంది.

5. ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘మైత్రి’.

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 4.
క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

అఘము వలన మరల్చు, హితార్థ కలితుఁ
జేయుఁ గోప్యంబు దాచుఁ, బోషించుగుణము,
విడువ డాపన్ను, లేవడివేళ నిచ్చు,
మిత్రు డీలక్షణమ్ముల మెలగుచుండు

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు
1. మిత్రుడు దేని నుండి మరలిస్తాడు?
జవాబు:
మిత్రుడు పాపం నుండి మరలిస్తాడు.

2. మిత్రుడు ఎట్టివారిని విడిచిపెట్టడు ?
జవాబు:
మిత్రుడు ఆపదలో నున్నవారిని విడిచిపెట్టడు.

3. మిత్రుడు పోషించేది ఏది?
జవాబు:
మిత్రుడు సద్గుణాన్ని పోషిస్తాడు.

4. ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక ‘మిత్ర లక్షణం’.

5. గోప్యము అంటే ఏమిటి ?
జవాబు:
గోప్యము అంటే రహస్యం.

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 5.
క్రింది పద్యాన్ని చదివి, దాని క్రింద ఇచ్చిన ప్రశ్నలకు సమాధానాలు రాయండి.

తివిరి యిసుమునఁ దైలంబుఁ దీయవచ్చుఁ
దవిలి మృగతృష్ణలో నీరు ద్రావవచ్చుఁ
దిరిగి కుందేటి కొమ్ము సాధింపవచ్చుఁ
జేరి మూర్ఖుల మనసు రంజింపరాదు

ప్రశ్నలు – సమాధానాలు
1. ఎవరి మనసు రంజింపచేయలేము ?
జవాబు:
మూర్ఖుని మనసు రంజింపచేయలేము.

2. ఇసుక నుండి ఏమి తీయవచ్చును ?
జవాబు:
ఇసుక నుండి తైలము తీయవచ్చు.

3. మృగతృష్ణలో ఏమి త్రాగవచ్చు ?
జవాబు:
మృగతృష్ణలో నీరు త్రాగవచ్చు.

4. ఈ పద్యానికి శీర్షికను సూచించండి.
జవాబు:
ఈ పద్యానికి శీర్షిక “మూర్ఖుని స్వభావం”.

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

5. మృగతృష్ణ అంటే అర్థం ఏమిటి ?
జవాబు:
మృగతృష్ణ అంటే ఎండమావి.

వ్యక్తీకరణ – సృజనాత్మకత

ప్రశ్న 1.
స్నేహం విలువను తెలిపేలా కథను రాయండి.
జవాబు:
‘చిత్రగ్రీవుడు’ పావురాల రాజు. అతగాడు తన పావురాలతో ఆకాశంలో తిరుగుతున్నాడు. గోదావరీ తీరంలో ఒక మర్రిచెట్టు ఉంది. ఒక బోయవాడు వచ్చి ఆ చెట్టు దగ్గరలో నూకలు చల్లి దానిమీద వల వేశాడు. “పక్షులు నూకల కోసం వల మీద వాలతాయి. వాటిని పట్టుకొని అమ్ముకుందాం” అనుకున్నాడు.

చిత్రగ్రీవుడితో ఎగురుతున్న పావురాలు ఆ నూకలను చూశాయి. అవి నేలమీద వాలి, నూకలను తిందామనుకున్నాయి. “ఇది మనుష్యుల సంచారం లేని అడవి. ఈ నూకలు ఇక్కడకు ఎందుకు వస్తాయి ? కాబట్టి ఈ నూకలను ఆశపడకండి” అని చిత్రగ్రీవుడు స్నేహితులకు సలహా చెప్పాడు. ఒక ముసలిపావురం చిత్రగ్రీవుడి మాటలు కాదంది. నూకలు తిందామంది. సరే అని పావురాలు కిందికి దిగాయి. వలలో చిక్కుకున్నాయి.

పావురాలు అప్పుడు ముసలి పావురాన్ని తిట్టాయి. చిత్రగ్రీవుడు “తిట్టకండి. మనం అంతా కలసి ఎగిరిపోదాం. నాకో స్నేహితుడు ఉన్నాడు మనల్ని రక్షిస్తాడు” అని చెప్పింది. పావురాలు అన్నీ కలసి వల ఎత్తుకొని, చిత్రగ్రీవుడి స్నేహితుడు హిరణ్యకుడు అనే ఎలుక ఉండే కన్నం దగ్గర వాలాయి. హిరణ్యకుణ్ణి చిత్రగ్రీవుడు గొంతెత్తి పిలిచాడు. హిరణ్యకుడు స్నేహితుని మాట విని పావురాల బంధాలన్నీ తన పళ్లతో కొరికివేశాడు. పావురాలు చిత్రగ్రీవుణ్ణి, హిరణ్యకుణ్ణి మెచ్చుకున్నాయి. అందుకే మనందరికీ మంచి స్నేహితులు ఉండాలి.

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

PAPER – II : PART – B

భాషాంశాలు – వ్యాకరణం

కింది వాటికి సరైన సమాధానం గుర్తించి, (A, B, C, D) సంకేతాన్ని కుండలీకరణంలో రాయండి.

I. సంధులు:

ప్రశ్న 1.
“నెఱ + మది” – కలిపి రాయగా
A) నెఱమది
B) నెమ్మది
C) నెనరుమది
D) నింమది
జవాబు:
B) నెమ్మది

ప్రశ్న 2.
“గసడదవాదేశ సంధి”కి ఉదాహరణ
A) నెగులుగ్రము
B) అనుగుఁగూతు
C) నెమ్మది
D) వేలుపుంగన్నియ
జవాబు:
A) నెగులుగ్రము

ప్రశ్న 3.
“అయ్యెలనాగ” ఎవతె అని ప్రశ్నించాడు – గీత గీసిన పదాన్ని విడదీసి రాయండి.
A) ఆ + యెలనాగ
B) అయ్యెల + నాగ
C) అయ్యె + లనాగ
D) ఆ, ఈ + ఎలనాగ
జవాబు:
A) ఆ + యెలనాగ

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 4.
“ఆ + కలికి → అక్కలికి” – ఇది ఏ సంధి ?
A) ఆ, ఈ, ఏ సంధి
B) త్రిక సంధి
C) అత్వ సంధి
D) సరళాదేశ సంధి
జవాబు:
B) త్రిక సంధి

ప్రశ్న 5.
బాలురు నీరాటలో మైమరచిపోయారు – గీత గీసిన పదం ఏ సంధి. ?
A) గసడదవాదేశ సంధి
B) త్రిక సంధి
C) అత్వ సంధి
D) ఉత్వ సంధి
జవాబు:

II. సమాసములు :

ప్రశ్న 1.
రక్కసుల యొక్క యొజ్జ – సమాస నామము
A) షష్ఠీ తత్పురుష
B) ప్రథమా తత్పురుష
C) విశేషణ పూర్వపద
D) సంభావనా పూర్వపద
జవాబు:
A) షష్ఠీ తత్పురుష

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 2.
“విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయము”నకు ఉదాహరణ
A) రక్కసుల యొజ్జ
B) రక్కసుల రేడు
C) వృషపర్వు కూతురు
D) అనుగు కూతురు
జవాబు:
D) అనుగు కూతురు

ప్రశ్న 3.
నేలవేలుపు బిడ్డ దేవయానిని యయాతి ఉద్ధరించెను – గీత గీసిన పదానికి విగ్రహవాక్యం రాయండి.
A) నేలకు వేలుపు బిడ్డ
B) నేలవేలుపు యొక్క బిడ్డ
C) నేలవేలుపు వంటి బిడ్డ
D) బిడ్డ వంటి నేలవేలుపు
జవాబు:
B) నేలవేలుపు యొక్క బిడ్డ

ప్రశ్న 4.
శర్మిష్ఠకు కూరిసకియలు పెక్కుమంది కలరు – గీత గీసిన పదం ఏ సమాసం?
A) షష్ఠీ తత్పురుష సమాసం
B) బహువ్రీహి సమాసం
C) విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయ సమాసం
D) సప్తమీ తత్పురుష సమాసం
జవాబు:
C) విశేషణ పూర్వపద కర్మధారయ సమాసం

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 5.
“నీటి యందలి ఆట” సమాస రూపము
A) నీరాట
B) నీటిఆట
C) నీటియాటలు
D) నీటితో ఆట
జవాబు:
A) నీరాట

III. ఛందస్సు:

ప్రశ్న 1.
TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి 1
పై పద్యము ఏ పద్యము యొక్క పాదము. ?
A) చంపకమాల.
B) తేటగీతి
C) ఆటవెలది
D) కందం
జవాబు:
B) తేటగీతి

ప్రశ్న 2.
న, హ గలములను ఏమని పిలుస్తారు ?
A) ఇంద్రగణములు
B) వృత్తగణములు
C) సూర్యగణములు
D) చంద్రగణములు
జవాబు:
C) సూర్యగణములు

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 3.
“శార్దూల పద్యము”లో వచ్చు గణములు
A) న, జ, భ, జ, జ, జ, ర
B) భ, ర, న, భ, భ, ర, వ
C) మ, స, జ, స, త, త, గ
D) స, భ, ర, న, మ, య, వ
జవాబు:
C) మ, స, జ, స, త, త, గ

IV. వాక్యాలు:

ప్రశ్న 1.
రాము పూలను కోసాడు. రాము పూలను పూజారికి ఇచ్చాడు.
పై వాక్యములను సంక్లిష్ట వాక్యములుగా మార్చగా
A) రాము పూలు కోసాడు కాబట్టి పూజారికిచ్చాడు.
B) రాము పూలు కోసి, కోసిన పూలను పూజారికిచ్చాడు.
C) రాము పూలు కోసి, పూజారికిచ్చాడు.
D) కోసిన పూవులన్నీ రాము పూజారికి ఇచ్చాడు.
జవాబు:
C) రాము పూలు కోసి, పూజారికిచ్చాడు.

ప్రశ్న 2.
రాము బడికి వెళ్ళాడు, పరీక్ష రాశాడు – ఏ వాక్యము ?
A) సంక్లిష్ట వాక్యము
B) సంయుక్త వాక్యము
C) ప్రశ్నార్థకము
D) క్రియారహిత వాక్యం
జవాబు:
B) సంయుక్త వాక్యము

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 3.
సీత పాటలు పాడుతుంది, నాట్యం కూడా చేస్తుంది – ఏ వాక్యము ?
A) సంయుక్త వాక్యం
B) ప్రత్యక్ష కథనం
C) సంక్లిష్ట వాక్యం
D) సామాన్య వాక్యం.
జవాబు:
A) సంయుక్త వాక్యం

ప్రశ్న 4.
సామాన్య వాక్యాన్ని గుర్తించండి.
A) సీత వంట చేసి, వడ్డించింది.
B) రాము డిగ్రీ పాసయ్యాడు, ఉద్యోగంలో చేరాడు.
C) రాము చదరంగం మరియు వాలీబాల్ ఆడతాడు.
D) మీరు నిన్న వచ్చారు.
జవాబు:
D) మీరు నిన్న వచ్చారు.

TS 9th Class Telugu Important Questions 7th Lesson చెలిమి

ప్రశ్న 5.
ఈ కింది వాటిలో కర్మణి వాక్యం.
A) ఈ నాయకుని ప్రజలు ఎన్నుకున్నారు.
B) ఆ నాయకుడు ప్రజల చేత ఎన్నుకోబడ్డారు.
C) ఏ నాయకుని మంచివాడని ఎన్నుకున్నారు ?
D) ఆ నాయకుడు డబ్బున్నవాడే కాని ఓడిపోయాడు.
జవాబు:
B) ఆ నాయకుడు ప్రజల చేత ఎన్నుకోబడ్డారు.