TS Inter 1st Year Chemistry Notes Chapter 1 పరమాణు నిర్మాణం

Here students can locate TS Inter 1st Year Chemistry Notes 1st Lesson పరమాణు నిర్మాణం to prepare for their exam.

TS Inter 1st Year Chemistry Notes 1st Lesson పరమాణు నిర్మాణం

→ ఉత్సర్గనాళ ప్రయోగం ద్వారా విడుదలైన కాథోడ్ కిరణాలను విద్యుత్, అయస్కాంత క్షేత్రాలలో ఉంచినపుడు వాటి ప్రవర్తన రుణ విద్యుదాత్మక కణాల ప్రవర్తనను పోలి ఉంది. వీటినే ఎలక్ట్రానులు అంటారు.

→ అన్ని పరమాణువులకు, ఎలక్ట్రానులు, ప్రోటానులు, న్యూట్రానులు ప్రాథమిక కణాలు. * ఎలక్ట్రాన్ ద్రవ్యరాశి 9.10939 x 10^-31 kg .

→ ఎలక్ట్రాన్ ఆవేశం –1.6022 × 10^-19 coulomb

→ ప్రోటాన్ ద్రవ్యరాశి 1.67262 × 10^-27 kg
ప్రోటాన్ ఆవేశం +1.6022 × 10^-19 coulomb

→ న్యూట్రాన్ ద్రవ్యరాశి 1.67493 × 10^-27 kg న్యూట్రాన్ ఆవేశం 0

→ ఎలక్ట్రాన్ \(\frac{e}{m}\) విలువ 1.758820 × 10¹¹ c.kg^-1

→ ఒకే ద్రవ్యరాశి సంఖ్య ఉండి పరమాణు సంఖ్య వేరుగా ఉన్న పరమాణువులను ఐసోబార్లు అంటారు. ఉదా : ¹⁴₆C, ¹⁴₇N

→ ఒకే పరమాణు సంఖ్య కలిగి వేర్వేరు ద్రవ్యరాశి సంఖ్యలు గల పరమాణువులను ఐసోటోపులు అంటారు.

→ రూథర్ ఫర్డ్ పరమాణు నమూనా ప్రకారం పరమాణువులోని ధనావేశం, ద్రవ్యరాశి అంతా కొద్ది ప్రాంతంలో కేంద్రీకృతమై ఉంటుంది. దీనినే కేంద్రకం అంటారు.

→ కేంద్రకం చుట్టూ ఎలక్ట్రానులు వృత్తాకార కక్ష్యలలో తిరుగుతూ ఉంటాయి.

→ న్యూట్రానుల సంఖ్య = ద్రవ్యరాశి సంఖ్య – పరమాణు సంఖ్య

→ ఆవేశిత కణాలు త్వరణం చెందుట వలన ఏకాంతర విద్యుత్, అయస్కాంతక్షేత్రాలు ఉత్పత్తి అయి ప్రసారం అవుతాయి.

→ Maxwell కాంతి తరంగాలు విద్యుత్ అయస్కాంత లక్షణాల డోలనంతో కూడి ఉంటాయని తెలిపేను.

→ కాంతి విద్యుత్ ప్రభావం ఎలక్ట్రానుల కణ స్వభావాన్ని సూచిస్తుంది.

→ కాంతికి తరంగ స్వభావం అనువర్తిస్తే- వివర్తనం, వ్యతికరణం ‘దృగ్విషయాలను వివరించవచ్చు. అంటే కాంతికి ద్వంద్వ స్వభావం ఉంటుంది.

→ పదార్థం శోషించుకొన్న శక్తిని ఉద్గారించే వికిరణాల వర్ణపటాలను ఉద్గార వర్ణపటం అంటారు.

→ హైడ్రోజన్ వర్ణపటంలో లైమన్, చామర్, పాషన్, బ్రాకెట్, ఫండ్ శ్రేణులు తరంగ సంఖ్యలను రిబ్బర్గ్ సమీకరణం ద్వారా గణించవచ్చు.
υ = 1.09677 × 10⁷\(\left(\frac{1}{n_1^2} \frac{-1}{n_2^2}\right)\)m^-1

→ బోర్ నమూనా ప్రకారం స్థిర వ్యాసార్థాలు గల వృత్తాకార కక్ష్యలలో నిర్ణీత శక్తులతో ఎలక్ట్రాన్లు తిరుగుతూ ఉంటాయి.

→ హైడ్రోజన్ వర్ణపట సూక్ష్మ నిర్మాణాన్ని బోర్ నమూనా వివరించలేకపోయింది.

→ కాంతి వలెనే పదార్థానికి కూడా ద్వంద్వ స్వభావం వర్తిస్తుందని డీబ్రోలి ప్రతిపాదించెను. పదార్థ కణాల ద్రవ్యవేగానికి, తరంగదైర్ఘ్యానికి సంబంధం
λ = \(\frac{h}{m v}=\frac{h}{p}\)
m = కణ ద్రవ్యరాశి v = కణవేగం P = ద్రవ్యవేగం

→ ఎలక్ట్రాన్ వివర్తన ప్రయోగం ద్వారా ఎలక్ట్రాన్ తరంగ స్వభావం నిర్ధారించబడింది. ఎలక్ట్రాన్ తరంగ స్వభావంపై ఆధారపడి ఎలక్ట్రాన్ మైక్రోస్కోపు నిర్మించబడింది.

→ ఎలక్ట్రాన్ వంటి సూక్ష్మకణం స్థానాన్ని, ద్రవ్యవేగాన్ని ఒకేసారి ఖచ్చితంగా ఏకకాలంలో నిర్ణయించడం అసాధ్యం.
ΔX. Δp ≥ \(\frac{\mathrm{h}}{4 \pi}\)

→ హైసెన్ బర్గ్ నియమం ప్రకారం బోర్ స్థిరకక్ష్యల భావన సరైనది కాదు.

→ క్వాంటం యాంత్రికశాస్త్రం సూక్ష్మాతిసూక్ష్మమైన తరంగ, కణస్వభావాలు గల కణాల చలనాలను వివరిస్తుంది.

→ ఒక వ్యవస్థకు ప్రోడింగర్ సమీకరణం
\(\frac{\partial^2 \Psi}{\partial \mathrm{x}^2}+\frac{\partial^2 \Psi}{\partial \mathrm{y}^2}+\frac{\partial^2 \psi}{\partial \mathrm{z}^2}+\frac{8 \pi^2 \mathrm{~m}}{\mathrm{~h}^2}\)(E – V)Ψ = 0
Ψ అనునది తరంగ ప్రమేయం. ప్రతి శక్తి స్థాయికి సహచరితమైన తరంగ ప్రమేయం ఉంటుంది.

→ పరమాణువులో ఒక నిర్దిష్టమైన బిందువు వద్ద ఎలక్ట్రానును కనుక్కొనే సంభావ్యత ఆ బిందువు వద్ద |Ψ|² కి అనులోమానుపాతంలో ఉంటుంది.

→ హైడ్రోజన్ గాని, హైడ్రోజన్ లాంటి ఒక ఎలక్ట్రాన్ గల కణాల యొక్క తరంగ ప్రమేయ వర్గాన్ని పరమాణు ఆర్బిటాల్ అంటారు.

→ క్వాంటం సంఖ్యలు పరమాణు ఆర్బిటాలుల తారతమ్యాలను తెలుపును.

→ ప్రధాన క్వాంటం సంఖ్య n కు సరళ పూర్ణాంక విలువలు ఉంటాయి. n = 1, 2, 3,…………. ఇది ఆర్బిటాల్ పరిమాణాన్ని, దాదాపుగా దాని శక్తినీ తెలుపుతుంది.

→ ప్రతీ శక్తి స్థాయికీ ఉపశక్తి స్థాయిలుంటాయి. వీటిని ఎజిమూతల్ క్వాంటం సంఖ్య l చే సూచిస్తారు. lకి n విలువలు ఉంటాయి. అవి 0 నుండి (n – 1) వరకు ఉంటాయి. అయస్కాంతక్షేత్రంలో వర్ణపటరేఖల సూక్ష్మవిభజనను జీమన్ ఫలితం అంటారు. ఈ విషయాన్ని అయస్కాంత క్వాంటం సంఖ్య వివరిస్తుంది. దీనిని ‘m’ చే సూచిస్తారు. ml కు సాధ్యపడే విలువలు 2l + 1.
m₁ = -l, – (l – 1), – (l – 2),…………..0, l ………….(l – 2)(l – 1), l

→ ఈ మూడు క్వాంటం సంఖ్యలు బహు ఎలక్ట్రాన్ల పరమాణువుల వర్ణపట రేఖలను వివరించడానికి చాలవు. అందువల్ల 4వ క్వాంటం సంఖ్య అవసరం. దానినే ఎలక్ట్రాన్ స్పిన్ క్వాంటం సంఖ్య m_s య అంటారు. ఎలక్ట్రాన్ ఆత్మ ప్రదక్షిణ దిశ సవ్యదిశ స్పిన్ క్వాంటం సంఖ్య S = +\(\frac{1}{2}\) అపసవ్యదిశ అయితే S = –\(\frac{1}{2}\)

→ ఏ ప్రదేశాలలోనైతే ఎలక్ట్రాన్ సంభావ్యతా సాంద్రత ప్రమేయం విలువ సున్నాకు తగ్గుతుందో వాటిని నోడల్ తలాలు లేదా నోడ్లు అంటారు.

→ ఆఫ్గ నియమం : భూస్థాయిలో ఉన్న పరమాణువులోని ఆర్బిటాల్లను వాటి శక్తులు పెరిగే క్రమంలో ఎలక్ట్రాన్లతో భర్తీ చేయాలి.

→ పౌలివర్ణన సూత్రం : ఒకే పరమాణువులో ఏ రెండు ఎలక్ట్రాన్లకైనా ఒకే సమితి గల నాలుగు క్వాంటం సంఖ్యలు ఉండకూడదు.

→ హుండ్ గరిష్ట బాహుళ్యతా నియమం : ఉపకర్పరంలో గల ప్రతి సమశక్తి (డీజనరేటి) ఆర్బిటాల్లోకి ఒక్కొక్క ఎలక్ట్రాన్ చేరేంతవరకు అదే ఉపకర్పరం (p, d, f) లోని ఆర్బిటాల్లో ఎలక్ట్రాన్ జతగూడటం జరగదు. అంటే ముందు ఒక్కొక్కటి చేరాలి.

→ సగం నిండిన లేదా పూర్తిగా నిండిన ఉపకర్పరాలకు అధిక స్థిరత్వానికి కారణం సౌష్ఠవంగా ఉండడంవల్ల

• సాపేక్షంగా తక్కువ కవచం ఉండడం,
• కులంబిక్ వికర్షణ శక్తి స్వల్పంగా ఉండడం
• మార్చుకొనే శక్తి అధికంగా ఉండటం.

→ s – ఆర్బిటాల్ గోళాకారంలో ఉంటుంది. p – ఆర్బిటాల్ డంబెల్ ఆకారంలో ఉంటుంది. d- ఆర్బిటాల్ డబుల్ డంబెల్ ఆకారంలో ఉంటుంది.

→ సమాన శక్తిగల ఆర్బిటాళ్లను డీజనరేట్ ఆర్బిటాళ్లు అంటారు.

→ బలమైన విద్యుత్ క్షేత్రంలో వర్ణపట రేఖల సూక్ష్మ విభజనను స్టార్క్ ఫలితం అంటారు.

→ క్రోమియం ఎలక్ట్రాన్ విన్యాసం 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 3d⁵ 4s¹
కాపర్ ఎలక్ట్రాన్ విన్యాసం 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 3d¹⁰ 4s¹