Here students can locate TS Inter 1st Year Political Science Notes Chapter 6 Rights and Duties to prepare for their exam.
TS Inter 1st Year Political Science Notes Chapter 6 Rights and Duties
→ Rights are essential for the all-round development of the individual and the progress of society.
→ Every individual must recognize and respect the rights of l1 fellow individuals.
→ Rights are broadly classified into three categories namely Natural (ii) Moral and (iii) Legal.
→ Legal Rights are of three types, (i) Civil Rights (ii) Political Rights (iii) Economic Rights.
→ Civil life is possible through civil rights, whereas political life is possible through political rights and economic life is possible through economic rights.
→ Civil rights include the right to life, right to liberty, right to equality, right to property, right to family, right to religion, the right to contract, right to education, right form associations and unions, and right to constitutional remedies.
→ Political rights include the right to vote, the right to contest in elections, the right to hold public offices, the right to petition and the right to criticism.
→ Economic rights include the right to work, the right to adequate wages, the right to reasonable hours of work, the right to compensation and the right to self-government in industry.
→ Safeguards of rights include democratic rule, written and rigid constitution, constitutional incorporation, separation of powers, decentralization of powers, rule of law, independent and impartial judiciary, independent press, social and economic equalities, and eternal vigilance.
→ Human rights are the amenities required for the basic existence of human beings.
→ Magna Carta in England is the First step towards the realization of human rights.
→ Human rights are broadly classified into two categories (i) Civil and Political Rights (ii) Economic, Social and Cultural rights.
→ The Constitution of India incorporated many of the human rights, mentioned in the U.N. declaration of human Rights. Especially articles 19 to 28 of part – III on fundamental rights are in consonance with the human rights of individuals.
→ Responsibilities are the obligations of individuals towards others residing in society.
→ Responsibilities are moral, legal, positive, and negative.
TS Inter 1st Year Political Science Notes Chapter 6 హక్కులు – విధులు
→ రాజనీతిశాస్త్ర అధ్యయనంలో హక్కుల భావనకు చాలా ప్రాముఖ్యత ఉంది.
→ వ్యక్తుల సంపూర్ణ వికాసానికి అత్యంత అవసరమైన నియమాలే హక్కులు.
→ ‘వ్యక్తులు ఆదర్శవంతమైన, బాధ్యతాయుతమైన పౌరులుగా తీర్చిదిద్దబడటానికి అవసరమైన పరిస్థితులను శ్రద్ధతో కల్పించేవే హక్కులు’ అని లాస్కీ మహాశయుడు పేర్కొన్నాడు.
→ మానవులు జన్మతః అనుభవించే హక్కులే సహజ హక్కులు. “నైతిక హక్కులు” సమాజంలోని నైతిక సూత్రాల ప్రాతిపదికగా రూపొందింపబడినాయి.
→ రాజ్యం చేత గుర్తించబడి ప్రభుత్వం ద్వారా అమలయ్యే వాటిని ‘చట్టబద్ధమైన హక్కులు’ అంటారు.
→ నాగరిక సమాజానికి పౌరహక్కులు అత్యంత అవసరం.
→ రాజ్యానికి సంబంధించిన రాజకీయ వ్యవహారాలలో పాల్గొనేందుకు పౌరులకు అవకాశాలు కల్పించే హక్కులను ‘రాజకీయ హక్కులు’ అంటారు.
→ వ్యక్తులు ఆర్థిక వ్యవహారాలలో పాల్గొనేందుకు తోడ్పడే హక్కులను ‘ఆర్థిక హక్కులు’ అంటారు.
→ ‘పౌర హక్కులన్నింటిలో ప్రాణరక్షణ హక్కు అత్యంత ప్రధానమయినది అని టి.హెచ్. గ్రీన్ మహాశయుడు పేర్కొన్నాడు.
→ సమాజంలోని నివసించే వ్యక్తులు ఇతర వ్యక్తుల పట్ల నిర్వర్తించే అంశాలనే బాధ్యతలు అంటారు.
→ ప్రతి పౌరుడు తాను నివసించే రాజ్యం పట్ల, ప్రభుత్వం పట్ల, చట్టాల పట్ల సంపూర్ణ విశ్వాసాన్ని, విధేయతను కలిగి ఉండాలి.