Here students can locate TS Inter 2nd Year Political Science Notes Chapter 5 Centre-State Relations to prepare for their exam.
TS Inter 2nd Year Political Science Notes Chapter 5 Centre-State Relations
→ The center-state relations is the most important aspect of a federal system.
→ The union and state relations are divided into three heads. They are :
- Legislative
- Administrative and
- Financial Relations.
→ The central Government has more powers than the states in legislative, administrative and financial matters.
→ Our constitution divides the powers into three lists viz, the union list, the state list and the concurrent list.
→ Union list at present comprises a Hundred Subjects.
→ State list at present comprises sixty-two subjects.
→ All present there are 52 subjects in the concurrent list.
→ The residuary powers are given to the union government.
→ The government plays key role in union-state relations.
→ Finance commission is appointed by the president for every 5 years.
→ The purpose of the finance commission is to recommend the distribution of taxes and grants between states.
→ The states have to depend on the center for financial aid in many respects.
→ When a Constitutional emergency is declared in the state,- Parliament is empowered to make laws for the state.
→ Sarkaria commission was appointed in March 1983 to re-view center-state relations.
→ A permanent Inter-State Council called the Inter-Government council should be set up under Article 263.
→ The Inter-State Council settles the disputes which arise between states.
→ NITI Aayog. National Development Council, National Integration Council, and Interstate Council are extra-constitutional devices of the union government.
TS Inter 2nd Year Political Science Notes Chapter 5 కేంద్ర-రాష్ట్ర సంబంధాలు
→ సమాఖ్య వ్యవస్థలో కేంద్ర-రాష్ట్ర సంబంధాలు ప్రముఖమైన స్థానాన్ని కలిగి ఉంటాయి. రాజ్యాంగ నిర్మాతలు శాసనపరమైన అంశాలను మూడు జాబితాల కింద విభజించారు. అవి :
- కేంద్ర జాబితా
- రాష్ట్ర జాబితా
- ఉమ్మడి జాబితా
→ రాజ్యాంగంలోని 248 అధికరణ ప్రకారం అవశిష్ట అధికారాలు కేంద్రానికి ఉన్నాయి.
→ రాజ్యాంగం 11వ భాగంలో కేంద్ర – రాష్ట్రాల మధ్య ఉండే పరిపాలన సంబంధాలు వివరించబడ్డాయి.
→ భారత రాజ్యాంగం 12వ భాగంలో 280, 281 ప్రకరణలు ఆర్థిక సంఘం నిర్మాణం, అధికారాలు, విధుల గురించి పేర్కొన్నాయి.
→ భారత రాజ్యాంగం 263వ ప్రకరణం ఆధారంగా అంతర్రాష్ట్రమండలి ఏర్పాటయింది.