Telangana TSBIE TS Inter 1st Year Sanskrit Study Material उपवाचकम् 3rd Lesson किमस्ति पेटिकायाम्? Textbook Questions and Answers.
TS Inter 1st Year Sanskrit उपवाचकम् 3rd Lesson किमस्ति पेटिकायाम्?
प्रश्नौ
प्रश्न 1.
नीलाम्बा पुत्रेभ्यः धनं दत्वा किम् उक्तवती ?
उत्तर:
पुत्राः ! इतः परम वर्षे त्रीन् मासान् भवत्सु एकैकस्यापि गृहे पर्यायक्रमेण वस्यामि इति ।
प्रश्न 2.
सर्वे आतरः मात्रा कथिते विषये विश्वसं कृत्वा किं चिन्तितवन्तः ?
उत्तर:
सर्वे भ्रातरः विश्वसितवन्तः, चिन्तितवन्तः च एतादृश्यः अन्याः अपि पेटिकाः भूमे अन्तः तया निक्षिप्ताः स्युः इति ।
कवि परिचय (Introduction) (కవి పరిచయం)
एषा कथा शान्तामहाभागया विरचितात् “कथाञ्जलिः” इत्यस्मात् पुस्तकात् स्वीकृता । वस्तुतः भौतिकशास्त्राध्यापिका शान्तावेङ्कटरामन् महाभागा संस्कृतभाषायाम् अनुरागेण तां भाषाम् अधीत्य कथाः अपि व्यरचयत् ।
This story is taken from Kathanjali, a book written by Santhadevi. Even though she teaches PHYSICS, due to the fondness she has for Sanskrit, she learnt Sanskrit and writes stories.
ఈ కథ శాంతాదేవిచే రచించబడిన “కథాంజలి” అనే పుస్తకము నుండి గ్రహించబడినది. సహజముగా ఈమె భౌతికశాస్త్ర ఉపాధ్యాయురాలు అయినప్పటికి సంస్కృత భాషయందు అభిమానముచేత ఆ భాషను నేర్చుకొని కథలు కూడా వ్రాసెను.
अनुवादः (Translation) (అనువాదం)
नीलाम्बा काचित् वृध्दा धनिका च । तस्याः चत्वारः पुत्राः । सा स्वस्याः सप्ततितमे जन्मदिने स्वीयं धनं सर्वं समानतया विभज्य पुत्रेभ्यः . दत्तवती उक्तवती च – ‘पुत्राः ! इतः परम् वर्षे त्रीन् मासान् यावत् भवत्सु एकैकस्यापि गृहे पर्यायक्रमेण वत्स्या’ इति ।
Neelamba was a rich old woman. She had 4 sons. On her 70th birthday she divided her wealth into 4 equal parts and distributed it among her sons and said to them “Dear sons ! From now on, in a year I will stay with each of you for 3 months.”
నీలాంబ ఒక ముసలి ధనవంతురాలు. ఆమెకు నలుగురు కొడుకులు. ఆమె తన 70వ పుట్టినరోజున ధనమంతయు సమాన భాగాలుగా చేసి కొడుకులకు ఇచ్చి ఈ విధముగా చెప్పెను. “కుమారులారా ! ఇకముందు నేను సంవత్సరములో మూడు, మూడు నెలల చొప్పున మీ మీ ఇళ్ళలో ఉంటాను.”
नीलाम्बा स्वकथनानुसारं पुत्रगृहाणि गच्छन्ती कानिचन वर्षाणि यापितवती । कालक्रमेण पुत्रगृहेषु तस्याः स्वागतं न्यूनं भवति स्म । यतः तेषां लक्ष्यं तु आसीत् धनार्जने एव । स्वकीयं धनं सर्वम् एतावता एव दत्तवती आसीत् सा । पुत्राणाम् एतादृशेन व्यवहारेण नीलाम्बा नितरां खिन्ना अभवत् ।
Neelamba spent some years staying in each of their houses in turns. After some years, the respect towards her was reduced in their houses because earning money became more important to her sons. She felt more distressed with their behaviour due to the fact that she gave up all her wealth to them.
నీలాంబ తాను చెప్పిన ప్రకారము కొడుకుల ఇళ్ళకు వెళ్ళి కొన్ని సంవత్సరములు గడిపెను. కొంతకాలము తరువాత ఆమెకు వారి ఇళ్ళలో ఆదరణ తగ్గసాగెను. ఎందుకనగా వారికి ధనము సంపాదించడమే ముఖ్యమైనది. నా ధనమంతయు వీరికి ఇచ్చివేసితిని అని ఆమె పిల్లల ప్రవర్తనను చూచి ఎక్కువ బాధపడెను.
एकदा अकस्मात् नीलाम्बा सखीं स्वर्णाम्बां दृष्टवती । दीर्घकालं यावत् तयोः मध्ये आत्मीयः वार्तालापः प्राचलत् । नीलाम्बा सखीं स्वस्य क्लेशान् सर्वान्ं उक्तवती । तत् श्रुत्वा स्वर्णाम्बा किञ्जित्कालं यावत् चिन्तयित्वा नीलाम्बायाः कर्णे किमपि उक्तवती । तेन नीलाम्बा सन्तुष्टा जाता ।
One day unexpectedly Neelamba’s friend Swamamba came to visit Neelamba. Neelamba shared her distress with her friend. After hearing Swarnamba whispered something to Neelamba. Neelamba felt happy after listening to the idea.
ఒకరోజున అనుకోకుండా నీలాంబ స్నేహితురాలు స్వర్ణాంబ నీలాంబను చూచుటకు వచ్చెను. నీలాంబ స్నేహితురాలితో తన కష్టము చెప్పుకొనెను. అది విని స్వర్ణాంబ కొంచెము ఆలోచించి చెవిలో ఏదో చెప్పెను. అది విని నీలాంబ సంతోషించెను.
अन्यस्मिन् दिने सायङ्काले नीलाम्बा गृहात् बहिः गतवती । कुत्र गच्छति इति अनिवेद्यैव सा गतवती आसीत् । प्रत्यागमनसमये तस्याः हस्ते एका पेटिका आसीत् । तया धृतानि वस्त्राणि च मलिनानि आसन् ।
The next day evening Neelamba went out the house without saying anyone. She returned with a trunk and her clothes were dirty. Seeing her mother with a trunk, the son asked “Mother what is this ? Why are your clothes dirty ? Where did you find this trunk ? What is in it ? Where did you go ?”
మరుసతి రోజు సాయంకాలము నీలాంబ ఇంటి నుంచి బయటకు వెళ్ళెను. ఎక్కడికి వెళుతున్నది ఎవరికీ చెప్పకుండా వెళ్ళింది. తిరిగి వచ్చు సమయములో ఆమె చేతిలో ఒక పెట్టె ఉండెను. ఆమె కట్టుకున్న బట్టలు కూడా మురికిగా ఉండెను.
हस्ते पेटिकां गृहीतवतीं मातरं दृष्ट्वा पुत्रः पृष्टवान् – “अम्ब ! किम् एतत् ? भवत्या : वस्त्राणि मलिनानि हस्ते एका पेटिका अस्ति । कुत्र लब्धा एषा पेटिका ? तस्याः अन्तः किम् अस्ति ? कुत्र गतवती आसीत् भवती ?” इति ।
చేతిలో పెట్టెతో వచ్చిన తల్లిని చూచి కొడుకు “అమ్మా ఇది ఏమిటి ? నీ బట్టలు ఎందుకు మురికిగా ఉన్నవి ? చేతిలో పెట్టె ఉన్నది. ఈ పెట్టె ఎక్కడ దొరికినది ? దానిలో ఏమి ఉన్నది. నీవు ఎక్కడికి వెళ్ళావు” అని అడిగెను.
“वत्स, एषा पेटिका भूमेः अन्तः मया एव निक्षिप्ता आसीत् । एतस्यां बहूनि अमूल्यवस्तूनि सन्ति । सर्वं भवताम् अभ्युदयाय एव । किन्तु मम मरणानन्तरमेव भवन्तः एतेषां वस्तूनाम् उपयोगं कर्तुम् अर्हन्ति’ इति उक्त्वा नीलाम्बा अन्तः गतवती । एतत् श्रुत्वा आश्चर्यचकितः सः पुत्रः स्वभ्रातृन् सर्वात् एतं विषयम् उक्तवान् । सर्वे भ्रातरः तस्मिन् विश्वसितवन्तः, ”एतादृश्यः अन्याः अपि पेटिकाः भूमेः अन्तः तय चिन्तितवन्तः च ‘निक्षिप्ताः स्युः” इति ।
“Son ! I hid this trunk in our land. It contains some valuable objects. All of these things were hidden for your good only. But you can’t use these things until after my death” she replied and went inside. Listening to this, the surprised son called all his broth-ers and shared the news with them. All of them believed and thought that their mother hid some more trunks like these in the land.
“కుమారా ! ఈ పెట్టె భూమిలో నా చేత దాచబడినది. దానిలో అనేక విలువైన వస్తువులు ఉన్నవి. ఇవన్నియు మీ మంచికొరకే చేయుచున్నాను. కాని నేను చనిపోయిన తరువాత మాత్రమే ఈ వస్తువులను మీరు ఉపయోగించు కొనగలరు” అని చెప్పి నీలాంబ లోపలికి వెళ్ళెను. ఇది విని ఆశ్చర్యపడిన ఆ కుమారుడు తన అన్నలను పిలిచి విషయమంతా చెప్పెను. ఆ అన్నలు అందరూ నమ్మారు. “ఇటువంటి పెట్టెలు ఇంకా భూమిలో ఆమె దాచి ఉంచి ఉంటుంది” అని ఆలోచించారు.
एतदनन्तरं तु पुत्राः मातरं सम्यक् पालयन्ति स्म । नीलाम्बा पुत्राणां सदाचारेण सन्तुष्टा सती सन्तोषेण कालं यापितवती ।
ఈ సంఘటన తరువాత పిల్లలు తల్లిని బాగుగా పోషించుచుండిరి. నీలాంబ పుత్రుల ప్రవర్తనకు సంతోషించి ఆమె ఆనందముగా కాలము గడపసాగెను.
पुनः कानिचन वर्षाणि अतीतानि । एकस्मिन् दिने रात्रौ नीलाम्बा दिवङ्गता । नीलाम्बायाः अन्त्यकर्मसु साहाय्यं कर्तुं तस्याः सखी स्वर्णाम्बा आगता आसीत् । सा गमनसमये नीलाम्बायाः पुत्रान् आहूय एकां कुञ्चिकां दत्वा उक्तवती -” सा माम् उक्तवती आसीत् “मरणानन्तरम् एषा कुञ्चिकां पुत्रेभ्यः दातव्या’ इति ।
After this incident aU the sons took very good care of their mother and Neelamba spent her time happily. Years passed and one night Neelamba died. Swamamba also came to help with her friend’s funeral. And before she returned she gave a key to the sons and said “your mother wanted me to give this key to you after her death.”
మరల కొన్ని సంవత్సరములు గడిచెను. ఒకరోజు రాత్రి నీలాంబ చనిపోయెను. నీలాంబ కర్మకాండలకు సహాయము చేయుటకు ఆమె స్నేహితురాలు స్వర్ణాంబ వచ్చెను. ఆమె తిరిగి వెళ్ళునప్పుడు నీలాంబ కొడుకులను పిలిచి ఒక తాళం చెవి ఇచ్చి చెప్పెను. మీ అమ్మ తాను చనిపోయిన తరువాత ఈ తాళం చెవిని పిల్లలకు ఇమ్మని చెప్పెను.
नीलाम्बायाः पुत्राः सपदि प्रकोष्ठं गत्वा तां पेटिकाम् उद्घटितवन्तः अहो पेटिकायां शिलाखण्डाः एव पूरिताः सन्ति ! तत् दृष्ट्वा सर्वे पुत्राः निराशतया स्तम्भिताः अभवन् । ते शिलाखण्डान् निष्कास्य पुनः पुनः परिशीलितवन्तः । पेटिकायाम् अमूल्यं वस्तु किमपि न आसीत् । परन्तु एका चिटिका आसीत् । चिटिकायां लिखितम् आसीत् – ‘पुत्राः ! एतद् दृष्ट्वा भवन्तः निराशाः भवथ इति मन्ये । एतादृशः कपटोपायः मया आचरितः इति अहं दुःखिता अस्मि । परन्तु भवतां बोधनाय एव मया एवं कृतम् । जीवने धनम् आवयकमेव । किन्तु धनमेव जीवनं न इति । तत् पठित्वा पुत्राः लज्जिताः अभवन् ।
Neelamba’s sons immediately went in and opened the trunk. They were surprised to find stones in the trunk and they searched rigorously to find something precious. As they found nothing precious in it they were disappointed. But they found a letter in which Neelamba wrote “I expected you to be disappointed. I felt bad to cheat all of you this way but I did this for your own good. Earning money is necessary in life but life is not just earning money!” After reading it the sons were ashamed of themselves.
నీలాంబ కొడుకులు వెంటనే పేటిక ఉంచిన చోటుకు వెళ్లి పెట్టెను తెరిచిరి. ఆశ్చర్యంగా అందులో రాతిముక్కలు ఉండెను. అది చూచి అందరూ నిరాశపడిరి. వారు రాతి ముక్కలను మరల మరల వెతికి చూచిరి. పెట్టెయందు విలువైన వస్తువు ఏదియు లేదు. కాని ఒక లేఖ ఉండెను. చూచి మీరు నిరాశపడి ఉందురని తలచుచున్నాను అని వ్రాసి ఉండెను. ఇటువంటి మోసము చేయుటకు నేను. చాలా బాధపడితిని. కాని మీకు మంచి చేయుటకు నేను అలా చేసితిని.. జీవితంలో డబ్బు అవసరమే కానీ డబ్బే జీవితం కాదు. అది చదివి కొడుకులు సిగ్గుపడిరి.